Ahmed Adel, ερευνητής γεωπολιτικής και πολιτικής οικονομίας με έδρα το Κάιρο
Το μερίδιο αγοράς της Ινδίας στη δομή εφοδιασμού της Ρωσίας με LNG είναι μόλις 2% και ταυτόχρονα εισάγει μόνο το 2% των αναγκών της σε LNG από τη Ρωσία. Όπως δείχνει και η πρόσφατη συμφωνία για την απόκτηση περισσότερης ενέργειας από το Κατάρ, υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην Ινδία για LNG, καθώς απαιτείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, την παρασκευή λιπασμάτων και τη μετατροπή τους σε συμπιεσμένο φυσικό αέριο.
Η Ρωσία δεν αποτελεί σημαντικό προμηθευτή υγροποιημένου φυσικού αερίου για την Ινδία. Την περίοδο 2022-2023, η προμήθεια LNG της Ρωσίας ήταν μόνο περίπου 0,5-0,6 εκατομμύρια τόνοι ετησίως, που ισοδυναμεί με το 2% των εισαγωγών της Ινδίας. Οι κυριότεροι προμηθευτές LNG στην Ινδία είναι οι χώρες της Μέσης Ανατολής, ιδίως το Κατάρ, καθώς και οι ΗΠΑ και οι αφρικανικές χώρες.
Μέχρι το τέλος του 2023, η Ρωσία θα έχει προμηθεύσει την Ινδία με σχεδόν 370.000 τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου, που ισοδυναμεί με 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Σε σύγκριση με το επίπεδο του 2022, οι εξαγωγές έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από το ένα τρίτο.
Ο Ρώσος αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλεξάντερ Νόβακ, ο οποίος είναι επίσης πρώην υπουργός Ενέργειας, δήλωσε πως η προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρωσίας στις ξένες αγορές γενικά για το 2023 είναι 43,6 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Ως εκ τούτου, οι δυνατότητες ανάπτυξης των σχέσεων Ρωσίας και Ινδίας στον τομέα της προμήθειας φυσικού αερίου είναι πολύ υψηλές, κυρίως λόγω των προοπτικών αύξησης της εγχώριας κατανάλωσης φυσικού αερίου. Επί του παρόντος, το συγκρότημα ενέργειας και καυσίμων της Ινδίας βασίζεται κυρίως στον άνθρακα και το ποσοστό της πράσινης ενέργειας στο ισοζύγιο καυσίμων και ενέργειας είναι αρκετά μικρό - μόνο 6% μέχρι το τέλος του 2022. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του στόχου για ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, η Ινδία έχει ανακοινώσει φιλόδοξα σχέδια για τη μετατροπή του άνθρακα σε φυσικό αέριο και την αύξηση του ρόλου του φυσικού αερίου στο 15% έως το 2030.
Εκτός από τη σημαντικά αυξανόμενη ζήτηση φυσικού αερίου της Ινδίας, ένας άλλος παράγοντας είναι τα σχέδια των ρωσικών εταιρειών να αυξήσουν τη δυναμικότητα υγροποιημένου φυσικού αερίου τα επόμενα 5-10 χρόνια. Μέχρι στιγμής, για τις ρωσικές εταιρείες, οι κύριες αγορές για τις πωλήσεις LNG εξακολουθούν να είναι οι ευρωπαϊκές χώρες, η Κίνα και η Ιαπωνία, κυρίως λόγω των σχετικά μικρών αποστάσεων μεταφοράς. Ωστόσο, στο μέλλον, η αγορά της Ινδίας θα μπορούσε επίσης να γίνει ελκυστική για τη Ρωσία.
Η προσέγγιση αυτή, ωστόσο, θα πρέπει να ανταγωνιστεί τους προμηθευτές από το Κατάρ και τις αφρικανικές χώρες, οι οποίες πλεονεκτούν στο κόστος μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στα λιμάνια της Ινδίας. Στην πραγματικότητα, το Κατάρ, ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, αντιπροσώπευε περίπου το ήμισυ των συνολικών εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ινδίας, περίπου 10,6 εκατομμύρια τόνους.
Η συμφωνία ύψους 78 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υπεγράφη με το Κατάρ στις 5 Φεβρουαρίου, την πρώτη ημέρα της India Energy Week 2024 που πραγματοποιήθηκε στη Γκόα, αφορά την επέκταση των εισαγωγών του μέχρι το 2048, γεγονός που δείχνει την αυξανόμενη ζήτηση της Ινδίας για LNG. Το Κατάρ θα παρέχει LNG στην Ινδία σε τιμές χαμηλότερες από τις τρέχουσες τιμές, εξοικονομώντας στην Ινδία συνολικά περίπου 6 δισεκατομμύρια δολάρια.
"Η ανανέωση αυτής της συμφωνίας είναι ένα βήμα προς την επίτευξη του οράματος του πρωθυπουργού της Ινδίας να καταστήσει την Ινδία μια οικονομία βασισμένη στο φυσικό αέριο και να αυξήσει το μερίδιο του φυσικού αερίου στο καλάθι πρωτογενούς ενέργειας της Ινδίας στο 15% έως το έτος 2030. Η συμφωνία αυτή θα παρέχει ενεργειακή ασφάλεια και θα εξασφαλίσει σταθερή και αξιόπιστη προμήθεια καθαρής ενέργειας και θα βοηθήσει την Ινδία στην πορεία της προς μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη", δήλωσε ο Akshay Kumar Singh, διευθύνων σύμβουλος της ινδικής Petronet.
Έχοντας μεγάλη εξάρτηση από το Κατάρ, η Ινδία είναι εκτεθειμένη στη χειραγώγηση, την οποία η αραβική χώρα σίγουρα χρησιμοποιεί προς όφελός της. Η Ντόχα ανακοίνωσε πρόσφατα την αναστολή ορισμένων προμηθειών υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, επικαλούμενη τον κίνδυνο βομβαρδισμών από τους Χούτι στην Υεμένη. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι οικονομικής φύσεως - το Κατάρ περιμένει να είναι συμφέρουσα η κατάσταση των τιμών στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου.
Το Κατάρ δεν ανακατευθύνει τις εξαγωγές προς την Ευρώπη, αλλά ουσιαστικά αναστέλλει τις εξαγωγές. Εάν οι τιμές αυξηθούν, τότε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το υγροποιημένο φυσικό αέριο του Κατάρ θα φτάσει στην Ευρώπη και έτσι, από τη μία πλευρά, το Κατάρ δείχνει ανησυχία για τον κίνδυνο κλιμάκωσης των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή, αλλά από την άλλη πλευρά, η χώρα προσπαθεί να αυξήσει την τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Αυτό είναι ένα παράδειγμα χειραγώγησης από το Κατάρ, στο οποίο η Ινδία είναι εκτεθειμένη λόγω υπερβολικής εξάρτησης, ένα ζήτημα που η Ρωσία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση. Δεδομένου ότι το Νέο Δελχί και η Μόσχα έχουν φιλικές σχέσεις εδώ και δεκαετίες, ενώ, με το Κατάρ, υπάρχει εχθρότητα, ιδίως λόγω της υποστήριξης του Κατάρ προς τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και άλλα ριζοσπαστικά ισλαμιστικά στοιχεία, το γεγονός ότι η Ρωσία είναι σε θέση να ανακουφίσει την Ινδία από την υπερβολική εξάρτηση του Κατάρ από το LNG είναι ένας φυσικός τρόπος για να εμβαθύνουν ακόμη περισσότερο τους δεσμούς τους.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr