Στις 19 Ιουλίου, ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος χαμηλού ύψους παραβίασε τον εναέριο χώρο του Τελ Αβίβ από τη θάλασσα και πυροδοτήθηκε, προκαλώντας έναν νεκρό και τραυματίζοντας άλλους δέκα.
The Cradle's Military Correspondent / Παρουσίαση Freepen.gr
Το περιστατικό προκάλεσε σοκ στο κράτος κατοχής, με τον πανικόβλητο πληθυσμό και τους σαστισμένους πολιτικούς να αντιμετωπίζουν τη «μεγαλοαποτυχία» του ισραηλινού στρατού να αναχαιτίσει ένα μόνο drone εν μέσω παρατεταμένης επιθετικότητας κατά της Γάζας και της αυξανόμενης έντασης με τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο.
Ο αντίκτυπος της επίθεσης μεγεθύνθηκε από το άμεσο χτύπημά της στο Τελ Αβίβ, την καρδιά της κυβερνητικής και οικονομικής δύναμης του Ισραήλ, αποκαλύπτοντας έντονα τις ανεπάρκειες στις αμυντικές στρατηγικές του και θορυβώντας περαιτέρω έναν πληθυσμό που εδώ και μήνες αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα της στρατιωτικής του ετοιμότητας.
Δεν άργησαν να αναλάβουν την ευθύνη για την επίθεση οι de facto αρχές της Υεμένης στη Σαναά, χαρακτηρίζοντας το χτύπημα αντίποινα για τις ισραηλινές σφαγές και απειλώντας πως θα ακολουθήσουν κι άλλα.
Πώς όμως ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος από την Υεμένη έφτασε στην καρδιά της πιο οχυρωμένης περιοχής του Ισραήλ και κατάφερε πλήγμα στην ισραηλινή στρατιωτική υπερηφάνεια;
Τακτική εξέλιξη των μη επανδρωμένων αεροσκαφών αυτοκτονίας
Το περιστατικό προκάλεσε σοκ στο κράτος κατοχής, με τον πανικόβλητο πληθυσμό και τους σαστισμένους πολιτικούς να αντιμετωπίζουν τη «μεγαλοαποτυχία» του ισραηλινού στρατού να αναχαιτίσει ένα μόνο drone εν μέσω παρατεταμένης επιθετικότητας κατά της Γάζας και της αυξανόμενης έντασης με τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο.
Ο αντίκτυπος της επίθεσης μεγεθύνθηκε από το άμεσο χτύπημά της στο Τελ Αβίβ, την καρδιά της κυβερνητικής και οικονομικής δύναμης του Ισραήλ, αποκαλύπτοντας έντονα τις ανεπάρκειες στις αμυντικές στρατηγικές του και θορυβώντας περαιτέρω έναν πληθυσμό που εδώ και μήνες αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα της στρατιωτικής του ετοιμότητας.
Δεν άργησαν να αναλάβουν την ευθύνη για την επίθεση οι de facto αρχές της Υεμένης στη Σαναά, χαρακτηρίζοντας το χτύπημα αντίποινα για τις ισραηλινές σφαγές και απειλώντας πως θα ακολουθήσουν κι άλλα.
Πώς όμως ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος από την Υεμένη έφτασε στην καρδιά της πιο οχυρωμένης περιοχής του Ισραήλ και κατάφερε πλήγμα στην ισραηλινή στρατιωτική υπερηφάνεια;
Τακτική εξέλιξη των μη επανδρωμένων αεροσκαφών αυτοκτονίας
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη αυτοκτονίας, όπως είναι γνωστά, είναι ένα σχετικά σύγχρονο όπλο, που θέτει σημαντικές προκλήσεις ακόμη και για τεχνολογικά προηγμένα κράτη όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ποικίλλουν ως προς το βεληνεκές, το μέγεθος της πολεμικής κεφαλής, την ταχύτητα και τις μεθόδους καθοδήγησης.
Η ανάλυση των συντριμμιών αποκάλυψε ότι στην επιχείρηση χρησιμοποιήθηκε το μη επανδρωμένο αεροσκάφος «Yaffa», μια βελτιωμένη έκδοση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών Sammad της Υεμένης. Το όνομα είναι βαθιά συμβολικό, καθώς παραπέμπει στην αρχαία πόλη-λιμάνι Γιάφα, γνωστή και ως Yaffa στα αραβικά, η οποία αποτελεί σήμερα μέρος του σύγχρονου Τελ Αβίβ.
