Simon Watkins - Oilprice.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο πρώτος από τους τέσσερις βασικούς λόγους είναι ότι το LNG έχει γίνει η πιο σημαντική πηγή ενέργειας σε έναν όλο και πιο ανασφαλή κόσμο. Σε αντίθεση με το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο που μεταφέρονται μέσω αγωγών, το LNG δεν απαιτεί χρόνια και τεράστιες δαπάνες για τη δημιουργία μιας πολύπλοκης υποδομής προτού να είναι έτοιμο να μεταφερθεί οπουδήποτε. Μόλις το φυσικό αέριο μετατραπεί σε LNG, μπορεί να μεταφερθεί και να μετακινηθεί οπουδήποτε μέσα σε λίγες ημέρες και να αγοραστεί αξιόπιστα είτε μέσω βραχυπρόθεσμων ή μακροπρόθεσμων συμβολαίων είτε αμέσως στην αγορά spot. Περίπου ένα χρόνο πριν το Κρεμλίνο διατάξει τα πρώτα ρωσικά στρατεύματα να εισβάλουν στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Κίνα προέβλεψε την κρίσιμη σημασία της παγκόσμιας ενεργειακής εξάρτησης, όπως αναλύεται εκτενώς στο νέο μου βιβλίο για την εξελισσόμενη δυναμική της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου. Έτσι, αρχής γενομένης από τον Μάρτιο του 2021, υπογράφηκε 10ετής συμφωνία αγοράς και πώλησης από την China Petroleum & Chemical Corp (Sinopec) και την Qatar Petroleum (QP) για 2 εκατομμύρια τόνους ετησίως (mtpa) υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ακολούθησαν πολλές άλλες σημαντικές συμφωνίες για το LNG πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Στο παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος των παγκόσμιων ενεργειακών προμηθειών έκτακτης ανάγκης, η συγκέντρωση υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Κίνα πριν από την εισβολή του 2022 σήμαινε ότι η Ευρώπη - που εξαρτάται σε κρίσιμο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο - θα ήταν ακόμη πιο εκτεθειμένη εάν οι προμήθειες αυτές σταματούσαν ξαφνικά. Η Ρωσία πόνταρε σε αυτό για να προκαλέσει την ίδια αντίδραση από την Ευρώπη στην εισβολή της στην Ουκρανία το 2022, όπως είχε συμβεί μετά την εισβολή της στη Γεωργία το 2008 και την εισβολή της στην Ουκρανία το 2014 και την επακόλουθη προσάρτηση της Κριμαίας. Δηλαδή, η Ρωσία περίμενε ότι η Ευρώπη δε θα έκανε απολύτως τίποτα ουσιαστικό για να κυρώσει την επιθετικότητά της. Το Κρεμλίνο είχε σχεδόν δίκιο στους υπολογισμούς του, με τον πραγματικό ηγέτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) - τη Γερμανία - να ενδιαφέρεται μόνο για τη διασφάλιση της δικής του συνέχειας των προμηθειών φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία το 2022 με κάθε κόστος, όπως αναλύεται επίσης λεπτομερώς στο νέο μου βιβλίο για τη νέα τάξη της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου. Η συναίνεσή της στη ρωσική εχθρότητα για άλλη μια φορά σταμάτησε μόνο όταν οι ΗΠΑ με την υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή εργάστηκαν για τη δημιουργία νέων προμηθειών έκτακτης ανάγκης υγροποιημένου φυσικού αερίου από αλλού. Αυτή η αποφασιστικότητα να μην επιτρέψουν ποτέ ξανά στα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υποκύψουν απλώς μπροστά στη ρωσική επιθετικότητα λόγω της υπερβολικής εξάρτησής τους από τη ρωσική ενέργεια είναι ο δεύτερος βασικός λόγος για τον οποίο οι ΗΠΑ συνεχίζουν να στοχοποιούν ανελέητα τον τομέα του LNG.
Ο τρίτος λόγος είναι ότι οι εξαγωγές ενέργειας παραμένουν ο θεμέλιος λίθος της ουσιαστικά πετρελαϊκής οικονομίας της Ρωσίας και ότι σκόπευε να αντισταθμίσει τη μείωση των εσόδων από το διοχετευόμενο με αγωγούς πετρέλαιο και φυσικό αέριο με αυξήσεις στις προμήθειες LNG. Πράγματι, σύμφωνα με τα σχόλια του αναπληρωτή πρωθυπουργού της Αλεξάντερ Νόβακ στις 22 Νοεμβρίου του περασμένου έτους, η Ρωσία σκόπευε να αυξήσει το μερίδιο αγοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στο 20% (τουλάχιστον 100 εκατομμύρια τόνους ετησίως) έως το 2030, από το 8% που είναι σήμερα (περίπου 33 τόνοι το 2023). Όπως αναλύεται επίσης στο νέο μου βιβλίο για τη νέα τάξη της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου, η Ρωσία κέρδισε σχεδόν 100 δισεκατομμύρια δολάρια από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά τις πρώτες 100 ημέρες του πολέμου στην Ουκρανία. Συνολικά, τα έσοδα από τις υψηλότερες τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου μετά την εισβολή ήταν πολύ μεγαλύτερα από το κόστος για τη Ρωσία να συνεχίσει να πολεμά τον πόλεμο. Ωστόσο, καθώς οι τιμές άρχισαν να αποδυναμώνονται και πάλι και οι κυρώσεις έπλητταν όλο και περισσότερο τη Ρωσία, τα οικονομικά της και η ικανότητά της να εξασφαλίσει μια απόλυτη στρατιωτική νίκη μειώθηκαν σημαντικά. Η κατάσταση έχει γίνει τόσο απελπιστική για τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν που διακινδύνευσε τη σύλληψή του το Δεκέμβριο για να επισκεφθεί τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας και τον Μοχάμεντ μπιν Ζέιντ αλ Ναχιάν των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, προκειμένου να παρακαλέσει για μεγαλύτερες περικοπές στην παραγωγή πετρελαίου του ΟΠΕΚ, προκειμένου να ωθήσει τις τιμές προς τα πάνω. Και πάλι, στο παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας, οι απώλειες της Ρωσίας σε υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις κυρώσεις θα είναι κέρδος για τις ΗΠΑ και τους προμηθευτές υγροποιημένου φυσικού αερίου που θεωρεί συμμάχους, στους οποίους περιλαμβάνεται τώρα και το Κατάρ. Σύμφωνα με τα σχόλια της κυβέρνησής του, το Εμιράτο θα αντιπροσωπεύει περίπου το 40% του συνόλου των νέων προμηθειών υγροποιημένου φυσικού αερίου σε όλο τον κόσμο μέχρι το 2029. Οι ΗΠΑ είδαν τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου να αυξάνονται από το μηδέν πριν από το 2016 σε περίπου 124 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φέτος και αναμένουν άλλα 124 bcm να τεθούν σε λειτουργία έως το 2030. Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, το μερίδιο της Ρωσίας στο διεθνώς διακινούμενο φυσικό αέριο προβλέπεται να μειωθεί από μόλις περίπου 30 τοις εκατό το έτος πριν από την εισβολή της στην Ουκρανία σε περίπου 15 τοις εκατό έως το 2030. Τα έσοδά της από τις πωλήσεις φυσικού αερίου προβλέπεται να μειωθούν από περίπου 100 δισ. δολάρια ΗΠΑ το 2021 σε λιγότερα από 40 δισ. δολάρια ΗΠΑ έως το 2030.
