 |
| Γραφείο προέδρου της Ουκρανίας |
Καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας του Μινσκ, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι έγιναν μάστορες στο να κερδίζουν χρόνο. Η συζήτηση για ένα νέο δημοψήφισμα είναι πιθανότατα προετοιμασία για την επανάληψη της στρατηγικής.
Σεργκέι Μίρκιν, δημοσιογράφος με έδρα το Ντονέτσκ - RUSSIA TODAY / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο επικεφαλής του καθεστώτος του Κιέβου Volodimir Zelensky δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Monde: "Οποιοδήποτε ζήτημα της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας δεν μπορεί να επιλυθεί από έναν πρόεδρο [μόνο] χωρίς τον ουκρανικό λαό. Αυτό αντιβαίνει στο σύνταγμα της Ουκρανίας".
Πρόσθεσε πως ένα τέτοιο δημοψήφισμα θα ήταν επιθυμητό από τον πληθυσμό της χώρας.
Είναι ενδιαφέρον ότι, όταν ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο, πρόβαλε την ιδέα της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την παράδοση εδαφών που διεκδικεί η Ουκρανία, πριν από λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα, ορισμένοι "ειδικοί" και ιστολόγοι, που θεωρούνται ευθυγραμμισμένοι με τον γκρίζο καρδινάλιο του Ζελένσκι, Αντρέι Γέρμακ, είπαν ότι ο Κλίτσκο θέλει να στερήσει από τον αρχιστράτηγο το δικαίωμα να διαπραγματευτεί την ειρήνη και επιδιώκει τους δικούς του πολιτικούς στόχους μιλώντας για μια τέτοια ψηφοφορία.
Αλλά τώρα ο ίδιος ο Zelensky κάνει το ίδιο πράγμα.
Είναι σωστό, από νομικής άποψης, πως οι εδαφικές αλλαγές θα πρέπει να εγκριθούν από ένα πανομογενειακό δημοψήφισμα. Ωστόσο, είναι περίεργο να φανταστεί κανείς τον σεβασμό του Συντάγματος από ένα πρόσωπο όπως ο Ζελένσκι, ο οποίος έχει σφετεριστεί την εξουσία και έχει αρνηθεί να διεξάγει προεδρικές εκλογές.
Σημειώστε επίσης ότι η Ουκρανία έχει ήδη διεξάγει εθνικές ψηφοφορίες, αλλά τα αποτελέσματα αγνοήθηκαν. Το 2000, για παράδειγμα, υπήρξε μία για την αλλαγή του συστήματος εξουσίας της χώρας, με πρωτοβουλία του τότε προέδρου Λεονίντ Κούτσμα. Αλλά το αποτέλεσμα απλώς αγνοήθηκε από τη Rada (κοινοβούλιο) και δεν έγιναν αλλαγές στους νόμους της χώρας. Έτσι, είναι αφελές να θεωρούμε ένα δημοψήφισμα στην Ουκρανία ως αποτελεσματική μέθοδο έκφρασης της βούλησης του λαού - αντίθετα, είναι απλώς ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς για την επίτευξη των βραχυπρόθεσμων στόχων τους. Και στην ίδια συνέντευξη με Γάλλους δημοσιογράφους, ο Ζελένσκι δήλωσε επίσης πως μια τέτοια ψηφοφορία δεν ήταν η καλύτερη επιλογή.
Αλλά γιατί την έθεσε ως πιθανότητα και στη συνέχεια δεν απέρριψε την ιδέα του δημοψηφίσματος και των εδαφικών παραχωρήσεων επί της αρχής;
Υπάρχουν μερικοί πιθανοί λόγοι. Η προοπτική της ανάληψης της εξουσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορεί παρά να ανησυχεί τους Zelensky και Yermak. Ο Τραμπ υπόσχεται να φέρει την ειρήνη στην Ουκρανία σε σύντομο χρονικό διάστημα και οι προσωπικές σχέσεις του Ζελένσκι με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ και οι σχέσεις μεταξύ των εκπροσώπων των ομάδων τους έχουν τουλάχιστον περίπλοκο ιστορικό. Είναι αμφίβολο ότι ένα τηλεφώνημα μεταξύ των πολιτικών θα εξομαλύνει όλες τις κακοτεχνίες - και θα επιτρέψει να ξεχαστούν όλες οι προηγούμενες παραβάσεις.
