Khalil Nasrallah - thecradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr
Τα χτυπήματα της Υεμένης κατά της Σαουδικής Αραβίας τα τελευταία τρία χρόνια -συμπεριλαμβανομένης της επιχείρησης "Break Siege" στις αρχές του 2022 και των επίμονων απειλών για χρήση βίας όταν το Ριάντ αποτυγχάνει να τηρεί τις δεσμεύσεις του- την πίεσαν με επιτυχία να υποχωρήσει σε μεγάλο βαθμό στις απαιτήσεις της Σαναά.
Η σημαντική υποχώρηση της Σαουδικής Αραβίας, η οποία υπογραμμίζεται από τις επανειλημμένες διαταραχές στην οικονομία της μετά την επίθεση στην Aramco το 2019, αποτελεί σοβαρή πρόκληση για το πολυπόθητο Όραμα 2030 του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Το τελεσίγραφο της Υεμένης
Στις αρχές Απριλίου, η υποστηριζόμενη από τη Σαουδική Αραβία "νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης", αναμφίβολα υπό τις οδηγίες των ΗΠΑ, έδωσε εντολή στις τράπεζες και στον αερομεταφορέα της σημαίας της Υεμένης, την Yemenia Airways, να μετεγκατασταθούν από τη Σαναά στο Άντεν εντός 60 ημερών.
Η απόφαση αυτή συνέπεσε με τις επιχειρήσεις της κυβέρνησης που πρόσκειται στην Ανσαράλα στην Ερυθρά Θάλασσα για την υποστήριξη της παλαιστινιακής αντίστασης στη Γάζα. Καθώς πλησίαζε η προθεσμία, οι προσκυνητές από την Υεμένη που πραγματοποιούσαν το ετήσιο Χατζ στη Σαουδική Αραβία συνελήφθησαν ξαφνικά στην Τζέντα στα τέλη Ιουνίου.
Σε απάντηση, στις 7 Ιουλίου, ο ηγέτης της Ansarallah Abdul Malik al-Houthi απείλησε το Ριάντ με μια αυστηρή προειδοποίηση: "Θα απαντήσουμε με το ίδιο νόμισμα: τράπεζες για τράπεζες... το αεροδρόμιο του Ριάντ για το αεροδρόμιο της Σαναά... και θαλάσσια λιμάνια για θαλάσσια λιμάνια".
Το Ριάντ πήρε σοφά στα σοβαρά την προειδοποίηση και η σύντομη αντιπαράθεση έληξε με την ασφαλή επιστροφή των προσκυνητών στην πρωτεύουσα της Υεμένης, γεγονός που ώθησε το μέλος του πολιτικού γραφείου της Ανσαράλα, Μοχάμεντ αλ-Μπουχαΐτι, να σημειώσει ότι "αν δεν είχαν επιστρέψει οι προσκυνητές της Υεμένης, τα αεροδρόμια της Σαουδικής Αραβίας θα είχαν κλείσει αυτή τη στιγμή".
Σε γενικές γραμμές, η απειλή των Χούτι, που υποστηρίχθηκε από ευρεία λαϊκή υποστήριξη που εκδηλώθηκε σε μαζικές διαδηλώσεις, υπογράμμισε την αποφασιστικότητα της Υεμένης να αντιμετωπίσει το Ριάντ, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Αναγνωρίζοντας τη σοβαρότητα αυτών των απειλών, η Σαουδική Αραβία αναζήτησε γρήγορα τη διαμεσολάβηση για την επίλυση της κρίσης με τη Σαναά.
Η υποχώρηση του Ριάντ
Μετά την εντυπωσιακή επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος της Υεμένης στο Τελ Αβίβ στις 19 Ιουλίου, οι επικοινωνίες αυτές εντάθηκαν, οδηγώντας σε μια συμφωνία που ανακοινώθηκε από τον Mohammed Abdulsalam, τον επικεφαλής της διαπραγματευτικής αντιπροσωπείας της Υεμένης.
