Andrew Korybko / Παρουσίαση Freepen.gr
Η Λευκορωσία ανακοίνωσε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας πως κατέρριψε αρκετά ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη πάνω από τον εναέριο χώρο της, τα οποία αργότερα ανακάλυψε ότι ήταν γεμάτα ηλεκτρονικά του ΝΑΤΟ, και στη συνέχεια αποφάσισε να ενισχύσει την άμυνα κατά μήκος των νότιων συνόρων της. Σκέφτεται επίσης να κλείσει και την ουκρανική πρεσβεία στο Μινσκ. Αυτό ακολουθεί την κρίση στα σύνορά τους πριν από λίγο περισσότερο από ένα μήνα, μετά τη στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας τότε και έρχεται εν μέσω της αιφνιδιαστικής επίθεσης της Ουκρανίας κατά της ρωσικής περιοχής Κουρσκ.
Εν συντομία, η πρώτη κρίση αποκλιμακώθηκε αφού το Κίεβο φέρεται να απομάκρυνε πρώτα τα στρατεύματά του και στη συνέχεια το Μινσκ θεώρησε αφελώς ότι ο γείτονάς του δεν είχε έτσι επιθετικές προθέσεις και έτσι ακολούθησε το παράδειγμά του, ενώ η δεύτερη είναι το φυσικό αποκορύφωμα των προαναφερθέντων επιθέσεων. Θα πρέπει επίσης να ειπωθεί πως η απόφαση της Λευκορωσίας να αποκλιμακώσει τις συνοριακές εντάσεις με την Ουκρανία απελευθέρωσε ακούσια περισσότερες δυνάμεις της τελευταίας για να εισβάλει στη Ρωσία, παρόλο που φυσικά δεν είναι αυτό που σκόπευε να συμβεί ο Λουκασένκο.
Η ομίχλη του πολέμου καθιστά δύσκολη την ακριβή εκτίμηση της κατάστασης στην περιοχή του Κουρσκ, αλλά οι περισσότερες αναφορές δείχνουν ότι η επίθεση της Ουκρανίας έχει σταματήσει και πως μπορεί να έχει οχυρωθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό προσθέτει πλαίσιο στις εισβολές των μη επανδρωμένων αεροσκαφών της πάνω από τη Λευκορωσία, υποδηλώνοντας ότι το Γενικό Επιτελείο της θα μπορούσε να ανιχνεύει αδυναμίες σε όλο το μήκος των συνόρων του κράτους της Ένωσης. Η ταχύτητα με την οποία η Ουκρανία διέσπασε τα ρωσικά σύνορα μπορεί να την ενθαρρύνει να προσπαθήσει να το επαναλάβει εναντίον της Λευκορωσίας ως τακτική αντιπερισπασμού.
Είναι πρόωρο να βγάλουμε συμπεράσματα, αλλά αυτό θα μπορούσε να τεντώσει περαιτέρω τις δυνάμεις της Ρωσίας και να βοηθήσει στην προώθηση του στόχου της Ουκρανίας να εξαναγκάσει τον εχθρό της να μεταφέρει κάποιες από αυτές από το μέτωπο του Ντονμπάς, αν συμβεί, κάτι που θεωρείται ευρέως ότι είναι ο πρωταρχικός στόχος πίσω από την αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον της περιοχής του Κουρσκ. Ομοίως, οι αναφερόμενες εξερευνήσεις της Ουκρανίας στην περιοχή του Μπέλγκοροντ και η τελευταία επίθεσή της κατά του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ζαπορόζιε (ZNPP) συμπληρώνουν αυτές τις προσπάθειες, οι οποίες αποσκοπούν στο να κρατήσουν τη Ρωσία σε εγρήγορση και να μαντεύει.
Η στρατιωτικοστρατηγική κατάσταση είναι περιέργως παρόμοια με τις ημέρες πριν από την τελικά αποτυχημένη αντεπίθεση της Ουκρανίας το περασμένο καλοκαίρι, όταν "Το κράτος της Ένωσης ανέμενε ότι ο πόλεμος μεσολάβησης ΝΑΤΟ-Ρωσίας θα επεκταθεί" για να συμπεριλάβει πιθανώς τη Λευκορωσία, τη Μολδαβία και/ή το έδαφος της Ρωσίας πριν από το 2014. Αυτό δε συνέβη όπως είναι τώρα γνωστό, ίσως λόγω της επείγουσας βελτίωσης της συνοριακής άμυνας εκείνη την εποχή, η οποία μπορεί έκτοτε να έχει μειωθεί λόγω εφησυχασμού, αλλά η Ουκρανία φαίνεται σίγουρα να το σκέφτεται σοβαρά τώρα.
Όσον αφορά την επιλογή της Μολδαβίας, ήταν πάντα ένας μπαλαντέρ που το Κίεβο έχει μέχρι στιγμής αποφύγει να παίξει παρά τις προηγούμενες ρωσικές ανησυχίες, αν και αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ξεχαστεί. Ένα επιχείρημα κατά της επέκτασης της σύγκρουσης σε αυτό το μέτωπο είναι ότι θα μπορούσε ακούσια να απλώσει ακόμη περισσότερο τις δυνάμεις της ίδιας της Ουκρανίας και έτσι να διευκολύνει μια πιθανή ρωσική επέλαση στο Ντονμπάς, κάτι που ακριβώς προσπαθεί να αποτρέψει ή να καθυστερήσει όσο το δυνατόν περισσότερο με διάφορα μέσα.
Το ίδιο ισχύει και για την επίθεση στη Λευκορωσία ή την εξαπόλυση μιας άλλης αιφνιδιαστικής επίθεσης εναντίον μιας διαφορετικής περιοχής εντός της ρωσικής επικράτειας πριν από το 2014, πόσο μάλλον όλες ταυτόχρονα, ενώ περισσότερες επιθέσεις εναντίον του ZNPP δεν θα συνεπαγόταν τους ίδιους στρατιωτικούς κινδύνους, παρόλο που οι περιβαλλοντικοί είναι πολύ μεγαλύτεροι. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η επιλογή της Λευκορωσίας μπορεί να είναι πιο δελεαστική για την Ουκρανία από οποιαδήποτε άλλη, αν θυμηθούμε τι ανέφερε η ιταλική εφημερίδα La Repubblica νωρίτερα την άνοιξη.
Υποστήριζαν ότι η άμεση εμπλοκή της Λευκορωσίας στη σύγκρουση θα ενεργοποιούσε το σύρμα για μια συμβατική επέμβαση του ΝΑΤΟ, η οποία θα μπορούσε να ανακουφίσει το Κίεβο από την πίεση, ενώ θα προκαλούσε μια κρίση που θα έμοιαζε με την Κουβανέζικη κρίση που θα μπορούσε να δει τη Ρωσία να παγώνει την προέλασή της στο Ντονμπάς. Φυσικά, κανένα από τα δύο δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο: Και η Ρωσία μπορεί να μην παγώσει την επίθεσή της στο Ντονμπάς ως μέρος κάποιας αμοιβαίας συμφωνίας αποκλιμάκωσης με το ΝΑΤΟ.
Παρ' όλα αυτά, το Κίεβο θα μπορούσε ακόμα να ρισκάρει ότι μπορεί να κάνει το ΝΑΤΟ να επέμβει άμεσα στο πλευρό του, προκαλώντας τη Λευκορωσία να απαντήσει, μεταξύ άλλων και μέσω μιας δυνητικά επερχόμενης συμβατικής επίθεσης. Η στρατιωτικοστρατηγική δυναμική της σύγκρουσης συνεχίζει να ευνοεί τη Ρωσία ακόμη και παρά τα όσα συμβαίνουν στην περιοχή του Κουρσκ, οπότε η Ουκρανία μπορεί σύντομα να γίνει αρκετά απελπισμένη ώστε να εφαρμόσει τη δική της "επιλογή Σαμψών", προσπαθώντας να επεκτείνει τη σύγκρουση προς κάθε δυνατή κατεύθυνση, αν η ηγεσία της αρχίσει να πιστεύει ότι η ήττα είναι αναπόφευκτη.
Σε αυτό το σενάριο, θα μπορούσε επίσης να παίξει τελικά τον Μολδαβό μπαλαντέρ και να επιχειρήσει αιφνιδιαστικές επιθέσεις τύπου Κουρσκ εναντίον άλλων ρωσικών παραμεθόριων περιοχών, αν και ακόμη και τότε δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί δεδομένο πως το ΝΑΤΟ θα επέμβει συμβατικά ή ότι η επέμβασή του θα είχε ως αποτέλεσμα την αποτροπή της ήττας της Ουκρανίας. Επιπλέον, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να υπολογίσουν ότι το να προσπαθούν μανιωδώς να επεκτείνουν τη σύγκρουση προς κάθε δυνατή κατεύθυνση δεν είναι προς το συμφέρον τους, οπότε θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να αποτρέψουν την Ουκρανία από αυτό ή να τη σταματήσουν κρυφά, αν ακόμα το κάνουν.
Σε σχέση με αυτό, είναι σκόπιμο να αναφερθούμε στο δημοσίευμα του Bloomberg από τις αρχές του μήνα εναντίον του φανατικού προσωπάρχη του Ζελένσκι, Αντρέι Γέρμακ, το οποίο θα μπορούσε να είναι η αρχή μιας αμερικανικής εκστρατείας για την αποδυνάμωση της επιρροής του γκρίζου καρδιναλίου. Αυτός ο ριζοσπάστης ιδεολόγος είναι ένα σημαντικό εμπόδιο για την επανάληψη των ειρηνευτικών συνομιλιών και μπορεί να είναι ακόμη και αυτός που έβαλε τον Ζελένσκι να εισβάλει στη Ρωσία. Όσο διατηρεί το αυτί του προέδρου, τότε η "επιλογή Σαμψών" της Ουκρανίας δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί.
Συνεπώς, προκύπτει ότι οι ΗΠΑ ίσως θέλουν να μπει μια σφήνα μεταξύ τους, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες να πείσει ο Γιέρμακ τον Ζελένσκι να τα δώσει όλα, αν πιστεύει ότι η ήττα είναι αναπόφευκτη, και έτσι να διακινδυνεύσει να προκαλέσει ένα θερμό πόλεμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας, αντί να επαναλάβει τις ειρηνευτικές συνομιλίες σε αυτή την περίπτωση. Εξάλλου, η Ουκρανία θα μπορούσε να θελήσει να επεκτείνει τη σύγκρουση στη Λευκορωσία, τη Μολδαβία και/ή στα προ του 2014 εδάφη της Ρωσίας στο πλαίσιο της αντεπίθεσής της, αλλά οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να είχαν συμβουλεύσει να μην το πράξουν από περίσσεια σύνεσης.
Πέρυσι θα ήταν μια πολύ καλύτερη στιγμή για να το κάνει αυτό από ό,τι τώρα, όταν η Ουκρανία είχε ακόμη δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες, εκατοντάδες περισσότερα δυτικά οχήματα και πολύ υψηλότερο ηθικό. Το να ακολουθήσει αυτή την οδό ένα χρόνο μετά, μετά από τόσες απώλειες, δεν έχει στρατιωτικό-στρατηγικό νόημα, εκτός αν η Ουκρανία φλερτάρει σοβαρά με την "επιλογή Σαμψών", την οποία οι ΗΠΑ μπορεί είτε να συμφωνήσουν απρόθυμα να ακολουθήσουν είτε να παρέμβουν σύντομα παρασκηνιακά για να την σταματήσουν με κάποιο τρόπο, αν είναι αντίθετες με αυτό που θα συμβεί.
Αυτή η διορατικότητα επιτρέπει στους παρατηρητές να κατανοήσουν καλύτερα τη στρατιωτική ενίσχυση της Λευκορωσίας κατά μήκος των συνόρων, η οποία αποτελεί αντίδραση στις τελευταίες εισβολές μη επανδρωμένων αεροσκαφών της Ουκρανίας. Η Ουκρανία τις πραγματοποίησε προκειμένου να προκαλέσει αυτή την αντίδραση από τη Λευκορωσία, καθώς ο Ζελένσκι που συμβουλεύεται τον Γέρμακ εξετάζει αν αξίζει να επεκτείνει τη σύγκρουση με την ελπίδα ότι το ΝΑΤΟ θα επέμβει στη συνέχεια συμβατικά προς υποστήριξή του, αν αυτό συμβεί. Ό,τι κι αν αποφασίσει να κάνει, θα έχει τεράστια επιρροή στα γεγονότα, καθώς όλα πλησιάζουν ταχύτατα στο τελικό παιχνίδι.