 |
| Κουρσκ - pixabay / aled7 |
Η τολμηρή και εκπληκτική εισβολή πέρα από τα σύνορα στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας χάρισε στην Ουκρανία την προσωρινή κατοχή πολλών ρωσικών χωριών και μερικών εκατοντάδων τετραγωνικών μιλίων ρωσικής επικράτειας. Αλλά η στρατηγικά φθηνή ρωσική γη μπορεί να αγοράστηκε σε πολύ ακριβή τιμή. Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις κατάφεραν μια αστραπιαία προέλαση μέσα σε μεγάλο βαθμό ανυπεράσπιστων εδαφών. Αλλά αυτή η περιοχή υπερασπίζεται τώρα, και η προέλαση φαίνεται να έχει ήδη επιβραδυνθεί. Και παρόλο που φαίνεται να έχει χάσει τη δυναμική πολύ λιγότερο από τους στόχους της, η Ουκρανία μπορεί να χρειαστεί να πληρώσει ολόκληρο το τίμημα.
Ted Snyder - libertarianinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Η απόφαση της Ουκρανίας να περάσει τον πόλεμο πέρα από τα σύνορα μπορεί να πάρθηκε από την απελπισμένη συνειδητοποίηση ότι ο πόλεμος έχει χαθεί. Η ρωσική προέλαση στο Ντονμπάς είναι αργή αλλά αδυσώπητη. Προχωρά με φρικτό κόστος Ουκρανών ζωών, στρατιωτικού εξοπλισμού και πυρομαχικών. Τώρα απειλεί την πόλη Pokrovsk, μια στρατηγική τοποθεσία της οποίας η πτώση θα μπορούσε να κόψει την ικανότητα της Ουκρανίας να τροφοδοτεί τις δυνάμεις της στα ανατολικά και να διευκολύνει την κατάληψη του Donbas από τη Ρωσία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο αρχιστράτηγος του, Ολεξάντρ Σύρσκι, πήραν την απόφαση να πάρουν τα καλύτερα εκπαιδευμένα και καλύτερα εξοπλισμένα στρατεύματα που διαθέτουν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και να τα απομακρύνουν από το μέτωπο του Ντονμπάς -όπου διεξάγεται ο πραγματικός πόλεμος και όπου λείπουν υπαρξιακά- και να τα στείλουν στο Κουρσκ για να κερδίσουν εδάφη που λίγοι στο ΝΑΤΟ πιστεύουν πως έχουν ελπίδα να κρατήσουν. Με ποιον υπολογισμό βγάζει νόημα αυτή η στρατηγική απόφαση, εκτός αν ο Ζελένσκι και ο Σύρσκι γνωρίζουν ότι το τέλος είναι κοντά;
Ίσως ο υπολογισμός ήταν πως τα καλύτερα στρατεύματα της Ουκρανίας θα μπορούσαν να σταλούν στο μέτωπο του Ντονμπάς για να αμυνθούν από τη ρωσική εισβολή ή θα μπορούσαν να σταλούν στο Κουρσκ για να εισβάλουν στη Ρωσία. Στην πρώτη περίπτωση, αναπόφευκτα θα αποτύγχαναν να σταματήσουν τη συντριπτική ρωσική προέλαση ενώ στη δεύτερη περίπτωση, ενδέχεται να αλλάξουν τα δεδομένα επί τόπου. Σε κάθε σενάριο, τα καλύτερα στρατεύματα της Ουκρανίας θα ηττηθούν και ο δυτικός εξοπλισμός τους θα χαθεί, αλλά στο πρώτο σενάριο θα σκοτωθούν ενώ δεν θα πετύχουν τίποτα παρά μια μικρή καθυστέρηση στην ήττα. Στη δεύτερη περίπτωση, θα σκοτωθούν με την ελπίδα να βοηθήσουν στρατιωτικούς και πολιτικούς στόχους.
