Daniel Lacalle - mises.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO), το έλλειμμα των Ηνωμένων Πολιτειών θα κυμανθεί τα επόμενα τέσσερα χρόνια, με μέσο όρο το τρελό 5,8% του ΑΕΠ, χωρίς καν να λαμβάνεται υπόψη η ύφεση. Μέχρι το 2033, εξακολουθούν να αναμένουν δημοσιονομική τρύπα 6,9% του ΑΕΠ. Όπως είναι αναμενόμενο, η οικονομία, ακόμη και με τη χρήση αισιόδοξων σεναρίων, σταματά και θα παρουσιάσει επίπεδο πραγματικής αύξησης του ΑΕΠ 1,8% μεταξύ 2028 και 2033, 33% λιγότερο από την περίοδο 2026-2027, που είναι ήδη 25% χαμηλότερη από τον ιστορικό μέσο όρο.
Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι όλο αυτό το χάος μπορεί να λυθεί με την αύξηση των φόρων, αλλά η πραγματικότητα δείχνει πως δεν υπάρχει κανένα εισπρακτικό μέτρο που θα καλύψει μια ετήσια οικονομική τρύπα ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων με πρόσθετες ετήσιες εισπράξεις. Αυτό, βέβαια, γίνεται με ένα αισιόδοξο σενάριο ότι δεν θα υπάρξει ύφεση ή οικονομικές επιπτώσεις από μια υψηλότερη φορολογική επιβάρυνση. Τα ελλείμματα είναι πάντα ένα πρόβλημα δαπανών.
Οι πολίτες οδηγούνται να πιστεύουν πως η χαμηλότερη ανάπτυξη, η μείωση των πραγματικών μισθών και ο επίμονος πληθωρισμός είναι εξωτερικοί παράγοντες που δεν έχουν καμία σχέση με τις κυβερνήσεις, αλλά αυτό είναι εσφαλμένο. Οι ελλειμματικές δαπάνες είναι τύπωμα χρήματος και διαβρώνουν την αγοραστική δύναμη του νομίσματος, ενώ καταστρέφουν τις ευκαιρίες του ιδιωτικού τομέα να επενδύσει. Όλο το βάρος των υψηλότερων φόρων και του πληθωρισμού πέφτει στη μεσαία τάξη και τις μικρές επιχειρήσεις.
Οι αγορές δεν αντιδρούν ποτέ σε αυξανόμενους κινδύνους μέχρι να εμφανιστεί η πραγματικότητα. Ο κίνδυνος χτίζεται αργά αλλά συμβαίνει γρήγορα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι κυβερνήσεις αισθάνονται τόσο άνετα προσθέτοντας περισσότερο δημόσιο χρέος. Οι πολιτικοί πιστεύουν ότι οι ανοδικές αγορές και οι χαμηλές αποδόσεις των ομολόγων αποτελούν επικύρωση των πολιτικών τους, και ακόμη και όταν οι δαπάνες για τόκους αυξάνονται σε ανησυχητικά επίπεδα, απλώς μετακυλίουν το βάρος στην επόμενη κυβέρνηση. Το αποτέλεσμα; Διαβρωτική δυνητική ανάπτυξη, ασθενέστερη παραγωγικότητα και καταστροφή της μεσαίας τάξης μέσω υψηλότερων φόρων και επίμονου πληθωρισμού.
Οι κρίσεις χρέους συμβαίνουν και οι κυβερνήσεις δε δίνουν ποτέ προσοχή στους κινδύνους, επειδή δεν πληρώνουν για τις συνέπειες. Επιπλέον, μέχρι να συμβεί μια κρίση χρέους, οι περισσότερες κυβερνήσεις θα κατηγορήσουν τις "αγορές" και τους short sellers.
Τα τελευταία στοιχεία από το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών (IIF) δείχνουν ότι η επικίνδυνη τάση αύξησης του χρέους έχει επιταχυνθεί. Η αύξηση του χρέους κατά 15 τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε ένα μόνο έτος υπογράμμισε τον ανησυχητικό ρυθμό με τον οποίο κλιμακώνεται το βάρος του χρέους. Για να τοποθετηθεί αυτό το ποσό σε προοπτική, αξίζει να σημειωθεί πως μόλις μια δεκαετία πριν, το παγκόσμιο χρέος ανερχόταν σε συγκριτικά μέτρια 210 τρισεκατομμύρια δολάρια - μια έντονη υπενθύμιση της εκθετικής τροχιάς ανάπτυξης στην οποία έχει εισέλθει το χρέος.
Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες πρωτοστατούν στην πορεία αυτής της επίθεσης χρέους, με τους δείκτες χρέους προς ΑΕΠ να φτάνουν σε πρωτοφανή ύψη. Οι αναδυόμενες αγορές ακολουθούν την τάση των ανεπτυγμένων χωρών, προσθέτοντας διαρθρωτικές προκλήσεις και ευπάθειες, καθώς η συσσώρευση χρέους οδηγεί στην καταστροφή του τοπικού νομίσματος και στη μείωση της εμπιστοσύνης στα εγχώρια νομισματικά συστήματα.
Οι επιπτώσεις αυτής της κραιπάλης χρέους είναι σημαντικές, συμπεριλαμβανομένης της ασθενέστερης οικονομικής ανάπτυξης και του κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Στον πυρήνα της, η εκτίναξη του παγκόσμιου χρέους αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη ανισορροπία - μια ανισορροπία μεταξύ της παρούσας κατανάλωσης και των μελλοντικών υποχρεώσεων, μεταξύ των βραχυπρόθεσμων δαπανών και της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας. Το φτηνό δημόσιο χρέος υπόσχεται υψηλότερη ανάπτυξη και καλύτερες ευκαιρίες για τους πολίτες, αλλά το μόνο που προσφέρει είναι ασθενέστερη ανάπτυξη, μεγαλύτερη αστάθεια και ένα νόμισμα όλο και πιο άχρηστο. Αν αναρωτιέστε γιατί οι μισθοί σας πληρώνουν για λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες και γιατί η μεσαία τάξη δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να ευημερήσει, ρίξτε το φταίξιμο στο τύπωμα χρήματος και στο δημόσιο χρέος. Διαβρώνει την αγοραστική δύναμη των αποταμιεύσεων και των μισθών σας κάτω από την ψεύτικη υπόσχεση της ανάπτυξης και της ασφάλειας που ποτέ δεν έρχεται.
Καθώς τα επίπεδα του χρέους διογκώνονται, αυξάνονται και οι κίνδυνοι δυσπραγίας, αθέτησης και μετάδοσης του χρέους. Το χρέος είναι εκτύπωση νομίσματος- η εμπιστοσύνη στην αγοραστική δύναμη του νεοεκδοθέντος χρήματος καταρρέει καθώς το χρέος διογκώνεται. Επιπλέον, μια ξαφνική απώλεια της εμπιστοσύνης της αγοράς ή μια κρίση ρευστότητας σε μια γωνιά του πλανήτη μπορεί να μετατραπεί γρήγορα σε χιονοστιβάδα και να μετατραπεί σε μια ολοκληρωμένη χρηματοπιστωτική κρίση με εκτεταμένες συστημικές επιπτώσεις. Το να πιστεύει κανείς πως αυτό δε θα συμβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μυωπικό και απερίσκεπτο. Η διασυνδεδεμένη φύση της σύγχρονης παγκόσμιας οικονομίας σημαίνει ότι κανένα έθνος δεν υπάρχει απομονωμένο και οι επιπτώσεις μιας κρίσης χρέους σε μια περιοχή μπορεί να αντηχήσουν σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό οικοσύστημα.
Πέρα από τους άμεσους κινδύνους χρηματοπιστωτικής αστάθειας, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της υπερβολικής συσσώρευσης χρέους είναι εξίσου ανησυχητικές. Τα υψηλά επίπεδα χρέους λειτουργούν ως τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη, αποσπώντας πόρους από τις παραγωγικές επενδύσεις και καταπνίγοντας την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Επιπλέον, το βάρος της εξυπηρέτησης του χρέους επιβάλλει βαρύ φόρο στις μελλοντικές γενιές, στρέφοντας κεφάλαια μακριά από τις δαπάνες για υποδομές και φορτώνοντας στους μελλοντικούς φορολογούμενους την κληρονομιά του χρέους.
Το τέλος του δολαρίου των Ηνωμένων Πολιτειών δε θα έρθει από εξωτερικές απειλές αλλά από τις ανεύθυνες ενέργειες της ίδιας της κυβέρνησής τους. Το φθηνό χρέος είναι πάντα εξαιρετικά ακριβό.