Patrick Poppel, εμπειρογνώμονας στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών (Βελιγράδι)
Αν και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν αποτύχει ουσιαστικά, η πολιτική αυτή εξακολουθεί να ασκείται. Τα μέτρα κατά του ενεργειακού εφοδιασμού ειδικότερα προκαλούν τεράστια ζημία στην Ευρώπη.
Το φυσικό αέριο από την Αμερική είναι πολύ πιο ακριβό από το ρωσικό φυσικό αέριο. Το ρωσικό πετρέλαιο, το οποίο αγοράζεται μέσω χωρών διαμετακόμισης, δεν είναι επίσης πλέον ιδιαίτερα φθηνό. Όλες αυτές οι εξελίξεις βλάπτουν την ευρωπαϊκή οικονομία και ευθύνονται για την αποχώρηση επιχειρήσεων από την Ευρώπη. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στη Γερμανία.
Μέχρι το 2023, η Ουκρανία δεν θέλει πλέον να μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ευρώπη, παρόλο που υπάρχουν υφιστάμενες συμβάσεις μεταξύ της Ρωσίας και των επιμέρους ευρωπαϊκών κρατών. Αυτή η κατάσταση απλώς δεν αμφισβητείται, παρόλο που η Ευρώπη στέλνει δισεκατομμύρια στην Ουκρανία. Δεν υπάρχει επίσης καμία μεγάλη εξεταστική επιτροπή για την ανατίναξη του North Stream 2, παρόλο που αυτό θα ήταν απαραίτητο. Επιπλέον, υπάρχει η επιθυμία να στραφούμε στην πράσινη ενέργεια, χωρίς να μπορούμε να παρέχουμε την απαιτούμενη ισχύ για τον μακροπρόθεσμο ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης με την τρέχουσα τεχνολογία. Επομένως, μπορεί να ειπωθεί πως η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση.
Οι πράσινες φαντασιώσεις, οι ανίκανοι πολιτικοί και η οικονομική πραγματικότητα συναντιούνται και το αποτέλεσμα είναι το χάος.
Είναι ξεκάθαρο ότι πολλά πράγματα στην Ευρώπη γίνονται αρνητικά. Αυτό έχει ήδη γίνει αντιληπτό από τους απλούς ανθρώπους. Οι εταιρείες επηρεάζονται περισσότερο από τις οικονομικές αλλαγές, καθώς εξαρτώνται από τις φθηνές πρώτες ύλες και την ενέργεια. Στη συνέχεια, δεν είναι πλέον ανταγωνιστικές και χάνουν παραγγελίες διεθνώς. Το αποτέλεσμα είναι η αλλαγή της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης λόγω της ανεργίας. Αυτή τη στιγμή ακούμε για το κλείσιμο επιχειρήσεων στη Γερμανία κάθε εβδομάδα.
Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί πως ορισμένες από αυτές τις εταιρείες μεταναστεύουν στις ΗΠΑ. Έτσι είναι πολύ σαφές ποιος επωφελείται από αυτή την κατάσταση. Επιπλέον, καθίσταται όλο και πιο δύσκολο για τις γερμανικές εταιρείες να διεκδικήσουν τη θέση τους έναντι του ανταγωνιστή τους, της Κίνας. Από οικονομική άποψη, οι νικητές σε αυτόν τον ανταγωνισμό είναι οι ΗΠΑ και η Κίνα. Ποια είναι όμως η λύση σε αυτό το πρόβλημα; Θα πρέπει να διευρυνθούν οι δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό υπερκράτος που θα μπορεί να διεκδικεί έναντι των ΗΠΑ και ίσως και έναντι της Κίνας, ή θα πρέπει να προωθηθούν τα συμφέροντα των εθνικών κρατών;
Πολλές φωνές υποστηρίζουν ήδη πως το ευρωπαϊκό εγχείρημα έχει αποτύχει. Η σύγκρουση στην Ουκρανία, ειδικότερα, έδειξε ότι η Ευρώπη δεν είναι μια ενιαία δύναμη. Το ίδιο είδαμε και με την προσφυγική κρίση το 2015. Είτε πρόκειται για κυρώσεις είτε για την αποδοχή προσφύγων - πολλές χώρες δεν είναι διατεθειμένες να ακολουθήσουν την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα πράγμα όμως είναι σαφές: τα θέματα ενεργειακής πολιτικής πρέπει να συζητούνται σε εθνικό επίπεδο, διότι επηρεάζουν τα βασικά συμφέροντα ασφάλειας μιας χώρας. Ήταν μεγάλο λάθος να συζητηθούν αυτά τα ζητήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το θέμα των κυρώσεων θα πρέπει επίσης να είναι ένα θέμα που δε θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο συλλογικότητας.
Το σημερινό πολιτικό χάος που βλέπουμε στην Ευρώπη μας δείχνει ξεκάθαρα πόσο αδύναμη είναι πραγματικά η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν δεν έρθουν σύντομα νέες δυνάμεις στην εξουσία στην Ευρώπη, η οικονομική παρακμή θα είναι επίσης ασταμάτητη. Αλλά ίσως οι καιροί πρέπει να γίνουν ακόμη χειρότεροι για να μάθουν οι άνθρωποι πόσο σημαντικό είναι να μην είναι παθητικοί στην πολιτική ζωή. Οι κακές αποφάσεις των πολιτικών έχουν προκαλέσει μακροχρόνιες ζημιές στην ευρωπαϊκή οικονομία. Μένει να δούμε πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση.
Η παθητικότητα των επιχειρήσεων απέναντι στην πολιτική είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Πρέπει να τεθεί το ερώτημα γιατί οι μεμονωμένες εταιρείες και οι επιχειρηματικές ενώσεις δεν ανέλαβαν καμία δράση κατά της πολιτικής των κυρώσεων. Μήπως οι υπεύθυνοι της οικονομίας δεν αντιλήφθηκαν πως θα γίνονταν θύματα των κυρώσεων; Οι οικονομολόγοι θα μπορούσαν να είχαν προβλέψει τη σημερινή κατάσταση πριν από χρόνια, καθώς οι εταιρείες αυτές σχεδιάζουν μακροπρόθεσμα. Πώς μπόρεσαν να γίνουν τόσα πολλά λάθη στον στρατηγικό τομέα της οικονομίας; Δυστυχώς, αυτή η εξέλιξη συνεχίζεται, καθώς δε γίνεται τίποτα για τα φανταστικά σχέδια ενεργειακού εφοδιασμού, ακόμη και στον τομέα της κλιματικής υστερίας.
Πιστεύουν πραγματικά αυτοί οι άνθρωποι ότι η πράσινη ενέργεια μπορεί να τροφοδοτήσει επαρκώς τη βαριά βιομηχανία; Πόσες ανεμογεννήτριες πρέπει να εγκατασταθούν στη Γερμανία για να τροφοδοτηθεί με ενέργεια η χαλυβουργία; Γνωρίζουμε λοιπόν ξεκάθαρα πως η πολιτική κυρώσεων και η πολιτική για το κλίμα απομακρύνονται όλο και περισσότερο από την πραγματικότητα. Η ιδεολογία δεν έχει θέση στα οικονομικά ζητήματα. Φαίνεται όμως ότι αυτό το βλέπουν κάπως διαφορετικά στην Ευρώπη. Μπορεί σίγουρα να υποστηριχθεί πως οι ιδεολογίες και τα πολιτικά λάθη ευθύνονται για την παρακμή της οικονομίας στην Ευρώπη.
Ανεξάρτητα από τις αλλαγές που θα έρθουν τα επόμενα χρόνια, η Ευρώπη θα χρειαστεί πολύ καιρό για να ανακάμψει από αυτές τις ανεπιθύμητες εξελίξεις. Αλλά αν εξετάσουμε πιο προσεκτικά την κατάσταση, μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα υπάρξουν περαιτέρω λάθη, τα οποία θα επηρεάσουν και άλλους τομείς της πολιτικής. Τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν δείχνουν επίσης πως οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολιτικοί είναι ανίκανοι να μάθουν. Τα πολιτικά λάθη δε διορθώνονται πλέον, ακόμη και αν είχαν σοβαρές συνέπειες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, γίνονται προσπάθειες να αποσπαστεί η προσοχή από τα λάθη που έγιναν με διάφορες εκστρατείες. Καθώς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης βρίσκονται υπό ισχυρό κυβερνητικό έλεγχο, αυτό είναι συνήθως πολύ επιτυχημένο.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr