 |
| andrewslockwood50 / pixabay |
Ali Rezvanpour - presstv.ir / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι πέντε μήνες της άνευ ορίων ισραηλινής επίθεσης στο πολιορκημένο παράκτιο έδαφος δεν εξέθεσαν μόνο τη διεθνή κοινότητα, αλλά αποκάλυψαν και βαθιά ρήγματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι επικεφαλής 27 ευρωπαϊκών χωρών περιορίστηκαν στην έκδοση παθητικών δηλώσεων σχετικά με την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, ενώ αρνήθηκαν να απευθύνουν ξεκάθαρη έκκληση για πλήρη κατάπαυση του πυρός ή να ασκήσουν πίεση στο κατοχικό καθεστώς να τερματίσει τη θανατηφόρα στρατιωτική εκστρατεία του στη Γάζα.
Στην πρόσφατη δήλωσή του, το Συμβούλιο της Ευρώπης, αφού καταδίκασε τις επιχειρήσεις των παλαιστινιακών αντιστασιακών ομάδων και τόνισε το λεγόμενο "δικαίωμα του Τελ Αβίβ να αμυνθεί", ζήτησε την απρόσκοπτη πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια για το λαό της Γάζας, μεταξύ άλλων μέσω ανθρωπιστικών διαδρόμων.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, ωστόσο, εξόργισε την ομάδα εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε μια ασυνήθιστη κίνηση, περίπου 800 υπάλληλοι της ΕΕ έγραψαν επίσης μια επιστολή διαμαρτυρίας ότι έδειξε αδικαιολόγητη προκατάληψη προς το Τελ Αβίβ, σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού Politico.
Η Leyen ήταν ξεκάθαρη και αδιαμφισβήτητη για την υποστήριξή της στο ισραηλινό καθεστώς και τη συνεχιζόμενη γενοκτονία των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας, κάτι που δεν άρεσε σε ορισμένους αξιωματούχους της ΕΕ.
Ήταν από τους πρώτους δυτικούς ηγέτες που επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα εδάφη τον Οκτώβριο για να δώσει τη σφραγίδα της έγκρισης στον πόλεμο του καθεστώτος του Μπενιαμίν Νετανιάχου κατά της Γάζας.
Πιο πρόσφατα, σε ομιλία της στο Ινστιτούτο Hudson στην Ουάσιγκτον, έπλεξε και πάλι το "δικαίωμα του σιωνιστικού καθεστώτος να υπερασπιστεί τον εαυτό του", αγνοώντας πλήρως την ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα, η οποία είναι αποτέλεσμα των ανελέητων βομβαρδισμών και της παραλυτικής πολιορκίας του ισραηλινού καθεστώτος.
Σχολιάζοντας την ομιλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι εξέφρασε τις προσωπικές της απόψεις και παρουσίασε μια μη ισορροπημένη άποψη για τη θέση της ΕΕ σχετικά με την κατάσταση στη Γάζα.
Σύμφωνα με ορισμένους αξιωματούχους, η σχέση της με τον επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Joseph Borrell έχει γίνει τεταμένη και η κρίση έχει οξυνθεί, καθώς οι δύο τους έχουν ελαφρώς διαφορετικές θέσεις για τη Γάζα.
Τον περασμένο μήνα, σε συνέντευξή του στην ισπανική εφημερίδα El Pais, ο Ζοζέ Μπορέλ κατακεραύνωσε την επικεφαλής της ΕΕ για την επίσκεψή της στα κατεχόμενα εδάφη τον Οκτώβριο του 2023, υποδεικνύοντας ένα βαθύτερο ρήγμα στο μπλοκ.
"Αυτό το ταξίδι της φον ντερ Λάιεν, με μια τόσο απόλυτα φιλοϊσραηλινή στάση, χωρίς να εκπροσωπεί κανέναν άλλον εκτός από τον εαυτό της σε ένα θέμα διεθνούς πολιτικής, είχε υψηλό γεωπολιτικό κόστος για την Ευρώπη", είπε.
Η ισπανική εφημερίδα σε ξεχωριστό ρεπορτάζ αργότερα ανέφερε πως το Ισραήλ έχει ενοχληθεί από τον Borrell επειδή "έχει τοποθετηθεί στην παλαιστινιακή πλευρά". Από την άλλη πλευρά, ο Μάικλ Όρεν, πρώην απεσταλμένος του Ισραήλ στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ δεν θα πρέπει να πατήσει το πόδι του στα κατεχόμενα εδάφη.
Αυτές οι διαφορές και οι διαιρέσεις έχουν εξαπλωθεί ακόμη και σε άλλους ηγέτες της συμμαχίας, διότι η ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει δείξει ότι σε περιόδους κρίσης και όταν το μπλοκ αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, δεν μπορεί να λάβει ολοκληρωμένες αποφάσεις και δεν είναι σε θέση να μιλήσει με μία φωνή.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Μαρκ Ίσκενς, την παραμονή της στρατιωτικής επίθεσης του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στο Ιράκ το 1990, δήλωσε ότι η Ευρώπη είναι ένας οικονομικός γίγαντας, αλλά ένας πολιτικός νάνος και ένα στρατιωτικό σκουλήκι.
Μια σαφής απόδειξη αυτού ήταν ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, στον οποίο δεν παρατηρήθηκε καμία πρωτοβουλία από την πλευρά των Ευρωπαίων για τον τερματισμό του πολέμου. Η Ευρώπη έχει παραδοθεί στις ΗΠΑ.
Αν και το μπλοκ είχε ομόφωνη φωνή για την Ουκρανία, έχει γίνει διχασμένο σπίτι για τη Γάζα.
Η υπόθεση γενοκτονίας των Ισραηλινών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ΔΔΧ) που έφερε η Νότια Αφρική τράβηξε επίσης την προσοχή σε αυτές τις βαθύτερες διαφορές στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Γερμανία είχε δηλώσει πριν από την απόφαση πως η υπόθεση της γενοκτονίας "στερείται κάθε βάσης" και δήλωσε ότι θα παρέμβει στη διαδικασία του Διεθνούς Δικαστηρίου ως τρίτο μέρος. Ορισμένες άλλες χώρες χαιρέτισαν την απόφαση.
Τα ψηφίσματα για την κατάπαυση του πυρός που εισήχθησαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τους τελευταίους μήνες αποκάλυψαν επίσης αυτές τις κραυγαλέες διαφορές και διαιρέσεις στο εσωτερικό του μπλοκ.
Για παράδειγμα, στις 26 Οκτωβρίου, οκτώ χώρες της ΕΕ ψήφισαν υπέρ της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα στη Γενική Συνέλευση, ενώ τέσσερις χώρες ψήφισαν κατά. Στις 12 Δεκεμβρίου, σε άλλη ψηφοφορία, 17 χώρες της ΕΕ υποστήριξαν την εκεχειρία, ενώ δύο χώρες ψήφισαν κατά.
Ορισμένα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Ισπανία, τάχθηκαν κατά για διαφορετικούς λόγους.
Όσον αφορά τις εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα, επίσης, οι χώρες μέλη της ΕΕ δεν ήταν στην ίδια σελίδα.
Στις 11 Ιανουαρίου, μόνο οκτώ χώρες -εκ των οποίων οι τρεις είναι μέλη της ΕΕ (Δανία, Ολλανδία και Γερμανία) υπέγραψαν κοινή δήλωση με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, δικαιολογώντας τις αεροπορικές επιδρομές κατά της Υεμένης.
Σχετικά με τη χρηματοδότηση της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν επίσης αναπτύξει βαθιές διαφωνίες, με ορισμένα να σταματούν τη βοήθεια, άλλα να ανακοινώνουν περικοπές και άλλα να συνεχίζουν τη χρηματοδότηση.
Αυτές οι διαιρέσεις εντός του ισχυρότερου μπλοκ του κόσμου και η πλήρης υποταγή του στις Ηνωμένες Πολιτείες σε σημαντικά θέματα διεθνούς πολιτικής θεωρούνται ένδειξη της παρακμής και του θανάτου της ΕΕ.
* Ο Ali Rezvanpour είναι πολιτικός σχολιαστής και καθηγητής πανεπιστημίου με έδρα την Τεχεράνη.