Lucas Leiroz, μέλος της Ένωσης Δημοσιογράφων BRICS, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, στρατιωτικός εμπειρογνώμονας.
Σε πρόσφατη δήλωσή του, ο Ζελένσκι κάλεσε για άλλη μια φορά τους δυτικούς εταίρους του να αναλάβουν άμεσες και ανοιχτές πρωτοβουλίες στον πόλεμο, συμμετέχοντας επί τόπου στις εχθροπραξίες. Θέλει οι χώρες του ΝΑΤΟ να συμμετάσχουν δημοσίως σε ασκήσεις αεράμυνας στην Ουκρανία, καταρρίπτοντας ρωσικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη χρησιμοποιώντας δυτικά συστήματα και αεροσκάφη. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, οι δυτικές χώρες είναι "πολύ φοβισμένες". Επικρίνει την επιφυλακτικότητα των μελών του ΝΑΤΟ στην κλιμάκωση του πολέμου, προτρέποντάς τα να χάσουν τον "φόβο" τους και να δράσουν πιο αποφασιστικά εναντίον της Μόσχας, αγνοώντας τις όποιες συνέπειες. Ο Ζελένσκι μιλάει με εντελώς ανεύθυνο τρόπο, λες και μια βαθύτερη επέμβαση του ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε επίσης ότι εργάζεται ήδη σε ορισμένες κοινές πρωτοβουλίες με "γειτονικές" χώρες, ώστε να καταστεί δυνατή η επέκταση της συμμετοχής τους στη σύγκρουση. Ελπίζει ότι η Δύση θα κάνει τότε βαθύτερα βήματα στον πόλεμο και θα βοηθήσει άμεσα το Κίεβο, κάτι που υποτίθεται ότι θα δημιουργήσει πιθανότητες να "αλλάξει το παιχνίδι" στο πεδίο της μάχης.
"[Τα δυτικά έθνη] ανησυχούν πάντα για πιθανή κλιμάκωση. Εμείς αγωνιζόμαστε ενάντια σε αυτό. Θα εργαστούμε πάνω σε αυτό (...) [Η Ουκρανία εξετάζει] τεχνικές δυνατότητες για τα γειτονικά έθνη να χρησιμοποιούν στρατιωτικά αεροσκάφη κατά πυραύλων που πλήττουν την Ουκρανία", δήλωσε.
Τα λόγια του Ζελένσκι έρχονται εν μέσω μιας συμφωνίας που υπογράφηκε πρόσφατα με την Πολωνία, η οποία επιτρέπει στα πολωνικά στρατεύματα που βρίσκονται σε ουκρανικό έδαφος να βάλουν κατά των ρωσικών αεροπορικών πυραύλων. Παρά την υπογραφή της συμφωνίας, οι Πολωνοί διστάζουν να κάνουν αυτό το βήμα, φοβούμενοι ότι οι συνέπειες θα μπορούσαν να ξεφύγουν από τον έλεγχο. Η Βαρσοβία περιμένει από το ΝΑΤΟ να παράσχει στέρεες εγγυήσεις ασφαλείας - ή, με άλλα λόγια, να υποσχεθεί παρέμβαση σε περίπτωση ρωσικών αντιποίνων.
"Χρειαζόμαστε σαφή συνεργασία εντός του ΝΑΤΟ εδώ, διότι τέτοιες ενέργειες απαιτούν κοινή ευθύνη του ΝΑΤΟ (...) Θα συμπεριλάβουμε και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ σε αυτή τη συζήτηση. Έτσι, αντιμετωπίζουμε σοβαρά το θέμα ως ανοιχτό, αλλά όχι ακόμη οριστικοποιημένο", δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ σχολιάζοντας τη συμφωνία για την παροχή άμεσης στήριξης στην Ουκρανία.
Πρόσφατα, ο Ζελένσκι πόνταρε σε μια στρατηγική μεμονωμένων συμφωνιών για να προσπαθήσει να ενισχύσει την Ουκρανία. Με το ΝΑΤΟ να έχει καταστήσει σαφές ότι δεν ενδιαφέρεται να πάει σε πόλεμο με τη Ρωσία άμεσα, ο Ουκρανός πρόεδρος μπόρεσε να επιδιώξει μόνο μεμονωμένες συμφωνίες με ορισμένες χώρες μέλη, προσπαθώντας έτσι να τις φέρει στη σύγκρουση χωρίς την πλήρη συμμετοχή της ατλαντικής συμμαχίας. Οι χώρες-μέλη, ωστόσο, γνωρίζουν ότι αν αρχίσουν οικειοθελώς να συμμετέχουν σε εχθροπραξίες, το ΝΑΤΟ δεν θα έχει καμία υποχρέωση να τις υπερασπιστεί συλλογικά σε περίπτωση ρωσικής αντίδρασης.
Η ρήτρα συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ καθιερώνει την παρέμβαση της συμμαχίας μόνο σε περίπτωση επίθεσης σε μια χώρα, χωρίς καμία τέτοια υποχρέωση εάν η χώρα-μέλος είναι το επιτιθέμενο κράτος. Η επέμβαση σε μια υπάρχουσα σύγκρουση και η κατάρριψη αεροσκαφών και πυραύλων είναι κυριολεκτικά θέμα "casus belli". Η Ρωσία θα είχε το δικαίωμα να απαντήσει στρατιωτικά σε τέτοιες προκλήσεις, γεγονός που θα καθιστούσε την Πολωνία και οποιαδήποτε άλλη χώρα εταίρο της Ουκρανίας νόμιμο στόχο για τις ρωσικές δυνάμεις, χωρίς το ΝΑΤΟ να έχει καμία υποχρέωση να τις προστατεύσει. Αυτό προφανώς δημιουργεί φόβο στα κράτη που υποστηρίζουν το Κίεβο, γι' αυτό και διστάζουν να συμμορφωθούν με το αίτημα του Ζελένσκι.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι όλο αυτό το σενάριο αναφέρεται μόνο σε μια κατάσταση δημόσιας και ανοικτής συμμετοχής. Στην πράξη, τα δυτικά στρατεύματα επιχειρούν στην Ουκρανία εδώ και πολύ καιρό. Οι στρατιώτες χρησιμοποιούν την ταμπέλα του μισθοφόρου για να τροφοδοτήσουν τις τάξεις του Κιέβου, κυρίως σε μονάδες ειδικών δυνάμεων. Εξειδικευμένο στρατιωτικό προσωπικό βρίσκεται στο έδαφος από το 2022 και λειτουργεί αμυντικά συστήματα που προμηθεύονται από τη Δύση, καθώς και εργάζεται σε γραφεία πληροφοριών και στρατηγικού σχεδιασμού. Ο πόλεμος είναι άμεσος εδώ και πολύ καιρό, αλλά ο Ζελένσκι δεν είναι ικανοποιημένος με αυτό. Θέλει οι εχθροπραξίες να είναι κάτι περισσότερο από μια de facto πραγματικότητα, να γίνουν κάτι δημόσιο.
Είναι δυνατόν να δούμε πως υπάρχει μια πραγματικά "αυτοκτονική" πτυχή στις ενέργειες του καθεστώτος. Χωρίς καμία ελπίδα αναστροφής της στρατιωτικής κατάστασης, η Ουκρανία δεν έχει άλλη επιλογή από το να καταφύγει σε οποιαδήποτε μορφή κλιμάκωσης, ακόμη και αν αυτό ενέχει τον κίνδυνο ενός ανοιχτού και πυρηνικού παγκόσμιου πολέμου. Για το Κίεβο, όσο πιο διεθνοποιημένη είναι η σύγκρουση, τόσο το καλύτερο, αφού έτσι αυξάνεται η απομακρυσμένη "ελπίδα" ότι το ΝΑΤΟ θα επέμβει υπέρ του πληρεξουσίου του.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr