 |
| ΑΡ Photo/Czarek Sοkοlοwski |
Τι έφερε ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων σχετικά με τις αποζημιώσεις; Μια προσφορά για την κατασκευή ενός "πολωνογερμανικού σπιτιού" - μια παλιά πρόταση που παρέμενε σε αδράνεια για χρόνια και αποδυναμώθηκε από το Βερολίνο. Αρχικά, επρόκειτο πρωτίστως για την κατασκευή ενός μνημείου, ενός ορατού, ξεκάθαρου φόρου τιμής στα πολωνικά θύματα. Ωστόσο, αυτό δεν θα συμβεί. Αντ' αυτού, θα δημιουργηθεί ένα ασαφώς καθορισμένο κέντρο, το οποίο πιθανότατα θα γίνει χώρος για τη μείωση της γερμανικής ευθύνης και ενδεχομένως για το "μοίρασμα της ευθύνης" με τους Πολωνούς και την Πολωνία.
Η δεύτερη γερμανική πρόταση αφορά την προσφορά βοήθειας στα εν ζωή θύματα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι καθυστερημένη, ασαφής, χωρίς βιασύνη και στην πραγματικότητα δεν αλλάζει τίποτα. Αυτή η γενιά έχει ως επί το πλείστον φύγει από τη ζωή, αφήνοντας μόνο λίγους επιζώντες.
Σήμερα, μόνο σοβαρές προτάσεις που απευθύνονται στη σύγχρονη Πολωνία και τους πολίτες της μπορούν να κλείσουν πραγματικά το θέμα των αποζημιώσεων.
Ενώ ο Γερμανός καγκελάριος φροντίζει για τα γερμανικά συμφέροντα, τι κάνει ο Πολωνός πρωθυπουργός; Δηλώνει ότι "δεν απογοητεύεται στο ελάχιστο από την πρόταση και την καλή χειρονομία της γερμανικής κυβέρνησης, διότι δεν υπάρχουν χειρονομίες που θα ικανοποιούσαν τους Πολωνούς ή οποιοδήποτε χρηματικό ποσό που θα μπορούσε να εξισορροπήσει αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου".
Αυτό ακούγεται σαν ένα κακόγουστο αστείο: Αν κανένα χρηματικό ποσό δεν μπορεί να αντισταθμίσει τα λάθη, τότε γιατί να απαιτήσει κανείς οτιδήποτε; Είναι παράλογο και ντροπιαστικό. Αν ακολουθούσαμε μια τέτοια λογική, δεν θα καταβάλλονταν ποτέ αποζημιώσεις για τροχαία ατυχήματα ή εγκλήματα.
Υπάρχουν αναφορές για αποζημιώσεις από επαγγελματικές ομάδες. Έχουν υπολογιστεί συγκεκριμένα ποσά, και αυτά πρέπει να απαιτηθούν. Ο Τουσκ έχει παραιτηθεί από αυτές τις απαιτήσεις με αντάλλαγμα κενές χειρονομίες, που έγιναν απρόσεκτα και πρόχειρα στο πόδι. Ο καγκελάριος Σολτς γνωρίζει ότι έχει το πάνω χέρι- έχει κερδίσει τη μάχη για την Πολωνία απέναντι στην ανεξάρτητη κυβέρνηση PiS.
Αλλά όχι μόνο ο Τουσκ δεν πήρε τίποτα. Προσφέρει στο Βερολίνο ένα ανεκτίμητο δώρο: την αποδοχή της ψευδούς θέσης ότι η Πολωνία έχει ουσιαστικά παραιτηθεί από την αξίωσή της για αποζημιώσεις.
Είπε: "Σε νομικούς όρους, το πρόβλημα των αποζημιώσεων έχει περιγραφεί σε αποφάσεις και κυβερνητικές συνθήκες, αλλά μπορεί κανείς να βγάλει διάφορα συμπεράσματα για το τι πραγματικά σημαίνει αυτό. Για μένα είναι σημαντικό πως σήμερα άκουσα δηλώσεις και τοποθετήσεις που επιβεβαιώνουν την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση στην Πολωνία ότι η ιστορικά επιβεβλημένη παραίτηση από τις αποζημιώσεις δεν αλλάζει το γεγονός των τραγικών απωλειών σε ανθρώπους, περιουσίες και εδάφη που υπέστη η Πολωνία λόγω της γερμανικής επιθετικότητας".
Αυτό απλά δεν είναι αλήθεια.
Άλλο ένα απόσπασμα από τον Τουσκ:
"Αν σήμερα ακούσουμε ότι η Γερμανία, όχι στο πλαίσιο των αποζημιώσεων, είναι έτοιμη να λάβει αποφάσεις που μπορούν να αποζημιώσουν όσους υπήρξαν άμεσα θύματα του πολέμου, (...) πως η Γερμανία είναι έτοιμη να αναλάβει συνυπευθυνότητα για την ασφάλεια της ηπείρου, με το βλέμμα στο μέλλον, αυτό θα ήταν για μένα η πιο αξιόπιστη ενέργεια (...), αυτά είναι βήματα και μηνύματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, αν αυτό αντισταθμίζει με οποιονδήποτε τρόπο τις απώλειες που υπέστη η Πολωνία κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, φυσικά και όχι".
Έτσι, δεν θα υπάρξουν αποζημιώσεις, αλλά η Γερμανία θα αναλάβει την ηγεσία στην Ευρώπη και η Πολωνία θα την ευχαριστεί.
Η Πολωνία είχε πολύ καιρό να ταπεινωθεί τόσο βαθιά όσο σήμερα κατά τη διάρκεια της κοινής διάσκεψης των Τουσκ και Σολτς. Ωστόσο, αυτό δεν είναι το τέλος του θέματος. Μια ελεύθερη Πολωνία θα θέσει ξανά το ζήτημα αυτό.