 |
| WΑΝG ΖΗΑΟ / ΑFΡ |
Ο Άντονι Μπλίνκεν ταξίδεψε αυτή την εβδομάδα στην Κίνα για να προειδοποιήσει το Πεκίνο για τις κυρώσεις που επιβάλλει για την προμήθεια στρατιωτικής τεχνολογίας στη Ρωσία, σύμφωνα με τους Financial Times και το Bloomberg στις προεπισκοπήσεις τους για την επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών.
Του αρθρογράφου της Kommersant Maxim Yusin - RUSSIA TODAY / Παρουσίαση Freepen.gr
Δε διευκρίνισαν ποιες κυρώσεις θα μπορούσαν να ακολουθήσουν, αν και πηγές των FT υποστήριξαν πως χρηματοπιστωτικά και άλλα ιδρύματα στην Κίνα θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν περιορισμούς. Εν τω μεταξύ, η εφημερίδα Izvestia αποκάλυψε ότι αρκετές κινεζικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης, της ICBC, δεν δέχονται ήδη πληρωμές σε γουάν από τη Ρωσία, υπό το φόβο δευτερογενών κυρώσεων. Σχεδόν το 80% των πληρωμών προς την Κίνα έχουν επιστραφεί, υποστήριξε η εφημερίδα.
Η Ουάσινγκτον είναι προφανώς πεπεισμένη ότι η υποστήριξη της Κίνας προς τη ρωσική αμυντική βιομηχανία, αν και δε δημοσιοποιείται, είναι πραγματική και πως αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στην πορεία της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Ακόμη και με όλα αυτά στο μυαλό, ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι ο Μπλίνκεν θα επικοινωνούσε στη γλώσσα των απειλών και των τελεσίγραφων. Η πρώτη εμπειρία αυτού του είδους της ρητορικής μεταξύ της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και των Κινέζων έδειξε πως η σκληρή και γρήγορη πίεση δεν λειτουργεί με τη σημερινή ηγεσία στο Πεκίνο.
Στην πραγματικότητα, έχει το αντίθετο αποτέλεσμα. Απόδειξη αυτού ήταν η αποτυχημένη συνάντηση στην Αλάσκα τον Μάρτιο του 2021, όταν ο Μπλάιντεν και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν προσπάθησαν να πιέσουν τους Κινέζους ομολόγους τους, για να δεχθούν μια σκληρή επίπληξη -και μάλιστα δημόσια- που απείχε πολύ από το πνεύμα της παραδοσιακά συγκρατημένης διπλωματίας του Πεκίνου.
Ο Μπλίνκεν υιοθέτησε στη συνέχεια ένα πολύ πιο διακριτικό παιχνίδι. Πιθανότατα προσπάθησε να μπει σφήνα μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου εκμεταλλευόμενος το γεγονός πως οι ειρηνευτικές πρωτοβουλίες της Κίνας για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία δεν ταιριάζουν με τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις των Ρώσων αξιωματούχων (τουλάχιστον δημοσίως).
Αυτό μπορεί να μην πέτυχε, δεδομένου ότι οι Κινέζοι δήλωσαν ανοιχτά την Παρασκευή πως το ΝΑΤΟ ήταν υπεύθυνο για την κρίση στην Ουκρανία.
Το Πεκίνο ζητά παύση των εχθροπραξιών, στην πραγματικότητα πάγωμα της σύγκρουσης, αλλά δεν έχει κάνει καμία αναφορά στην αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας, την αποναζιστικοποίηση ή την αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο.
Πρόσφατα, υπήρξαν μηνύματα που θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως προθυμία του Πεκίνου να πάρει αποστάσεις από τη Μόσχα.
Συγκεκριμένα, ένα άρθρο στο The Economist από τον Feng Yujun, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, προκάλεσε αναστάτωση. Αυτός ο μεθοδικός, επίσημος εμπειρογνώμονας για τη Ρωσία και τη σύγκρουση στην Ουκρανία μιλάει πολύ στο πνεύμα της δυτικής πολιτικής σκέψης: επικρίνει τη Μόσχα, προβλέπει την ήττα της, επαινεί το Κίεβο για τη «δύναμη και την ενότητα της αντίστασής του» και μάλιστα υποστηρίζει πως αν η Ρωσία δεν αλλάξει τη δομή της εξουσίας της, θα συνεχίσει να απειλεί τη διεθνή ασφάλεια προκαλώντας πολέμους.
Γνωρίζοντας πώς είναι οργανωμένη η κινεζική κοινωνία, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι ο καθηγητής που έγραψε αυτό το άρθρο ενεργούσε με δική του ευθύνη χωρίς την υποστήριξη των υπεύθυνων συντρόφων στο Πεκίνο. Η πρόσφατη άρνηση τεσσάρων μεγάλων κινεζικών τραπεζών να δεχθούν πληρωμές από τη Ρωσία, ακόμη και σε γουάν, μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως ένα ανησυχητικό μήνυμα προς τη Μόσχα. Με άλλα λόγια, μπορεί να αποδειχθεί πως η ρωσοκινεζική συμμαχία, τόσο ισχυρή στα λόγια, απέχει πολύ από το να είναι αποτελεσματική και χωρίς προβλήματα στην πράξη. Και ο Μπλίνκεν σίγουρα θα προσπαθούσε να εδραιώσει αυτή την τάση.
Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: το γενικότερο πλαίσιο των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας δε διευκολύνει την Ουάσινγκτον.
Το πακέτο στρατιωτικής βοήθειας προς την Ταϊβάν που ψηφίστηκε πρόσφατα από το αμερικανικό Κογκρέσο σίγουρα δε δημιουργεί ένα ευνοϊκό συναισθηματικό υπόβαθρο για τις ευαίσθητες διαπραγματεύσεις που προσπάθησε να διεξάγει ο Μπλίνκεν στο Πεκίνο. Οι προσπάθειες της Ουάσινγκτον να δημιουργήσει αντι-κινεζικές στρατιωτικές και πολιτικές συμμαχίες στην περιοχή - από τις Φιλιππίνες μέχρι την Αυστραλία, από την Ινδία και το Βιετνάμ μέχρι την Ιαπωνία - επίσης δεν ευνοούν την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. Οι Αμερικανοί στρατηγοί δεν κρύβουν το γεγονός ότι ο κύριος, πιο επικίνδυνος και πιο βασικός γεωπολιτικός αντίπαλος των Ηνωμένων Πολιτειών δεν είναι η Ρωσία, αλλά η Κίνα.
Αν αυτό ισχύει, ποιος ο λόγος να ικανοποιεί το Πεκίνο τις απαιτήσεις της Ουάσινγκτον και να συμμετέχει στις πιέσεις που ασκεί στη Μόσχα; Μόνο και μόνο για να μπορέσει αργότερα, όταν οι ΗΠΑ πετύχουν τους στόχους τους στη Ρωσία, το Πεκίνο να την αντιμετωπίσει μόνο του; Αυτό δύσκολα περιλαμβάνεται στα σχέδια του συντρόφου Σι και της ομάδας του.
* Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από την Kommersant