Yaffa DroneΤο ορθογώνιο σχήμα της πτέρυγας και η ουρά σε σχήμα V το διακρίνουν, αλλά είναι κυρίως ο ισχυρότερος κινητήρας 275 cc (16 kW) που το κάνει να ξεχωρίζει. Αυτός ο κινητήρας επιτρέπει στο μη επανδρωμένο αεροσκάφος να καλύπτει αποστάσεις που ξεπερνούν τα 2.000 χιλιόμετρα - επαρκείς για να φτάσει στο Τελ Αβίβ από την Υεμένη.
Σε αντίθεση με τους βαλλιστικούς πυραύλους, η δυσκολία στον εντοπισμό των drones έγκειται στην ικανότητά τους να ακολουθούν αντισυμβατικές διαδρομές, να ελίσσονται μέσα από δαιδαλώδεις διαδρομές και να κρύβονται πίσω από χαρακτηριστικά του εδάφους, καθιστώντας τα δύσκολα ανιχνεύσιμα από τα συστήματα ραντάρ.
Αυτή η πρόκληση εντοπισμού αποτελεί καθημερινό ζήτημα στη βόρεια κατεχόμενη Παλαιστίνη, όπου τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται από λιβανέζικες ομάδες αντίστασης συχνά περνούν απαρατήρητα από τον ολοένα και περισσότερο τυφλωμένο στρατό κατοχής.
Επιπλέον, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατασκευάζονται συνήθως από ελαφριά υλικά όπως υαλονήματα, ανθρακονήματα ή διάφορα ενισχυμένα πλαστικά που δεν αντανακλούν αποτελεσματικά τα κύματα ραντάρ, πράγμα που είναι ζωτικής σημασίας για την ανίχνευση και τον εντοπισμό.
Οι χαμηλές ταχύτητές τους μειώνουν την ανάγκη για τις μεταλλικές συνθέσεις που είναι απαραίτητες για την κατασκευή συμβατικού στρατιωτικού υλικού, όπως οι πύραυλοι και τα μαχητικά αεροσκάφη. Κατά συνέπεια, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν να εκληφθούν λανθασμένα για πτηνά από τα συστήματα ραντάρ. Αυτή η σύγχυση έχει συμβεί τακτικά στη βόρεια κατεχόμενη Παλαιστίνη από την έναρξη του πολέμου, με το αμυντικό σύστημα Iron Dome του Ισραήλ να έχει εντοπίσει να δαπανά το περιορισμένο απόθεμα βλημάτων των 50.000 δολαρίων που διαθέτει, πυροβολώντας πουλιά κατά τη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης.
Η διαδρομή της Γιάφα προς το Τελ Αβίβ
Το μη επανδρωμένο αεροσκάφος αυτοκτονίας πιθανότατα ακολούθησε μια αντισυμβατική διαδρομή για να αποφύγει τον εντοπισμό. Προηγούμενες απόπειρες της Υεμένης αναχαιτίστηκαν στον αιγυπτιακό εναέριο χώρο του Σινά, με τα αραβικά κράτη που είναι σύμμαχοι του Ισραήλ, όπως η Σαουδική Αραβία, η Ιορδανία και η Αίγυπτος, να συμβάλλουν σε αυτές τις προσπάθειες ανίχνευσης και αναχαίτισης.
Τη νύχτα της επίθεσης, ωστόσο, καμία ομάδα αεροπλανοφόρων των ΗΠΑ δεν βρισκόταν στην Ερυθρά Θάλασσα και το πλησιέστερο αεροπλανοφόρο, το USS Theodore Roosevelt, βρισκόταν στον Ινδικό Ωκεανό. Η πολεμική αεροπορία του Ισραήλ έχει υποστηρίξει πως το μη επανδρωμένο αεροσκάφος μπορεί να ακολούθησε μια μη παραδοσιακή διαδρομή μέσω της Ερυθραίας, του Σουδάν και της Αιγύπτου, περνώντας κοντά στη διώρυγα του Σουέζ πριν εισέλθει στη Μεσόγειο και στρίβοντας ανατολικά προς το Τελ Αβίβ.
Πιθανή πορεία του μη επανδρωμένου αεροσκάφους Yaffa που στόχευσε κτίριο στο Τελ ΑβίβΟρισμένες πτυχές αυτής της διαδρομής φαίνονται απίθανες: η περιοχή της διώρυγας του Σουέζ περιπολείται σε μεγάλο βαθμό από την αιγυπτιακή αεράμυνα, με την 8η ταξιαρχία της να σταθμεύει εκεί, οπότε η ισραηλινή ανακοίνωση μπορεί να ήταν μια προσπάθεια να ασκηθεί πίεση στην Αίγυπτο.
Η απάντηση του Ισραήλ: Βομβαρδισμός της Χοντέιντα
Στις 20 Ιουλίου, ισραηλινά αεροσκάφη εξαπέλυσαν τιμωρητικές αεροπορικές επιδρομές στο πολιορκημένο λιμάνι της Υεμένης Hodeidah, στοχεύοντας ειδικά σε περιοχές που προορίζονται για την αποθήκευση καυσίμων και πετρελαίου, καθώς και καταστρέφοντας γερανούς του λιμανιού που χρησιμοποιούνται για τη φόρτωση και εκφόρτωση φορτίων και έναν σταθμό παραγωγής ενέργειας.
Όμως επρόκειτο για μη στρατιωτικούς στόχους σε μια χώρα που ήδη υποφέρει από τις συνέπειες του αποκλεισμού του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, ο οποίος έχει προκαλέσει σοβαρές ελλείψεις καυσίμων και βασικών πόρων που απαιτούνται για την παραγωγή ενέργειας και τις μεταφορές.
Το χτύπημα στις συγκεκριμένες τράπεζες-στόχους, από το οποίο σκοτώθηκαν τουλάχιστον έξι και τραυματίστηκαν δεκάδες άλλοι, φαίνεται ότι αποσκοπούσε κυρίως στη δημιουργία σημαντικών εκρήξεων και μεγάλων πυρκαγιών για να βοηθήσει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να κερδίσει πόντους στο εσωτερικό.
Όμως η ισραηλινή αντίδραση εναντίον πολιτικών στόχων αποκαλύπτει επίσης ότι το Τελ Αβίβ υποφέρει από έλλειψη πληροφοριών σχετικά με πιθανούς στρατιωτικούς στόχους της Υεμένης. Ήταν επίσης προφανές πως οι επιλεγμένοι στόχοι ήταν αυτοί που η Σαουδική Αραβία και οι ΗΠΑ απέφυγαν να πλήξουν λόγω του φόβου των αντιποίνων της Υεμένης, τα οποία θα μπορούσαν να πλήξουν τα εμπορικά λιμάνια της Σαουδικής Αραβίας ή τις εξαγωγές πετρελαίου σε ένα από τα πιο ζωτικά ενεργειακά περάσματα του κόσμου.
Πράγματι, το Ριάντ έσπευσε να αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση, φοβούμενο αντίποινα από τη Σαναά, αν και οι αναφορές ότι ισραηλινά αεροσκάφη χρησιμοποίησαν τον εναέριο χώρο της Σαουδικής Αραβίας για την επίθεση αυτή δείχνουν το αντίθετο.
Βιντεοσκοπημένο υλικό δείχνει πως το Ισραήλ χρησιμοποίησε μαχητικά αεροσκάφη F-35 και F-15, καθώς και τάνκερ Boeing 707, λόγω της μεγάλης απόστασης - η εμβέλεια ξεπερνά τα 4.000 χιλιόμετρα μετ' επιστροφής. Το υλικό που έδωσε στη δημοσιότητα το Ισραήλ υποδηλώνει ότι τα πλήγματα πραγματοποιήθηκαν με κατευθυνόμενους πυραύλους Spice που εκτοξεύτηκαν εκτός του βεληνεκούς της αεράμυνας της Υεμένης.
Ορισμένοι από αυτούς τους πυραύλους είναι εξοπλισμένοι με ενισχυτές που επεκτείνουν το βεληνεκές τους έως και 150 χιλιόμετρα, γεγονός που απλώς αναδεικνύει τους επιχειρησιακούς περιορισμούς του Ισραήλ εναντίον της Υεμένης σε μια ευρύτερη σύγκρουση, στην οποία η αεράμυνα της Σαναά θα ενεργοποιηθεί σίγουρα εναντίον εχθρικών αεροσκαφών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και βλημάτων.
Τα αντίποινα της Υεμένης
Οι αξιωματούχοι της Υεμένης, με επικεφαλής τον ηγέτη της Ανσαράλα Αμπντούλ Μαλίκ αλ Χούτι και τον εκπρόσωπο των ενόπλων δυνάμεων της Υεμένης ταξίαρχο Γιαχία Σαρί, ανακοίνωσαν γρήγορα την απόφαση για την εξαπόλυση αντιποίνων κατά του Ισραήλ, στην οποία κήρυξαν το Τελ Αβίβ ως «μη ασφαλή ζώνη» και προειδοποίησαν για την ετοιμότητα της Υεμένης για έναν «μακρύ πόλεμο» κατά του κράτους κατοχής.
Δεδομένης της στόχευσης ζωτικής σημασίας πολιτικών υποδομών, αυτό τοποθετεί αρκετούς ισραηλινούς στόχους στον κατάλογο των πιθανών στόχων της Υεμένης. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι δεξαμενές καυσίμων στη Χάιφα, που φαίνονται ξεκάθαρα σε βίντεο που τραβήχτηκε από μη επανδρωμένο αεροσκάφος της Χεζμπολάχ πριν από εβδομάδες, καθώς και οι δεξαμενές καυσίμων στην Ασκελόν και οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που γειτνιάζουν με αυτές τις δεξαμενές.
Αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους Ισραηλινούς, ωστόσο, είναι η πιθανή στόχευση από την Υεμένη ζωτικών πλατφορμών φυσικού αερίου στη Μεσόγειο Θάλασσα, σταθερών στόχων ιδιαίτερα ευαίσθητων σε σημαντική ανάφλεξη και έκρηξη. Ενώ υπάρχουν σήμερα μόνο τρία ενεργά ισραηλινά κοιτάσματα φυσικού αερίου - Karish, Tamar και Leviathan - σε λειτουργία, τα κοιτάσματα αυτά έχουν καταστεί απαραίτητα για την ενεργειακή ανεξαρτησία του Ισραήλ.
Υποτίμηση της αποφασιστικότητας της Σαναά
Το επιζήμιο ισραηλινό χτύπημα στο λιμάνι της Χοντέιντα βασίστηκε στην υπόθεση του Τελ Αβίβ ότι θα απέτρεπε ένα αντεπίθεση της Υεμένης. Αλλά το κίνημα Ansarallah της Υεμένης, το οποίο έχει υπομείνει χρόνια τιμωρητικών στρατιωτικών επιθέσεων της Σαουδικής Αραβίας, των Εμιράτων - και τώρα των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου - δεν έχει δείξει καμία διάθεση να σταματήσει τις επιχειρήσεις του για την υποστήριξη της Γάζας.
Ενώ οι Ισραηλινοί μπορεί να αισθάνθηκαν την υποχρέωση για μια γρήγορη στρατιωτική λύση με το χτύπημα της Χοντέιντα - το λιμάνι, παρεμπιπτόντως, έχει ήδη ανοίξει και πάλι για δουλειά - αυτό γίνεται εις βάρος οποιασδήποτε λογικής εκτίμησης των απωλειών και των κερδών. Αντιμετωπίζοντας ήδη μια στρατηγική ήττα στη Γάζα και αδυνατώντας να υλοποιήσει τις απειλές του κατά του Λιβάνου, το Τελ Αβίβ άνοιξε ένα νέο μέτωπο με την Υεμένη, την πιο ατρόμητη συνιστώσα του Άξονα Αντίστασης της Δυτικής Ασίας.
Οι Ισραηλινοί βρίσκονται ανάμεσα σε μια πέτρα και ένα σκληρό σημείο, προσπαθώντας απεγνωσμένα να προσκολληθούν σε παλιές αφηγήσεις περιφερειακής στρατιωτικής υπεροχής για να διατηρήσουν την εσωτερική πίστη στο σιωνιστικό σχέδιο, αλλά αδυνατώντας να πετύχουν νίκες οπουδήποτε.
Με βάση την συχνά διακηρυγμένη αποφασιστικότητα της Υεμένης να μην υποχωρήσει από οποιαδήποτε κλιμάκωση, αναμένεται ότι η έκβαση του χτυπήματος στη Χοντάιντα θα οδηγήσει σε μια σύνθετη επιχείρηση αντιποίνων κατά του κράτους κατοχής. Το Ισραήλ, ωστόσο, έχει περιορισμένη επιχειρησιακή ελευθερία λόγω ζητημάτων που σχετίζονται με τη γεωγραφική απόσταση -όπως ο απαιτούμενος εναέριος χώρος και η αδιάλειπτη πρόσβαση σε ανεφοδιασμό καυσίμων- γεγονός που καθιστά τη διεξαγωγή πολέμου κατά της Υεμένης μη εφικτή.
Τα σκληρότερα πλήγματα σε κρίσιμα ισραηλινά κέντρα είναι πιθανό να οδηγήσουν το Ισραήλ σε μεγαλύτερα λάθη και στρατηγικά σφάλματα, ιδίως σε μια εποχή που η κλιμάκωση και η περαιτέρω αποδυνάμωση της αποτροπής του είναι αντιπαραγωγικές για τα συμφέροντά του.
Στοχεύοντας άμεσα τους Υεμενίτες, το Ισραήλ υποτίμησε την αποφασιστικότητα και τις δυνατότητες ενός τρομερού αντιπάλου, επιλέγοντας ενδεχομένως τους χειρότερους δυνατούς αντιπάλους σε αυτόν τον γύρο της σύγκρουσης.