Ο τέταρτος και τελευταίος λόγος για τον οποίο η Ουάσινγκτον είναι τόσο αποφασισμένη να καταστρέψει ουσιαστικά τον τομέα του υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρωσίας μακροπρόθεσμα είναι ότι πρόκειται για μια βιομηχανία που συνδέεται τόσο στενά στη Ρωσία με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν προσωπικά. Εδώ και καιρό θεωρεί το LNG -ιδίως τα τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου της χώρας στην Αρκτική- ως το κλειδί για την επόμενη μεγάλη φάση της ενεργειακής ανάπτυξης της Ρωσίας, όπως ήταν το σχιστολιθικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο για τις ΗΠΑ, όπως επίσης περιγράφεται λεπτομερώς στο νέο μου βιβλίο για τη νέα τάξη της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου. Ο ρωσικός τομέας της Αρκτικής περιλαμβάνει πάνω από 35.700 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και πάνω από 2.300 εκατομμύρια μετρικούς τόνους πετρελαίου και συμπυκνωμάτων, η πλειονότητα των οποίων βρίσκεται στις χερσονήσους Yamal και Gydan, που βρίσκονται στη νότια πλευρά της Θάλασσας του Κάρα. Σύμφωνα με τα σχόλια του Πούτιν, τα επόμενα χρόνια θα σημειωθεί δραματική επέκταση της εξόρυξης αυτών των πόρων της Αρκτικής και συνακόλουθη ανάπτυξη της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού (NSR) - η παράκτια διαδρομή της οποίας διασχίζει τη Θάλασσα Κάρα - ως κύρια διαδρομή μεταφοράς για την αξιοποίηση αυτών των πόρων στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου, ιδίως προς τον βασικό γεωπολιτικό και οικονομικό σύμμαχό της, την Κίνα. Η αποφασιστικότητα του Πούτιν να προχωρήσει με τα ρωσικά έργα LNG στην Αρκτική ήταν τέτοια που διάφορες βαριά ρωσικές οντότητες παρασύρθηκαν περίπου την εποχή που οι ΗΠΑ επέβαλαν τις κυρώσεις του 2014 για να χρηματοδοτήσουν βασικά μέρη τους. Το Ρωσικό Ταμείο Άμεσων Επενδύσεων, για παράδειγμα, δημιούργησε ένα κοινό επενδυτικό ταμείο με την κρατική Ιαπωνική Τράπεζα Διεθνούς Συνεργασίας, με την καθεμία να συνεισφέρει το ήμισυ ενός συνολικού ποσού περίπου 100 δισεκατομμυρίων JPY (τότε 890 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) σε αυτό. Η ίδια η ρωσική κυβέρνηση χρηματοδότησε από την αρχή το Arctic LNG 1 με χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Στη συνέχεια, το στήριξε και πάλι όταν εισήχθησαν οι κυρώσεις, πουλώντας ομόλογα της Yamal LNG (το πρώτο μέρος των προγραμμάτων Arctic LNG) και στη συνέχεια παρέχοντας άλλα 150 δισεκατομμύρια ρουβλίων ως εφεδρική χρηματοδότηση από το Εθνικό Ταμείο Πρόνοιας.
Ίσως ακόμη περισσότερο από την στόχευση των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου, οι ΗΠΑ έχουν επικεντρωθεί με λέιζερ στον τομέα του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ως βασικό τομέα που θέλουν να καταστρέψουν αποτελεσματικά μακροπρόθεσμα. Η αναστολή την περασμένη εβδομάδα του εμβληματικού ρωσικού έργου LNG-2 στην Αρκτική από τον κύριο διαχειριστή Novatek είναι το τελευταίο από τα τρόπαια της Ουάσινγκτον από αυτή την άποψη, αλλά είναι πολύ απίθανο να είναι το τελευταίο. Όπως δήλωσε ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για τους ενεργειακούς πόρους Geoffrey Pyatt στις 24 Απριλίου: «[Η Novatek] αναγκάστηκε πρόσφατα να αναστείλει την παραγωγή στην εγκατάσταση υγροποίησης LNG-2 στην Αρκτική, εν μέρει λόγω των κυρώσεων που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Μπάιντεν». Και πρόσθεσε: «Θα συνεχίσουμε να σφίγγουμε τις βίδες [...] Θα συνεχίσουμε να ορίζουμε ένα ευρύ φάσμα οντοτήτων που εμπλέκονται στην ανάπτυξη άλλων βασικών ενεργειακών έργων, μελλοντικών ενεργειακών έργων επίσης, και συναφών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων του πετρελαϊκού έργου Vostok, του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου Ust Luga και του έργου φυσικού αερίου Yakutia». Γιατί, λοιπόν, οι ΗΠΑ ανησυχούν τόσο πολύ για τον τομέα του LNG της Ρωσίας;