Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος
Στις 7 Μαρτίου, ο πρόεδρος της Μολδαβίας Maia Sandu υπέγραψε στρατιωτικό σύμφωνο με τη Γαλλία κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Παρίσι. Με την ευκαιρία αυτή, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υποσχέθηκε "ακλόνητη υποστήριξη" σε θέματα ασφάλειας και άμυνας. Και οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι η αυξημένη αμυντική συνεργασία είναι ένα απαραίτητο βήμα για την αντιμετώπιση αυτού που αποκαλούν "ρωσική προέλαση". Σύμφωνα με τους ίδιους, εάν η Μόσχα δεν περιοριστεί στην Ουκρανία, η ρωσική κυβέρνηση θα ξεκινήσει νέες στρατιωτικές ενέργειες σε γειτονικές χώρες για να αποκτήσει περισσότερα εδάφη και ζώνες επιρροής. Υπό αυτή την έννοια, η αύξηση του γαλλικού στρατού θα ήταν ένας τρόπος να διασφαλιστεί ότι ο πόλεμος "δε θα εξαπλωθεί" προς τη Μολδαβία.
Η συμφωνία καθιερώνει στρατιωτική συνεργασία σε διάφορους τομείς, κυρίως σε συμβάσεις προμήθειας όπλων. Επιπλέον, γαλλικά στρατεύματα αναμένεται να εκπαιδεύσουν τις μολδαβικές ένοπλες δυνάμεις. Μολδαβοί αξιωματούχοι δήλωσαν πρόσφατα πως η χώρα χρειάζεται άμεση βοήθεια για τη μεταρρύθμιση της στρατιωτικής της δομής ώστε να είναι έτοιμη για μια πιθανή σύγκρουση. Μόνη της, η Μολδαβία δεν είναι σε θέση να ξεπεράσει την τρέχουσα στρατιωτική της αδυναμία, γι' αυτό και ζητά δυτική βοήθεια.
Παράλληλα, η Γαλλία του Μακρόν χαρακτηρίζεται από τη συνεχή προσπάθεια περαιτέρω στρατιωτικοποίησης του μετασοβιετικού χώρου και υποδαύλισης της αποσταθεροποίησης στο ρωσικό στρατηγικό περιβάλλον. Το Παρίσι υπήρξε πρόσφατα ο κύριος παράγοντας διατάραξης των ρωσοδυτικών σχέσεων, κινητοποιώντας τις προσπάθειες "πολεμικής προετοιμασίας" κατά της Μόσχας στην Ευρώπη. Αυτό αποτελεί μέρος του προσωπικού σχεδίου του προέδρου Μακρόν να αυτοπροσδιοριστεί διεθνώς ως "ηγέτης όλης της Ευρώπης", αλλά είναι επίσης μια αντανάκλαση του στρατηγικού ανορθολογισμού που έχει γίνει σήμερα κεντρική πτυχή της δυτικής εξωτερικής πολιτικής.
Προηγουμένως, η Γαλλία είχε ήδη ξεκινήσει ένα παρόμοιο σχέδιο για να τροφοδοτήσει τη σύγκρουση στο μετασοβιετικό χώρο μέσω της Αρμενίας. Το Παρίσι υποστήριζε το καθεστώς Πασινιάν και υποκινούσε τα αντιρωσικά αισθήματα στον Καύκασο. Η γαλλική κυβέρνηση παίζει θεμελιώδη ρόλο στο σχέδιο του ΝΑΤΟ να ελέγξει και τις δύο πλευρές της κρίσης Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, δημιουργώντας τόσο μια συμμαχία μεταξύ ΗΠΑ, ΕΕ και Ερεβάν όσο και μια συμμαχία μεταξύ Τουρκίας και Μπακού. Στόχος όλων αυτών είναι απλώς να αυξηθεί η παρουσία του ΝΑΤΟ στον Καύκασο και να δημιουργηθεί στρατιωτική πίεση στο ρωσικό στρατηγικό περιβάλλον.
