Syed Jaleel Hussain - presstv.ir / Παρουσίαση Freepen.gr
Με άλλα λόγια, το Ισραήλ είναι δομικά ανίκανο για αυτοσυγκράτηση.
Λόγω του σημαντικά μικρού μεγέθους της επικράτειας που κατέχει, η σιωνιστική οντότητα δεν έχει το στρατηγικό βάθος για να απορροφήσει μια μεγάλη συμβατική επίθεση χωρίς μαζικές ζημιές στις βιομηχανικές, στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές της.
Για να το φανταστείτε αυτό σε σχετικούς όρους, το συνολικό μέγεθος της κατεχόμενης από το Ισραήλ περιοχής, περίπου 22.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είναι μικρότερο από την επαρχία Μαζανταράν του βόρειου Ιράν. Αυτή είναι μια τεράστια διαφορά. Παρά τη φύση της υψηλής τεχνολογίας του σύγχρονου πολέμου, ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε την τεράστια χρησιμότητα του εδαφικού μεγέθους και τα στρατηγικά οφέλη που μπορεί να προσφέρει.
Έχοντας επίγνωση αυτής της τεράστιας δομικής διαφοράς, το Ισραήλ έχει ελιχθεί προσεκτικά σε μια γειτονιά που δεν έχει αποδεχθεί πλήρως την στρατιωτική του κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών. Έχει υιοθετήσει δογματικά τη στρατηγική της κυριαρχίας της κλιμάκωσης.
Δηλαδή, αν οποιοδήποτε κράτος καταφύγει σε επίθεση κατά του Ισραήλ ή αντεπιτεθεί στις επιθέσεις του, είναι εξοπλισμένο και πρόθυμο να ανέβει πολύ γρήγορα την σκάλα της κλιμάκωσης.
Αυτή είναι η αποτροπή μέσω της μαζικής τιμωρίας και αποτελεί ιδιαίτερα την ισραηλινή στρατηγική από τον πόλεμο του 1967 με τα αραβικά κράτη. Έκτοτε, το Ισραήλ χρησιμοποιεί τόσο προληπτικά όσο και προληπτικά μέτρα για να αποτρέψει τους αντιπάλους του.
Ο ισραηλινός στρατός διαθέτει μερικά από τα πιο καταστροφικά όπλα στην περιοχή, κυρίως λόγω της τεράστιας οικονομικής βοήθειας που του παρέχουν οι ΗΠΑ, η οποία έχει ξεπεράσει τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια. Κανένα από τα κράτη που έχουν συμμαχήσει με τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχει λάβει ποτέ ούτε κατά διάνοια βοήθεια αυτού του μεγέθους.
Επιπλέον, 500 εκατομμύρια δολάρια ετησίως προορίζονται για συνεργασία σε διάφορα ισραηλινά πυραυλικά προγράμματα. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει επίσης συμφωνήσει να παρέχει στο Ισραήλ σχεδόν 4 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μέχρι το 2028, με δισεκατομμύρια δολάρια σε συμπληρωματική χρηματοδότηση για τον αποδεκατισμό της Γάζας.
Αυτό το βοήθησε να οικοδομήσει ένα τεράστιο στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα και μια υπερμεγέθη επιθετική ικανότητα που το βοηθά να τρομάζει τις χώρες της περιοχής με δυνητικά υψηλό κόστος.
Ο ισραηλινός στρατός δεν έχει αποφύγει να χρησιμοποιήσει την άκρως αποσταθεροποιητική στρατηγική του ακόμη και όταν πρόκειται για πυρηνικές υποδομές. Η σαφέστερη έκθεση αυτής της στρατηγικής είναι το δόγμα Μπέγκιν, το οποίο έχει τις ρίζες του στο χτύπημα του 1981 κατά του πυρηνικού αντιδραστήρα Osirak του Ιράκ.
Το χτύπημα ήταν επιτυχές ακριβώς επειδή το Ιράκ δεν είχε την απαιτούμενη δύναμη πυρός για να εμπλακεί και να διατηρήσει ένα κλιμακούμενο χτύπημα κατά του Ισραήλ. Το Ισραήλ ήταν βέβαιο πως θα εγκαθίδρυε πολύ γρήγορα την κυριαρχία της κλιμάκωσης επί του Ιράκ, ειδικά όταν ο Σαντάμ Χουσεΐν ήταν ήδη καθ' οδόν για να εισβάλει στο Ιράν.