Ο στρατιωτικός στόχος μπορεί να ήταν η δημιουργία κρίσης στο Κουρσκ που θα ανάγκαζε τη Ρωσία να εκτρέψει στρατεύματα από το ουκρανικό έδαφος στο ρωσικό έδαφος και να ανακουφίσει την πίεση στο μέτωπο του Ντονμπάς. Ο πολιτικός στόχος μπορεί να ήταν η κατάληψη ρωσικού εδάφους που θα μπορούσε να διαπραγματευθεί με αντάλλαγμα το κατεχόμενο ουκρανικό έδαφος και η βελτίωση της θέσης της Ουκρανίας σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων στο οποίο η Ουκρανία συνειδητοποιεί τώρα ότι πρέπει να λάβει θέση, καθώς δεν υπάρχει πλέον ελπίδα πως οι πολιτικοί στόχοι μπορούν να επιτευχθούν στρατιωτικά.
Αν και η Ουκρανία εξέταζε διάφορες επιλογές για αρκετό καιρό, η ριψοκίνδυνη απόφαση μπορεί να προήλθε όχι μόνο από εθνική απελπισία, αλλά και από προσωπική απελπισία του αρχιστράτηγου της Ουκρανίας. Πηγές που γνωρίζουν τη λήψη αποφάσεων από τον Σύρσκι δήλωσαν στο Economist ότι ο στρατηγός «βρισκόταν υπό πίεση». Η Ρωσία βρισκόταν αμετάκλητα στην επίθεση, η Ουκρανία ξέμεινε από όπλα και, ακόμη πιο σοβαρά, από ανθρώπους. Η Αβντίεβκα είχε πέσει, το ρωσικό μέτωπο προελαύνει, το ουκρανικό μέτωπο καταρρέει και ο κομβικός κόμβος του Ποκρόβσκ κινδυνεύει. Άκουγε μάλιστα φήμες πως «βρισκόταν στα πρόθυρα της απόλυσης».
Έτσι ο Σύρσκι έθεσε κρυφά το σχέδιό του σε εφαρμογή. Η Ουκρανία θα εισέβαλε στη Ρωσία σε ένα μέρος που αμυνόταν ελάχιστα, επειδή είχε μικρή αξία. Η Ρωσία δε θα το περίμενε. Τα άρτια εκπαιδευμένα και καλά εξοπλισμένα και υποστηριζόμενα ουκρανικά στρατεύματα θα προέλαυναν γρήγορα, θα καταλάμβαναν εδάφη και ίσως να καταλάμβαναν ακόμη και τον πυρηνικό σταθμό του Κουρσκ. Η Ρωσία θα αναγκαζόταν να εκτρέψει στρατεύματα από την Ουκρανία, ανακουφίζοντας την απελπιστική κατάσταση στο Ντονμπάς, και η Ουκρανία θα είχε καλύτερα χέρια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η Ρωσία θα έπρεπε να διαπραγματευτεί το έδαφος για να εξασφαλίσει την επιστροφή των εδαφών της και, κυρίως, ενός πυρηνικού εργοστασίου που θα ήταν επικίνδυνο να κερδηθεί πίσω στρατιωτικά.
Όμως η προέλαση έμεινε από δυναμική πολύ κοντά στον πυρηνικό σταθμό. Η Ρωσία προχώρησε σε αμυντικές κινήσεις χωρίς να μετακινήσει σημαντικές δυνάμεις από την Ουκρανία, και η Ουκρανία χάνει τώρα στρατεύματα και εξοπλισμό στη Ρωσία με τον ίδιο τρόπο που χάνει στην Ουκρανία. Τα εκτεθειμένα στρατεύματα, τα άρματα μάχης, οι κινητοί εκτοξευτές πυραύλων αεράμυνας και οι γραμμές ανεφοδιασμού έχουν δεχθεί μαζικές αεροπορικές επιδρομές.
Εάν η ουκρανική επίθεση αποτύχει, τα θεαματικά εφήμερα κέρδη θα έχουν έρθει με μεγάλο κόστος. Το κόστος θα μπορούσε να περιλαμβάνει πιο γρήγορες και επώδυνες απώλειες στο Ντονμπάς, απώλεια της ευκαιρίας να διαπραγματευτούν τον τερματισμό του πολέμου και απώλεια εμπιστοσύνης όταν οι διαπραγματεύσεις αυτές θα επιβληθούν στην Ουκρανία.
