 |
| pixabay / robertwaghorn |
Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις
Για τον Mahnken, η Ουάσινγκτον «εμπλέκεται σήμερα σε δύο πολέμους - τον πόλεμο της Ουκρανίας στην Ευρώπη και τον πόλεμο του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή», ενώ παράλληλα «αντιμετωπίζει την προοπτική ενός τρίτου για την Ταϊβάν ή τη Νότια Κορέα στην Ανατολική Ασία». Επιπλέον, «και τα τρία θέατρα είναι ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα των ΗΠΑ και είναι όλα αλληλένδετα». Η αποπροσανατολισμός της Ευρώπης και η αποδέσμευση από τη Μέση Ανατολή μπορεί μόνο να αποδυναμώσει την αμερικανική ασφάλεια, υποστηρίζει: «Η στρατιωτική απομάκρυνση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, για παράδειγμα, δημιούργησε ένα κενό το οποίο η Τεχεράνη γέμισε με προθυμία». Φυσικά, μια τέτοια επιχειρηματολογία μπορεί να έχει νόημα μόνο αν η αμερικανική «ασφάλεια» ταυτίζεται με τη μονοπολικότητα της Ουάσινγκτον.
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν, κατά την πρόσφατη ομιλία του στο διάλογο Shangri-la (στη Σιγκαπούρη), τόνισε ότι «παρά τις ιστορικές συγκρούσεις στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή... ο Ινδο-Ειρηνικός παραμένει το θέατρο των επιχειρήσεων προτεραιότητάς μας». Σύμφωνα με τον Όστιν, οι ΗΠΑ είναι ένα έθνος του Ειρηνικού (με κεφαλαίο Π, και προφανώς χωρίς λογοπαίγνιο) και πρόσθεσε πως «οι ΗΠΑ μπορούν να είναι ασφαλείς μόνο αν η Ασία είναι ασφαλής. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο... [διατηρούμε] εδώ και καιρό την παρουσία μας σε αυτή την περιοχή. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συνεχίζουμε να κάνουμε τις απαραίτητες επενδύσεις για να εκπληρώσουμε τις δεσμεύσεις μας έναντι των συμμάχων και των εταίρων μας". Όσον αφορά τη σχέση με την Κίνα, ο υπουργός ήταν πιο διφορούμενος, υποστηρίζοντας ότι «μια μάχη με την Κίνα δεν είναι ούτε επικείμενη ούτε αναπόφευκτη».
Ενώ ο Λόιντ Όστιν φαίνεται να διαφέρει από τον Μάνκεν (όσον αφορά την έμφαση), δεν υπάρχει απαραίτητα δίλημμα εκεί. Έχω συχνά περιγράψει τις φιλοδοξίες της Ουάσινγκτον ως το να έχει κανείς την τούρτα και να την τρώει κιόλας. Ο Τζέρι Χέντριξ (συνταξιούχος πλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού, πρώην σύμβουλος ανώτερων αξιωματούχων του Πενταγώνου, και σήμερα ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Sagamore) έχει γράψει πως, με όρους Μακίντερ (κλασική Γεωπολιτική), οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει μια αναζήτηση για την «Heartland», και αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον πραγματικό χαρακτήρα της «θαλάσσιας δύναμης». Αυτό συμβαίνει επειδή η Ουάσινγκτον, τον τελευταίο καιρό, έχει «επιβαρυνθεί» κυρίως από «χερσαίες δράσεις στο Ιράκ και το Αφγανιστάν που διεξάγονται κυρίως από έναν μεγάλο μόνιμο στρατό που επιχειρεί μακριά από την πατρίδα του».
Αντί να κάνει κάτι τέτοιο, ο Hendrix προτρέπει την ατλαντική υπερδύναμη να «σκεφτεί και να ενεργήσει και πάλι σαν κράτος θαλάσσιας ισχύος», δηλαδή με έμφαση στην άντληση της ισχύος της από το «θαλάσσιο εμπόριο», χρησιμοποιώντας «μέσα θαλάσσιας ισχύος» για την προώθηση των συμφερόντων της. Ο εμπειρογνώμονας περιγράφει την περίοδο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ως μια εξαιρετική περίοδο «ελεύθερης θάλασσας», που χαρακτηρίζεται από ένα «ασφαλές περιβάλλον», το οποίο υποτίθεται ότι επέτρεψε στο ελεύθερο εμπόριο να ανθίσει σε έναν παγκοσμιοποιημένο πλανήτη - αυτός είναι ο μάλλον χαρούμενος τρόπος με τον οποίο περιγράφει την παγκόσμια τάξη πραγμάτων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι η Ουάσινγκτον ανέκαθεν οπλοποιούσε τον προστατευτισμό.
Σε κάθε περίπτωση, όπως σημειώνει ο Χέντριξ, η αμερικανική υπερδύναμη δρα τόσο ως «ηπειρωτική δύναμη» όσο και ως «θαλάσσια δύναμη». Έχω περιγράψει την εξωτερική της πολιτική ως κάτι που μοιάζει με την ταλάντωση ενός εκκρεμούς. Πάνω κάτω, όλες οι Μεγάλες Δυνάμεις εμπλέκονται σε κάποιο βαθμό σε συγκρούσεις δι' αντιπροσώπων εν μέσω των γεωοικονομικών και γεωπολιτικών διαφορών τους με άλλες δυνάμεις. Όσον αφορά τις περιφερειακές διαφορές, είτε αρέσει είτε όχι η εξωτερική πολιτική της Μόσχας σήμερα, μπορεί κανείς τουλάχιστον να παραδεχθεί ότι ιστορικά η Ρωσία και η γειτονική Ουκρανία έχουν μια αλληλένδετη και περίπλοκη κοινή ιστορία, και το ίδιο ισχύει και για τις σχέσεις Κίνας-Ταϊβάν. Αλλά η Αμερική είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Για να κρατήσουμε τα πράγματα σε μια προοπτική, θα πρέπει να έχουμε κατά νου, για παράδειγμα, ότι, παραδόξως, το μόνο μέρος σε ολόκληρο τον κόσμο που η Κίνα έχει υπερπόντια στρατιωτική βάση είναι το Τζιμπουτί, στο Κέρας της Αφρικής. Αντίθετα, ανάλογα με το πώς το μετρά κανείς, η Ουάσιγκτον, το 2015, είχε περίπου 800 στρατιωτικές βάσεις σε περισσότερες από 70 χώρες.
Επιπλέον, οι ΗΠΑ έχουν εισβάλει στην πραγματικότητα σε 84 από τα 194 έθνη-κράτη που αναγνωρίζονται από τα Ηνωμένα Έθνη, και έχουν εμπλακεί στρατιωτικά με όχι λιγότερα από 191 από αυτά, σύμφωνα με τους Christopher Kelly και Stuart Laycock, τους συγγραφείς του βιβλίου «America Invades: How We've Invaded or been Military Involved with almost Every Country on Earth". Η σκληρή αλήθεια είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είναι το μόνο έθνος σήμερα (και αναμφισβήτητα ποτέ) που δυνητικά εμπλέκεται σε πολεμικές επιχειρήσεις σε τρεις ηπείρους - ένα σενάριο, να θυμάστε, το οποίο επευφημείται από διακεκριμένους mainstream Αμερικανούς σχολιαστές και μελετητές.
Άλλοι αναλυτές, όπως ο Andrea Rizzi, γράφοντας για την El Pais, έχουν περιγράψει το ενδεχόμενο να συνδεθούν πολεμικά μέτωπα στη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και την Ασία-Ειρηνικό ως ένα «εφιαλτικό» σενάριο - αν και όχι τόσο πειστικά, στην περίπτωση του Rizzi, ο οποίος φαίνεται να πιστεύει ότι η πολιτική Δύση έχει απαραίτητα κάτι να κάνει με τη «δημοκρατία», μια ιστορικά αμφιλεγόμενη παραδοχή για να πούμε το λιγότερο. Ο Rizzi, ωστόσο, κάνει την πολύ σωστή επισήμανση πως «στη γεωπολιτική - και στη ζωή - οι καταστάσεις υψηλού στρες οδηγούν σε μεγαλύτερα περιθώρια για απρόβλεπτα γεγονότα, λάθη στους υπολογισμούς και την επικοινωνία, ανεξέλεγκτες ενέργειες από μειοψηφικές παρατάξεις και κλιμάκωση που είναι ακούσια, τουλάχιστον από τους βασικούς παίκτες». Ακόμα και οι βασικοί πρωταγωνιστές έχουν συμφέρον να διατηρήσουν τη σταθερότητα, κάποια στιγμή κάποιος (ή οι πληρεξούσιοι κάποιου) μπορεί πράγματι να κάνει «μια τολμηρή ταινία», σύμφωνα με τα λόγια του Rizzi, και έτσι να προκαλέσει κλιμάκωση και απρόβλεπτα αποτελέσματα.
Μια σειρά από ουκρανικές και δυτικές ενέργειες αναμφισβήτητα αντιπροσώπευαν ακριβώς μια τέτοια υπέρβαση της κόκκινης γραμμής, από τη σκοπιά της Μόσχας. Ενώ ορισμένοι ανησυχούν μήπως συμβεί το ίδιο πράγμα στον Ειρηνικό, πυροδοτώντας έτσι ακούσια έναν ακόμη πόλεμο, άλλοι ζητούν και επιζητούν ακριβώς έναν τέτοιο πόλεμο - όχι μόνο στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, αλλά και στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, ταυτόχρονα. Είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς ένα τέτοιο κάλεσμα με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εκτός από τη θέληση να βάλει φωτιά στον κόσμο - άλλωστε, δεν μπορεί κανείς να επιθυμεί κυριολεκτικά τον πόλεμο μεταξύ Μεγάλων Δυνάμεων σε τρεις ηπείρους και να μην αναμένει όλα τα υπόλοιπα που συχνά τον συνοδεύουν (πείτε το μεταμφιεσμένη αποκάλυψη, αν θέλετε).
Είναι απίστευτο πως τέτοιες πολεμοχαρείς εκκλήσεις, αντί να περιορίζονται στη ρητορική μίσους ακραίων και περιθωριακών ατόμων και οργανώσεων, περνάνε ως λογικός και κυρίαρχος λόγος, που παράγεται από αξιοσέβαστους ειδικούς με άψογα διαπιστευτήρια. Και, προσέξτε, το Foreign Affairs θα το δημοσιεύσει κιόλας. Δεν είναι περίεργο: Η ίδια η εξωτερική πολιτική της Ουάσινγκτον είναι, άλλωστε, σε μεγάλο βαθμό χτισμένη πάνω στην προϋπόθεση της αμερικανικής μονοπολικότητας και του παγκόσμιου πολέμου αν χρειαστεί
Translated with www.DeepL.com/Translator (free version).
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr