pixabay / Сибирка |
Όλες οι χώρες μπορούν υπό προϋποθέσεις να χωριστούν σε τρεις ομάδες. Η πρώτη, και η μεγαλύτερη (112 χώρες), είναι εκείνες των οποίων οι οικονομικές αρχές δεν έχουν μιλήσει ανοιχτά κατά του δολαρίου και δεν έχουν εισαγάγει περιοριστικά μέτρα. Σε αυτές περιλαμβάνονται χώρες στις οποίες χρησιμοποιείται ακόμη και ως επίσημο νόμισμα: για παράδειγμα, ο Παναμάς, οι Νήσοι Μάρσαλ, ο Ισημερινός, το Ελ Σαλβαδόρ και ορισμένα άλλα μικρά κράτη.
Η δεύτερη ομάδα (31 κράτη) είναι εκείνα που μεταβαίνουν ενεργά σε εθνικά νομίσματα με τους εμπορικούς τους εταίρους ή περιορίζουν την κυκλοφορία του δολαρίου στο εσωτερικό της χώρας τους από ανησυχία για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Τέλος, η υπόλοιπη ομάδα (άλλες 50 χώρες) είναι εκείνες που αντιτίθενται ανοιχτά στο δολάριο και καλούν τον υπόλοιπο κόσμο να συμμετάσχει στην αποδυνάμωση της ηγεμονίας του.
Οι νεοεισερχόμενοι στο συνασπισμό κατά του δολαρίου
Η φωνή της Ζιμπάμπουε είναι η πιο δυνατή μεταξύ εκείνων που έχουν κηρύξει τον αγώνα κατά του δολαρίου φέτος. Η οικονομία της χώρας αυτής βρίσκεται σε πυρετό εδώ και πολλά χρόνια: με φόντο την πλήρη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, σήμερα σχεδόν το 80% των συναλλαγών στην επικράτειά της διεξάγονται σε δολάρια. Για την καταπολέμηση του υψηλού πληθωρισμού και τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας η Ζιμπάμπουε ανακοίνωσε τον Απρίλιο τη μετάβαση σε ένα νέο εθνικό νόμισμα με την ονομασία Zimbabwe Gold ή ZiG. Προβλέπεται ότι θα γίνει το μοναδικό μέσο πληρωμής ήδη από το 2026.
Την άνοιξη, οι Μαλδίβες άρχισαν να προωθούν την εγκατάλειψη του δολαρίου. Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομίας της χώρας δήλωσε ότι το κράτος διαπραγματεύεται με την Ινδία και την Κίνα τη μετατροπή των εμπορικών πληρωμών σε τοπικά νομίσματα, ώστε να μην πληρώνει τις εισαγωγές σε δολάρια. Η Μπουρκίνα Φάσο, η Νιγηρία, η Δημοκρατία του Κονγκό και το Σουδάν ποντάρουν επίσης στην αυξημένη χρήση των εθνικών νομισμάτων στο εμπόριο.
Ακόμη και η Αργεντινή έχει μαλακώσει τη ρητορική της για το νόμισμα: στα τέλη του περασμένου έτους, ήταν πολύ πιθανό να γίνει η πρώτη χώρα μετά από 14 χρόνια που θα μεταπηδήσει στο δολάριο ως εθνικό νόμισμα. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Χαβιέρ Μιλάι το υποστήριζε ενεργά. Ωστόσο, στη συνέχεια αναθεώρησε την προσέγγισή του για την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων, λέγοντας πως η μετάβαση στο αμερικανικό νόμισμα δεν αποτελεί αυτοσκοπό για τη χώρα. Παράλληλα, συναλλάσσεται ενεργά σε εθνικά νομίσματα με τους μεγαλύτερους εταίρους της, όπως η Βραζιλία και η Κίνα.
Η σημασία του δολαρίου για την παγκόσμια οικονομία
Παρά το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι εκπρόσωποι της παγκόσμιας κοινότητας μπαίνουν στις ράγες της αποδολαριοποίησης, το εθνικό νόμισμα των κρατών συνεχίζει να διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο. Έτσι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του μεγαλύτερου συστήματος διατραπεζικών διακανονισμών SWIFT, το «αμερικανικό» αντιπροσωπεύει το 47,89% όλων των διακανονισμών μέσω αυτού. Ο πλησιέστερος διώκτης, το ευρώ, έχει διπλάσια ποσοστά - 22,85%.
Το δολάριο εξακολουθεί να είναι το βασικό αποθεματικό νόμισμα: σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι χώρες διατηρούσαν το 58,85% των αποταμιεύσεών τους σε αυτό το νόμισμα. Ωστόσο, ο δείκτης αυτός δεν βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα - πριν από δέκα χρόνια ήταν κάπως υψηλότερος (63,04%).