Frank Shostak - mises.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Η εξήγηση των PF για τον στασιμοπληθωρισμό
Ξεκινώντας από μια κατάσταση ισότητας μεταξύ του τρέχοντος και του αναμενόμενου ρυθμού πληθωρισμού, η κεντρική τράπεζα αποφασίζει να ενισχύσει τον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης αυξάνοντας τον ρυθμό αύξησης της προσφοράς χρήματος. Ως αποτέλεσμα, μεγαλύτερη προσφορά χρήματος εισέρχεται στην οικονομία και κάθε άτομο έχει πλέον περισσότερα χρήματα στη διάθεσή του.
Λόγω αυτής της αύξησης, κάθε άτομο πιστεύει ότι έχει γίνει πλουσιότερο. Αυτό αυξάνει τη ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες, η οποία με τη σειρά της θέτει σε κίνηση την αύξηση της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών.
Όλα αυτά με τη σειρά τους αυξάνουν τη ζήτηση των παραγωγών για εργαζομένους και, στη συνέχεια, το ποσοστό ανεργίας πέφτει κάτω από το ποσοστό ισορροπίας, το οποίο τόσο ο Phelps όσο και ο Friedman χαρακτήρισαν ως το φυσικό ποσοστό. Μόλις το ποσοστό ανεργίας πέσει κάτω από το ποσοστό ισορροπίας, αυτό αρχίζει να ασκεί ανοδική πίεση στον πληθωρισμό των τιμών.
Κατά συνέπεια, τα άτομα συνειδητοποιούν πως η νομισματική πολιτική χαλάρωσε. Τα άτομα αρχίζουν να κατανοούν ότι η προηγούμενη αύξηση της αγοραστικής δύναμης του χρήματος μειώνεται, οπότε διαμορφώνουν υψηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό.
Όλα αυτά μειώνουν τη συνολική ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες. Η μείωση της συνολικής ζήτησης επιβραδύνει την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, η οποία με τη σειρά της ωθεί το ποσοστό ανεργίας προς τα πάνω. Σε αυτό το σημείο, βρισκόμαστε εκεί που ήμασταν πριν από την απόφαση της κεντρικής τράπεζας να χαλαρώσει τη νομισματική της στάση, αλλά με πολύ υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού.
Σε αυτό το σημείο έχουμε μείωση της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών, αύξηση της ανεργίας και αύξηση του πληθωρισμού τιμών, ή στασιμοπληθωρισμό. Από αυτό, οι PF κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι εάν η αύξηση του ρυθμού αύξησης της προσφοράς χρήματος είναι απροσδόκητη, η κεντρική τράπεζα μπορεί να προκαλέσει αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης.
Μόλις, ωστόσο, τα άτομα μάθουν για την αύξηση της προσφοράς χρήματος και εκτιμήσουν τις επιπτώσεις αυτής της αύξησης, προσαρμόζουν ανάλογα τη συμπεριφορά τους. Κατά συνέπεια, η ώθηση στην οικονομία από την αύξηση του ρυθμού αύξησης της προσφοράς χρήματος εξαφανίζεται.
Προκειμένου να ξεπεραστεί αυτό το εμπόδιο και να ενισχυθεί ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης, η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να εκπλήξει τους ιδιώτες μέσω ενός πολύ υψηλότερου ρυθμού νομισματικής άντλησης. Ωστόσο, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, οι άνθρωποι θα μάθουν για την αύξηση αυτή και θα προσαρμόσουν ανάλογα τη συμπεριφορά τους. Κατά συνέπεια, η επίδραση του υψηλότερου ρυθμού αύξησης της προσφοράς χρήματος στην οικονομία είναι πιθανό να εξαφανιστεί και πάλι και το μόνο που θα απομείνει θα είναι ένας πολύ υψηλότερος ρυθμός πληθωρισμού.
Από αυτό, οι Phelps και Friedman κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η χαλαρή νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας μπορεί να δημιουργήσει οικονομική ανάπτυξη μόνο προσωρινά. Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, τέτοιες πολιτικές θα προκαλέσουν υψηλότερο πληθωρισμό τιμών. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τους Phelps και Friedman, δεν υπάρχει μακροχρόνια αντιστάθμιση μεταξύ πληθωρισμού και ανεργίας.
Οι αυξήσεις της προσφοράς χρήματος υπονομεύουν πάντα την οικονομική ανάπτυξη
Σε μια οικονομία της αγοράς, ένας παραγωγός ανταλλάσσει το προϊόν του με χρήματα και στη συνέχεια ανταλλάσσει τα χρήματα που λαμβάνει με τα προϊόντα άλλων παραγωγών. Εναλλακτικά, μπορούμε να πούμε πως η ανταλλαγή κάποιου πράγματος με κάτι πραγματοποιείται μέσω του χρήματος.
Τα πράγματα, ωστόσο, δεν είναι ακριβώς τα ίδια όταν το χρήμα δημιουργείται από το "πουθενά" λόγω των χαλαρών πολιτικών των κεντρικών τραπεζών. Μόλις συμβεί αυτό, επιτρέπει την ανταλλαγή του τίποτα με κάτι, μια εκτροπή του πλούτου από τους δημιουργούς του πλούτου στους κατόχους του νεοδημιουργηθέντος χρήματος.
Ο κάτοχος χρήματος από "αέρα κοπανιστό" αποκτά αγαθά χωρίς να συνεισφέρει στη δεξαμενή των καταναλωτικών αγαθών ή στη δεξαμενή των πραγματικών αποταμιεύσεων. Αυτό σημαίνει ότι οι πραγματικές αποταμιεύσεις εκτρέπονται από τους παραγωγούς πλούτου προς αυτούς τους κατόχους χρήματος. Κατά τη διαδικασία αυτή, οι παραγωγοί πλούτου μένουν με λιγότερα καταναλωτικά αγαθά στη διάθεσή τους, γεγονός που αποδυναμώνει την ικανότητά τους να επεκτείνουν την πραγματική οικονομία.
Η ανταλλαγή του τίποτα με κάτι εκτρέπει τις πραγματικές αποταμιεύσεις και θα λάβει χώρα ανεξάρτητα από το αν η αύξηση της προσφοράς χρήματος είναι αναμενόμενη ή απροσδόκητη. Αυτό σημαίνει ότι σε αντίθεση με τους Phelps και Friedman, ακόμη και αν οι αυξήσεις της νομισματικής ποσότητας είναι αναμενόμενες, θα υπονομεύσουν την οικονομική ανάπτυξη.
Τι προκαλεί τον στασιμοπληθωρισμό;
Οι αυξήσεις της προσφοράς χρήματος δημιουργούν ανταλλαγές του τίποτα με κάτι, εκτρέποντας τις πραγματικές αποταμιεύσεις από τους δημιουργούς πλούτου σε μη δημιουργούς πλούτου. Κατά συνέπεια, αυτό αποδυναμώνει τη διαδικασία σχηματισμού πραγματικής αποταμίευσης και αποδυναμώνει την οικονομική ανάπτυξη. Επίσης, σημειώστε πως η τιμή ενός αγαθού είναι το χρηματικό ποσό που καταβάλλεται για το αγαθό, οπότε όταν αυτό το χρήμα εισέρχεται σε μια συγκεκριμένη αγορά, πληρώνονται περισσότερα χρήματα για το αγαθό σε αυτή την αγορά, αυξάνοντας τις τιμές των αγαθών.
Τότε έχουμε μια κατάσταση κατά την οποία η αύξηση της προσφοράς χρήματος υπονομεύει τη διαδικασία δημιουργίας πλούτου, καταπνίγοντας έτσι την οικονομική ανάπτυξη. Ταυτόχρονα, έχουμε περισσότερα χρήματα ανά αγαθό, γεγονός που αυξάνει τις τιμές τους. Ως εκ τούτου, έχουμε τόσο την αύξηση των τιμών των αγαθών όσο και τη μείωση της οικονομικής ανάπτυξης, την οποία ονομάζουμε στασιμοπληθωρισμό.
Ο στασιμοπληθωρισμός είναι το τελικό αποτέλεσμα της νομισματικής άντλησης. Επομένως, κάθε φορά που η κεντρική τράπεζα υιοθετεί μια χαλαρή νομισματική στάση, θέτει επίσης σε κίνηση τον στασιμοπληθωρισμό τους επόμενους μήνες. Το γεγονός ότι με την πάροδο του χρόνου η ενίσχυση της νομισματικής μεγέθυνσης μπορεί να μην εκδηλώνεται πάντα μέσω ενός ορατού στασιμοπληθωρισμού δεν αντικρούει αυτό που έχουμε συμπεράνει. Αυτό που έχει σημασία για την κατάσταση μιας οικονομίας δεν είναι η εκδήλωση του στασιμοπληθωρισμού αλλά τα αίτιά του.
Η σοβαρότητα του στασιμοπληθωρισμού εξαρτάται από την κατάσταση της δεξαμενής των πραγματικών αποταμιεύσεων. Εάν αυτή η δεξαμενή μειώνεται, τότε είναι πιθανό να ακολουθήσει ορατή μείωση της οικονομικής δραστηριότητας. Επιπλέον, λόγω της προηγούμενης νομισματικής άντλησης και της επακόλουθης αύξησης του πληθωρισμού των τιμών, θα έχουμε ορατό στασιμοπληθωρισμό. Αντίθετα, εάν η δεξαμενή πραγματικών αποταμιεύσεων εξακολουθεί να αυξάνεται, η οικονομική δραστηριότητα είναι πιθανό να ακολουθήσει το παράδειγμά της. Δεδομένης της αυξανόμενης δυναμικής των τιμών, θα έχουμε εδώ θετική συσχέτιση μεταξύ οικονομικής δραστηριότητας και πληθωρισμού τιμών. Σημειώστε πως τα συμπτώματα του στασιμοπληθωρισμού δεν είναι ορατά εδώ λόγω της αυξανόμενης δεξαμενής πραγματικών αποταμιεύσεων. Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αν λόγω της προηγούμενης νομισματικής άντλησης δεν παρατηρούμε τα συμπτώματα του στασιμοπληθωρισμού, αυτό αυξάνει την πιθανότητα ότι η δεξαμενή των πραγματικών αποταμιεύσεων εξακολουθεί να αυξάνεται. Αντίθετα, αν μπορούμε να παρατηρήσουμε τα συμπτώματα του στασιμοπληθωρισμού, τότε το πιθανότερο είναι πως η δεξαμενή των πραγματικών αποταμιεύσεων μειώνεται.
Συμπέρασμα
Οι αυξήσεις της προσφοράς χρήματος θέτουν σε κίνηση μια ανταλλαγή του τίποτα με κάτι. Αυτό εκτρέπει τις πραγματικές αποταμιεύσεις από τους παραγωγούς πλούτου σε μη παραγωγούς πλούτου. Κατά συνέπεια, αυτό αποδυναμώνει τη διαδικασία δημιουργίας πλούτου και με τη σειρά του τον ρυθμό της οικονομικής δραστηριότητας. Τώρα, όταν το χρήμα εισέρχεται στις αγορές αγαθών σημαίνει ότι έχουμε περισσότερα χρήματα ανά αγαθό. Αυτό σημαίνει ότι η τιμή των αγαθών έχει αυξηθεί.
Ως εκ τούτου, αυτό που έχουμε εδώ είναι η αύξηση των τιμών των αγαθών και η αποδυνάμωση της οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό είναι το νόημα του στασιμοπληθωρισμού. Προτείνουμε ότι το αποτέλεσμα της νομισματικής άντλησης είναι πάντα ο στασιμοπληθωρισμός. Ωστόσο, δεν είναι πάντα ορατό. Καθώς η δεξαμενή των πραγματικών αποταμιεύσεων βρίσκεται υπό πίεση, το φαινόμενο του στασιμοπληθωρισμού γίνεται πιο ορατό.