 |
| pixabay / kalhh |
Anushka Gupta - tfiglobalnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η εξέταση του τρόπου με τον οποίο η ΕΕ προσπαθεί να εξομαλύνει την αντιμεταναστευτική ρητορική είναι τόσο ενδιαφέρουσα όσο και ανησυχητική. Ενισχύοντας ζητήματα όπως η κρίση στέγασης, οι ελλείψεις απασχόλησης και οι κοινωνικές δυσκολίες, η ΕΕ διαμορφώνει μια αφήγηση που επιρρίπτει την ευθύνη για τα προβλήματα αυτά στους μετανάστες. Η τακτική αυτή αποσπά την προσοχή από τις διακρίσεις και τις κακουχίες που υφίστανται οι μετανάστες εντός των συνόρων της ΕΕ.
Η στρατηγική της Ευρώπης είναι εύκολο να αποκωδικοποιηθεί: να παρουσιάσει αυτές τις κρίσεις ως αναπόφευκτες και να υποστηρίξει ότι η απέλαση των μεταναστών είναι η μόνη λύση για τη διατήρηση της κοινωνικής αρμονίας. Η αφήγηση υποδηλώνει πως χωρίς τέτοια μέτρα, οι εντάσεις και η εχθρότητα μεταξύ μεταναστών και ντόπιων θα κλιμακωθούν, οδηγώντας σε ευρύτερες κοινωνικές κρίσεις. Έτσι, σύμφωνα με αυτή τη γραμμή σκέψης, σχέδια όπως το μοντέλο της Ρουάντα παρουσιάζονται από τους Ευρωπαίους ως η καλύτερη επιλογή για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας. Ωστόσο, αυτή η στάση αγνοεί τις ηθικές επιπτώσεις και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνεπάγεται, επιδεικνύοντας μια ανησυχητική προθυμία να θυσιάσει την ηθική.
Υπάρχει μια ανησυχητική αύξηση της αντίθεσης στη μετανάστευση μεταξύ των νεότερων γενεών στην ΕΕ, αμφισβητώντας τις παραδοσιακές πεποιθήσεις ότι τα αντιμεταναστευτικά αισθήματα προέρχονται κυρίως από τις μεγαλύτερες ηλικίες. Η μετατόπιση αυτή είναι αποτέλεσμα της πτώσης της οικονομικής δύναμης της Ευρώπης, η οποία δεν μπορεί να συντηρήσει μετανάστες και ντόπιους λόγω των αντιδράσεων από τη Ρωσία με φόντο τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας. Οι επερχόμενες εκλογές της ΕΕ στις αρχές Ιουνίου θα μπορούσαν ενδεχομένως να αναδιαμορφώσουν τις μελλοντικές πολιτικές του μπλοκ.
Ιστορικά, οι baby boomers ήταν οι πιο ηχηροί στην αντίθεσή τους στη μετανάστευση. Ωστόσο, οι πρόσφατες τάσεις δείχνουν ότι οι νεότεροι υιοθετούν όλο και περισσότερο αρνητικές απόψεις για το θέμα. Μεταξύ των ατόμων ηλικίας 15-24 ετών, η αρνητική στάση απέναντι στη μετανάστευση από χώρες εκτός της ΕΕ έχει αυξηθεί από 32% το 2019 σε 35% το 2023. Ομοίως, μεταξύ των ατόμων ηλικίας 25-34 ετών, οι εν λόγω στάσεις έχουν αυξηθεί από 38% σε 42% κατά την ίδια περίοδο.
Αυτό το αυξανόμενο αντιμεταναστευτικό συναίσθημα μεταξύ των νέων έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει σημαντικά την πολιτική της ΕΕ. Η μετατόπιση αυτή δεν είναι φυσικό επακόλουθο, αλλά μάλλον αποτέλεσμα σκόπιμης προπαγάνδας. Οι οικονομικές κρίσεις της Ευρώπης, που επιδεινώθηκαν από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, έχουν επιβαρύνει τους πόρους, καθιστώντας δύσκολη τη στήριξη των προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας για τους μετανάστες.
Πιθανές αλλαγές πολιτικής θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν προσεγγίσεις τύπου «Ρουάντα» ή αυστηρότερους συνοριακούς ελέγχους, όπως τα μέτρα που έχουν ήδη εφαρμοστεί από αρκετές χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Η λεγόμενη «κρίση οικονομικής προσιτότητας» στη στέγαση αναφέρεται συχνά ως κινητήρια δύναμη πίσω από τα αντιμεταναστευτικά αισθήματα των νέων. Ωστόσο, η κρίση αυτή είναι ακριβέστερα ένα υποπροϊόν των ευρύτερων οικονομικών αγώνων της Ευρώπης, παρά μια άμεση συνέπεια της μετανάστευσης. Η Ευρώπη προσπαθεί να μεταθέσει την ευθύνη για τις στεγαστικές κρίσεις στους μετανάστες.
Πρόσφατη έκθεση ανέδειξε την αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων νέων που εξακολουθούν να ζουν με τους γονείς τους σε ολόκληρη την ΕΕ. Το φαινόμενο αυτό έχει να κάνει λιγότερο με τη μετανάστευση και περισσότερο με τις οικονομικές δυσκολίες που προκαλούν οι συνεχιζόμενες γεωπολιτικές συγκρούσεις. Ωστόσο, η αφήγηση έχει χειραγωγηθεί για να δημιουργηθεί μια ψευδής σύνδεση μεταξύ αυτών των κρίσεων και των υψηλών επιπέδων μετανάστευσης.
Η κατάρρευση της κοινωνικής συνοχής και η κρίση στέγασης, αν και δεν προκλήθηκαν άμεσα από τη μετανάστευση, έχουν διαμορφωθεί ώστε να εμφανίζονται ως τέτοιες. Οι νέοι στις αγροτικές περιοχές, ειδικότερα, έχουν οδηγηθεί να θεωρούν τη μαζική μετανάστευση προς τις πόλεις ως απειλή για τις προοπτικές απασχόλησης και την πολιτιστική τους σταθερότητα. Η αντίληψη αυτή τροφοδοτείται από στοχευμένες εκστρατείες παραπληροφόρησης.
Με την πάροδο του χρόνου, η επίμονη διάδοση αυτής της προπαγάνδας εγκυμονεί σημαντικό κίνδυνο εμπέδωσης αντιδραστικών πολιτικών ιδεολογιών στον νεότερο πληθυσμό, ιδίως όσον αφορά τη μετανάστευση. Αυτή η ιδεολογική μετατόπιση θέτει σε κίνδυνο τους μετανάστες, οι οποίοι προέρχονται κυρίως από τον Παγκόσμιο Νότο, καθιστώντας τους όλο και πιο ευάλωτους σε αυστηρές και άδικες πολιτικές. Η πορεία της ΕΕ προς αυτά τα ακραία μέτρα καταδεικνύει μια ανησυχητική τάση να δίνεται προτεραιότητα στην πολιτική σκοπιμότητα έναντι των θεμελιωδών αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας. Μια τέτοια πορεία αναδεικνύει την αυξανόμενη προθυμία των ηγετών της ΕΕ να εκμεταλλευτούν ευάλωτους πληθυσμούς. Η στροφή αυτή αποτελεί σαφή ένδειξη του πόσο μακριά είναι διατεθειμένες να φτάσουν οι πολιτικές οντότητες για να σωθούν από την ταπείνωση που προκάλεσε ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, αδιαφορώντας για τις σοβαρές ανθρωπιστικές επιπτώσεις στους μετανάστες. Η εξομάλυνση αυτών των σκληρών πολιτικών, που καθοδηγούνται από αβάσιμες αφηγήσεις, σηματοδοτεί μια επικίνδυνη απομάκρυνση από τις αξίες της συμμετοχικότητας και του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας που η Ευρώπη υποτίθεται ότι υπερασπίζεται.