Daniel Lacalle - mises.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Πρέπει να ξεκινήσουμε με την αποσαφήνιση της ερώτησης. Είναι αλήθεια πως ο πληθωρισμός μειώνεται αργά, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι υπό έλεγχο. Ας θυμηθούμε πως τα τελευταία στοιχεία για τον ΔΤΚ στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν 3% σε ετήσια βάση και πως στην ευρωζώνη είναι 2,6%, με οκτώ χώρες να δημοσιεύουν στοιχεία πάνω από 3%, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να δώσουν την εντύπωση του γερακιού και να διατηρήσουν τα επιτόκια ή να τα μειώσουν πολύ προσεκτικά. Ωστόσο, η νομισματική πολιτική απέχει πολύ από το να είναι περιοριστική. Η αύξηση της προσφοράς χρήματος επιταχύνεται, η ΕΚΤ διατηρεί τον "μηχανισμό κατά του κατακερματισμού" και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα συνεχίζει να χορηγεί χρήματα μέσω του παραθύρου ρευστότητας. Μπορούμε να πούμε, χωρίς αμφιβολία, ότι η νομισματική πολιτική είναι πέρα από διευκολυντική.
Στο τέλος αυτού του άρθρου, η τιμή του χρυσού βρίσκεται πάνω από τα 2.400 δολάρια ανά ουγγιά, σημειώνοντας άνοδο 16,5% μεταξύ Ιανουαρίου και 19 Ιουλίου 2024. Την ίδια περίοδο, ο χρυσός έχει καλύτερες επιδόσεις από τον S&P 500, τον Stoxx 600 στην Ευρώπη και τον MSCI Global. Στην πραγματικότητα, τα τελευταία πέντε χρόνια, ο χρυσός έχει ξεπεράσει όχι μόνο τα ευρωπαϊκά και παγκόσμια χρηματιστήρια, αλλά και τον S&P 500, με μόνο τον Nasdaq να ξεπερνά το πολύτιμο μέταλλο. Πρόκειται για μια περίοδο υποτιθέμενης ανάκαμψης και ισχυρής επέκτασης των χρηματιστηριακών αγορών. Από τη μία πλευρά, η αγορά προεξοφλεί τη συνέχιση της διευκολυντικής και επεκτατικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών, ακόμη και την πιθανή υψηλή νομισματοποίηση του χρέους, δεδομένων των μη βιώσιμων ελλειμμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ανεπτυγμένες χώρες. Δηλαδή, η αγορά υποθέτει ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η ΕΚΤ δεν θα μπορέσουν να διατηρήσουν τη μείωση των ισολογισμών τους ενόψει της αύξησης του χρέους και των δημόσιων δαπανών σε πολλές οικονομίες. Ως αποτέλεσμα, ο χρυσός προστατεύει πολλούς επενδυτές από τη διάβρωση της αγοραστικής δύναμης του νομίσματος, δηλαδή τον πληθωρισμό, χωρίς την ακραία μεταβλητότητα του Bitcoin. Εάν η αγορά προεξοφλήσει περαιτέρω νομισματική επέκταση για την κάλυψη των συσσωρευμένων ελλειμμάτων, είναι φυσιολογικό ο επενδυτής να αναζητήσει προστασία με τον χρυσό, ο οποίος έχει ιστορία αιώνων ως εναλλακτική λύση στο καταπιστευματικό χρήμα και προσφέρει μια αντιστάθμιση χαμηλής μεταβλητότητας έναντι της υποτίμησης του νομίσματος.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η αγορά χρυσού από την κεντρική τράπεζα. Στην JP Morgan αποδίδεται η φράση "ο χρυσός είναι χρήμα και όλα τα άλλα είναι πίστωση". Όλες οι κεντρικές τράπεζες του κόσμου περιλαμβάνουν στη βάση του ενεργητικού τους κρατικά ομόλογα από χώρες που λειτουργούν ως παγκόσμια αποθεματικά νομίσματα. Αυτό επιτρέπει στις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο να προσπαθούν να σταθεροποιήσουν τα νομίσματά τους. Όταν διαβάζουμε ότι μια κεντρική τράπεζα αγοράζει ή πωλεί δολάρια ή ευρώ, δεν πραγματοποιεί συναλλαγές με φυσικό νόμισμα αλλά με κρατικά ομόλογα. Ως εκ τούτου, καθώς η αγοραία τιμή των κρατικών ομολόγων έχει μειωθεί κατά 7% μεταξύ 2019 και 2024, πολλές από αυτές τις κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν λανθάνουσες απώλειες από την πτώση της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων. Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να ενισχυθεί ο ισολογισμός μιας κεντρικής τράπεζας, διαφοροποιώντας έτσι και μειώνοντας την έκθεση σε fiat νομίσματα; Αγοράστε χρυσό.
Οι αυξανόμενες αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες αποτελούν βασικό παράγοντα που δικαιολογεί την πρόσφατη αύξηση της ζήτησης για το πολύτιμο μέταλλο. Οι κεντρικές τράπεζες, ιδίως στην Κίνα και την Ινδία, προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από το δολάριο ή το ευρώ για να διαφοροποιήσουν τα αποθεματικά τους. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πλήρη απο-δολαριοποίηση. Κάθε άλλο.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, οι κεντρικές τράπεζες έχουν επιταχύνει τις αγορές χρυσού σε περισσότερους από 1.000 τόνους ετησίως το 2022 και το 2023. Αυτό σημαίνει πως οι νομισματικές αρχές αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τέταρτο της ετήσιας ζήτησης χρυσού κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κατά την οποία η προσφορά και η παραγωγή δεν έχουν αυξηθεί σημαντικά. Ο λόγος της παραγωγής προς τη ζήτηση ανέρχεται σε 0,9 τον Ιούνιο του 2024, σύμφωνα με τη Morgan Stanley.