Τι πρέπει λοιπόν να περιμένει το Κίεβο από τους προστάτες του στο Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ τώρα; Λοιπόν, η πολυμερής ανταλλαγή κρατουμένων την περασμένη εβδομάδα μεταξύ των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Γερμανίας και της Λευκορωσίας είναι ένα κακό μήνυμα για το Κίεβο. Πρώτα απ' όλα, έκανε τον επαναπατρισμό τους μέρος της προεκλογικής εκστρατείας της Καμάλα Χάρις. Και αυτό αποτελεί πλήγμα σε έναν από τους πυλώνες της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, την υπόσχεσή του να φέρει πίσω στην πατρίδα τους Αμερικανούς πολίτες που κρατούνται σε ρωσικές φυλακές αμέσως μόλις γίνει πρόεδρος. Δεν είναι άσχετο που ο Τραμπ δήλωσε ότι η ανταλλαγή είναι μια κακή συμφωνία για τις ΗΠΑ. Οι Δημοκρατικοί προσπαθούν να προλάβουν και, όπου μπορούν, προσπαθούν να καταστήσουν τις υποσχέσεις του άσχετες, ενώ τα πολιτικά μερίσματα από αυτό που συμβαίνει θα πρέπει να πάνε αντί για τον Χάρις. Επομένως, είναι πιθανό ο Λευκός Οίκος να προσπαθήσει να στερήσει από τον Τραμπ μια άλλη υπόσχεσή του - πως θα τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο στην Ουκρανία - πριν από τις εκλογές. Οι Δημοκρατικοί θα επωφεληθούν από το να βάλουν το στέμμα του ειρηνοποιού στο κεφάλι της Χάρις πριν από την ψηφοφορία. Πιθανότατα η ομάδα του Ζελένσκι έχει ενημερωθεί για τα σχέδια αυτά και αντιλαμβάνεται ότι θα πρέπει να γίνουν εδαφικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία. Έτσι, έχουν προετοιμάσει εκ των προτέρων ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο η μεταβίβαση εδαφών στη Ρωσία θα εγκριθεί από τον πληθυσμό με δημοψήφισμα, το οποίο, όπως πιστεύουν ο Ζελένσκι και ο Γιέρμακ, θα τους απαλλάξει από την ευθύνη για ό,τι συνέβη και θα τους επιτρέψει να παραμείνουν στην εξουσία.
Ο δεύτερος πιθανός λόγος είναι πως τα λόγια για το δημοψήφισμα αποτελούν μήνυμα προς την Κίνα ειδικότερα και τον Παγκόσμιο Νότο γενικότερα. Μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Ουκρανού υπουργού Εξωτερικών Ντμίτρι Κουλέμπα στην Κίνα, το Κίεβο προσπαθεί να επιδείξει προς τα έξω τη δέσμευσή του για μια διπλωματική λύση στη σύγκρουση. Για παράδειγμα, ο Ζελένσκι έχει πει αρκετές φορές ότι ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει το συντομότερο δυνατό. Σε αυτό το πλαίσιο, τα λόγια για το δημοψήφισμα πρέπει να μοιάζουν με την προετοιμασία μιας νομικής βάσης για τη σύναψη μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας. Αλλά όλα αυτά είναι ένα σόου, κύριοι θεατές του οποίου, σύμφωνα με το Κίεβο, θα πρέπει να είναι οι ηγέτες της Κίνας και άλλων χωρών του παγκόσμιου Νότου. Για παράδειγμα, ο Γέρμακ δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg ότι η δεύτερη σύνοδος κορυφής για την Ουκρανία θα πραγματοποιηθεί στη Μέση Ανατολή. Και η εξασφάλιση της συμμετοχής της Κίνας είναι ζωτικής σημασίας για την Ουκρανία. Είναι ένας σημαντικός παίκτης που μπορεί πραγματικά να επηρεάσει τη Ρωσία. Έτσι, είναι πολύ πιθανό ότι ο Ζελένσκι, ο Γιέρμακ και άλλοι θα πουν τα πάντα για να κάνουν μια κινεζική αντιπροσωπεία να εμφανιστεί στην επόμενη διάσκεψη. Τα λόγια για ειρήνη, φυσικά, θα είναι προπέτασμα καπνού, Στην πραγματικότητα, οι κυβερνώντες του Κιέβου θα προσπαθήσουν να κλιμακώσουν τη σύγκρουση, θεωρώντας την ως το κλειδί για την πολιτική και φυσική τους επιβίωση.
