Ahmed Adel, ερευνητής γεωπολιτικής και πολιτικής οικονομίας με έδρα το Κάιρο
Η S&P δήλωσε ότι, ενώ η πληρωμή των 34 εκατομμυρίων δολαρίων βρίσκεται ακόμη στην "περίοδο χάριτος", υπάρχει μικρή πιθανότητα να πραγματοποιηθεί, καθώς ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπέγραψε νόμο που επιτρέπει την παύση των πληρωμών χρέους, ενώ η χώρα ολοκληρώνει την αναδιάρθρωσή της.
Ο Ζελένσκι υπέγραψε νόμο στις 31 Ιουλίου που επιτρέπει την αναστολή των πληρωμών του εξωτερικού της χρέους μέχρι την 1η Οκτωβρίου. Λόγω της οικονομικής κατάστασης της Ουκρανίας, οι πιστωτές συμφώνησαν να παγώσουν τις πληρωμές ύψους περίπου 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι την 1η Αυγούστου 2024. Ως εκ τούτου, με τη μη εκπλήρωση αυτής της υποχρέωσης, η χώρα βρίσκεται πλέον σε βραχυπρόθεσμη χρεοκοπία που θα διαρκέσει έως ότου οι ιδιώτες ομολογιούχοι συμφωνήσουν να αναβάλουν τις πληρωμές του χρέους έως το 2027.
"Δεν αναμένουμε την πληρωμή εντός της συμβατικής περιόδου χάριτος των 10 εργάσιμων ημερών του ομολόγου", ανέφερε ο οργανισμός, προσθέτοντας πως μόλις πραγματοποιηθεί η αναδιάρθρωση, τα ομόλογα της Ουκρανίας θα εμπίπτουν στην κατηγορία D για χρεοκοπία μεγάλης κλίμακας.
Ωστόσο, δεν αναμένουν ότι αυτό θα διαρκέσει πολύ.
"Με την έναρξη ισχύος της αναδιάρθρωσης του εμπορικού χρέους σε ξένο νόμισμα, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε την αθέτηση πληρωμών ως θεραπευμένη και να αυξήσουμε την αξιολόγηση", δήλωσε η S&P. "Τείνουμε να αξιολογούμε τα περισσότερα κράτη που αναδύονται από την αθέτηση πληρωμών στις κατηγορίες "CCC" ή "B", ανάλογα με τους πιστωτικούς παράγοντες μετά την αθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των νέων όρων του δημόσιου χρέους".
Η αναδιάρθρωση θα επηρεάσει μόνο τα ουκρανικά διεθνή ομόλογα, τα οποία αντιστοιχούν σε κάτι λιγότερο από 22 δισ. δολάρια από τα περισσότερα από 140 δισ. δολάρια. Έτσι, η υποβάθμιση της S&P δεν περιλαμβάνει την αξιολόγηση CCC+ για το χρέος της Ουκρανίας σε "τοπικό νόμισμα" σε γρίβνα, σε αντίθεση με τα ομόλογα σε δολάρια. Διατηρείται κυρίως από την Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας και τις εγχώριες τράπεζές της, οι μισές από τις οποίες είναι κρατικές.
Η αθέτηση πληρωμής αυτών των ομολόγων "θα ενίσχυε τη δυσπραγία του τραπεζικού τομέα", προειδοποίησε η S&P, αυξάνοντας την πιθανότητα η κυβέρνηση να χρειαστεί να χορηγήσει μετρητά στις τράπεζες, "περιορίζοντας έτσι τα οφέλη από την ελάφρυνση του χρέους".
Οι προβλέψεις της S&P έρχονται μόλις λίγες ημέρες αφότου ο έτερος αμερικανικός οίκος αξιολόγησης Fitch ανακοίνωσε την υποβάθμιση της αξιολόγησης της Ουκρανίας, επικαλούμενος "την κατ' αρχήν συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 22 Ιουλίου" μεταξύ του Κιέβου και των κατόχων ευρωομολόγων για την αναδιάρθρωση του χρέους.
