Andrew Korybko / Παρουσίαση Freepen.gr
Από ό,τι φαίνεται, η Ουκρανία ανησυχεί για την πιθανή επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία και θέλει να προλάβει την κατάσταση διερευνώντας δρόμους προς την ειρήνη, οι οποίοι έχουν ως στόχο να της δώσουν την ευκαιρία να διαμορφώσει τη διαδικασία αντί να ελέγχεται πλήρως από αυτήν, εάν οι ΗΠΑ αποφασίσουν ξαφνικά να τερματίσουν τον τελευταίο «αιώνιο πόλεμο» τους. Οι συμπληρωματικές εξελίξεις που οδήγησαν στις τρεις προαναφερθείσες είναι οι ειρηνευτικές αποστολές του Όρμπαν και η αποκάλυψη του ειρηνευτικού σχεδίου του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας Τζόνσον.
Όσον αφορά την πρώτη από αυτές τις δύο, αυτή είδε τον Ούγγρο ηγέτη να ταξιδεύει στο Κίεβο, τη Μόσχα, το Πεκίνο, την Ουάσινγκτον και το Μαρ-α-Λάγκο, μετά το πέρας της οποίας συνέστησε σε έκθεσή του προς την ΕΕ να διερευνήσει το μπλοκ τους τις λεπτομέρειες της επόμενης ειρηνευτικής διάσκεψης με την Κίνα και να επαναλάβει τον διάλογο με τη Ρωσία. Όσον αφορά το δεύτερο, αυτό το διαβόητο γεράκι πρότεινε εδαφικούς συμβιβασμούς με τη Ρωσία και την Ουκρανία προστατεύοντας τα δικαιώματα των ρωσόφωνων. Αυτές οι πέντε εξελίξεις ακολουθήθηκαν επίσης μόλις από μια απροσδόκητη απόδειξη της ιδέας.
Την Τρίτη ανακοινώθηκε ότι 14 παλαιστινιακές παρατάξεις υπέγραψαν τη Διακήρυξη του Πεκίνου που θα τερματίσει τις πολυετείς διαιρέσεις μεταξύ της Χαμάς και της Φατάχ, δείχνοντας έτσι πως ο κεραυνός χτυπάει όντως δύο φορές μετά τη μεσολάβηση της Κίνας για την προσέγγιση Ιράν και Σαουδικής Αραβίας πέρυσι. Για το παρασκήνιο, εξηγήσαμε πρόσφατα πώς η Κίνα προσπαθεί να οργανώσει μια παράλληλη ειρηνευτική διαδικασία για την Ουκρανία υπό την αιγίδα της Βραζιλίας πριν ή/και κατά τη διάρκεια της G20 του Νοεμβρίου στο Ρίο, κάτι που είναι πιο ρεαλιστικό από ποτέ τώρα.
Για να εξηγήσουμε, ο Ζελένσκι διάβασε τα σημάδια τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με την αναπόφευκτη αποχώρηση του Μπάιντεν από την προεκλογική εκστρατεία, ειδικά αφού η περίφημη φωτογραφία του Τραμπ με το χτύπημα της γροθιάς που ακολούθησε τη θαυματουργή επιβίωσή του από μια απόπειρα δολοφονίας νωρίτερα αυτό το μήνα τον μετέτρεψε σε ήρωα. Αυτό φέρνει σε ένα πλαίσιο την πρωτοφανή πρότασή του για συμμετοχή της Ρωσίας στον επόμενο γύρο των συνομιλιών για την Ουκρανία που θα διεξαχθούν τον Νοέμβριο, όπως στην Ελβετία, παρόλο που ο ίδιος δεν έχει ακόμη σε αυτό το σημείο δείξει προθυμία να συμβιβαστεί μαζί της.
Το πρότεινε στις 15 Ιουλίου και κάποια στιγμή την περασμένη εβδομάδα οι κορυφαίοι διπλωμάτες του Βατικανού και της Ουκρανίας ολοκλήρωσαν τα ταξίδια τους, ο πρώτος στην Ουκρανία και ο δεύτερος στην Κίνα. Στις 19 Ιουλίου, στη συνέχεια, ο Τζόνσον δημοσίευσε το ειρηνευτικό του σχέδιο, τις λεπτομέρειες του οποίου πιθανότατα μετέφερε στην Ουκρανία και σε άλλους εκ των προτέρων, δηλαδή την ίδια ημέρα με το τηλεφώνημα Τραμπ-Ζελένσκι. Στη συνέχεια, οι προαναφερθέντες διπλωμάτες ξεκίνησαν τα αντίστοιχα ταξίδια τους και η Κίνα απέδειξε συμπτωματικά για άλλη μια φορά ότι μπορεί να μεσολαβήσει σε ειρηνευτικές συμφωνίες που αλλάζουν τα δεδομένα.
Η ΕΕ αποκήρυξε την ειρηνευτική αποστολή του Όρμπαν και τη σχετική έκθεση, ωστόσο η επίσκεψη του κορυφαίου διπλωμάτη του Βατικανού στην Ουκρανία αφήνει να εννοηθεί πως ίσως βασίζονται στην Αγία Έδρα ως παρασκηνιακό κανάλι για να μάθουν αν οι πολιτικές επιπτώσεις από την καταστροφική συζήτηση του Μπάιντεν με τον Τραμπ άλλαξαν τις απόψεις του Ζελένσκι. Εξάλλου, ο Όρμπαν επισκέφθηκε το Κίεβο λιγότερο από μια εβδομάδα μετά, όταν δεν ήταν ακόμη σαφές ποιες θα ήταν οι πλήρεις επιπτώσεις της, οπότε είναι λογικό να στείλει κάποιον άλλον μερικές εβδομάδες αργότερα για να παρακολουθήσει τα πάντα.
Η άνευ προηγουμένου πρόταση του Ζελένσκι την περασμένη εβδομάδα για συμμετοχή της Ρωσίας στον επόμενο γύρο των συνομιλιών για την Ουκρανία που θα διεξαχθούν τον Νοέμβριο, όπως στην Ελβετία, έδειξε στον κόσμο ότι γίνεται πιο ευέλικτος τουλάχιστον στη ρητορική του, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την επίσκεψη του κορυφαίου διπλωμάτη του Βατικανού στο Κίεβο και για την επίσκεψη του δικού του τέτοιου στο Πεκίνο. Το ειρηνευτικό σχέδιο του Τζόνσον περιείχε επίσης κάποια καρότα για τη Ρωσία που αφορούσαν την επιστροφή της στην G7 και την επανάληψη της συνεργασίας της με το ΝΑΤΟ, τα οποία ο Τραμπ μπορεί να συζήτησε ή όχι με τον Ζελένσκι.
Το τελευταίο μέρος παραμένει ασαφές, καθώς ο Τζόνσον σημείωσε στο δημοσίευμά του πως μίλησε για τη σύγκρουση με τον Τραμπ, αλλά διευκρίνισε πως οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό είναι δικές του και υποστήριξε ότι υποτίθεται πως δεν γνωρίζει ότι ο πρώην Αμερικανός ηγέτης θα μπορούσε να προσπαθήσει να επιλύσει αυτή τη σύγκρουση αν επανεκλεγεί. Παρ' όλα αυτά, το πιθανότερο είναι ότι ο Τζόνσον επεδίωξε να προωθήσει ανεπίσημα τουλάχιστον κάποιες από τις προτάσεις του Τραμπ στο άρθρο του, με τον πρώτο να τις προωθεί ενώπιον του κοινού και τον δεύτερο ενώπιον του Ζελένσκι.
Ο Τραμπ θεωρεί πως η Κίνα είναι ο συστημικός αντίπαλος των ΗΠΑ, οπότε δεν θέλει να παίξει κανένα ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία, ωστόσο ο Ζελένσκι μόλις έστειλε τον κορυφαίο διπλωμάτη του στο Πεκίνο, ανεξαρτήτως αυτού, κάτι που αποσκοπεί στο να αποκτήσει διαπραγματευτικό πλεονέκτημα έναντι των ΗΠΑ, ανεξάρτητα από το όποιο αποτέλεσμα του Νοεμβρίου. Αυτό το ταξίδι είναι προφανώς αντίθετο με τα αμερικανικά συμφέροντα, γεγονός που υποδηλώνει ότι για άλλη μια φορά «ξεστρατίζει» λίγο, συμπεριφερόμενος κάπως ανεξάρτητα από τους προστάτες του.
Ο Ζελένσκι γνωρίζει ότι ο μαξιμαλιστικός στόχος του να ανακαταλάβει όλα τα χαμένα εδάφη της Ουκρανίας είναι μη ρεαλιστικός, ό,τι κι αν λέει με σκοπό να διατηρήσει το ηθικό ψηλά. Επομένως, θέλει να ανακαταλάβει όσο το δυνατόν περισσότερα πριν οι ΗΠΑ είτε κουραστούν πολύ με τον τελευταίο «για πάντα πόλεμο» τους είτε αναγκαστούν από τις περιστάσεις να «στρέψουν (ξανά) προς την Ασία» πριν είναι έτοιμες. Δείχνοντας δημοσίως ενδιαφέρον για τη διαμεσολάβηση της Κίνας, ελπίζει είτε να κρατήσει τις ΗΠΑ να τον υποστηρίζουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα είτε να επιτύχει μια καλύτερη ειρηνευτική συμφωνία με τη βοήθεια της Κίνας.
Είναι ένα στοίχημα, αλλά ελπίζει πως ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ μπορεί είτε να γίνει τόσο νευρικός με το φλερτ του με την Κίνα που θα αποφασίσει να του δώσει περισσότερα από αυτά που ζητά και να άρει τους περιορισμούς τους είτε ότι η Κίνα μπορεί να πείσει τη Ρωσία να μειώσει κάποιες από τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της για ειρήνη, αν δεν το κάνουν. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά πόσο μακριά θα φτάσει σε αυτό το θέμα ούτε πόσο ακριβώς σοβαρός είναι, αλλά είναι αναμφισβήτητο πως ο Ζελένσκι αλλάζει σε ένα βαθμό ρότα, κάτι που αποτελεί αξιοσημείωτη εξέλιξη σε αυτή τη σύγκρουση.