Η πρόσφατη ισραηλινή επίθεση στο ιρανικό προξενείο δεν ήταν διαφορετική. Ήταν σύμφωνη με τη δοκιμασμένη από το χρόνο στρατηγική του να πραγματοποιεί αποσταθεροποιητικά χτυπήματα στην περιοχή χωρίς να φοβάται σοβαρές συνέπειες. Το Ισραήλ μπορεί επίσης να δοκίμαζε την πολιτική βούληση των Ιρανών ηγετών.
Ένα ενδεχόμενο αντίποινα από το Ιράν δεν φαινόταν κακή επιλογή για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου. Θα βοηθούσε να αποσπάσει τη διεθνή προσοχή από τη γενοκτονική εκστρατεία του στη Γάζα και θα δελέαζε τους Αμερικανούς σε ανοιχτή υποστήριξη και στρατιωτική εμπλοκή επισπεύδοντας έναν περιφερειακό πόλεμο.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, το Ισραήλ προσπαθεί να ωθήσει την Αμερική σε έναν πόλεμο με το Ιράν προκειμένου να αποδυναμώσει τη μόνη πραγματική στρατηγική απειλή του στην περιοχή.
Στον απόηχο της πρωτοφανούς επίθεσης στο ιρανικό προξενείο στη Συρία, ο στρατηγικός στόχος και των δύο ήταν αναμφισβήτητα αντιδιαμετρικός - οι Ισραηλινοί επιζητούσαν μια σπασμωδική αντίδραση για μια καταστροφική κλιμάκωση και οι Ιρανοί είχαν ανάγκη να σχεδιάσουν ένα αποτρεπτικό χτύπημα χωρίς την κλιμάκωση.
Προς μεγάλη απογοήτευση του πολεμοκάπηλου υπουργικού συμβουλίου του Νετανιάχου, το Ιράν πέτυχε αριστοτεχνικά και τα δύο.
Για πρώτη φορά από τότε που δημιουργήθηκε το παράνομο ισραηλινό καθεστώς, ένα κράτος στην περιοχή μπόρεσε να αναδείξει με αξιοσημείωτη επιδεξιότητα τις επιθετικές του δυνατότητες και την πλήρη ευπάθεια του Ισραήλ στα χτυπήματά του, καταρρίπτοντας έτσι την πολυδιαφημισμένη ισραηλινή αποτροπή και επιβάλλοντάς του κόστος.
Αυτό φαίνεται εξαιρετικά τρομακτικό και απογοητευτικό για το υποστηριζόμενο από τη Δύση καθεστώς στο Τελ Αβίβ.
Το Ιράν γνώριζε πολύ καλά τον τεράστιο αντίκτυπο των αντιποίνων του στην ψυχοσύνθεση του ισραηλινού στρατού και το ενδεχόμενο κλιμάκωσης. Η Τεχεράνη αντιλαμβάνεται ότι στην προσπάθειά του να αποκαταστήσει την αποτροπή και να ενεργήσει βάσει του αποστεωμένου δόγματος Μπέγκιν, το Ισραήλ μπορεί να μπει στον πειρασμό να επιτεθεί στις ιρανικές πυρηνικές υποδομές.
Προκειμένου να αποτρέψει αυτό το ενδεχόμενο, το Ιράν έχει χρησιμοποιήσει μια στρατηγική με δύο σκέλη: να εδραιώσει σταθερά τις επιθετικές του ικανότητες και να ανακοινώσει με έμφαση την πιθανή αντίδρασή του σε κάθε τυχοδιωκτικό λάθος των Ισραηλινών.
"Λάθος" χαρακτήρισε ο ηγέτης της Ισλαμικής Επανάστασης Αγιατολάχ Σεγιέντ Αλί Χαμενεΐ το ισραηλινό χτύπημα στο ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό την 1η Απριλίου.
Προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τις ζημιές, το Ιράν παρέβλεψε σκόπιμα το πιο σημαντικό στοιχείο της στρατιωτικής σκέψης - τον επιχειρησιακό αιφνιδιασμό. Ο στόχος δεν ήταν να μεγιστοποιηθεί η ζημιά, αλλά να ενισχυθεί η αποτροπή, να επαναπροσδιοριστούν οι κόκκινες γραμμές και να ξαναγραφούν οι κανόνες εμπλοκής με το Ισραήλ.
