Andrew Korybko / Παρουσίαση Freepen.gr
Συνοψίζοντας, οι ρωσο-αρμενικές σχέσεις είναι προβληματικές από τότε που ο Πασινιάν ανέβηκε στην εξουσία με την έγχρωμη επανάσταση του 2018 και στη συνέχεια επιδεινώθηκαν ραγδαία μετά τον πόλεμο του Καραμπάχ με το Αζερμπαϊτζάν το 2020, μετά τον οποίο η τάση αυτή επιταχύνθηκε μόλις το Μπακού ανέκτησε τον πλήρη έλεγχο της περιοχής αυτής τον περασμένο Σεπτέμβριο. Παράλληλα με τα προαναφερθέντα, οι ΗΠΑ και η Γαλλία ενέτειναν τις προσπάθειές τους να "αρπάξουν" την Αρμενία από τον CSTO με υποσχέσεις στρατιωτικής υποστήριξης, γεγονός που επιδείνωσε τους δεσμούς αυτών των δύο με το Αζερμπαϊτζάν.
Η Δύση οραματίζεται να μετατρέψει την Αρμενία σε περιφερειακό προπύργιό της για τη διαίρεση και τη διακυβέρνηση του Νοτίου Καυκάσου, η οποία θα μπορούσε να λάβει τη μορφή της στρατιωτικής υποστήριξης της αναβίωσης του αρμενικού ρεβανσισμού κατά του Αζερμπαϊτζάν. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία ρεαλιστική πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο σύντομα, δεδομένου πως το Αζερμπαϊτζάν νίκησε την Αρμενία το 2020 και πέρυσι. Ο μόνος λόγος για τον οποίο το Αζερμπαϊτζάν δεν "τελείωσε τη δουλειά" με την "αποστρατιωτικοποίηση" της Αρμενίας, προκειμένου να διασφαλίσει βιώσιμα την ασφάλειά του, είναι λόγω των αμοιβαίων αμυντικών δεσμεύσεων της Ρωσίας στο πλαίσιο του CSTO.
Επομένως, οι παρατηρητές θα μπορούσαν να αναρωτηθούν γιατί η Αρμενία θα ήθελε να εγκαταλείψει αυτόν τον οργανισμό και, ως εκ τούτου, να εκτεθεί στο ίδιο ακριβώς σενάριο που το Αζερμπαϊτζάν επιθυμεί διακαώς να εφαρμόσει, αλλά δεν ήταν σε θέση να το κάνει αποκλειστικά και μόνο επειδή δε θέλει να διακινδυνεύσει έναν πόλεμο με τον στενό ρωσικό εταίρο του. Εξάλλου, δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε από την Αρμενία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια των έξι μηνών που μεσολαβούν μεταξύ της ανακοίνωσης της αποχώρησής της από την CSTO και της πραγματικής αποχώρησής της, ιδίως από την στιγμή που η Τουρκία δε θα το υποστήριζε ποτέ αυτό.
Θεωρητικά, το Αζερμπαϊτζάν και/ή η Τουρκία θα μπορούσαν στη συνέχεια να "αποστρατικοποιήσουν" την Αρμενία μόλις η Ρωσία δε θα έχει πλέον αμοιβαίες αμυντικές δεσμεύσεις προς τη χώρα αυτή, κάτι που το ΝΑΤΟ δε θα ήταν σε θέση να αποτρέψει, αφού δεν θα πάει σε πόλεμο εναντίον κανενός - πόσο μάλλον και των δύο - και δεν έχει εύκολο τρόπο να ανεφοδιάζει την Αρμενία, όπως κάνει με την Ουκρανία. Με αυτό κατά νου, η πρόσφατη πρόοδος της Αρμενίας στην οριοθέτηση των συνόρων της με το Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε επίσης θεωρητικά να αφαιρέσει το πρόσχημα με το οποίο οι γείτονές της θα μπορούσαν να την "αποστρατικοποιήσουν", εξασφαλίζοντας έτσι την ασφάλειά της.
Παρ' όλα αυτά, ένας ή και οι δύο γείτονες της Αρμενίας θα μπορούσαν ούτως ή άλλως να την "αποστρατιωτικοποιήσουν" "για να είναι ασφαλείς" από την άποψη των εθνικών τους συμφερόντων, οπότε η αποχώρηση από τον CSTO καθιστά την Αρμενία ανεύθυνα εκτεθειμένη σε σοβαρούς κινδύνους χωρίς κανένα απολύτως απτό όφελος. Επιπλέον, ακόμη και αν κανένας από τους δύο δεν "αποστρατιωτικοποιήσει" την Αρμενία αμέσως, μπορεί να το πράξει αργότερα, αν αρχίσει να αποτελεί λανθάνουσα απειλή για την ασφάλειά τους μέσω των εισαγωγών δυτικών όπλων και της πιθανής φιλοξενίας δυτικών συμβούλων.
Με άλλα λόγια, η Δύση θα μπορούσε να αντιγράψει το ουκρανικό μοντέλο της παράνομης μετατροπής της Αρμενίας σε περιφερειακή απειλή για την ασφάλεια, ενώ παράλληλα θα παρουσίαζε ότι δεν υπάρχει υποτίθεται τέτοια απειλή, και όλα αυτά μέχρι να καταστεί αδύνατο να αρνηθεί σε αυτό το μπλοκ και τον τελευταίο περιφερειακό πληρεξούσιό του να επισημοποιήσουν τους δεσμούς ασφαλείας τους. Δεν υπάρχει περίπτωση το Αζερμπαϊτζάν και/ή η Τουρκία να αφήσουν την κατάσταση να φτάσει κοντά σε αυτό το σημείο, οπότε οι παρατηρητές θα πρέπει να περιμένουν μια "ειδική επιχείρηση" στον Νότιο Καύκασο, αν η Δύση δεν έχει ήδη πάρει το μάθημά της.