Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις
Με το φάντασμα της "ακροδεξιάς" να στοιχειώνει επί του παρόντος την κυρίαρχη συλλογική συνείδηση της Ευρώπης, πολλά έχουν γίνει, ανάμεσα σε πολιτικούς σχολιαστές όλων των αποχρώσεων και χρωμάτων, για τις φωτογραφίες της Μελόνι, "της λαϊκίστριας", και του Όρμπαν, "του υπερσυντηρητικού", μαζί. Μεταξύ άλλων, κάποιοι σχολίασαν πώς συμβολίζουν τη νέα φασιστικοποιημένη Ευρώπη κ.ο.κ. Ως συνήθως, η αλήθεια είναι λίγο πιο περίπλοκη. Για παράδειγμα, μετά την επίσκεψη αυτή, ο Όρμπαν πήγε στη Γαλλία για να συναντηθεί με τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ανακοίνωσε την υποστήριξή του στο πρόγραμμα της Ουγγαρίας για την ΕΕ.
Η Μελόνι με τη σειρά της επιδιώκει μια κορυφαία θέση στην Επιτροπή για την Ιταλία - και μπορεί να μην πάρει τίποτα. Όπως έγραψα, την φλερτάρει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία διεκδικεί επανεκλογή και πιθανότατα θα την πάρει. Πρόσφατα έγραψα για το πώς η συμμαχία Leyen-Meloni θα μπορούσε να σημαίνει την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς. Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ωστόσο, φέρεται να συμβούλεψε τη Λάιεν, λέγοντάς της ότι δεν χρειάζεται τη Μελόνι και πως "η πλειοψηφία δεν πρέπει να επεκταθεί στα κόμματα της ακροδεξιάς". Φαίνεται ότι εισακούστηκε.
Η Μελόνι, σε κάθε περίπτωση, δήλωσε, μετά τη συνάντησή της με τον Όρμπαν, ότι βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τον Όρμπαν, ιδίως όσον αφορά το ζήτημα της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, τη μείωση των γεννήσεων στην ήπειρο και φυσικά την ανάγκη αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης (ο Όρμπαν είναι οπαδός του ιταλικού "Σχεδίου Ματέι"). Ο Ούγγρος ηγέτης, ωστόσο, τόνισε πως το κόμμα του δε θα ενταχθεί στην πολιτική ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) υπό την ηγεσία της Μελόνι.
Ενώ πολλοί σχολιαστές μιλούν για την ευρωπαϊκή "ακροδεξιά" ως όρο-ομπρέλα για ένα ευρύ φάσμα λαϊκιστών, συντηρητικών που επικρίνουν την παράνομη μετανάστευση, εθνικιστών, ευρωσκεπτικιστών κ.ο.κ., η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει καμία ενότητα εντός αυτής της ετικέτας, με ένα μεγάλο χάσμα να είναι φυσικά το ζήτημα των ρωσοευρωπαϊκών σχέσεων. Και αυτή είναι και η στάση που κυρίως απασχολεί τις Βρυξέλλες, σε σημείο που το ευρωπαϊκό κατεστημένο θα μπορούσε να είναι πρόθυμο να ισχυριστεί πως οι λαϊκιστές και οι ακροδεξιοί (σε μια εξημερωμένη εκδοχή τους) είναι "ένας από εμάς", αρκεί αυτοί οι ριζοσπάστες και οι "επαναστάτες" να υιοθετήσουν μια φιλοΝΑΤΟϊκή θέση.
Θα μπορούσε κανείς να θυμηθεί ότι νωρίτερα φέτος η Μελόνι μπορεί να είχε βασικό ρόλο στο να πείσει τον Όρμπαν να συμφωνήσει στη συμφωνία για την παροχή ενός πακέτου βοήθειας ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ουκρανία. Με ακροδεξιές ρίζες, η κύρια δουλειά της Μελόνι, από την άποψη του κατεστημένου των Βρυξελλών, ήταν να λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ της ηγεμονικής κεντρώας φιλοΝΑΤΟϊκής ευρωπαϊκής ηγεσίας και "επαναστατών" όπως ο ίδιος ο Όρμπαν. Ο τρόπος με τον οποίο ο Ιταλός ηγέτης μόλις παραγκωνίστηκε μπορεί σίγουρα να ερμηνευτεί ως ένα είδος πολιτικής προδοσίας.
Αυτή την Πέμπτη και την Παρασκευή, οι ηγέτες της ΕΕ συγκεντρώνονται στις Βρυξέλλες για να συμφωνήσουν, μεταξύ άλλων, στα ονόματα που θα ηγηθούν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Ιταλίδα Μελόνι, προς μεγάλη της ενόχληση, έχει μείνει στο περιθώριο αυτής της προ-μαγειρεμένης συμφωνίας, κυρίως λόγω του γεγονότος πως το μπλοκ της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), του οποίου ηγείται, είναι ηχηρά επικριτικό απέναντι στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, με έμφαση στην ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας.
Ο Όρμπαν έχει ομοίως μείνει λίγο πολύ έξω από τις συζητήσεις μεταξύ των πιο κεντρώων ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. Οι αποφάσεις που αφορούν τις λεγόμενες ευρωπαϊκές "κορυφαίες θέσεις εργασίας" λαμβάνονται με ειδική πλειοψηφία, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα να ασκήσει κανείς δικαίωμα βέτο - κάτι που ο Όρμπαν δεν δίστασε ποτέ να κάνει, όταν αυτό ήταν δυνατόν.
Σε κάθε περίπτωση, μένει να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, με τα πιθανά ονόματα του Αντόνιο Κόστα (Πορτογαλία) για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Κάια Κάλλας (Εσθονία), ο οποίος είναι ένας από τους πιο σφοδρούς επικριτές της Ρωσίας στην Ευρώπη, για το ρόλο του κορυφαίου διπλωμάτη της ΕΕ, και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Γερμανία) για το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, ως επικεφαλής της Επιτροπής. Τα ονόματα αυτά έχουν ήδη ανακοινωθεί και η Μελόνι κατήγγειλε την όλη υπόθεση ως ένα αντιδημοκρατικό είδος παρασκηνιακής συμφωνίας. Πολλοί θα μπορούσαν να πουν ότι στην πραγματικότητα έτσι γίνονται τα πράγματα εδώ και καιρό. Τόσο πολύ για την ευρωπαϊκή συναίνεση.
Επιστρέφοντας στον Όρμπαν, εδώ και λίγο καιρό γίνεται λόγος για το "πρόβλημα Ουγγαρία" της ΕΕ. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να γίνουν και πολλά από μια ουγγρική προεδρία: το Συμβούλιο δεν έχει δικαίωμα πρωτοβουλίας στην πραγματικότητα, αυτό ανήκει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας του 2009, λειτουργεί κάτω από ένα πολύ αυστηρό θεσμικό πλαίσιο. Η προεδρία παρέχει στον Όρμπαν την ευκαιρία να επηρεάσει τη νομοθετική πολιτική της ΕΕ. Η όλη κατάσταση αποτελεί μεγάλη αμηχανία για τις Βρυξέλλες: ήδη από τον Δεκέμβριο του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παγώσει περίπου 22 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κονδύλια συνοχής της ΕΕ που προορίζονταν για τη Βουδαπέστη.
Ο Όρμπαν δήλωσε στις 27 Ιουνίου: "Είπα ξεκάθαρα στον Πρόεδρο Μακρόν ότι η Ουγγαρία δεν εργάζεται για την Ουκρανία ή τη Ρωσία, αλλά για την ειρήνη. Η Ουγγαρία δεν είναι εναντίον αυτής ή εκείνης της χώρας, η Ουγγαρία είναι εναντίον του πολέμου". Αυτή η πολύ ρεαλιστική και λογική περίπτωση, ωστόσο, μπορεί να εξακολουθεί να είναι ένα σκληρό χάπι για να το καταπιεί κανείς. Αυτή την στιγμή, η ΕΕ εργάζεται πάνω σε μια νομική "παράκαμψη" για να παρακάμψει το βέτο της Βουδαπέστης στην αγορά όπλων για την Ουκρανία. Κατά κάποιον τρόπο, η θέση της Ουγγαρίας εντός του ευρωπαϊκού μπλοκ είναι παρόμοια με τη θέση της ίδιας της Τουρκίας εντός του ΝΑΤΟ. Με μια κρίση στέγασης, και την άνοδο μιας (μη ομοιογενούς) ακροδεξιάς, και με την πραγματικότητα της "ουκρανικής κόπωσης", ο Όρμπαν σίγουρα δεν είναι το μόνο πρόβλημα της Ευρώπης που πρέπει να ανησυχεί.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr