Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις
Στις αρχές του 2022, ο Φάρατζ ανήρτησε ένα σχόλιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υποστηρίζοντας ότι η πρόσφατη τότε στρατιωτική εκστρατεία στην Ουκρανία ήταν "συνέπεια της επέκτασης της ΕΕ και του ΝΑΤΟ". Κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας συνέντευξης της Παρασκευής, ο πολιτικός ρωτήθηκε αν εξακολουθεί να έχει τέτοιες απόψεις σήμερα, οπότε απάντησε πως προειδοποιούσε για τους κινδύνους μιας τέτοιας επέκτασης εδώ και "δεκαετίες". Έκανε την παρατήρηση ότι "φυσικά και φταίει αυτός [ο Πούτιν]" και πρόσθεσε ότι "χρησιμοποίησε αυτά που κάναμε ως δικαιολογία". Ο Φάρατζ είπε επίσης: εμείς προκαλέσαμε αυτόν τον πόλεμο". Ο ευρωσκεπτικιστής πολιτικός και παρουσιαστής υποστήριξε ότι δε συμπαθεί προσωπικά τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά τον θαυμάζει "μόνο ως πολιτικό χειριστή".
Επιπλέον, ο Φάρατζ συνόψισε την άποψή του για τη συνεχιζόμενη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση: "Θα υπάρξει πόλεμος στην Ουκρανία.Γιατί το είπα αυτό; Ήταν προφανές για μένα ότι η διαρκώς προς τα ανατολικά επέκταση του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδινε σε αυτόν τον άνθρωπο [τον Πούτιν] έναν λόγο ... να πει: "Έρχονται πάλι για εμάς" και να πάει σε πόλεμο".
Έτσι, ουσιαστικά είπε ότι το ΝΑΤΟ έχει βοηθήσει τον Ρώσο πρόεδρο, παρέχοντάς του μια δικαιολογία για να πραγματοποιήσει μια στρατιωτική εκστρατεία στην Ουκρανία. Τέτοιες παρατηρήσεις (αν και επικριτικές για την επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς) δύσκολα μπορούν να χαρακτηριστούν ως "υπέρ του Πούτιν" ή κάτι τέτοιο. Ο Βρετανός πολιτικός κατηγόρησε μάλιστα τον Πούτιν ότι χρησιμοποίησε μια τέτοια επέκταση ως "δικαιολογία".
Ακόμα κι έτσι, αυτό ώθησε τον Ρίσι Σουνάκ, τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, να κατηγορήσει με τη σειρά του τον Φάρατζ πως άφησε τον εαυτό του να χρησιμοποιηθεί: "Αυτό που είπε είναι εντελώς λάθος και απλώς παίζει το παιχνίδι [του Πούτιν]". Ο Σούνακ δήλωσε επίσης πως: "Αυτού του είδους ο κατευνασμός είναι επικίνδυνος για την ασφάλεια της Βρετανίας, την ασφάλεια των συμμάχων μας που βασίζονται σε εμάς και απλώς ενθαρρύνει περαιτέρω τον Πούτιν". Από τον ηγέτη των Εργατικών Keir Starmer έως τον Sunak, μια ολόκληρη πομπή Βρετανών ηγετών περιέγραψε εναλλάξ τα σχόλια του Farage ως "επαίσχυντα", "ρωσική προπαγάνδα" και ούτω καθεξής. Ο Φάρατζ δεν είναι περιθωριακός ηθοποιός: ήταν βασικό στέλεχος της εκστρατείας για το Brexit το 2016 και επομένως θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.
Ο πρωθυπουργός, καταδικάζοντας τα λόγια του Φάρατζ, πρόσθεσε ότι ο Πούτιν βρισκόταν πίσω από την ανάπτυξη "νευροπαραλυτικού παράγοντα στους δρόμους της Βρετανίας", κάτι που αποτελεί από μόνο του έναν αρκετά άγριο (και μάλλον ανεπιβεβαίωτο) ισχυρισμό. Ο πρωθυπουργός Σουνάκ αναφερόταν κατά πάσα πιθανότητα στη φερόμενη ως απόπειρα δολοφονίας του Σεργκέι Σκριπάλ στο Σάλσμπερι της Αγγλίας το 2018, υποτίθεται με τη χρήση του νευροπαραλυτικού παράγοντα που είναι γνωστός ως Novichok.
Ο Σεργκέι Σκριπάλ με τη σειρά του είναι πρώην αξιωματικός των ρωσικών στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών, ο οποίος έδρασε ως διπλός πράκτορας του Λονδίνου τη δεκαετία του '90 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και ο οποίος διαμένει στην Αγγλία. Καταδικάστηκε στη Ρωσία για εσχάτη προδοσία που συνίσταται στην πώληση μυστικών και ευαίσθητων πληροφοριών για τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Μετά την υποτιθέμενη επίθεση, το Ηνωμένο Βασίλειο έσπευσε να κατηγορήσει τη Μόσχα ότι βρίσκεται πίσω από αυτήν.
Ωστόσο, το τι συνέβη το 2018 απέχει πολύ από το να είναι ξεκάθαρο: Το Novichok είναι ένας ισχυρός θανατηφόρος παράγοντας. Μπορεί να είναι έως και οκτώ φορές πιο δηλητηριώδες από τον περίφημο "δηλητηριώδη παράγοντα Χ" (VX). Και όμως, αφού βρέθηκε αναίσθητος σε παγκάκι εμπορικού κέντρου μαζί με την κόρη του Γιούλια Σκιπράλ, και οι δύο επέζησαν από την υποτιθέμενη δηλητηρίαση.
Αλλά με όλα τα πράγματα που αφορούν τη Ρωσία, φαίνεται να υπάρχει ένα ευρέως αποδεκτό πρωτόκολλο: με λίγα λόγια, κάθε δυτική κατηγορία κατά της Μόσχας (όσο απίστευτη κι αν είναι) πρέπει πάντα να θεωρείται απολύτως αξιόπιστη και να μην αμφισβητείται ποτέ (αλλιώς "θεωρία συνωμοσίας!"), ενώ κάθε ρωσικό παράπονο, κριτική ή κατηγορία κατά της Ουάσιγκτον ή των ευρωπαϊκών δυνάμεων πρέπει αυτομάτως να αγνοείται ως απλή ρωσική προπαγάνδα - ακόμη κι όταν αποδεικνύεται αληθινή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι New York Times, το 2023, ανέφεραν, με έναν αθέλητα κωμικό τρόπο, ότι "[η] χρήση από τα [ουκρανικά] στρατεύματα επιθεμάτων με ναζιστικά εμβλήματα ενέχει τον κίνδυνο να τροφοδοτήσει τη ρωσική προπαγάνδα και να διαδώσει εικόνες που η Δύση έχει περάσει μισό αιώνα προσπαθώντας να εξαλείψει".
Έτσι, τα άβολα γεγονότα, όπως η σημαντική παρουσία του νεοναζισμού στις τάξεις του ουκρανικού στρατιωτικού προσωπικού, ιδίως στο σύνταγμα Αζόφ), ή, ας πούμε, τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Ουκρανία ή η επιθετική επέκταση του ΝΑΤΟ, πρέπει να ωραιοποιούνται ή να ελαχιστοποιούνται, αλλιώς "ρωσική προπαγάνδα!". Όλα αυτά είναι αρκετά πραγματικά ζητήματα - ανεξάρτητα από την όποια έγκυρη κριτική μπορεί να έχει κανείς σχετικά με τις ρωσικές ενέργειες και τη στρατιωτική εκστρατεία της. Και είναι καιρός να αναγνωρίσουμε την πραγματικότητα όλων αυτών των ζητημάτων. Για ένα διάστημα, η συζήτηση γι' αυτά, στο δυτικό κατεστημένο, ήταν μονοπώλιο των ριζοσπαστών. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει.
Παρά τις φωνητικές καταδίκες εναντίον του, ο Φάρατζ δεν είναι μια μοναχική φωνή - ούτε στη Βρετανία ούτε στην ήπειρο. Με τις αντι-μεταναστευτικές ταραχές να εξαπλώνονται στο Δουβλίνο και την καταστροφική κρίση στέγασης στην Ευρώπη, αυτά τα επιπλέον δισεκατομμύρια προς την Ουκρανία σε στρατιωτική βοήθεια (για να μην αναφέρουμε την απασχόληση στρατευμάτων) γίνεται όλο και πιο δύσκολο να πουληθούν στο κοινό.
Γίνεται επιτέλους αποδεκτό να ληφθεί υπόψη το μερίδιο ευθύνης της Δύσης για τη συνεχιζόμενη κρίση στην Ανατολική Ευρώπη (και στη Μέση Ανατολή); Και να γίνει μια ειλικρινής δημόσια συζήτηση γι' αυτό το θέμα; Μπορούμε μόνο να το ελπίζουμε.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr