 |
| Photo: Public domain |
Η G7 και η επακόλουθη ελβετική "Διάσκεψη Bürgenstock" μπορούν - εκ των υστέρων - να εκληφθούν ως προετοιμασία για έναν παρατεταμένο πόλεμο στην Ουκρανία. Οι τρεις κεντρικές ανακοινώσεις που προέκυψαν από την G7 - το 10ετές σύμφωνο ασφαλείας για την Ουκρανία, το δάνειο ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία και η κατάσχεση των τόκων από τα ρωσικά δεσμευμένα κεφάλαια - καταδεικνύουν το σημείο αυτό. Ο πόλεμος πρόκειται να κλιμακωθεί.
Alastair Crooke - strategic-culture.su / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτές οι τοποθετήσεις είχαν ως στόχο την προετοιμασία του δυτικού κοινού ενόψει των γεγονότων. Και σε περίπτωση που υπήρχαν αμφιβολίες, η σφοδρή πολεμική προς τη Ρωσία που αναδύθηκε από τους ηγέτες των ευρωπαϊκών εκλογών ήταν αρκετά ξεκάθαρη: Επιδίωξαν να μεταδώσουν μια σαφή εντύπωση ότι η Ευρώπη προετοιμάζεται για πόλεμο.
Τι μέλλει γενέσθαι λοιπόν; Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι: "Η θέση της Ουάσινγκτον για το Κίεβο είναι "απολύτως σαφής":
"Πρώτον, πρέπει να κερδίσουν αυτόν τον πόλεμο".
"Πρέπει πρώτα να κερδίσουν τον πόλεμο. Οπότε, νούμερο ένα: Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βεβαιωθούμε πως μπορούν να το κάνουν αυτό. Στη συνέχεια, όταν τελειώσει ο πόλεμος ... η Ουάσινγκτον θα βοηθήσει στην οικοδόμηση της στρατιωτικής βιομηχανικής βάσης της Ουκρανίας".
Αν αυτό δεν ήταν ξεκάθαρο, η πρόθεση των ΗΠΑ να παρατείνουν και να μεταφέρουν τον πόλεμο βαθιά μέσα στη Ρωσία υπογραμμίστηκε από τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν: "Η εξουσιοδότηση για την ουκρανική χρήση αμερικανικών όπλων για διασυνοριακές επιθέσεις επεκτείνεται σε οποιοδήποτε σημείο [από το οποίο] οι ρωσικές δυνάμεις περνούν τα σύνορα". Επιβεβαίωσε, επίσης, ότι η Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιήσει F-16 για να επιτεθεί στη Ρωσία και να χρησιμοποιήσει τα συστήματα αεράμυνας που προμηθεύονται οι ΗΠΑ "για να καταρρίψουν ρωσικά αεροπλάνα -ακόμη και αν βρίσκονται στον ρωσικό εναέριο χώρο- εάν πρόκειται να ρίξουν στον ουκρανικό εναέριο χώρο".
Οι Ουκρανοί πιλότοι έχουν το περιθώριο να κρίνουν "την πρόθεση" των ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών; Περιμένετε ότι οι παράμετροι αυτής της "εξουσιοδότησης" θα διευρυνθούν γρήγορα - βαθύτερα σε αεροπορικές βάσεις από τις οποίες εκτοξεύονται ρωσικά μαχητικά βομβαρδιστικά.
Κατανοώντας πως ο πόλεμος πρόκειται να μεταμορφωθεί ριζικά - και εξαιρετικά επικίνδυνα - ο πρόεδρος Πούτιν (στην ομιλία του στο Διοικητικό Συμβούλιο του Υπουργείου Εξωτερικών) περιέγραψε λεπτομερώς πώς ακριβώς ο κόσμος έφτασε σε αυτή την κρίσιμη καμπή - η οποία θα μπορούσε να επεκταθεί σε πυρηνικές ανταλλαγές.
Η ίδια η σοβαρότητα της κατάστασης επέβαλε την υποβολή μιας "τελευταίας ευκαιρίας" προς τη Δύση, η οποία, όπως είπε εμφατικά ο Πούτιν, "δεν ήταν προσωρινή κατάπαυση του πυρός για να προετοιμάσει το Κίεβο μια νέα επίθεση- ούτε αφορούσε το πάγωμα της σύγκρουσης"- αλλά οι προτάσεις του αφορούσαν την οριστική ολοκλήρωση του πολέμου.
"Εάν, όπως και πριν, το Κίεβο και οι δυτικές πρωτεύουσες το αρνηθούν - τότε στο τέλος, αυτό είναι δική τους δουλειά", δήλωσε ο Πούτιν.
Για να είμαστε σαφείς, ο Πούτιν σχεδόν σίγουρα δεν περίμενε ποτέ ότι οι προτάσεις του θα γίνονταν δεκτές στη Δύση παρά μόνο με την περιφρόνηση και τον χλευασμό με τον οποίο, στην πραγματικότητα, έγιναν δεκτές. Ούτε ο Πούτιν θα εμπιστευόταν - ούτε για μια στιγμή - τη Δύση πως δεν θα υπαναχωρούσε από μια συμφωνία, αν επρόκειτο να επιτευχθεί κάποια ρύθμιση σε αυτές τις γραμμές.
Αν ναι, τότε γιατί ο πρόεδρος Πούτιν έκανε μια τέτοια πρόταση το περασμένο Σαββατοκύριακο, αφού η Δύση δεν μπορεί να εμπιστευτεί και η αντίδρασή της ήταν τόσο προβλέψιμη;
Λοιπόν, ίσως πρέπει να αναζητήσουμε την φωλιά που φωλιάζει στο εσωτερικό της κούκλας Ματριόσκα, αντί να επικεντρωνόμαστε στο εξωτερικό περίβλημα: Η "τελική ολοκλήρωση" του Πούτιν πιθανότατα δεν θα επιτευχθεί αξιόπιστα μέσω κάποιου πλανόδιου μεσίτη ειρήνης. Στην ομιλία του στο υπουργείο Εξωτερικών, ο Πούτιν απορρίπτει μηχανισμούς όπως οι "εκεχειρίες" ή το "πάγωμα". Επιδιώκει κάτι μόνιμο: Μια ρύθμιση που να έχει "γερά πόδια", που να έχει διάρκεια.
Μια τέτοια λύση -όπως ο Πούτιν έχει υπονοήσει στο παρελθόν- απαιτεί τη δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας αρχιτεκτονικής ασφάλειας- και αν αυτό συνέβαινε, τότε μια ολοκληρωμένη λύση για την Ουκρανία θα ήταν αυτονόητο μέρος μιας νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Δηλαδή, με τον μικρόκοσμο μιας λύσης για την Ουκρανία να απορρέει σιωπηρά από τη συμφωνία του μακρόκοσμου μεταξύ των ΗΠΑ και των δυνάμεων της "Heartland" - διευθέτηση των συνόρων για τα αντίστοιχα συμφέροντα ασφαλείας τους.
Αυτό είναι σαφώς αδύνατο τώρα, με τις ΗΠΑ με την ψυχολογική τους νοοτροπία κολλημένες στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου της δεκαετίας του 1970 και του 1980. Το τέλος αυτού του πολέμου - η φαινομενική νίκη των ΗΠΑ - έθεσε τα θεμέλια για το Δόγμα Wolfowitz του 1992, το οποίο υπογράμμισε την αμερικανική υπεροχή με κάθε κόστος σε έναν μετασοβιετικό κόσμο, μαζί με την "εξάλειψη των αντιπάλων, όπου κι αν εμφανιστούν".
"Σε συνδυασμό με αυτό, το Δόγμα Wolfowitz όριζε ότι οι ΗΠΑ θα ... [εγκαινίαζαν] ένα σύστημα συλλογικής ασφάλειας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και τη δημιουργία μιας δημοκρατικής ζώνης ειρήνης". Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, αντιμετωπίστηκε διαφορετικά - η χώρα βγήκε από το ραντάρ. Έγινε ασήμαντη ως γεωπολιτικός ανταγωνιστής στα μάτια της Δύσης, καθώς οι χειρονομίες ειρηνικής προσφοράς της απορρίφθηκαν - και οι εγγυήσεις που της δόθηκαν σχετικά με την επέκταση του ΝΑΤΟ χάθηκαν".
"Η Μόσχα δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για να αποτρέψει μια τέτοια προσπάθεια. Το διάδοχο κράτος της πανίσχυρης Σοβιετικής Ένωσης δεν ήταν ισότιμό της και, ως εκ τούτου, δεν θεωρούνταν αρκετά σημαντικό για να συμμετέχει στις παγκόσμιες αποφάσεις. Ωστόσο, παρά το μειωμένο μέγεθος και τη μειωμένη σφαίρα επιρροής της, η Ρωσία επέμεινε να θεωρείται βασικός παίκτης στις διεθνείς υποθέσεις".
Η Ρωσία σήμερα είναι ένας εξέχων παγκόσμιος παράγοντας τόσο στην οικονομική όσο και στην πολιτική σφαίρα. Ωστόσο, για τα Κυρίαρχα Στρώματα στις ΗΠΑ, η ισότιμη θέση μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον είναι εκτός συζήτησης. Η νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου εξακολουθεί να διαπνέει τη Beltway με την αδικαιολόγητη πεποίθηση πως η σύγκρουση στην Ουκρανία θα μπορούσε με κάποιον τρόπο να οδηγήσει στη ρωσική κατάρρευση και τον διαμελισμό.
Ο Πούτιν στην ομιλία του, αντίθετα, κοίταξε μπροστά στην κατάρρευση του ευρωατλαντικού συστήματος ασφαλείας - και στην ανάδυση μιας νέας αρχιτεκτονικής. "Ο κόσμος δεν θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος", δήλωσε ο Πούτιν.
Σιωπηρά, αφήνει να εννοηθεί ότι μια τέτοια ριζική αλλαγή θα ήταν ο μόνος αξιόπιστος τρόπος για να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Μια συμφωνία που θα προέκυπτε από το ευρύτερο πλαίσιο συναίνεσης σχετικά με την κατανομή των συμφερόντων μεταξύ της Rimland και της Heartland (σε γλώσσα τύπου Mackinder) θα αντανακλούσε τα συμφέροντα ασφαλείας κάθε μέρους - και δεν θα επιτυγχανόταν εις βάρος της ασφάλειας των άλλων.
Και για να είμαστε σαφείς: Αν αυτή η ανάλυση είναι σωστή, η Ρωσία μπορεί να μην βιάζεται τόσο πολύ να ολοκληρώσει τα πράγματα στην Ουκρανία. Η προοπτική μιας τέτοιας "παγκόσμιας" διαπραγμάτευσης μεταξύ Ρωσίας-Κίνας και ΗΠΑ είναι ακόμη μακριά.
Το θέμα εδώ είναι πως ο συλλογικός δυτικός ψυχισμός δεν έχει μετασχηματιστεί επαρκώς. Η αντιμετώπιση της Μόσχας με ίση εκτίμηση παραμένει εκτός συζήτησης για την Ουάσινγκτον.
Το νέο αμερικανικό αφήγημα είναι καμία διαπραγμάτευση με τη Μόσχα τώρα, αλλά ίσως καταστεί δυνατή κάποια στιγμή στις αρχές του νέου έτους - μετά τις αμερικανικές εκλογές.
Λοιπόν, ο Πούτιν μπορεί να εκπλήξει ξανά - όχι ανταποκρινόμενος στην προοπτική αυτή, αλλά απορρίπτοντάς την- εκτιμώντας πως οι Αμερικανοί εξακολουθούν να μην είναι έτοιμοι για διαπραγματεύσεις για τον "πλήρη τερματισμό" του πολέμου - ειδικά καθώς αυτό το τελευταίο αφήγημα τρέχει ταυτόχρονα με τη συζήτηση για μια νέα επίθεση στην Ουκρανία που διαμορφώνεται για το 2025. Φυσικά, πολλά είναι πιθανό να αλλάξουν κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους.
Ωστόσο, τα έγγραφα που περιγράφουν μια υποτιθέμενη νέα τάξη ασφαλείας είχαν ήδη συνταχθεί από τη Ρωσία το 2021 - και αγνοήθηκαν δεόντως από τη Δύση. Η Ρωσία έχει ίσως την πολυτέλεια να περιμένει τα στρατιωτικά γεγονότα στην Ουκρανία, στο Ισραήλ και στον οικονομικό τομέα.
Όλα αυτά, σε κάθε περίπτωση, τείνουν προς την κατεύθυνση του Πούτιν. Είναι όλα αλληλένδετα μεταξύ τους και έχουν τη δυνατότητα ευρείας μεταμόρφωσης.
Με απλά λόγια: Ο Πούτιν περιμένει τη διαμόρφωση του αμερικανικού Zeitgeist [πνεύμα της εποχής]. Φάνηκε πολύ σίγουρος τόσο στην Αγία Πετρούπολη όσο και την περασμένη εβδομάδα στο υπουργείο Εξωτερικών.
Το σκηνικό της ενασχόλησης της G7 με την Ουκρανία φάνηκε να σχετίζεται περισσότερο με τις αμερικανικές εκλογές, παρά με την πραγματικότητα: Αυτό σημαίνει ότι η προτεραιότητα στην Ιταλία ήταν η εκλογική οπτική, παρά η επιθυμία να ξεκινήσει ένας ολοκληρωμένος θερμός πόλεμος. Αλλά αυτό μπορεί να είναι λάθος.
Οι Ρώσοι ομιλητές κατά τη διάρκεια αυτών των πρόσφατων συγκεντρώσεων - κυρίως ο Σεργκέι Λαβρόφ - υπαινίχθηκαν σε γενικές γραμμές ότι η εντολή για πόλεμο με τη Ρωσία είχε ήδη πέσει. Η Ευρώπη φαίνεται, όσο κι αν είναι απίθανο, να ετοιμάζεται για πόλεμο - με πολλές συζητήσεις για στρατιωτική επιστράτευση.
Θα ξεθυμάνουν όλα αυτά με το πέρασμα ενός καυτού εκλογικού καλοκαιριού; Ίσως.
Η επερχόμενη φάση φαίνεται πιθανό να συνεπάγεται δυτική κλιμάκωση, με προκλήσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας. Η τελευταία θα αντιδράσει έντονα σε οποιαδήποτε υπέρβαση (πραγματικών) κόκκινων γραμμών από το ΝΑΤΟ ή σε οποιαδήποτε προβοκάτσια με ψεύτικη σημαία (που αναμένεται πλέον ευρέως από τους Ρώσους στρατιωτικούς bloggers).
Και εδώ έγκειται ο μεγαλύτερος κίνδυνος: Στο πλαίσιο της κλιμάκωσης, η αμερικανική περιφρόνηση για τη Ρωσία αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Η Δύση λέει τώρα ότι αντιμετωπίζει τις έννοιες της υποτιθέμενης πυρηνικής ανταλλαγής ως "μπλόφα" του Πούτιν. Οι Financial Times μας λένε πως οι πυρηνικές προειδοποιήσεις της Ρωσίας "φθείρονται" στη Δύση.
Αν αυτό είναι αλήθεια, οι δυτικοί αξιωματούχοι αντιλαμβάνονται εντελώς λανθασμένα την πραγματικότητα. Μόνο αν κατανοήσουμε και λάβουμε σοβαρά υπόψη τις ρωσικές πυρηνικές προειδοποιήσεις, μπορούμε να αποκλείσουμε τον κίνδυνο να μπουν στο παιχνίδι πυρηνικά όπλα, καθώς θα ανεβαίνουμε την κλίμακα κλιμάκωσης με μέτρα "tit-for-tat".
Παρόλο που λένε ότι πιστεύουν πως πρόκειται για μπλόφα, οι Αμερικανοί εκτιμούν τον κίνδυνο μιας πυρηνικής ανταλλαγής. Αν πιστεύουν ότι πρόκειται για μπλόφα, φαίνεται να βασίζεται στην υπόθεση πως η Ρωσία έχει λίγες άλλες επιλογές.
Αυτό θα ήταν λάθος: Υπάρχουν πολλά κλιμακούμενα βήματα που μπορεί να κάνει η Ρωσία στην σκάλα της κλιμάκωσης, πριν φτάσει στο στάδιο του τακτικού πυρηνικού όπλου: Εμπορική και οικονομική αντεπίθεση, συμμετρική παροχή προηγμένων όπλων στους δυτικούς αντιπάλους (αντίστοιχη με τις προμήθειες των ΗΠΑ στην Ουκρανία), διακοπή της διανομής του κλάδου της ηλεκτρικής ενέργειας που προέρχεται από την Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία, χτυπήματα σε συνοριακές διαβάσεις πυρομαχικών και παραδειγματισμός από τους Χούθις, οι οποίοι κατέρριψαν αρκετά εξελιγμένα και δαπανηρά αμερικανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αχρηστεύοντας την υποδομή πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR) της Αμερικής.