Το πιο άμεσο κόστος της εκτροπής των επίλεκτων στρατευμάτων και του δυτικού εξοπλισμού από το Ντονμπάς στο Κουρσκ είναι η περαιτέρω επιδείνωση και αποδυνάμωση της άμυνας της Ουκρανίας κατά μήκος του μετώπου του Ντονμπάς. Ο στρατός της Ρωσίας εκμεταλλεύεται αυτή την δαπανηρή απόφαση. Αν και η Ουκρανία είχε υπολογίσει ότι η εισβολή θα αποσύρει τα ρωσικά στρατεύματα από το Ντονμπάς, μέχρι στιγμής, αυτό δεν φαίνεται να έχει συμβεί. Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις λένε πως ο «σχετικά μικρός» αριθμός των ρωσικών δυνάμεων που έχουν αποσυρθεί από την Ουκρανία «δεν είναι αρκετός για να υποδείξει τυχόν διαφορές ή αποδυνάμωση στις… εχθροπραξίες».
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δηλώνει ότι, κάθε άλλο παρά ανακουφίζει την πίεση στο μέτωπο του Ντονμπάς, «αντίθετα», οι ρωσικές επιθετικές επιχειρήσεις θα αυξηθούν και πως, κάθε άλλο παρά επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις, αφού η εισβολή στη Ρωσία έχει καταστήσει τις διαπραγματεύσεις λιγότερο πιθανές.
Και οι δύο ισχυρισμοί φαίνεται να είναι αληθινοί. Το ουκρανικό Γενικό Επιτελείο αναφέρει ότι ο αριθμός των ρωσικών επιθέσεων στην περιοχή του Ποκρόβσκ έχει περίπου διπλασιαστεί από την επίθεση στο Κουρσκ και πως αυξάνονται καθημερινά. Στις 19 Αυγούστου, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις προωθήθηκαν σε απόσταση έξι μιλίων από το Ποκρόβσκ, η Ουκρανία διέταξε την εκκένωση οικογενειών με παιδιά.
Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις, δεν υπάρχει μόνο η πιθανότητα ότι η ουκρανική επίθεση θα μπορούσε να εκτροχιάσει τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις, αλλά και η πραγματικότητα πως το έχει ήδη κάνει. Η Washington Post αναφέρει ότι τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία είχαν «σηματοδοτήσει την ετοιμότητά τους να αποδεχτούν τη ρύθμιση κατά [την] προετοιμασία της συνόδου κορυφής» στο Κατάρ, η οποία θα έβλεπε τις δύο πλευρές να συμφωνούν να σταματήσουν τα πλήγματα στις ενεργειακές και ηλεκτρικές υποδομές της άλλης πλευράς. Οι διαπραγματεύσεις θα ήταν οι πρώτες μετά τις ειρηνευτικές συνομιλίες και τη συμφωνία για το σιτάρι στην Κωνσταντινούπολη τους πρώτους μήνες του πολέμου. Είχαν απομείνει «μόνο μικρές λεπτομέρειες προς επεξεργασία» όταν οι συνομιλίες στο Κατάρ «εκτροχιάστηκαν από την αιφνιδιαστική εισβολή της Ουκρανίας στη δυτική περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας». Η Ρωσία δεν σκότωσε εντελώς τις συνομιλίες, αλλά τις έθεσε σε παύση.
Τα ρωσικά πλήγματα στην ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας μείωσαν την ισχύ της Ουκρανίας κατά 50%. Ένας Ουκρανός αξιωματούχος είπε ότι η Ουκρανία έχει «μία ευκαιρία να ξεπεράσει αυτόν τον χειμώνα, και αυτή είναι εάν οι Ρώσοι δεν εξαπολύσουν νέες επιθέσεις στο δίκτυο». Ένας πολύ κρύος χειμώνας θα μπορούσε να είναι ένα επιπλέον οδυνηρό κόστος της επίθεσης του Κουρσκ.
Και, σαν να μην μπορούσε να πληγεί περισσότερο η εμπιστοσύνη, ένα τελικό κόστος της επίθεσης στο Κουρσκ θα μπορούσε να είναι η συνεχής διάβρωση της εμπιστοσύνης. Η Ρωσία ήταν ήδη δύσπιστη απέναντι στις συνομιλίες για ειρήνη από τις πρόσφατες αποκαλύψεις ότι η Γερμανία, η Γαλλία και η Ουκρανία χρησιμοποιούσαν απλώς τη διαδικασία του Μινσκ το 2014-2015 για να νανουρίσουν τη Ρωσία με κατάπαυση του πυρός με την υπόσχεση μιας ειρηνευτικής διευθέτησης, προκειμένου να κερδίσουν χρόνο για τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να συσπειρωθούν για μια στρατιωτική λύση. Αυτή η δυσπιστία τροφοδοτήθηκε τώρα από την επίθεση στο Κουρσκ. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ζελένσκι σχετικά με την ετοιμότητα της Ουκρανίας να διαπραγματευτεί, και μάλιστα να διαπραγματευτεί εδάφη, μπορεί να θεωρηθεί από τη Ρωσία, δικαίως ή αδίκως, πως για άλλη μια φορά αναισθητοποιεί τη Ρωσία με υποσχέσεις για ειρήνη ενώ προετοιμάζεται για πόλεμο. Όπως αναφέρουν οι New York Times, «ακόμη και όταν η Ουκρανία σηματοδοτούσε την ετοιμότητά της να συνομιλήσει, ο στρατός της προετοιμαζόταν για μια από τις πιο τολμηρές επιθέσεις του από τότε που ξεκίνησε η εισβολή του κ. Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022». Οι Times υποδηλώνουν ότι «[ο] καταιγισμός των ουκρανικών λόγων περί ειρήνης μπορεί να χρησίμευσε εν μέρει ως στρατηγική εξαπάτηση, ενθαρρύνοντας τη ρωσική ηγεσία να δει πραότητα και να χαλαρώσει τη φρουρά της».
Εκτός από μια ξαφνική ανατροπή και μια θεαματική επιτυχία, η επίθεση στο Κουρσκ ενέχει τον κίνδυνο εφήμερου κέρδους με τεράστιο κόστος. Το κόστος αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την επιτάχυνση της ήττας στο Ντονμπάς, τη μειωμένη πιθανότητα μελλοντικών διαπραγματεύσεων, μια χαμένη ευκαιρία για τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις, έναν πολύ κρύο χειμώνα για την Ουκρανία και περαιτέρω απώλεια εμπιστοσύνης που διαβρώνει την ευκαιρία για ειρήνη.
Η απόφαση της Ουκρανίας να περάσει τον πόλεμο πέρα από τα σύνορα μπορεί να πάρθηκε από την απελπισμένη συνειδητοποίηση ότι ο πόλεμος έχει χαθεί. Η ρωσική προέλαση στο Ντονμπάς είναι αργή αλλά αδυσώπητη. Προχωρά με φρικτό κόστος Ουκρανών ζωών, στρατιωτικού εξοπλισμού και πυρομαχικών. Τώρα απειλεί την πόλη Pokrovsk, μια στρατηγική τοποθεσία της οποίας η πτώση θα μπορούσε να κόψει την ικανότητα της Ουκρανίας να τροφοδοτεί τις δυνάμεις της στα ανατολικά και να διευκολύνει την κατάληψη του Donbas από τη Ρωσία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο αρχιστράτηγος του, Ολεξάντρ Σύρσκι, πήραν την απόφαση να πάρουν τα καλύτερα εκπαιδευμένα και καλύτερα εξοπλισμένα στρατεύματα που διαθέτουν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και να τα απομακρύνουν από το μέτωπο του Ντονμπάς -όπου διεξάγεται ο πραγματικός πόλεμος και όπου λείπουν υπαρξιακά- και να τα στείλουν στο Κουρσκ για να κερδίσουν εδάφη που λίγοι στο ΝΑΤΟ πιστεύουν πως έχουν ελπίδα να κρατήσουν. Με ποιον υπολογισμό βγάζει νόημα αυτή η στρατηγική απόφαση, εκτός αν ο Ζελένσκι και ο Σύρσκι γνωρίζουν ότι το τέλος είναι κοντά;
Ίσως ο υπολογισμός ήταν πως τα καλύτερα στρατεύματα της Ουκρανίας θα μπορούσαν να σταλούν στο μέτωπο του Ντονμπάς για να αμυνθούν από τη ρωσική εισβολή ή θα μπορούσαν να σταλούν στο Κουρσκ για να εισβάλουν στη Ρωσία. Στην πρώτη περίπτωση, αναπόφευκτα θα αποτύγχαναν να σταματήσουν τη συντριπτική ρωσική προέλαση ενώ στη δεύτερη περίπτωση, ενδέχεται να αλλάξουν τα δεδομένα επί τόπου. Σε κάθε σενάριο, τα καλύτερα στρατεύματα της Ουκρανίας θα ηττηθούν και ο δυτικός εξοπλισμός τους θα χαθεί, αλλά στο πρώτο σενάριο θα σκοτωθούν ενώ δεν θα πετύχουν τίποτα παρά μια μικρή καθυστέρηση στην ήττα. Στη δεύτερη περίπτωση, θα σκοτωθούν με την ελπίδα να βοηθήσουν στρατιωτικούς και πολιτικούς στόχους.
Ο στρατιωτικός στόχος μπορεί να ήταν η δημιουργία κρίσης στο Κουρσκ που θα ανάγκαζε τη Ρωσία να εκτρέψει στρατεύματα από το ουκρανικό έδαφος στο ρωσικό έδαφος και να ανακουφίσει την πίεση στο μέτωπο του Ντονμπάς. Ο πολιτικός στόχος μπορεί να ήταν η κατάληψη ρωσικού εδάφους που θα μπορούσε να διαπραγματευθεί με αντάλλαγμα το κατεχόμενο ουκρανικό έδαφος και η βελτίωση της θέσης της Ουκρανίας σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων στο οποίο η Ουκρανία συνειδητοποιεί τώρα ότι πρέπει να λάβει θέση, καθώς δεν υπάρχει πλέον ελπίδα πως οι πολιτικοί στόχοι μπορούν να επιτευχθούν στρατιωτικά.
Αν και η Ουκρανία εξέταζε διάφορες επιλογές για αρκετό καιρό, η ριψοκίνδυνη απόφαση μπορεί να προήλθε όχι μόνο από εθνική απελπισία, αλλά και από προσωπική απελπισία του αρχιστράτηγου της Ουκρανίας. Πηγές που γνωρίζουν τη λήψη αποφάσεων από τον Σύρσκι δήλωσαν στο Economist ότι ο στρατηγός «βρισκόταν υπό πίεση». Η Ρωσία βρισκόταν αμετάκλητα στην επίθεση, η Ουκρανία ξέμεινε από όπλα και, ακόμη πιο σοβαρά, από ανθρώπους. Η Αβντίεβκα είχε πέσει, το ρωσικό μέτωπο προελαύνει, το ουκρανικό μέτωπο καταρρέει και ο κομβικός κόμβος του Ποκρόβσκ κινδυνεύει. Άκουγε μάλιστα φήμες πως «βρισκόταν στα πρόθυρα της απόλυσης».
Έτσι ο Σύρσκι έθεσε κρυφά το σχέδιό του σε εφαρμογή. Η Ουκρανία θα εισέβαλε στη Ρωσία σε ένα μέρος που αμυνόταν ελάχιστα, επειδή είχε μικρή αξία. Η Ρωσία δε θα το περίμενε. Τα άρτια εκπαιδευμένα και καλά εξοπλισμένα και υποστηριζόμενα ουκρανικά στρατεύματα θα προέλαυναν γρήγορα, θα καταλάμβαναν εδάφη και ίσως να καταλάμβαναν ακόμη και τον πυρηνικό σταθμό του Κουρσκ. Η Ρωσία θα αναγκαζόταν να εκτρέψει στρατεύματα από την Ουκρανία, ανακουφίζοντας την απελπιστική κατάσταση στο Ντονμπάς, και η Ουκρανία θα είχε καλύτερα χέρια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η Ρωσία θα έπρεπε να διαπραγματευτεί το έδαφος για να εξασφαλίσει την επιστροφή των εδαφών της και, κυρίως, ενός πυρηνικού εργοστασίου που θα ήταν επικίνδυνο να κερδηθεί πίσω στρατιωτικά.
Όμως η προέλαση έμεινε από δυναμική πολύ κοντά στον πυρηνικό σταθμό. Η Ρωσία προχώρησε σε αμυντικές κινήσεις χωρίς να μετακινήσει σημαντικές δυνάμεις από την Ουκρανία, και η Ουκρανία χάνει τώρα στρατεύματα και εξοπλισμό στη Ρωσία με τον ίδιο τρόπο που χάνει στην Ουκρανία. Τα εκτεθειμένα στρατεύματα, τα άρματα μάχης, οι κινητοί εκτοξευτές πυραύλων αεράμυνας και οι γραμμές ανεφοδιασμού έχουν δεχθεί μαζικές αεροπορικές επιδρομές.
Εάν η ουκρανική επίθεση αποτύχει, τα θεαματικά εφήμερα κέρδη θα έχουν έρθει με μεγάλο κόστος. Το κόστος θα μπορούσε να περιλαμβάνει πιο γρήγορες και επώδυνες απώλειες στο Ντονμπάς, απώλεια της ευκαιρίας να διαπραγματευτούν τον τερματισμό του πολέμου και απώλεια εμπιστοσύνης όταν οι διαπραγματεύσεις αυτές θα επιβληθούν στην Ουκρανία.
Το πιο άμεσο κόστος της εκτροπής των επίλεκτων στρατευμάτων και του δυτικού εξοπλισμού από το Ντονμπάς στο Κουρσκ είναι η περαιτέρω επιδείνωση και αποδυνάμωση της άμυνας της Ουκρανίας κατά μήκος του μετώπου του Ντονμπάς. Ο στρατός της Ρωσίας εκμεταλλεύεται αυτή την δαπανηρή απόφαση. Αν και η Ουκρανία είχε υπολογίσει ότι η εισβολή θα αποσύρει τα ρωσικά στρατεύματα από το Ντονμπάς, μέχρι στιγμής, αυτό δεν φαίνεται να έχει συμβεί. Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις λένε πως ο «σχετικά μικρός» αριθμός των ρωσικών δυνάμεων που έχουν αποσυρθεί από την Ουκρανία «δεν είναι αρκετός για να υποδείξει τυχόν διαφορές ή αποδυνάμωση στις… εχθροπραξίες».
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δηλώνει ότι, κάθε άλλο παρά ανακουφίζει την πίεση στο μέτωπο του Ντονμπάς, «αντίθετα», οι ρωσικές επιθετικές επιχειρήσεις θα αυξηθούν και πως, κάθε άλλο παρά επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις, αφού η εισβολή στη Ρωσία έχει καταστήσει τις διαπραγματεύσεις λιγότερο πιθανές.
Και οι δύο ισχυρισμοί φαίνεται να είναι αληθινοί. Το ουκρανικό Γενικό Επιτελείο αναφέρει ότι ο αριθμός των ρωσικών επιθέσεων στην περιοχή του Ποκρόβσκ έχει περίπου διπλασιαστεί από την επίθεση στο Κουρσκ και πως αυξάνονται καθημερινά. Στις 19 Αυγούστου, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις προωθήθηκαν σε απόσταση έξι μιλίων από το Ποκρόβσκ, η Ουκρανία διέταξε την εκκένωση οικογενειών με παιδιά.
Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις, δεν υπάρχει μόνο η πιθανότητα ότι η ουκρανική επίθεση θα μπορούσε να εκτροχιάσει τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις, αλλά και η πραγματικότητα πως το έχει ήδη κάνει. Η Washington Post αναφέρει ότι τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία είχαν «σηματοδοτήσει την ετοιμότητά τους να αποδεχτούν τη ρύθμιση κατά [την] προετοιμασία της συνόδου κορυφής» στο Κατάρ, η οποία θα έβλεπε τις δύο πλευρές να συμφωνούν να σταματήσουν τα πλήγματα στις ενεργειακές και ηλεκτρικές υποδομές της άλλης πλευράς. Οι διαπραγματεύσεις θα ήταν οι πρώτες μετά τις ειρηνευτικές συνομιλίες και τη συμφωνία για το σιτάρι στην Κωνσταντινούπολη τους πρώτους μήνες του πολέμου. Είχαν απομείνει «μόνο μικρές λεπτομέρειες προς επεξεργασία» όταν οι συνομιλίες στο Κατάρ «εκτροχιάστηκαν από την αιφνιδιαστική εισβολή της Ουκρανίας στη δυτική περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας». Η Ρωσία δεν σκότωσε εντελώς τις συνομιλίες, αλλά τις έθεσε σε παύση.
Τα ρωσικά πλήγματα στην ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας μείωσαν την ισχύ της Ουκρανίας κατά 50%. Ένας Ουκρανός αξιωματούχος είπε ότι η Ουκρανία έχει «μία ευκαιρία να ξεπεράσει αυτόν τον χειμώνα, και αυτή είναι εάν οι Ρώσοι δεν εξαπολύσουν νέες επιθέσεις στο δίκτυο». Ένας πολύ κρύος χειμώνας θα μπορούσε να είναι ένα επιπλέον οδυνηρό κόστος της επίθεσης του Κουρσκ.
Και, σαν να μην μπορούσε να πληγεί περισσότερο η εμπιστοσύνη, ένα τελικό κόστος της επίθεσης στο Κουρσκ θα μπορούσε να είναι η συνεχής διάβρωση της εμπιστοσύνης. Η Ρωσία ήταν ήδη δύσπιστη απέναντι στις συνομιλίες για ειρήνη από τις πρόσφατες αποκαλύψεις ότι η Γερμανία, η Γαλλία και η Ουκρανία χρησιμοποιούσαν απλώς τη διαδικασία του Μινσκ το 2014-2015 για να νανουρίσουν τη Ρωσία με κατάπαυση του πυρός με την υπόσχεση μιας ειρηνευτικής διευθέτησης, προκειμένου να κερδίσουν χρόνο για τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να συσπειρωθούν για μια στρατιωτική λύση. Αυτή η δυσπιστία τροφοδοτήθηκε τώρα από την επίθεση στο Κουρσκ. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ζελένσκι σχετικά με την ετοιμότητα της Ουκρανίας να διαπραγματευτεί, και μάλιστα να διαπραγματευτεί εδάφη, μπορεί να θεωρηθεί από τη Ρωσία, δικαίως ή αδίκως, πως για άλλη μια φορά αναισθητοποιεί τη Ρωσία με υποσχέσεις για ειρήνη ενώ προετοιμάζεται για πόλεμο. Όπως αναφέρουν οι New York Times, «ακόμη και όταν η Ουκρανία σηματοδοτούσε την ετοιμότητά της να συνομιλήσει, ο στρατός της προετοιμαζόταν για μια από τις πιο τολμηρές επιθέσεις του από τότε που ξεκίνησε η εισβολή του κ. Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022». Οι Times υποδηλώνουν ότι «[ο] καταιγισμός των ουκρανικών λόγων περί ειρήνης μπορεί να χρησίμευσε εν μέρει ως στρατηγική εξαπάτηση, ενθαρρύνοντας τη ρωσική ηγεσία να δει πραότητα και να χαλαρώσει τη φρουρά της».
Εκτός από μια ξαφνική ανατροπή και μια θεαματική επιτυχία, η επίθεση στο Κουρσκ ενέχει τον κίνδυνο εφήμερου κέρδους με τεράστιο κόστος. Το κόστος αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την επιτάχυνση της ήττας στο Ντονμπάς, τη μειωμένη πιθανότητα μελλοντικών διαπραγματεύσεων, μια χαμένη ευκαιρία για τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις, έναν πολύ κρύο χειμώνα για την Ουκρανία και περαιτέρω απώλεια εμπιστοσύνης που διαβρώνει την ευκαιρία για ειρήνη.