 |
| president.gov.ua |
Οι σχέσεις μεταξύ των Ευρωπαίων υποστηρικτών της Ουκρανίας έχουν διαταραχθεί από τις πρόσφατες εξελίξεις στο πεδίο της μάχης που δείχνουν ότι η δυναμική μπορεί να έχει περάσει στη Ρωσία εν μέσω της σταματημένης αμερικανικής χρηματοδότησης για στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία.
Molly O'Neal - responsiblestatecraft.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Το γαλλογερμανικό "ταντέμ", το οποίο έχει στηρίξει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση εδώ και δεκαετίες, έχει διαταραχθεί από τις προφανείς διαφωνίες μεταξύ του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς. Οι πρόσφατες τριβές προέρχονται από τη συνεχιζόμενη άρνηση του Σολτς να εξετάσει το ενδεχόμενο παροχής πυραύλων κρουζ μεγάλου βεληνεκούς Taurus στην Ουκρανία και από την έντονα αμφισβητούμενη δήλωση του Μακρόν στις 26 Φεβρουαρίου ότι δεν πρέπει να αποκλειστεί η ανάπτυξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Την επόμενη ημέρα, ο Scholz απέκλεισε κατηγορηματικά οποιαδήποτε ανάπτυξη γερμανικών ή νατοϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία.
Τα τελευταία δύο χρόνια του πολέμου, η Γερμανία εξέπληξε τους επικριτές της ανεβαίνοντας στη δεύτερη θέση μετά τις ΗΠΑ ως προμηθευτής όπλων για την Ουκρανία. Τις τελευταίες εβδομάδες, ωστόσο, η Γερμανία επέστρεψε στο καθεστώς του μαστιγωτή, καθώς ο Σολτς αρνήθηκε να ικανοποιήσει το μακροχρόνιο αίτημα της Ουκρανίας για πυραύλους Taurus. Αυτό φαίνεται να είναι μια επανάληψη της συζήτησης του 2022 σχετικά με την προμήθεια γερμανικών αρμάτων μάχης Leopard, αλλά οι τότε ελπιδοφόρες προοπτικές για ενδεχόμενη ουκρανική νίκη έχουν εξασθενίσει σημαντικά.
Η αντίρρηση του Σολτς για την προμήθεια του πυραύλου Taurus αμφισβητείται εντός του κυβερνητικού συνασπισμού του (ο οποίος περιλαμβάνει τους Πράσινους και τους φιλελεύθερους Ελεύθερους Δημοκράτες, καθώς και τους δικούς του Σοσιαλδημοκράτες). Έχει δηλώσει, πιο πρόσφατα στις 4 Μαρτίου, πως η κύρια επιφύλαξή του είναι ότι ο πύραυλος Taurus δε θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την Ουκρανία παρά μόνο με τη βοήθεια και την παρουσία στο ουκρανικό έδαφος κάποιου γερμανικού στρατιωτικού προσωπικού.
Μια δημοσκόπηση της κοινής γνώμης που δημοσιεύθηκε στις 27 Φεβρουαρίου έδειξε πως το 56% των Γερμανών αντιτίθεται στην αποστολή του πυραύλου Taurus στην Ουκρανία. Μια πλειονότητα των υποστηρικτών του SPD τάχθηκε κατά της αποστολής (46% έναντι 41%), ενώ μια πλειονότητα του FDP την υποστήριξε (48% έναντι 46%). Μεταξύ των κυβερνητικών κομμάτων, οι Πράσινοι ήταν οι μόνοι υποστηρικτές του κόμματος που τάχθηκαν κατά πλειοψηφία υπέρ της αποστολής των πυραύλων (52% έναντι 34%). Παραδόξως, περισσότεροι ερωτηθέντες που ταυτίζονταν με την κύρια κεντροδεξιά αντιπολίτευση των Χριστιανοδημοκρατών αντιτάχθηκαν στην αποστολή παρά την υποστήριξαν (48% έναντι 45%), παρά την υποστήριξη της κοινοβουλευτικής τους αντιπροσωπείας για την παροχή των πυραύλων.
Τέλος, μια τεράστια πλειοψηφία (87%) που ταυτίστηκε με το λαϊκιστικό ακροδεξιό AfD τάχθηκε κατά της προτεινόμενης ανάπτυξης.
Ρωσική διαρροή αξιωματικών της Πολεμικής Αεροπορίας για την ανάπτυξη του Taurus
Μια συνομιλία του αρχηγού της Luftwaffe στρατηγού Ingo Gerwartz και τριών άλλων ανώτερων αξιωματικών της γερμανικής πολεμικής αεροπορίας στις 19 Φεβρουαρίου υποκλάπηκε και δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο την 1η Μαρτίου. Η συνομιλία ασχολήθηκε εκτενώς με το πώς θα μπορούσαν να αναπτυχθούν οι πύραυλοι Taurus χωρίς να υπάρχει επιτόπου γερμανικό στρατιωτικό προσωπικό. Οι αξιωματικοί προετοίμαζαν μια ενημέρωση για τον υπουργό Άμυνας Μπόρις Πιστόριους, η οποία αφορούσε τη σκοπιμότητα, το χρονοδιάγραμμα και τις πρακτικές λεπτομέρειες της ανάπτυξης, χωρίς όμως να την υποστηρίζουν ή να την αντιτίθενται σαφώς.