Τα παγκόσμια επίσημα αποθέματα χρυσού αυξήθηκαν κατά 290 καθαρούς τόνους το πρώτο τρίμηνο του 2024, το υψηλότερο από το 2000, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, 69% υψηλότερα από τον πενταετή τριμηνιαίο μέσο όρο (171 μετρικοί τόνοι).
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας και η Κεντρική Τράπεζα της Ινδίας είναι οι μεγαλύτεροι αγοραστές, καθώς στοχεύουν στην εξισορρόπηση των αποθεμάτων τους, προσθέτοντας περισσότερο χρυσό για να μειώσουν τη ζημιογόνο έκθεση σε κρατικούς τίτλους. Σύμφωνα με τα Metals Focus, Refinitiv GFMS και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, η Κίνα αυξάνει τις αγορές χρυσού εδώ και δεκαεπτά μήνες και από το 2022 έχει εκτοξεύσει τα αποθέματά της κατά 16%, συμπίπτοντας με την αύξηση της παγκόσμιας πόλωσης και τους εμπορικούς πολέμους.
Αυτό δεν σημαίνει πλήρη απο-δολαριοποίηση, καθώς η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας έχει το 4,6% των συνολικών αποθεμάτων της σε χρυσό. Τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου είναι το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 50% των περιουσιακών στοιχείων της κινεζικής κεντρικής τράπεζας. Ωστόσο, στόχος της είναι να αυξήσει τα αποθέματα χρυσού σε τουλάχιστον 14%, σύμφωνα με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Έτσι, αυτό θα σήμαινε μια σημαντική ετήσια αγορά χρυσού για χρόνια.
Η κεντρική τράπεζα της Ινδίας αύξησε τα αποθέματά της σε χρυσό κατά 19 μετρικούς τόνους κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Άλλες κεντρικές τράπεζες που διαφοροποιούνται και αγοράζουν περισσότερο χρυσό από ποτέ είναι η Εθνική Τράπεζα του Καζακστάν, η Νομισματική Αρχή της Σιγκαπούρης, η Κεντρική Τράπεζα του Κατάρ, η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας και η Κεντρική Τράπεζα του Ομάν, σύμφωνα με τις προαναφερθείσες πηγές. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τόσο η Εθνική Τράπεζα της Τσεχίας όσο και η Εθνική Τράπεζα της Πολωνίας αύξησαν τα αποθέματα χρυσού τους στην Ευρώπη, φθάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2021. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο στόχος είναι να εξισορροπηθεί η έκθεση στη βάση ενεργητικού με περισσότερο χρυσό και λιγότερα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης.
Στόχος αυτής της τάσης των κεντρικών τραπεζών είναι να αυξηθεί το βάρος ενός περιουσιακού στοιχείου που δεν αυξομειώνεται με την τιμή των κρατικών ομολόγων. Δεν πρόκειται για την απο-δολαριοποίηση, αλλά για την εξισορρόπηση του ισολογισμού από τη μεταβλητότητα που δημιουργείται από τις δικές τους λανθασμένες επεκτατικές πολιτικές. Για χρόνια, η πολιτική των κεντρικών τραπεζών ήταν να μειώσουν τα αποθέματά τους σε χρυσό και τώρα πρέπει να επανέλθουν στη λογική και να επαναφέρουν την ισορροπία τους, αφού υπέστησαν επί χρόνια λανθάνουσες ζημίες από τα κρατικά ομόλογα που κατέχουν. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι κεντρικές τράπεζες του κόσμου προβλέπουν τη δική τους εκτεταμένη διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των αποθεματικών νομισμάτων λόγω του κορεσμού των δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών, και για τον λόγο αυτό χρειάζονται περισσότερο χρυσό.
Μετά από χρόνια που πίστευαν πως το χρήμα μπορεί να τυπωθεί χωρίς όρια και χωρίς να δημιουργηθεί πληθωρισμός, οι νομισματικές αρχές προσπαθούν να επιστρέψουν στη λογική και να έχουν περισσότερο χρυσό στους ισολογισμούς τους. Ταυτόχρονα, πολλοί περίμεναν ότι ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ και η παγκόσμια πόλωση θα αντιστρέφονταν στα χρόνια του Μπάιντεν και συνέβη το αντίθετο. Έχει επιταχυνθεί. Τώρα, οι λανθάνουσες απώλειες στο χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων των κρατικών ομολόγων οδηγούν όλες αυτές τις κεντρικές τράπεζες να αγοράσουν περισσότερο χρυσό και να προσπαθήσουν να προστατευθούν από νέες εκρήξεις πληθωριστικών πιέσεων.
Σε μια εποχή υψηλής συσχέτισης μεταξύ των περιουσιακών στοιχείων και αέναης νομισματικής καταστροφής, ο χρυσός χρησιμεύει ως προσθήκη χαμηλής μεταβλητότητας, χαμηλής συσχέτισης και ισχυρής μακροπρόθεσμης απόδοσης σε κάθε συνετό χαρτοφυλάκιο.