facebook.com/tzahalonline - IDF |
Μέχρι τον Απρίλιο, οι IDF είχαν στοχεύσει περισσότερες από 32.000 στρατιωτικές τοποθεσίες που ανήκαν στη Χαμάς και τους συμμάχους της. Τον Ιούνιο, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι 15.000 από τους μαχητές της οργάνωσης είχαν εξοντωθεί. Όμως οι ειδικοί είναι βέβαιοι πως τα μέτρα αυτά δεν θα εξαλείψουν την ισλαμική ομάδα που έχει την εξουσία στη Γάζα από το 2007.
Elizabeth Blade, ανταποκρίτρια του RT στη Μέση Ανατολή - RUSSIA TODAY / Παρουσίαση Freepen.gr
"Προχωράμε προς το τέλος του σταδίου της εξάλειψης του τρομοκρατικού στρατού της Χαμάς", δήλωσε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, απευθυνόμενος στους δόκιμους της Σχολής Εθνικής Άμυνας του Ισραήλ.
"Εντυπωσιάστηκα πολύ από τα επιτεύγματα πάνω και κάτω από το έδαφος και από το μαχητικό πνεύμα των διοικητών. Με αυτό το πνεύμα θα πετύχουμε τους στόχους μας: Την επιστροφή των ομήρων μας, την εξάλειψη των στρατιωτικών και κυβερνητικών δυνατοτήτων της Χαμάς, την εξασφάλιση ότι η Γάζα δε θα αποτελεί απειλή..." πρόσθεσε.
Από τις 7 Οκτωβρίου 2023 -όταν ορδές μαχητών της Χαμάς επιτέθηκαν στο Ισραήλ και σκότωσαν περισσότερους από 1.500 ανθρώπους- το Ισραήλ έχει εξουδετερώσει δεκάδες σήραγγες της Χαμάς. Έχει κατασχέσει αποθήκες όπλων και μετρητών, έχει καταστρέψει διάφορες στρατιωτικές εγκαταστάσεις, έχει σκοτώσει πράκτορες της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ και έχει συλλάβει χιλιάδες άλλους.
Η νίκη είναι ακόμα μακρινή;
Αλλά σχεδόν εννέα μήνες μετά, η νίκη του Ισραήλ επί της Χαμάς φαίνεται ακόμη μακρινή.
Πριν από τη φονική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, η ισλαμική ομάδα που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, διέθετε πέντε ταξιαρχίες ή 25 τάγματα με συνολικό αριθμό ενεργών μαχητών που ανέρχονταν σε 30.000.
Τον Ιούνιο, το Ισραήλ παραδέχτηκε ότι είχε εξουδετερώσει μόνο το ήμισυ της αρχικής δύναμης, δηλαδή 15.000 μαχητές της Χαμάς. Το βράδυ της Τρίτης, ο αρχηγός του επιτελείου της χώρας, Herzi Halevi, δήλωσε πως οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν σκοτώσει τουλάχιστον 900 μαχητές στη Ράφα, νότια της Λωρίδας της Γάζας.
Οι αναφορές δείχνουν ότι η Χαμάς στρατολογεί τώρα ενεργά νέους δόκιμους, πολλοί από τους οποίους είναι 18χρονοι, για να αναπληρώσει τις τάξεις της, αλλά ακόμη και αν δεν καταφέρουν να φτάσουν τον αρχικό αριθμό τους, τα υπάρχοντα τάγματα είναι υπεραρκετά για να προκαλέσουν το Ισραήλ.
Μόλις τη Δευτέρα, οι μαχητές της Χαμάς εκτόξευσαν είκοσι ρουκέτες από το Χαν Γιουνίς προς τις νότιες κοινότητες του Ισραήλ, δείχνοντας πως εξακολουθούν να είναι ικανοί να δώσουν μάχη. Περιοχές που είχαν μείνει κενές από τη Χαμάς στο παρελθόν, βλέπουν τώρα μια αναζωπύρωση. Ισραηλινοί στρατιώτες συνεχίζουν να πέφτουν στη Λωρίδα της Γάζας, σχεδόν σε καθημερινή βάση, με το συνολικό αριθμό τους να ξεπερνά ήδη τους 670.
"Δεν πιστεύω ότι το Ισραήλ μπορεί να καταστρέψει εντελώς τη Χαμάς", δήλωσε ο Shadi Abdelrahman, πολιτικός αναλυτής και κάτοικος της Γάζας, ο οποίος εγκατέλειψε τη Λωρίδα λίγο πριν από τον πόλεμο.
"Η Χαμάς δεν είναι σαν οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Δεν είναι παρείσακτοι. Έχουν μια ιδεολογία που συνδέεται με έναν σκοπό, και αυτός ο σκοπός είναι να πολεμήσουν για τα εδάφη τους ή να εκδικηθούν τον θάνατο των αγαπημένων τους προσώπων", πρόσθεσε.
Προερχόμενη από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, μια ριζοσπαστική ισλαμιστική οργάνωση που θεωρείται τρομοκρατική από πολλούς περιφερειακούς και διεθνείς παράγοντες, η Χαμάς ιδρύθηκε στη Γάζα στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ως απάντηση σε αυτό που αποκαλεί ισραηλινή κατοχή και στην αδυναμία άλλων παλαιστινιακών παρατάξεων, συμπεριλαμβανομένης της Φατάχ, να την αντιμετωπίσουν. Αλλά ήταν πολύ περισσότερο από μια ομάδα που ήθελε να αντισταθεί στρατιωτικά στο Ισραήλ. Ακριβώς όπως και οι προστάτες τους, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, ήταν ένα κοινωνικό κίνημα: ίδρυσαν σχολεία και νοσοκομεία, διηύθυναν φιλανθρωπικά ιδρύματα και χρησίμευαν ως διαμεσολαβητές σε οικογενειακές διαμάχες, και αυτό τους κατέστησε απαραίτητο μέρος της κοινωνίας της Γάζας.
"Από κοινωνικής άποψης, η σημερινή Χαμάς δεν έχει τόση δύναμη και δεν μπορεί να προσφέρει ό,τι προσέφερε παλαιότερα, απλώς και μόνο επειδή δεν μπορούν να κινηθούν ελεύθερα λόγω των σφοδρών βομβαρδισμών του Ισραήλ", εξήγησε ο Αμπντελραχμάν.
"Στρατιωτικά, οι δυνατότητές τους έχουν επίσης πληγεί. Τα αποθέματα των όπλων τους έχουν εξαντληθεί, πολλές σήραγγες έχουν καταστραφεί, οι υποδομές έχουν καταστραφεί. Οι μαχητές τους πρέπει να είναι εξαντλημένοι καθώς πολεμούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά από πολιτική άποψη, η Χαμάς δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη", πρόσθεσε ο αναλυτής.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, που διεξήχθη από το Παλαιστινιακό Κέντρο Πολιτικής και Έρευνας, το 67% των Παλαιστινίων -τόσο στη Δυτική Όχθη όσο και στη Γάζα- πιστεύει ότι η Χαμάς είχε δίκιο που εξαπέλυσε τη φονική επίθεση του Οκτωβρίου, ενώ το 61% δήλωσε ότι θα ήθελε να δει τη Χαμάς, και όχι κάποια άλλη ομάδα, να ελέγχει τη Λωρίδα μετά τον πόλεμο.
Διατήρηση της εξουσίας
Η Χαμάς κάνει ήδη βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η Χαμάς, η οποία ηγείται σκληρών διαπραγματεύσεων με το Ισραήλ μέσω Αιγύπτιων και Καταριανών μεσολαβητών, δηλώνει δυνατά και ξεκάθαρα πως δεν έχει καμία πρόθεση να εγκαταλείψει την εξουσία της όταν τελειώσει ο πόλεμος. Το Ισραήλ επιμένει ότι θα σταματήσει την τρέχουσα αντιπαράθεση μόνο αν η Χαμάς βγει από το προσκήνιο. Αλλά ένας Αιγύπτιος αξιωματούχος που συμμετέχει στις συνομιλίες μεταξύ του Ισραήλ και της ισλαμικής ομάδας, ο οποίος συμφώνησε να μιλήσει υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι το εβραϊκό κράτος δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να αφήσει τη Χαμάς να διαδραματίσει ρόλο στη διοικητική δύναμη του θύλακα όταν τελειώσει η σύγκρουση.
"Το Ισραήλ δεν θέλει να δει τη Χαμάς να επιστρέφει στην εξουσία, αλλά, είτε τους αρέσει είτε όχι, η Χαμάς θα διαδραματίσει ρόλο στη μελλοντική κυβέρνηση της Λωρίδας, πιθανώς μαζί με την Παλαιστινιακή Αρχή".
Οι αξιωματούχοι στην Ιερουσαλήμ, ωστόσο, φαίνεται να έχουν άλλα σχέδια. Οι αναφορές δείχνουν ότι το Ισραήλ σκέφτεται να αναλάβει τον στρατιωτικό έλεγχο του θύλακα, ο οποίος θα αντικατασταθεί σταδιακά από την κυριαρχία μετριοπαθών αραβικών κρατών. Μόλις σταθεροποιηθούν τα πράγματα, το Ισραήλ θα παρέδιδε στη συνέχεια τα κλειδιά στους Παλαιστίνιους, οι οποίοι όμως θα ήταν νέοι παίκτες, ούτε η Χαμάς, ούτε η Παλαιστινιακή Αρχή, την οποία το Ισραήλ κατηγορεί για υποστήριξη και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Λάθη του παρελθόντος
Ωστόσο, η Μίριαμ Γουάρντακ, πρώην βοηθός του συμβούλου εθνικής ασφάλειας του Αφγανιστάν, λέει ότι οι ενέργειες του Ισραήλ της θυμίζουν τη συμπεριφορά των ΗΠΑ πριν από δύο δεκαετίες.
