 |
Vivi Petru |
Οι παγκόσμιες δαπάνες για πυρηνικά όπλα αυξήθηκαν κατά 10,8 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2022 και 2023, με το 80% της αύξησης να προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από τη Διεθνή Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN).
Eli Clifton - responsiblestatecraft.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Η αύξηση κατά 10,8 δισεκατομμύρια δολάρια ανεβάζει τις ετήσιες παγκόσμιες δαπάνες για πυρηνικά όπλα στα 91,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Από το 2019 έως το 2023 έχουν δαπανηθεί 387 δισεκατομμύρια δολάρια για πυρηνικά όπλα.
"Συγκριτικά, ο εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος δήλωσε το 2021 ότι για να τερματιστεί η παγκόσμια πείνα, οι χώρες θα μπορούσαν να δαπανήσουν 40 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μέχρι το 2030, δηλαδή συνολικά 360 δισεκατομμύρια δολάρια σε εννέα χρόνια", αναφέρει η έκθεση "Surge: 2023 Global Nuclear Weapons Spending". Η ICAN σημειώνει ότι το ποσό αυτό είναι κατά 27 δισεκατομμύρια δολάρια μικρότερο από αυτό που δαπάνησαν οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ινδία, το Ισραήλ, η Βόρεια Κορέα και το Πακιστάν για τα πυρηνικά τους οπλοστάσια σε μόλις πέντε χρόνια.
Η ICAN επισημαίνει ότι οι εταιρείες όπλων επωφελούνται από την αύξηση των δαπανών για πυρηνικά όπλα, σημειώνοντας πως οι 20 κορυφαίες εταιρείες που εργάζονται σε πυρηνικά όπλα κέρδισαν περισσότερα από 31 δισεκατομμύρια δολάρια από τις εργασίες τους που σχετίζονται με τα πυρηνικά το 2023. Και "συμπεριλαμβάνονται τουλάχιστον 335 δισεκατομμύρια δολάρια σε εκκρεμείς συμβάσεις πυρηνικών όπλων προς αυτές τις εταιρείες, ορισμένες από τις οποίες συνεχίζονται για περισσότερο από μια δεκαετία", αναφέρει η έκθεση.
Η Honeywell International, η Northrop Grumman, η BAE Systems, η Lockheed Martin και η General Dynamics βρέθηκαν στην κορυφή του καταλόγου των εταιρειών που επωφελούνται από τις δαπάνες για πυρηνικά όπλα.
Αυτή η πλημμύρα δημόσιων κονδυλίων προς τους ιδιώτες εργολάβους συνδυάστηκε με σημαντικές δαπάνες των εταιρειών αυτών για προσπάθειες διαμόρφωσης της συζήτησης γύρω από τις κυβερνητικές δαπάνες. Οι εταιρείες ξόδεψαν 118 εκατομμύρια δολάρια για να ασκήσουν πιέσεις στις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Γαλλίας το 2023 και δώρισαν περισσότερα από 6 εκατομμύρια δολάρια σε δεξαμενές σκέψης που ερευνούσαν και έγραφαν για τα πυρηνικά όπλα.
Η Lockheed Martin συνεισέφερε στις περισσότερες δεξαμενές σκέψης, μεταξύ των οποίων: Chatham House, Κέντρο για μια νέα αμερικανική ασφάλεια, Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, Ινστιτούτο Hudson και Observer Research Foundation.
Οι αυξημένες δαπάνες για τα πυρηνικά όπλα δεν αντιστοιχούν σε αύξηση του απόλυτου αριθμού των πυρηνικών κεφαλών, αριθμός που συνεχίζει να μειώνεται από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αλλά ο αριθμός των πυρηνικών όπλων που αναπτύσσονται για χρήση με πυραύλους και αεροσκάφη έχει αυξηθεί.
"Ενώ το παγκόσμιο σύνολο των πυρηνικών κεφαλών συνεχίζει να μειώνεται, καθώς τα όπλα της εποχής του Ψυχρού Πολέμου σταδιακά αποσυναρμολογούνται, δυστυχώς συνεχίζουμε να βλέπουμε ετήσια αύξηση του αριθμού των επιχειρησιακών πυρηνικών κεφαλών", δήλωσε ο διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης Νταν Σμιθ, σε δελτίο Τύπου που επικαλείται στοιχεία από την έκθεση του ίδιου του SIPRI για τα πυρηνικά όπλα, η οποία δημοσιεύθηκε επίσης τη Δευτέρα. "Η τάση αυτή φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και πιθανώς θα επιταχυνθεί τα επόμενα χρόνια και είναι εξαιρετικά ανησυχητική".
Το SIPRI επισημαίνει ότι οι εντάσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Γάζα αποδυναμώνουν την πυρηνική διπλωματία. Πέρυσι, η Ρωσία ανέστειλε τη συμμετοχή της στην τελευταία εναπομείνασα συνθήκη για τον περιορισμό των στρατηγικών πυρηνικών δυνάμεων της Ρωσίας και των ΗΠΑ και οι ΗΠΑ ανέστειλαν την ανταλλαγή δεδομένων για τα δικά τους πυρηνικά όπλα με τη Ρωσία, όπως απαιτεί η συνθήκη.
Το SIPRI αναφέρει επίσης τις επανειλημμένες απειλές της Ρωσίας για χρήση πυρηνικών όπλων και τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, ο οποίος ανέτρεψε μια άτυπη συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν για την αποκλιμάκωση των εντάσεων. Η σύγκρουση αυτή υπονόμευσε επίσης τις προσπάθειες να εμπλακεί το Ισραήλ - το οποίο δεν έχει ποτέ αναγνωρίσει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του - στη Διάσκεψη για τη δημιουργία μιας ζώνης στη Μέση Ανατολή απαλλαγμένης από πυρηνικά όπλα και άλλα όπλα μαζικής καταστροφής, γεγονός που συνέβαλε στη συνολική αποδυνάμωση της πυρηνικής διπλωματίας.
Ενώ οι εργολάβοι πυρηνικών όπλων απολαμβάνουν νέα συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων σε δημόσια κονδύλια, οι συνολικές προοπτικές για τον περιορισμό της χρήσης πυρηνικών όπλων φαίνονται πολύ χειρότερες.
"Δεν έχουμε δει τα πυρηνικά όπλα να παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στις διεθνείς σχέσεις από την εποχή του ψυχρού πολέμου", δήλωσε ο Wilfred Wan, διευθυντής του προγράμματος για τα όπλα μαζικής καταστροφής του SIPRI κατά την παρουσίαση της νέας έκθεσης. "Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς πως έχουν περάσει μόλις δύο χρόνια από τότε που οι ηγέτες των πέντε μεγαλύτερων πυρηνικά εξοπλισμένων κρατών επιβεβαίωσαν από κοινού ότι "ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί και δεν πρέπει ποτέ να διεξαχθεί"."