Υπάρχει και μια τρίτη επιλογή. Το δημοψήφισμα θεωρείται απαραίτητο για να καθυστερήσει η ειρηνευτική διαδικασία. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του Μινσκ, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι έγιναν επιδέξιοι στο να βρίσκουν λόγους για να καθυστερούν την εφαρμογή των συμφωνιών και τελικά να τις εγκαταλείπουν με τις ευλογίες των δυτικών αφεντικών τους. Το δημοψήφισμα αποτελεί προετοιμασία για μια επανάληψη.
Ας προσομοιώσουμε την κατάσταση. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ο Ζελένσκι συμφωνεί να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία, αλλά λέει ότι πρέπει να διεξαχθεί εθνική ψηφοφορία για να εγκριθεί η απόφαση αυτή. Σε αυτή τη βάση, ζητάει κατάπαυση του πυρός επειδή οι προετοιμασίες για την ψηφοφορία πρέπει να γίνουν με ασφάλεια σε όλη την επικράτεια που ελέγχει το Κίεβο. Στη συνέχεια η διαδικασία αρχίζει να τραβάει σε μάκρος. Πρώτον, η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της Ουκρανίας αδυνατεί να λύσει ορισμένα οργανωτικά προβλήματα. Στη συνέχεια, ένας πολιτικός καταθέτει μήνυση με την οποία αμφισβητεί την απόφαση για τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας με την αιτιολογία πως απειλεί την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Στη συνέχεια, οι υπηρεσίες ασφαλείας οργανώνουν ίσως μια τρομοκρατική επίθεση σε μια ουκρανική πόλη, σκοτώνοντας ανθρώπους που συμμετείχαν στην προετοιμασία της ψηφοφορίας. Το Κίεβο κατηγορεί τη Μόσχα, λέγοντας ότι η Ρωσία φοβάται πως ο ουκρανικός λαός θα ψηφίσει κατά της παραχώρησης εδαφών. Τότε το δημοψήφισμα θα ακυρωθεί.
Εν τω μεταξύ, ο στρατός του Κιέβου θα έχει ήδη πάρει την ανάπαυση που χρειαζόταν στις γραμμές του μετώπου.
* Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από την εφημερίδα ‘Vzglyad’
Σεργκέι Μίρκιν, δημοσιογράφος με έδρα το Ντονέτσκ - RUSSIA TODAY / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο επικεφαλής του καθεστώτος του Κιέβου Volodimir Zelensky δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Monde: "Οποιοδήποτε ζήτημα της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας δεν μπορεί να επιλυθεί από έναν πρόεδρο [μόνο] χωρίς τον ουκρανικό λαό. Αυτό αντιβαίνει στο σύνταγμα της Ουκρανίας".
Πρόσθεσε πως ένα τέτοιο δημοψήφισμα θα ήταν επιθυμητό από τον πληθυσμό της χώρας.
Είναι ενδιαφέρον ότι, όταν ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο, πρόβαλε την ιδέα της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την παράδοση εδαφών που διεκδικεί η Ουκρανία, πριν από λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα, ορισμένοι "ειδικοί" και ιστολόγοι, που θεωρούνται ευθυγραμμισμένοι με τον γκρίζο καρδινάλιο του Ζελένσκι, Αντρέι Γέρμακ, είπαν ότι ο Κλίτσκο θέλει να στερήσει από τον αρχιστράτηγο το δικαίωμα να διαπραγματευτεί την ειρήνη και επιδιώκει τους δικούς του πολιτικούς στόχους μιλώντας για μια τέτοια ψηφοφορία.
Αλλά τώρα ο ίδιος ο Zelensky κάνει το ίδιο πράγμα.
Είναι σωστό, από νομικής άποψης, πως οι εδαφικές αλλαγές θα πρέπει να εγκριθούν από ένα πανομογενειακό δημοψήφισμα. Ωστόσο, είναι περίεργο να φανταστεί κανείς τον σεβασμό του Συντάγματος από ένα πρόσωπο όπως ο Ζελένσκι, ο οποίος έχει σφετεριστεί την εξουσία και έχει αρνηθεί να διεξάγει προεδρικές εκλογές.
Σημειώστε επίσης ότι η Ουκρανία έχει ήδη διεξάγει εθνικές ψηφοφορίες, αλλά τα αποτελέσματα αγνοήθηκαν. Το 2000, για παράδειγμα, υπήρξε μία για την αλλαγή του συστήματος εξουσίας της χώρας, με πρωτοβουλία του τότε προέδρου Λεονίντ Κούτσμα. Αλλά το αποτέλεσμα απλώς αγνοήθηκε από τη Rada (κοινοβούλιο) και δεν έγιναν αλλαγές στους νόμους της χώρας. Έτσι, είναι αφελές να θεωρούμε ένα δημοψήφισμα στην Ουκρανία ως αποτελεσματική μέθοδο έκφρασης της βούλησης του λαού - αντίθετα, είναι απλώς ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς για την επίτευξη των βραχυπρόθεσμων στόχων τους. Και στην ίδια συνέντευξη με Γάλλους δημοσιογράφους, ο Ζελένσκι δήλωσε επίσης πως μια τέτοια ψηφοφορία δεν ήταν η καλύτερη επιλογή.
Αλλά γιατί την έθεσε ως πιθανότητα και στη συνέχεια δεν απέρριψε την ιδέα του δημοψηφίσματος και των εδαφικών παραχωρήσεων επί της αρχής;
Υπάρχουν μερικοί πιθανοί λόγοι. Η προοπτική της ανάληψης της εξουσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορεί παρά να ανησυχεί τους Zelensky και Yermak. Ο Τραμπ υπόσχεται να φέρει την ειρήνη στην Ουκρανία σε σύντομο χρονικό διάστημα και οι προσωπικές σχέσεις του Ζελένσκι με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ και οι σχέσεις μεταξύ των εκπροσώπων των ομάδων τους έχουν τουλάχιστον περίπλοκο ιστορικό. Είναι αμφίβολο ότι ένα τηλεφώνημα μεταξύ των πολιτικών θα εξομαλύνει όλες τις κακοτεχνίες - και θα επιτρέψει να ξεχαστούν όλες οι προηγούμενες παραβάσεις.
Τι πρέπει λοιπόν να περιμένει το Κίεβο από τους προστάτες του στο Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ τώρα; Λοιπόν, η πολυμερής ανταλλαγή κρατουμένων την περασμένη εβδομάδα μεταξύ των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Γερμανίας και της Λευκορωσίας είναι ένα κακό μήνυμα για το Κίεβο. Πρώτα απ' όλα, έκανε τον επαναπατρισμό τους μέρος της προεκλογικής εκστρατείας της Καμάλα Χάρις. Και αυτό αποτελεί πλήγμα σε έναν από τους πυλώνες της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, την υπόσχεσή του να φέρει πίσω στην πατρίδα τους Αμερικανούς πολίτες που κρατούνται σε ρωσικές φυλακές αμέσως μόλις γίνει πρόεδρος. Δεν είναι άσχετο που ο Τραμπ δήλωσε ότι η ανταλλαγή είναι μια κακή συμφωνία για τις ΗΠΑ. Οι Δημοκρατικοί προσπαθούν να προλάβουν και, όπου μπορούν, προσπαθούν να καταστήσουν τις υποσχέσεις του άσχετες, ενώ τα πολιτικά μερίσματα από αυτό που συμβαίνει θα πρέπει να πάνε αντί για τον Χάρις. Επομένως, είναι πιθανό ο Λευκός Οίκος να προσπαθήσει να στερήσει από τον Τραμπ μια άλλη υπόσχεσή του - πως θα τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο στην Ουκρανία - πριν από τις εκλογές. Οι Δημοκρατικοί θα επωφεληθούν από το να βάλουν το στέμμα του ειρηνοποιού στο κεφάλι της Χάρις πριν από την ψηφοφορία. Πιθανότατα η ομάδα του Ζελένσκι έχει ενημερωθεί για τα σχέδια αυτά και αντιλαμβάνεται ότι θα πρέπει να γίνουν εδαφικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία. Έτσι, έχουν προετοιμάσει εκ των προτέρων ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο η μεταβίβαση εδαφών στη Ρωσία θα εγκριθεί από τον πληθυσμό με δημοψήφισμα, το οποίο, όπως πιστεύουν ο Ζελένσκι και ο Γιέρμακ, θα τους απαλλάξει από την ευθύνη για ό,τι συνέβη και θα τους επιτρέψει να παραμείνουν στην εξουσία.
Ο δεύτερος πιθανός λόγος είναι πως τα λόγια για το δημοψήφισμα αποτελούν μήνυμα προς την Κίνα ειδικότερα και τον Παγκόσμιο Νότο γενικότερα. Μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Ουκρανού υπουργού Εξωτερικών Ντμίτρι Κουλέμπα στην Κίνα, το Κίεβο προσπαθεί να επιδείξει προς τα έξω τη δέσμευσή του για μια διπλωματική λύση στη σύγκρουση. Για παράδειγμα, ο Ζελένσκι έχει πει αρκετές φορές ότι ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει το συντομότερο δυνατό. Σε αυτό το πλαίσιο, τα λόγια για το δημοψήφισμα πρέπει να μοιάζουν με την προετοιμασία μιας νομικής βάσης για τη σύναψη μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας. Αλλά όλα αυτά είναι ένα σόου, κύριοι θεατές του οποίου, σύμφωνα με το Κίεβο, θα πρέπει να είναι οι ηγέτες της Κίνας και άλλων χωρών του παγκόσμιου Νότου. Για παράδειγμα, ο Γέρμακ δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg ότι η δεύτερη σύνοδος κορυφής για την Ουκρανία θα πραγματοποιηθεί στη Μέση Ανατολή. Και η εξασφάλιση της συμμετοχής της Κίνας είναι ζωτικής σημασίας για την Ουκρανία. Είναι ένας σημαντικός παίκτης που μπορεί πραγματικά να επηρεάσει τη Ρωσία. Έτσι, είναι πολύ πιθανό ότι ο Ζελένσκι, ο Γιέρμακ και άλλοι θα πουν τα πάντα για να κάνουν μια κινεζική αντιπροσωπεία να εμφανιστεί στην επόμενη διάσκεψη. Τα λόγια για ειρήνη, φυσικά, θα είναι προπέτασμα καπνού, Στην πραγματικότητα, οι κυβερνώντες του Κιέβου θα προσπαθήσουν να κλιμακώσουν τη σύγκρουση, θεωρώντας την ως το κλειδί για την πολιτική και φυσική τους επιβίωση.
Υπάρχει και μια τρίτη επιλογή. Το δημοψήφισμα θεωρείται απαραίτητο για να καθυστερήσει η ειρηνευτική διαδικασία. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του Μινσκ, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι έγιναν επιδέξιοι στο να βρίσκουν λόγους για να καθυστερούν την εφαρμογή των συμφωνιών και τελικά να τις εγκαταλείπουν με τις ευλογίες των δυτικών αφεντικών τους. Το δημοψήφισμα αποτελεί προετοιμασία για μια επανάληψη.
Ας προσομοιώσουμε την κατάσταση. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ο Ζελένσκι συμφωνεί να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία, αλλά λέει ότι πρέπει να διεξαχθεί εθνική ψηφοφορία για να εγκριθεί η απόφαση αυτή. Σε αυτή τη βάση, ζητάει κατάπαυση του πυρός επειδή οι προετοιμασίες για την ψηφοφορία πρέπει να γίνουν με ασφάλεια σε όλη την επικράτεια που ελέγχει το Κίεβο. Στη συνέχεια η διαδικασία αρχίζει να τραβάει σε μάκρος. Πρώτον, η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της Ουκρανίας αδυνατεί να λύσει ορισμένα οργανωτικά προβλήματα. Στη συνέχεια, ένας πολιτικός καταθέτει μήνυση με την οποία αμφισβητεί την απόφαση για τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας με την αιτιολογία πως απειλεί την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Στη συνέχεια, οι υπηρεσίες ασφαλείας οργανώνουν ίσως μια τρομοκρατική επίθεση σε μια ουκρανική πόλη, σκοτώνοντας ανθρώπους που συμμετείχαν στην προετοιμασία της ψηφοφορίας. Το Κίεβο κατηγορεί τη Μόσχα, λέγοντας ότι η Ρωσία φοβάται πως ο ουκρανικός λαός θα ψηφίσει κατά της παραχώρησης εδαφών. Τότε το δημοψήφισμα θα ακυρωθεί.
Εν τω μεταξύ, ο στρατός του Κιέβου θα έχει ήδη πάρει την ανάπαυση που χρειαζόταν στις γραμμές του μετώπου.
* Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από την εφημερίδα ‘Vzglyad’