Το 2001, μετά τις φονικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ εισέβαλαν στο Αφγανιστάν σε μια προσπάθεια να καταρρεύσει η εξουσία των Ταλιμπάν, μιας ριζοσπαστικής ισλαμιστικής οργάνωσης. Εκτός από την έντονη στρατιωτική πίεση, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους προσπάθησαν επίσης να ενισχύσουν την κοσμική τοπική διακυβέρνηση, αλλά δύο δεκαετίες και 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια αργότερα, η Ουάσινγκτον απέτυχε να επιτύχει τον στόχο της. Τον Αύγουστο του 2021, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν και πάλι την εξουσία και οι αμερικανικές δυνάμεις δεν είχαν άλλη επιλογή από το να αποχωρήσουν.
Ανατρέχοντας στα γεγονότα που οδήγησαν σε αυτό το φιάσκο, ο Wardak λέει ότι η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της "αγωνίστηκαν να δημιουργήσουν ισχυρή, βιώσιμη τοπική διακυβέρνηση και δυνάμεις ασφαλείας", γεγονός που οδήγησε σε εκτεταμένη διαφθορά και αναποτελεσματικότητα εντός της αφγανικής κυβέρνησης. Απέτυχαν επίσης να αποστραγγίσουν την υποστήριξη εξωτερικών παραγόντων, να αντιμετωπίσουν την ικανότητα των Ταλιμπάν να εκμεταλλεύονται τα τοπικά παράπονα και δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τις τακτικές ανταρτοπόλεμου της ομάδας που υπονόμευαν τις αμερικανικές και αφγανικές δυνάμεις.
Τώρα, λέει ο πρώην βοηθός, το Ισραήλ φαίνεται να επαναλαμβάνει αυτά τα λάθη.
"Αρχικά, το Ισραήλ - όπως και οι ΗΠΑ - μπορεί να υποτιμά την ικανότητα του αντιπάλου του να προσαρμόζεται, να επιβιώνει και να διατηρεί την υποστήριξή του παρά την έντονη στρατιωτική πίεση. Δεύτερον, το Ισραήλ μπορεί να μην αντιμετωπίζει επαρκώς την εξωτερική υποστήριξη που λαμβάνει η Χαμάς από περιφερειακούς παράγοντες. Τρίτον, οι βαριές στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ που προκαλούν σημαντικές απώλειες μεταξύ των αμάχων μόνο αυξάνουν την τοπική και διεθνή αντίδραση, και το χειρότερο είναι πως οδηγούν επίσης σε περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση", υποστήριξε.
Ο Wardak είναι βέβαιος ότι η καταστροφή της Χαμάς θα είναι ένα σκληρό καρύδι. Αντλώντας διδάγματα από την αμερικανική εμπειρία στο Αφγανιστάν, πιστεύει πως η στρατιωτική πίεση δεν μπορεί να είναι η μόνη απάντηση.
"Για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την απειλή που συνιστά η Χαμάς, το Ισραήλ θα πρέπει να εξετάσει μια πολύπλευρη προσέγγιση. Αρχικά, πρέπει να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης στη Γάζα. Θα πρέπει να υποστηρίξει την ανάπτυξη νόμιμων και αποτελεσματικών παλαιστινιακών δομών διακυβέρνησης που μπορούν να αντισταθμίσουν την επιρροή της Χαμάς".
"Επιπλέον, το Ισραήλ θα πρέπει να συνεργαστεί στενά με διεθνείς εταίρους για να ασκήσει διπλωματική και οικονομική πίεση στη Χαμάς, αποφεύγοντας παράλληλα ενέργειες που αποξενώνουν τον ευρύτερο παλαιστινιακό πληθυσμό. Η διεξαγωγή ακριβών επιχειρήσεων με γνώμονα τις πληροφορίες για την αποδυνάμωση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Χαμάς με παράλληλη ελαχιστοποίηση των απωλειών μεταξύ των αμάχων είναι απαραίτητη. Τέλος, η διερεύνηση ευκαιριών για έμμεσο διάλογο και μηχανισμούς επίλυσης των συγκρούσεων θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των εχθροπραξιών και στη δημιουργία συνθηκών για μια μακροπρόθεσμη πολιτική λύση", συνόψισε.