Παρά τη μαζική βοήθεια από τους δυτικούς συμμάχους του, τα πολλαπλά επιτυχημένα χτυπήματα, ειδικά στη βάση Nevatim, ήταν ιδιαίτερα σημαντικά δεδομένου ότι η βάση φιλοξενεί τα εξαιρετικά ακριβά F-35, το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας, και προστατεύεται από την πυκνότερη αντιπυραυλική άμυνα στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του ραντάρ TPY-2 X-band, ένα από τα "καλύτερα και άψογα" αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία για τον εντοπισμό βαλλιστικών πυραύλων.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα χτυπήματα στο Νεβατίμ έχουν τρομάξει ιδιαίτερα τους Ισραηλινούς και Αμερικανούς στρατηγούς. Με αυτόν τον τρόπο, το πρώτο σκέλος της στρατηγικής του Ιράν επιτεύχθηκε με επιτυχία.
Το δεύτερο σκέλος σχετιζόταν με τη σαφή γνωστοποίηση του δυνητικού κόστους σε περίπτωση υπέρβασης των πρόσφατα καθορισμένων κόκκινων γραμμών που καθόρισε η Τεχεράνη.
Αυτό έγινε από έναν ανώτερο διοικητή του IRGC προειδοποιώντας αυστηρά για την αναθεώρηση του καθιερωμένου "πυρηνικού δόγματος και των πολιτικών του Ιράν". Αυτό σημαίνει δύο πράγματα.
Πρώτον, το Ιράν δε θα διστάσει να επιτεθεί άμεσα στην πυρηνική υποδομή του Ισραήλ. Η απόφαση του Ιράν να επιτεθεί στην στρατιωτική βάση Nevatim, η οποία βρίσκεται πολύ κοντά στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Negev, το επίκεντρο της παραγωγής πυρηνικών όπλων του Ισραήλ, καθιέρωσε ισχυρά αυτή την επιθετική ικανότητα.
Δεύτερον, μπορεί επίσης να σημαίνει ότι το Ιράν υπαινίσσεται ότι θα υπερβεί τις δικές του κόκκινες γραμμές όσον αφορά τα πυρηνικά όπλα σε περίπτωση ενδεχόμενου πυρηνικού εκβιασμού από το ισραηλινό καθεστώς και τους δυτικούς υποστηρικτές του.
Ας μην ξεχνάμε ότι το Ιράν έχει επιδείξει αξιοσημείωτη στρατηγική αυτοσυγκράτηση απέναντι στις σοβαρές απειλές ασφαλείας από τη Δύση από το 1979.
Πολλά κράτη που αντιμετώπισαν τέτοιες απειλές για την κυριαρχία και την εδαφική τους ακεραιότητα κατασκεύασαν πυρηνικά όπλα για την ασφάλειά τους. Αυτό περιλαμβάνει την Κίνα στη δεκαετία του 1960, την Ινδία και το Πακιστάν στη δεκαετία του 1990 και τη Βόρεια Κορέα στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Το Ιράν δεν ακολούθησε το παράδειγμα με την ανώτατη ηγεσία του να απορρίπτει την απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Αντ' αυτού, το Ιράν έχει επιλέξει την στρατηγική της πυρηνικής αντιστάθμισης που απαιτεί από ένα κράτος να κατακτήσει την τεχνολογία χωρίς να περάσει το πυρηνικό κατώφλι. Η δήλωση του IRGC άφησε να εννοηθεί ότι το Ιράν μπορεί να είναι πρόθυμο να περάσει το κατώφλι σε περίπτωση που η πυρηνική του υποδομή δεχθεί επίθεση.
Η τολμηρή επίθεση αντιποίνων στις 14 Απριλίου έχει ήδη αναδείξει τη νέα διεκδικητική στάση και την αλλαγή του υπολογισμού της ασφάλειας και της διάθεσης των Ιρανών ηγετών να αναλάβουν τον καθορισμό νέων κόκκινων γραμμών και του δυνητικού κόστους της υπέρβασής τους.
Η τεράστια πίεση του Τζο Μπάιντεν προς το Ισραήλ να μην περάσει καμία από αυτές τις κόκκινες γραμμές μας λέει πως οι ΗΠΑ κατανοούν πλήρως ότι το Ιράν δεν μπλοφάρει.
* Ο Syed Jaleel Hussain είναι καθηγητής στο Nelson Mandela Centre for Peace & Conflict Resolution, Jamia Millia Islamia University, Νέο Δελχί.