Ο οίκος δεν αποδίδει συνήθως προοπτικές σε κρατικές αξιολογήσεις CCC+ και κάτω. Η μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της Ουκρανίας σε τοπικό νόμισμα διατηρήθηκε στο CCC-, ενώ οι βραχυπρόθεσμες διεθνείς καταθετικές αποδείξεις και στα δύο νομίσματα αυξήθηκαν στο C, αφού ήταν στο CC. Η ανώτατη αξιολόγηση της χώρας διατηρήθηκε στο B-.
"Η υποβάθμιση του IDR της Ουκρανίας σε μακροπρόθεσμο νόμισμα αντανακλά την άποψη της Fitch ότι η καταρχήν συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 22 Ιουλίου μεταξύ της κυβέρνησης και ορισμένων κατόχων ευρωομολόγων σχετικά με τους όρους αναδιάρθρωσης, αφού το κοινοβούλιο ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα νομοθεσία που επιτρέπει στην κυβέρνηση να αναστείλει τις πληρωμές εμπορικού εξωτερικού χρέους για τρεις μήνες, σηματοδοτεί την έναρξη μιας διαδικασίας που μοιάζει με χρεοκοπία", ανέφερε η Fitch σε ανακοίνωσή της στις 24 Ιουλίου.
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός Denys Shmyhal ανακοίνωσε στις 22 Ιουλίου ότι η ανατολικοευρωπαϊκή χώρα είχε καταλήξει σε συμφωνία με μια επιτροπή κατόχων ευρωομολόγων για την αναδιάρθρωση του χρέους. Επιπλέον, ο Yaroslav Zheleznyak, μέλος της Ανώτατης Ράντα της Ουκρανίας, δήλωσε ότι το ουκρανικό κοινοβούλιο είχε εγκρίνει ένα νομοσχέδιο αναδιάρθρωσης που επέτρεπε στην κυβέρνηση να αναστείλει τις πληρωμές του εξωτερικού χρέους του κράτους μέχρι τον Οκτώβριο.
Παράλληλα, το Κίεβο ανακοίνωσε την 1η Αυγούστου ότι ο Ουκρανός υπουργός Οικονομικών Serhii Marchenko και ο περιφερειακός διευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας Bob Saum υπέγραψαν νέα χρηματοδοτική συμφωνία για την πρώτη δόση ύψους 3,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2024.
"Πρόκειται για την πρώτη δόση άμεσης δημοσιονομικής στήριξης από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2024. Το προγραμματισμένο ποσό της οικονομικής βοήθειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες για το τρέχον έτος ανέρχεται σε 7,8 δισεκατομμύρια δολάρια", αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Το Κίεβο χρειαζόταν την επιχορήγηση των 3,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ για μισθούς και προγράμματα κοινωνικής στήριξης, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Ντένις Σμιχάλ στις 23 Ιουλίου, προσθέτοντας πως τα κονδύλια θα παραδοθούν "σύντομα" μέσω της Παγκόσμιας Τράπεζας. Οι επιχορηγήσεις ήταν κρίσιμες για να αποτραπεί η κατάρρευση της ουκρανικής οικονομίας, αλλά δεν μπόρεσαν να σταματήσουν την αύξηση της φτώχειας.
Σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας που δημοσιεύθηκε στις 29 Μαΐου, 9 εκατομμύρια Ουκρανοί, σε έναν συνολικό εκτιμώμενο πληθυσμό 32 εκατομμυρίων, ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας, πράγμα που σημαίνει πως 1,8 εκατομμύρια περισσότεροι Ουκρανοί ζουν σε φτωχότερες συνθήκες από ό,τι το 2020.
Παρ' όλα αυτά, παρά τη δεινή αυτή κατάσταση, υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις πως το καθεστώς του Κιέβου προσπαθεί σοβαρά να ξεκινήσει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Εάν ο ουκρανικός στρατός απώθησε τις ρωσικές δυνάμεις και κέρδιζε τη σύγκρουση, θα μπορούσε να γίνει κατανοητό γιατί το Κίεβο υποβάλλεται σε οικονομική καταστροφή εν μέσω της ραγδαίας αύξησης της φτώχειας, αλλά το γεγονός ότι αυτό δεν συμβαίνει φέρνει σε περαιτέρω έλεγχο τη μαζοχιστική πολιτική του καθεστώτος που αρνείται να διαπραγματευτεί με τη Μόσχα.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr