Στο πλαίσιο των πρόσφατων εξελίξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η κυβέρνηση της Σλοβακίας, υπό την ηγεσία του ευρωσκεπτικιστή και αντιπαγκοσμιοποιητή Ρόμπερτ Φίκο, έχει βρεθεί στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Κατηγορίες έχουν διατυπωθεί κατά της Σλοβακίας για υποτιθέμενες παραβιάσεις του "κράτους δικαίου", ιδίως μετά τις τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα της χώρας. Ο έλεγχος αυτός τοποθετεί τη Σλοβακία μαζί με την Ουγγαρία και την Πολωνία, οι οποίες έχουν στο παρελθόν αντιμετωπίσει παρόμοιες επικρίσεις από την ΕΕ.
Atul Kumar Mishra - tfiglobalnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Ρόμπερτ Φίκο, επικεφαλής του αριστερού εθνικιστικού κόμματος Smer, εξασφάλισε την τέταρτη θητεία του ως πρωθυπουργός της Σλοβακίας μετά τη νίκη του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Σεπτέμβριο. Η προεκλογική εκστρατεία του κόμματος χαρακτηρίστηκε κυρίως από την αντιμεταναστευτική του στάση και τη δέσμευση στην κυριαρχία, σε συνδυασμό με τις έντονες επικρίσεις του Φίκο για την ανάμειξη της ΕΕ και των ΗΠΑ στα εσωτερικά ζητήματα της Σλοβακίας. Η δέσμευσή του να σταματήσει την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία έθεσε σε περαιτέρω ένταση τις σχέσεις με την ελίτ της ΕΕ, με αποκορύφωμα ένα ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καυτηρίασε τη Σλοβακία για τις ελλείψεις που θεωρήθηκαν ότι είχε στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στη διασφάλιση του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Μια από τις πρώτες νομοθετικές κινήσεις της κυβέρνησης Φίκο ήταν να προτείνει νομοσχέδιο με στόχο την κατάργηση της Ειδικής Εισαγγελίας, η οποία, σύμφωνα με τον Φίκο, χρησιμοποιήθηκε ως όπλο από την προηγούμενη κεντροδεξιά-φιλελεύθερη κυβέρνηση για τη στοχοποίηση στελεχών της αντιπολίτευσης με το πρόσχημα της απαγγελίας κατηγοριών για διαφθορά. Ο ίδιος ο Fico αντιμετώπισε κατηγορίες για σύσταση εγκληματικής ομάδας δύο χρόνια πριν, αν και η έλλειψη επαρκούς κοινοβουλευτικής υποστήριξης τον προστάτεψε από την απώλεια της νομικής του ασυλίας.
Η νομοθεσία επιδιώκει επίσης να μετριάσει τις ποινές για διάφορα αδικήματα, συμπεριλαμβανομένης της κατάχρησης κονδυλίων της ΕΕ, της διαφθοράς, της φορολογικής απάτης, της κλοπής και της χειραγώγησης δημόσιων διαγωνισμών, με πολλά εγκλήματα να οδηγούν δυνητικά σε ποινές με αναστολή ή σε κατ' οίκον κράτηση. Αυτό έχει οδηγήσει τη σημερινή ευρωσκεπτικιστική αντιπολίτευση, η οποία πρόσφατα οργάνωσε διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, να θεωρήσει τις αλλαγές αυτές ως προσπάθεια του Φίκο να απομονώσει τους πολιτικούς και επιχειρηματικούς του συνεργάτες από τις συνεχιζόμενες έρευνες. Αρκετά πρόσωπα που συνδέονται με το κόμμα του πρωθυπουργού είναι μπλεγμένα σε σκάνδαλα διαφθοράς, με τις υποθέσεις τους που προηγουμένως υπάγονταν στην αρμοδιότητα της Ειδικής Εισαγγελίας να πρόκειται τώρα να μεταφερθούν σε άλλες εισαγγελικές αρχές.
Η πρόεδρος Ζουζάνα Τσαπούτοβα, που πρόσκειται στο φιλελεύθερο αντιπολιτευόμενο κόμμα Προοδευτική Σλοβακία, έχει εκφράσει την πρόθεση να ασκήσει βέτο στο νομοσχέδιο. Σε περίπτωση που το βέτο της υπερψηφιστεί από την κυβερνητική πλειοψηφία, σκοπεύει να παραπέμψει το θέμα στο Συνταγματικό Δικαστήριο για περαιτέρω εξέταση.
Παρά το γεγονός πως η νομοθεσία ψηφίστηκε σύμφωνα με τις εθνικές συνταγματικές διαδικασίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρενέβη, διεκδικώντας τον ρόλο της ως "θεματοφύλακα των συνθηκών της ΕΕ" για να ασκήσει κριτική στις ενέργειες της σλοβακικής κυβέρνησης στο πλαίσιο του "κράτους δικαίου". Τα σλοβακικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η Επιτροπή απέστειλε δύο επιστολές στη Μπρατισλάβα, απειλώντας με ενέργειες για την "προάσπιση των συμφερόντων της ΕΕ", συμπεριλαμβανομένων πιθανών κυρώσεων που ενδέχεται να επηρεάσουν την πρόσβαση της Σλοβακίας σε κονδύλια της ΕΕ. Η προσέγγιση αυτή αντικατοπτρίζει τις προηγούμενες ενέργειες της Επιτροπής κατά των συντηρητικών κυβερνήσεων της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, οι οποίες έχουν επίσης αντιμετωπίσει αντιδράσεις της ΕΕ για τις αντιμεταναστευτικές και αντιομοσπονδιακές πολιτικές τους.
Η κίνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναστείλει την αξιολόγηση του αιτήματος της Σλοβακίας για 900 εκατ. ευρώ σε κονδύλια της ΕΕ αποτελεί ένα πρώτο βήμα σε αυτό που φαίνεται να είναι αντίποινα κατά της κυβέρνησης Φίκο. Αυτός ο έλεγχος των δικαστικών μεταρρυθμίσεων της Σλοβακίας έρχεται σε αντίθεση με τη φαινομενικά επιεική στάση απέναντι στη νέα αριστεροκεντρική κυβέρνηση της Πολωνίας, η οποία έχει αναλάβει αμφιλεγόμενες δράσεις χωρίς να αντιμετωπίσει παρόμοιες κυρώσεις της ΕΕ.
Επιπλέον, η κεντροδεξιά κυβέρνηση στην Ελλάδα, της οποίας ηγείται το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας από το 2019, βρίσκεται σε ανάλογη κατάσταση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επέκρινε πρόσφατα την Ελλάδα για ζητήματα που υπονομεύουν δήθεν το κράτος δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της μεταχείρισης των παράνομων μεταναστών και των αιτούντων άσυλο, προτρέποντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας. Παρά τις προκλήσεις αυτές, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας παραμένει δημοφιλές στο εσωτερικό της χώρας, καθώς πιστώνεται την οικονομική αναζωογόνηση και τη μείωση των αφίξεων μεταναστών.
Ο κανόνας της ΕΕ είναι απλός - ακολουθείτε τους κανόνες μας ή αποχαιρετάτε τα κεφάλαιά σας. Δεν είναι περίεργο που η ΕΕ διαλύεται μπροστά στα μάτια μας.
Ο Ρόμπερτ Φίκο, επικεφαλής του αριστερού εθνικιστικού κόμματος Smer, εξασφάλισε την τέταρτη θητεία του ως πρωθυπουργός της Σλοβακίας μετά τη νίκη του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Σεπτέμβριο. Η προεκλογική εκστρατεία του κόμματος χαρακτηρίστηκε κυρίως από την αντιμεταναστευτική του στάση και τη δέσμευση στην κυριαρχία, σε συνδυασμό με τις έντονες επικρίσεις του Φίκο για την ανάμειξη της ΕΕ και των ΗΠΑ στα εσωτερικά ζητήματα της Σλοβακίας. Η δέσμευσή του να σταματήσει την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία έθεσε σε περαιτέρω ένταση τις σχέσεις με την ελίτ της ΕΕ, με αποκορύφωμα ένα ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καυτηρίασε τη Σλοβακία για τις ελλείψεις που θεωρήθηκαν ότι είχε στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στη διασφάλιση του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Μια από τις πρώτες νομοθετικές κινήσεις της κυβέρνησης Φίκο ήταν να προτείνει νομοσχέδιο με στόχο την κατάργηση της Ειδικής Εισαγγελίας, η οποία, σύμφωνα με τον Φίκο, χρησιμοποιήθηκε ως όπλο από την προηγούμενη κεντροδεξιά-φιλελεύθερη κυβέρνηση για τη στοχοποίηση στελεχών της αντιπολίτευσης με το πρόσχημα της απαγγελίας κατηγοριών για διαφθορά. Ο ίδιος ο Fico αντιμετώπισε κατηγορίες για σύσταση εγκληματικής ομάδας δύο χρόνια πριν, αν και η έλλειψη επαρκούς κοινοβουλευτικής υποστήριξης τον προστάτεψε από την απώλεια της νομικής του ασυλίας.
Η νομοθεσία επιδιώκει επίσης να μετριάσει τις ποινές για διάφορα αδικήματα, συμπεριλαμβανομένης της κατάχρησης κονδυλίων της ΕΕ, της διαφθοράς, της φορολογικής απάτης, της κλοπής και της χειραγώγησης δημόσιων διαγωνισμών, με πολλά εγκλήματα να οδηγούν δυνητικά σε ποινές με αναστολή ή σε κατ' οίκον κράτηση. Αυτό έχει οδηγήσει τη σημερινή ευρωσκεπτικιστική αντιπολίτευση, η οποία πρόσφατα οργάνωσε διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, να θεωρήσει τις αλλαγές αυτές ως προσπάθεια του Φίκο να απομονώσει τους πολιτικούς και επιχειρηματικούς του συνεργάτες από τις συνεχιζόμενες έρευνες. Αρκετά πρόσωπα που συνδέονται με το κόμμα του πρωθυπουργού είναι μπλεγμένα σε σκάνδαλα διαφθοράς, με τις υποθέσεις τους που προηγουμένως υπάγονταν στην αρμοδιότητα της Ειδικής Εισαγγελίας να πρόκειται τώρα να μεταφερθούν σε άλλες εισαγγελικές αρχές.
Η πρόεδρος Ζουζάνα Τσαπούτοβα, που πρόσκειται στο φιλελεύθερο αντιπολιτευόμενο κόμμα Προοδευτική Σλοβακία, έχει εκφράσει την πρόθεση να ασκήσει βέτο στο νομοσχέδιο. Σε περίπτωση που το βέτο της υπερψηφιστεί από την κυβερνητική πλειοψηφία, σκοπεύει να παραπέμψει το θέμα στο Συνταγματικό Δικαστήριο για περαιτέρω εξέταση.
Παρά το γεγονός πως η νομοθεσία ψηφίστηκε σύμφωνα με τις εθνικές συνταγματικές διαδικασίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρενέβη, διεκδικώντας τον ρόλο της ως "θεματοφύλακα των συνθηκών της ΕΕ" για να ασκήσει κριτική στις ενέργειες της σλοβακικής κυβέρνησης στο πλαίσιο του "κράτους δικαίου". Τα σλοβακικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η Επιτροπή απέστειλε δύο επιστολές στη Μπρατισλάβα, απειλώντας με ενέργειες για την "προάσπιση των συμφερόντων της ΕΕ", συμπεριλαμβανομένων πιθανών κυρώσεων που ενδέχεται να επηρεάσουν την πρόσβαση της Σλοβακίας σε κονδύλια της ΕΕ. Η προσέγγιση αυτή αντικατοπτρίζει τις προηγούμενες ενέργειες της Επιτροπής κατά των συντηρητικών κυβερνήσεων της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, οι οποίες έχουν επίσης αντιμετωπίσει αντιδράσεις της ΕΕ για τις αντιμεταναστευτικές και αντιομοσπονδιακές πολιτικές τους.
Η κίνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναστείλει την αξιολόγηση του αιτήματος της Σλοβακίας για 900 εκατ. ευρώ σε κονδύλια της ΕΕ αποτελεί ένα πρώτο βήμα σε αυτό που φαίνεται να είναι αντίποινα κατά της κυβέρνησης Φίκο. Αυτός ο έλεγχος των δικαστικών μεταρρυθμίσεων της Σλοβακίας έρχεται σε αντίθεση με τη φαινομενικά επιεική στάση απέναντι στη νέα αριστεροκεντρική κυβέρνηση της Πολωνίας, η οποία έχει αναλάβει αμφιλεγόμενες δράσεις χωρίς να αντιμετωπίσει παρόμοιες κυρώσεις της ΕΕ.
Επιπλέον, η κεντροδεξιά κυβέρνηση στην Ελλάδα, της οποίας ηγείται το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας από το 2019, βρίσκεται σε ανάλογη κατάσταση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επέκρινε πρόσφατα την Ελλάδα για ζητήματα που υπονομεύουν δήθεν το κράτος δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της μεταχείρισης των παράνομων μεταναστών και των αιτούντων άσυλο, προτρέποντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας. Παρά τις προκλήσεις αυτές, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας παραμένει δημοφιλές στο εσωτερικό της χώρας, καθώς πιστώνεται την οικονομική αναζωογόνηση και τη μείωση των αφίξεων μεταναστών.
Ο κανόνας της ΕΕ είναι απλός - ακολουθείτε τους κανόνες μας ή αποχαιρετάτε τα κεφάλαιά σας. Δεν είναι περίεργο που η ΕΕ διαλύεται μπροστά στα μάτια μας.