Η τελευταία πτυχή στο έπος της χαμένης διαπραγμάτευσης είναι μια δήλωση, με τη μορφή μιας συνέντευξης που έδωσε ο Volodymyr Zelensky στον Philadelphia Inquirer. Ο Zelensky λέει ότι δεν μπορούν να υπάρξουν άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, αλλά θα μπορούσαν να υπάρξουν έμμεσες διαπραγματεύσεις μέσω ενός τρίτου μέρους, όπου η Ουκρανία και η Ρωσία όχι μόνο θα έχουν το τρίτο μέρος ως ενδιάμεσο, αλλά οποιαδήποτε συμφωνία θα είναι μόνο με τον ενδιάμεσο και όχι με τη Ρωσία ή την Ουκρανία. Ο Ζελένσκι υποστήριξε πως ίσως ο ΟΗΕ θα μπορούσε να αναλάβει αυτόν το ρόλο.
Η πρόταση Ζελένσκι είναι ακατάλληλη για πολλούς λόγους, αλλά ο κυριότερος είναι ότι τα εμπόλεμα κράτη πρέπει να συμφωνήσουν άμεσα για τον τερματισμό μιας σύγκρουσης. Δεν υπάρχει καμία ελπίδα για την εφαρμογή οποιασδήποτε συμφωνίας από ένα τρίτο μέρος, όπως αποδεικνύουν οι συμφωνίες του Μινσκ (2014, 2015). Το Μινσκ ήταν μια υβριδική περίπτωση, όπου η συμφωνία υπογράφηκε από τη Ρωσία, την Ουκρανία και από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Η Ουκρανία αρνήθηκε να εφαρμόσει τη συμφωνία και ο ΟΑΣΕ αποδείχθηκε άβουλος και απρόθυμος να προσπαθήσει να επιβάλει τις συμφωνίες του Μινσκ. Η συμφωνία έτυχε πολιτικής υποστήριξης από τη Γερμανία και τη Γαλλία, αν και καμία από τις δύο χώρες δεν είχε υπογράψει και η Γερμανία και η Γαλλία δεν ήταν νομικά υποχρεωμένες με οποιονδήποτε τρόπο να υποστηρίξουν τη συμφωνία που προέκυψε.
Η "πρόταση" του Ζελένσκι είναι στην πραγματικότητα ένα ακόμη προπέτασμα καπνού για να εκτρέψει την κριτική που δέχεται η Ουκρανία επειδή δεν επιθυμεί μια διευθέτηση με τη Ρωσία. Υπάρχουν τρεις ισχυρές δυνάμεις που κρατούν τον Ζελένσκι μακριά από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η πιο σημαντική είναι πως οι κύριοι αγγλοσαξονικοί παίκτες στο ΝΑΤΟ, δηλαδή οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, αντιτίθενται σθεναρά σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τη Ρωσία. Οι ΗΠΑ έχουν κάνει ό,τι μπορούν, χρησιμοποιώντας κυρώσεις και διπλωματικά μέτρα, για να αποτρέψουν κάθε διάλογο με τη Ρωσία για οποιοδήποτε θέμα (εκτός από την ανταλλαγή κρατουμένων).
Ο δεύτερος λόγος είναι η ουκρανική νομοθεσία, που υποστηρίζεται από τον Ζελένσκι, η οποία απαγορεύει τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Η Verkhovna Rada (το κοινοβούλιο της Ουκρανίας) θα μπορούσε να ανακαλέσει αυτή τη νομοθεσία σε ένα νανοδευτερόλεπτο, αν ο Ζελένσκι τους το ζητούσε, αλλά δε θα το κάνει. Ο Ζελένσκι ελέγχει πλήρως το ουκρανικό κοινοβούλιο, έχει συλλάβει ή εξορίσει πολιτικούς της αντιπολίτευσης και ελέγχει τον Τύπο και άλλα μέσα ενημέρωσης. Η σιδηρά πυγμή του Ζελένσκι σημαίνει ότι δε θα επιτρέψει προσωπικά απευθείας διαπραγματεύσεις.
Ο Ζελένσκι έχει επίσης υπογράψει διάταγμα που απαγορεύει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο τρίτος λόγος σχετίζεται με την πίεση που ασκείται στον Ζελένσκι από τους σκληροδεξιούς εθνικιστές, συμπεριλαμβανομένης ιδίως της νεοναζιστικής ταξιαρχίας Azov (απαγορευμένης στη Ρωσία). Άμεση απόδειξη γι' αυτό είναι η απόλυση του αντιστράτηγου Γιούρι Σοντόλ, του ανώτατου διοικητή των δυνάμεων του Κιέβου στην περιοχή του Χάρκοβο (ουκρ. Χάρκοβο). Ο Sodol κατηγορήθηκε από τους ηγέτες της ταξιαρχίας Azov ότι σκότωσε περισσότερους Ουκρανούς από ό,τι οι Ρώσοι στις μάχες του Χάρκοβο.Οι Αζόφ μετέφεραν το μήνυμά τους στη Rada και ο Zelensky τους υποχρέωσε απολύοντας τον Sodol.
Οι Ρώσοι λένε ότι ο ίδιος ο Ζελένσκι δεν αποτελεί διαπραγματευτικό εταίρο, επειδή η θητεία του έληξε τον Μάιο. Υπάρχει κάποια σύγχυση σχετικά με τη νομική κατάσταση στην Ουκρανία, αλλά οι ειδικοί εντός και εκτός Ουκρανίας θεωρούν πως από τη στιγμή που ο Ζελένσκι ολοκλήρωσε τη θητεία του, η ηγεσία της χώρας θα πρέπει να περάσει στον πρόεδρο της Ράντα. Ο Ruslan Stefanchuk είναι ο πρόεδρος της Rada και γίνεται πιο ενεργός πολιτικά, αλλά δεν έχει αντιταχθεί στη συνέχιση της εξουσίας του Zelensky.
Εν τω μεταξύ, δεδομένης της κατάστασης στο πεδίο της μάχης, οι Ρώσοι αναμφίβολα υπολογίζουν ότι σύντομα θα έρθει η ώρα που ο ουκρανικός στρατός είτε θα καταρρεύσει είτε θα παραδοθεί είτε και τα δύο. Σε κάθε περίπτωση, η ουκρανική κυβέρνηση θα πρέπει να αντικατασταθεί με κάποιο τρόπο, ίσως με μια προσωρινή στρατιωτική ηγεσία που θα επιλεγεί από τη Ρωσία. Αυτό θα επιτρέψει στους Ρώσους να διαμορφώσουν μια συμφωνία συνθηκολόγησης με την κυβέρνηση αντικατάστασης.
Μια παράδοση του στρατού της Ουκρανίας και μια συμφωνία με μια κυβέρνηση αντικατάστασης θα καθιστούσε αδύνατη τη συνέχιση της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα, επιτέλους, σε έναν διάλογο για την ασφάλεια μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας, μόλις το ΝΑΤΟ χωνέψει τι συνέβη και γιατί. Δυστυχώς, το να φορτώνεται το ΝΑΤΟ με πολιτικούς ηγέτες που έχουν αποτύχει, όπως ο Μαρκ Ρούτε, δεν προοιωνίζεται κάτι καλό για το μέλλον της συμμαχίας.
Το βασικό μήνυμα για το ΝΑΤΟ αν οι Ρώσοι κερδίσουν στην Ουκρανία, όπως φαίνεται όλο και πιο πιθανό, είναι ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να σταματήσει την επέκτασή του και να αναζητήσει μια πιο σταθερή συμφωνία με τη Ρωσία στην Ευρώπη.
* πληροφορίες interaffairs.ru