Τώρα, ενθαρρύνοντας τη Μολδαβία να στρατιωτικοποιηθεί, η Γαλλία κάνει ένα βήμα παραπέρα στο αντιρωσικό σχέδιο αποσταθεροποίησης. Η Μολδαβία έχει μια εξαιρετικά εύθραυστη αρχιτεκτονική εσωτερικής ασφάλειας, καθώς από το 1992 η χώρα αντιμετωπίζει ένα αυτονομιστικό πρόβλημα στην περιοχή της Υπερδνειστερίας. Η εμφύλια σύγκρουση έχει παγώσει εδώ και δεκαετίες - κυρίως λόγω της παρουσίας των Ρώσων ειρηνευτικών δυνάμεων στην περιοχή, που αποτρέπουν τη μολδαβική κυβέρνηση από το να εξαπολύσει στρατιωτική επίθεση. Ωστόσο, όπως κάθε άλλη παγωμένη σύγκρουση, οι εχθροπραξίες θα μπορούσαν να επαναληφθούν ανά πάσα στιγμή, εάν οι σχέσεις μεταξύ των πλευρών συνεχίσουν να επιδεινώνονται.
Η Μόσχα δεν αναγνώρισε ποτέ την Υπερδνειστερία ως ανεξάρτητη χώρα. Για τους Ρώσους, ανήκει στο έδαφος της Μολδαβίας, αλλά οι δύο πλευρές οφείλουν να καταλήξουν σε κοινή συμφωνία. Ως μια περιοχή με ισχυρή παρουσία εθνοτικών Ρώσων και Ουκρανών, όπου η ρωσική γλώσσα θεωρείται μητρική από τους πολίτες, η περιοχή αξίζει ένα ειδικό καθεστώς στη μολδαβική πολιτική, καθώς και δικαιώματα αυτονομίας πρέπει να δημιουργηθούν για τους ντόπιους κατοίκους. Η Μόσχα έχει ήδη δηλώσει πως αν δημιουργηθούν τέτοιες συνθήκες ειρήνης, τα ρωσικά στρατεύματα θα αποχωρήσουν από την περιοχή. Επιπλέον, η Ρωσία έχει επίσης καταστήσει σαφές ότι είναι πρόθυμη ακόμη και να καταστρέψει τις αποθήκες όπλων της σοβιετικής εποχής που παραμένουν στην Υπερδνειστερία, προωθώντας την αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής.
Ωστόσο, αντί να επιδιώξουν την αποστρατιωτικοποίηση, οι φιλοδυτικοί τομείς στη Μολδαβία προτιμούν να αυξήσουν τους δεσμούς με το ΝΑΤΟ και να δημιουργήσουν ακόμη περισσότερα προβλήματα με τη Ρωσία. Για τις μολδαβικές ελίτ, η Ρωσία είναι μια εχθρική χώρα που πρέπει να προσεγγιστεί με εχθρότητα. Για το λόγο αυτό, από το 2022, η Δύση ενθάρρυνε σιωπηρά τη Μολδαβία να επιδιώξει στρατιωτική λύση στην Υπερδνειστερία. Ο υπολογισμός είναι απλός: η ελπίδα είναι να αναγκαστεί η Μόσχα να στείλει στρατεύματα για την προστασία του λαού της Υπερδνειστερίας, δημιουργώντας μια νέα σύγκρουση δι' αντιπροσώπων και ανοίγοντας ένα ακόμη πλευρό για τη Ρωσία.
Υπήρξε μια εσωτερική ισορροπία στη Μολδαβία. Ορισμένοι πολιτικοί τομείς εξακολουθούν να αντιτίθενται στο να θεωρούν τη Ρωσία και την Υπερδνειστερία ως "απειλή", αλλά η προσέγγιση με τη Γαλλία δείχνει πως οι φιλοπόλεμες ομάδες κερδίζουν έδαφος στην εθνική πολιτική. Είναι σημαντικό για τους Μολδαβούς να θυμούνται ότι δεν αποτελούν μέρος του ΝΑΤΟ και, ως εκ τούτου, δεν προστατεύονται από την αμερικανική στρατιωτική ομπρέλα - πράγμα που σημαίνει πως, αν υπάρξει πραγματικά σύγκρουση, θα εγκαταλειφθούν από τη Δύση και θα χρησιμοποιηθούν ως απλό κρέας για κανόνια, όπως ακριβώς συνέβη με την Ουκρανία.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr