Δεν υπάρχει καμία οδός, όσο καλά εξοπλισμένη και αν είναι, με την οποία η Ουκρανία μπορεί να επιφέρει μια απόλυτη στρατιωτική ήττα στη Ρωσία στο ορατό μέλλον. Η Ρωσία είναι πολύ μεγάλη, πολύ καλά εξοπλισμένη και πολύ καλά επανδρωμένη για να την νικήσει η Ουκρανία.
Η Ρωσία είναι ένα μεγαθήριο που έχει πολλά πλεονεκτήματα: τεράστιες ποσότητες φυσικών πόρων, αρκετούς ζωτικούς συμμάχους που μπορούν να παρέχουν πολεμικό υλικό, μια μεγάλη και επεκτεινόμενη στρατιωτική βιομηχανική βάση και πάνω από τρεις φορές περισσότερους άνδρες σε στρατιωτική ηλικία από την Ουκρανία. Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα που διαθέτουν μπορεί να είναι η μεγάλη ανοχή στη θυσία και τον πόνο. (Ναι, αυτό είναι αλήθεια, όταν οι Ρώσοι υπερασπίζονται τη γη τους από τον εχθρό!).
Στην στρατιωτική ορολογία, το "κέντρο βάρους" είναι ένας όρος που αντιπροσωπεύει το "χαρακτηριστικό, την ικανότητα ή τη θέση από την οποία οι εχθρικές και οι φίλιες δυνάμεις αντλούν την ελευθερία δράσης τους, τη φυσική τους δύναμη ή τη θέλησή τους να πολεμήσουν". Το κέντρο βάρους της Ρωσίας στηρίζεται σε δύο πυλώνες: την ικανότητά της να διεξάγει φυσικά πόλεμο (ανθρώπινο δυναμικό, οπλισμός, πυρομαχικά και βιομηχανική ικανότητα) για παρατεταμένο χρονικό διάστημα και την πολιτική υποστήριξη του πληθυσμού της.
Ο
πρωταρχικός στρατηγικός στόχος της Ρωσίας είναι να μειώσει τη συμβατική
απειλή στα δυτικά σύνορά της σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο. Φαίνεται
πεπεισμένη ότι το ΝΑΤΟ στα σύνορά της στην Ουκρανία αποτελεί "υπαρξιακή
απειλή" και πρόθυμη να πληρώσει οποιοδήποτε οικονομικό ή πολιτικό τίμημα
πρέπει για να το επιτύχει.
Η Ρωσία διαθέτει πλούτο φυσικών πόρων
σε όλη τη χώρα της και την εγχώρια βιομηχανική ικανότητα να συντηρείται
σχεδόν επ' αόριστον σε έναν πόλεμο. Η Ουκρανία έχει σοβαρούς
περιορισμούς στον εφοδιασμό της με φυσικούς πόρους και μόνο ένα κλάσμα
της εγχώριας παραγωγικής ικανότητας της Ρωσίας. Χωρίς μαζική και συνεχή
υλική και διπλωματική υποστήριξη από τον υπόλοιπο κόσμο, η Ουκρανία δεν
μπορεί να διεξάγει μια μακροχρόνια μάχη φθοράς. Ακόμα και με αυτή την
εξωτερική υποστήριξη, το Κίεβο μπορεί να μην είναι σε θέση να κερδίσει
εξαιτίας του σημαντικότερου τρωτού σημείου του: του ανθρώπινου
δυναμικού.
Στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό δεν σημαίνει απλώς
πόσους ανθρώπους μπορεί μια χώρα να βάλει σε στολές, αλλά πόσους
εκπαιδευμένους επαγγελματίες μπορεί να κινητοποιήσει σε οργανωμένες και
αποτελεσματικές μονάδες μάχης.
Ωστόσο, όπως ανέφερε πρόσφατα η
Washington Post, η Ουκρανία έχει οξεία έλλειψη νέων νεοσύλλεκτων, και
όσοι στρατιώτες προσλαμβάνονται είναι θλιβερά ανεκπαίδευτοι. Το δεύτερο
σκέλος επίσης παραπαίει, με την υποστήριξη του Ζελένσκι να μειώνεται
κατακόρυφα τόσο στο εσωτερικό όσο και μεταξύ των δυτικών υποστηρικτών. Η
διεθνής βοήθεια, παρά τις πρόσφατες εισροές, προσκρούει στη στρατηγική
φθοράς της Ρωσίας. Το παράθυρο ευκαιρίας για το Κίεβο να αντιστρέψει
αυτή την κατάσταση κλείνει γρήγορα.
Ο
Πούτιν έθεσε τις ελάχιστες απαιτήσεις του στις 14 Ιουνίου, όταν είπε
ότι για να τερματιστεί ο πόλεμος, η Ουκρανία πρέπει να παραδώσει τις
τέσσερις επαρχίες που προσάρτησε παράνομα το 2022, να αποσύρει όλα τα
ουκρανικά στρατεύματα από τα εδάφη αυτά και να υιοθετήσει ένα "ουδέτερο,
αδέσμευτο, μη πυρηνικό καθεστώς". Ο Ζελένσκι θεώρησε αυτόν τον κατάλογο
απαιτήσεων ως "τελεσίγραφο" για παράδοση. Πώς, λοιπόν, θα μπορούσε η
Ουκρανία να αποφύγει αυτό το ανεπιθύμητο αποτέλεσμα και τι μπορεί να
παράγει ο Ζελένσκι με τη δεδομένη ανισορροπία δυνάμεων;
Χωρίς
σημαντικές αλλαγές στους πολεμικούς στόχους της Δύσης και της Ουκρανίας,
το "τελεσίγραφο" του Πούτιν έχει ανησυχητικά μεγάλη πιθανότητα να
πραγματοποιηθεί. Η πιο ρεαλιστική ελπίδα της Ουκρανίας είναι να
επιδιώξει να κρατήσει όλα τα εδάφη που έχει σήμερα, να μην παραδώσει
άλλα εδάφη και να διαπραγματευτεί τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Αλλά
πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μπορεί να είναι ήδη πολύ αργά για να
περιμένουμε ακόμη και αυτό το περιορισμένο αποτέλεσμα.
Ωστόσο,
χωρίς η Ουκρανία να αυξήσει μαζικά τους κινητοποιημένους στόχους της
και χωρίς το ΝΑΤΟ να παράσχει πολύ περισσότερα από όσα προσφέρει σήμερα,
ακόμη και αυτός ο περιορισμένος στόχος έχει λίγες πιθανότητες
επιτυχίας. Υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα το ΝΑΤΟ να ικανοποιηθεί με
πολλές μεγάλες ομιλίες και υποσχέσεις για μελλοντική χρηματοδότηση,
αλλά να κάνει ελάχιστα για να αυξήσει την άμεση παραγωγή. Τούτων
δοθέντων, η Ουκρανία θα εξυπηρετηθεί πολύ καλύτερα αλλάζοντας τους
στόχους της. Αυτό θα συνεπαγόταν μια πολιτική που λίγοι Δυτικοί και
κανείς από τη διοίκηση του Ζελένσκι δεν θέλει να σκεφτεί: μια άμεση
κατάπαυση του πυρός κατά τα πρότυπα αυτού που πρότεινε ο Ούγγρος
πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν και μια διευθέτηση με διαπραγματεύσεις με
τους καλύτερους δυνατούς όρους.
Το ΝΑΤΟ θέλει μόνο να επιδιώξει
μια νίκη για την Ουκρανία. Ωστόσο, η νηφάλια ανάλυση δείχνει ότι αυτό
είναι ένα ανέφικτο αποτέλεσμα είτε τώρα είτε στο μέλλον. Εάν η Δύση
αρνηθεί να υποταχθεί στην πραγματικότητα, το πιο πιθανό αποτέλεσμα για
την Ουκρανία είναι μια στρατιωτική ήττα που θα μπορούσε να περιλαμβάνει
ακόμη και την ενδεχόμενη απώλεια της Οδησσού και του Χάρκοβο και
περισσότερα εδάφη ακόμη και από το τελεσίγραφο του Πούτιν τον Ιούνιο του
2024.
Είναι μια τρομερή επιλογή, αλλά σε αυτό το σημείο, είναι
καλύτερο τόσο για την Ουκρανία όσο και για την Ευρώπη να επιδιώξουν την
δυσάρεστη αλλά εφικτή λύση της διαπραγμάτευσης παρά να αγνοήσουν την
πραγματικότητα και τελικά να υποστούν την ατίμωση μιας αποφασιστικής
στρατιωτικής ήττας.