Οι αξιωματικοί συζήτησαν πώς οι πύραυλοι Taurus θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την καταστροφή της γέφυρας του Κερτς, αλλά οι ίδιοι δεν υποστήριξαν την επιλογή αυτού του στόχου. Η συζήτησή τους δεν κατέληξε σε κανένα συμπέρασμα σχετικά με το πώς η Γερμανία θα μπορούσε να αναπτύξει αποτελεσματικά τους πυραύλους χωρίς να παραβιάσει την πολιτική κόκκινη γραμμή σχετικά με τη γερμανική στρατιωτική παρουσία στην Ουκρανία.
Επιπλέον, ο Gerwartz ανέφερε ότι η καταστροφή της γέφυρας του Κερτς, αν και τεχνικά εφικτή, ήταν απίθανο να αλλάξει την πορεία του πολέμου. Η απομαγνητοφώνηση αυτής της συνομιλίας δημοσιεύθηκε από το ρωσικό κρατικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο RT και εικάζεται πως έχει υποκλαπεί από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Ο επίσημος ρωσικός Τύπος χαρακτήρισε λανθασμένα τη συνομιλία των αξιωματικών ότι ισοδυναμεί με μια συνωμοσία που εξυφαίνεται για να εξασφαλιστεί η ανάπτυξη των πυραύλων και να εξαναγκαστεί η καγκελάριος.
Ο Πιστόριους χαρακτήρισε τη δημοσιοποίηση του απομαγνητοφωνημένου κειμένου ως μια περίπτωση ρωσικού πληροφοριακού πολέμου με σκοπό να σπείρει τη διχόνοια μεταξύ των δυτικών υποστηρικτών της Ουκρανίας. Η γερμανική εσωτερική συζήτηση για το σκάνδαλο αυτό επικεντρώθηκε κυρίως στην απόδοση ευθυνών για την κατάφωρη αποτυχία της ασφάλειας των επικοινωνιών. Οι υποστηρικτές της ανάπτυξης του Taurus χρησιμοποίησαν το περιστατικό για να εντείνουν τις προσπάθειές τους να αναγκάσουν τον Scholz να αλλάξει γνώμη.
Μετά τη δημοσιοποίηση της συνομιλίας, ο Σολτς επανέλαβε ότι το πρόβλημα της παροχής πυραύλων Taurus καταλήγει στο ανυπέρβλητο πρόβλημα του τρόπου με τον οποίο θα διασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση των πυραύλων Taurus χωρίς η χώρα να γίνει μέρος της σύγκρουσης. Η συνομιλία που διέρρευσε αναφερόταν στην υποτιθέμενη παρουσία και εμπλοκή βρετανικού και γαλλικού στρατιωτικού προσωπικού στη λειτουργία των πυραύλων κρουζ Storm Shadow και Scalp που παραχωρήθηκαν στην Ουκρανία από τη Βρετανία και τη Γαλλία, αντίστοιχα. Και οι δύο χώρες εξέφρασαν την οργή τους για τη χαλαρή ασφάλεια που επέτρεψε την υποκλοπή της συνομιλίας.
Ο Μακρόν στέκεται στο ύψος των περιστάσεων;
Με τη Γερμανία εγκλωβισμένη στη χαρακτηριστική της επιφυλακτικότητα, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν ξεκίνησε μια προσπάθεια να κινητοποιήσει μια ενιαία ευρωπαϊκή προσπάθεια για την αναζωογόνηση της υποστήριξης προς την Ουκρανία, συγκαλώντας μια βιαστικά οργανωμένη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών για την άμυνα της Ουκρανίας στο Παρίσι στις 26 Φεβρουαρίου.
Το γεγονός αυτό ακολούθησε την αρκετά κακή διάθεση για τις προοπτικές αναζωογόνησης της στρατιωτικής τύχης της Ουκρανίας που επικράτησε στην ετήσια Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια την προηγούμενη εβδομάδα. Κατά τη συνέντευξη Τύπου που έκλεισε τη συνάντηση στο Παρίσι, ο Μακρόν προέβη στην εκπληκτική διαβεβαίωσή του ότι δεν πρέπει να αποκλειστεί η ανάπτυξη στρατευμάτων του ΝΑΤΟ, αν και αναγνώρισε πως "καμία συναίνεση" δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί γύρω από αυτή την ιδέα. Ο Μακρόν φαίνεται να έχει κατά νου την ανάπτυξη γαλλικών ή νατοϊκών στρατευμάτων σε μη πολεμικούς ρόλους, όπως η αποναρκοθέτηση. Η ιδέα αυτή έχει ωστόσο δεχθεί πυρά από μεγάλο μέρος της πολιτικής αντιπολίτευσης στη Γαλλία.
Οι ηγέτες της διάσκεψης αποφάσισαν να συνεχίσουν μια τσεχική πρόταση για την αύξηση της ευρωπαϊκής διμερούς χρηματοδότησης για την αγορά 800.000 βλημάτων πυροβολικού για την Ουκρανία από χώρες εκτός ΕΕ, ώστε να αντισταθμιστεί η ανεπαρκής προμήθεια βλημάτων στην Ευρώπη. Ο Μακρόν ταξίδεψε στην Πράγα στις 5 Μαρτίου για να διερευνήσει περαιτέρω την ιδέα αυτή και επέμεινε πως δεν πρέπει να αποκλειστεί η ενδεχόμενη ανάπτυξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ και ότι οι σύμμαχοι δεν πρέπει να είναι "δειλοί". Ο Γερμανός Πιστόριους χαρακτήρισε γρήγορα αυτή τη γλώσσα μη χρήσιμη.
Είναι ενοχλητικό για τους Γερμανούς ότι η Γαλλία, η οποία έχει παράσχει πολύ λιγότερη στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία από τη Γερμανία, θα πρέπει να κατηγορεί τους άλλους για δειλία. Το πρόγραμμα παρακολούθησης της υποστήριξης της Ουκρανίας στο Ινστιτούτο του Κιέλου στη Γερμανία (τελευταία ενημέρωση στις 15 Ιανουαρίου) τοποθετεί τις δεσμεύσεις στρατιωτικής βοήθειας της Γερμανίας στα 17,7 δισεκατομμύρια δολάρια και των ΗΠΑ στα 42,2 δισεκατομμύρια δολάρια, με τη Γαλλία να βρίσκεται πολύ πιο κάτω στη λίστα με 0,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Το Παρίσι έχει αμφισβητήσει τη μεθοδολογία του Κιέλου.
Γιατί έχει σημασία
Ο Roger Cohen των New York Times σημείωσε πρόσφατα πως, χωρίς καμία προφανή προσπάθεια να οικοδομήσει εκ των προτέρων υποστήριξη για την πρωτοβουλία του, ο Μακρόν προσπάθησε να επαναφέρει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων υποστηρικτών της Ουκρανίας και να παράγει "στρατηγική ασάφεια" για να κλονίσει τη ρωσική εμπιστοσύνη. Αντ' αυτού, αποκάλυψε τις διαιρέσεις μεταξύ των συμμάχων σχετικά με το πόσο μακριά είναι διατεθειμένοι να φτάσουν για την υπεράσπιση της Ουκρανίας και προκάλεσε μια ανοιχτή ρήξη με τη Γερμανία. Η ίδια η διαστρεβλωμένη πορεία του Μακρόν προς την τελευταία γερακίσια ενσάρκωσή του περιορίζει την αξιοπιστία του να κινητοποιήσει την Ευρώπη πίσω του.
Η γερμανική αντίσταση στην παροχή πυραύλων Taurus σχετίζεται άμεσα με την ανησυχία της για αυτό που θεωρεί ως απερίσκεπτη στάση του Μακρόν σχετικά με ενδεχόμενες αναπτύξεις του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Η Γερμανία παραμένει προφανώς αποφασισμένη να μην ξεπεράσει τα όρια μεταξύ της παροχής βοήθειας στην Ουκρανία για την αυτοάμυνά της και της μετατροπής της σε μέρος της σύγκρουσης. Η αντίθεση στην ανάπτυξη του Taurus από τη γερμανική κοινή γνώμη σε όλο το πολιτικό φάσμα (με αξιοσημείωτη εξαίρεση τους Πράσινους) ενισχύει την στάση του Scholz.
Ακόμη και αν η πρωτοβουλία του Μακρόν φαίνεται να έχει διχάσει αντί να κινητοποιήσει ένα ενιαίο ευρωπαϊκό μέτωπο για την υπεράσπιση της Ουκρανίας, ο ακτιβισμός του δείχνει την αυγή της συνειδητοποίησης ότι η Ευρώπη θα έχει μεγαλύτερη ευθύνη για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας λόγω του σταματημένου αμερικανικού πακέτου βοήθειας και των επερχόμενων αμερικανικών εκλογών.
Το δυσάρεστο αποτέλεσμα αυτών των πρόσφατων εξελίξεων είναι η παρακώλυση του γαλλογερμανικού τάντεμ που ήταν ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική λειτουργία της ΕΕ εδώ και δεκαετίες. Αυτό το ανοιχτό ρήγμα είναι ανεπιθύμητο όταν η ΕΕ στο σύνολό της ψηλαφεί προς έναν πιο ενοποιημένο, συντονισμένο και γενναιόδωρα χρηματοδοτούμενο επανεξοπλισμό, στον οποίο το Βερολίνο και το Παρίσι πρέπει να πρωταγωνιστούν.