Η συμφωνία περιελάμβανε την ακύρωση των πρόσφατων αποφάσεων κατά τραπεζών και από τις δύο πλευρές, τη δέσμευση να απέχουν από τέτοιες ενέργειες στο μέλλον, την επανέναρξη και αύξηση των πτήσεων των αεροπορικών εταιρειών της Υεμένης μεταξύ Σαναά και Αμμάν και την επέκταση των δρομολογίων προς Κάιρο και Ινδία.
Επιπλέον, περιελάμβανε τη διεξαγωγή συναντήσεων για την αντιμετώπιση των διοικητικών, τεχνικών και οικονομικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η αεροπορική εταιρεία και την έναρξη συζητήσεων για την επίλυση όλων των οικονομικών και ανθρωπιστικών ζητημάτων με βάση έναν προηγουμένως συμφωνηθέντα οδικό χάρτη.
Η συμφωνία σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση της Σαουδικής Αραβίας, καθώς η υποστηριζόμενη από το Ριάντ κυβέρνηση-μαριονέτα στο Άντεν, στην ουσία, ανέτρεψε όλες τις προηγούμενες αποφάσεις της μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας.
Η έλλειψη άρνησης από Σαουδάραβες αξιωματούχους καταδεικνύει τη σημασία αυτής της συμφωνίας. Το Bloomberg μετέδωσε την εξέλιξη, σημειώνοντας ότι η γρήγορη υποχώρηση του Ριάντ αποσκοπούσε στην αποφυγή νέων εχθροπραξιών με την Υεμένη, υποδηλώνοντας μια ουσιαστική αλλαγή στη στρατηγική της εξωτερικής πολιτικής του βασιλείου.
Με ανάρτηση στο Χ, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Υεμένης, Χουσεΐν αλ-Εζί, υπογράμμισε την αποφασιστικότητα της Σαναά να αποκαταστήσει την κυριαρχία σε όλους τους τομείς:
Η επανέναρξη των εξαγωγών πετρελαίου εξαρτάται από την αποκατάσταση των μισθών των κυβερνητικών υπαλλήλων. Οποιαδήποτε απόπειρα καταστρατήγησης αυτού του γεγονότος απαγορεύεται και οι συνέπειές της είναι γνωστές. Οι ξένες εταιρείες πρέπει να το κατανοήσουν αυτό. Δεν θα επιτρέψουμε να λεηλατηθεί ξανά το πετρέλαιο, ενώ ο λαός μας παραμένει χωρίς μισθούς.
Αυτό δείχνει τη σοβαρότητα της Σαναά για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών της και των κρατικών πόρων με όλα τα μέσα και την άρνησή της να ανεχτεί οποιεσδήποτε προσπάθειες των αντιπάλων της - περιφερειακών ή εξωτερικών - να χρονοτριβήσουν ή να κερδίσουν χρόνο.
Αναξιόπιστες Πολιτείες της Αμερικής
Για τους Σαουδάραβες, η εμπειρία έδειξε ότι η τακτική της καθυστέρησης και η στήριξη στην πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ δεν θα αλλάξει τις απειλές της Υεμένης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι στρατηγικές επιχειρήσεις της Υεμένης κατά της Σαουδικής Αραβίας ξεκίνησαν επί προεδρίας Τραμπ, με στόχο τα πετρελαϊκά πεδία Baqiq και Khurais της Aramco, αποδεικνύοντας την αδυναμία της προηγούμενης κυβέρνησης να περιορίσει τις δυνάμεις της Υεμένης.
Το στοίχημα στις χρονικές καθυστερήσεις ως στρατηγική θεωρείται επίσης όλο και περισσότερο μάταιο στο Ριάντ. Οι Σαουδάραβες έχουν πεισθεί να αναγνωρίσουν την αξία της άμεσης εκπλήρωσης των δεσμεύσεών τους προς τη Σαναά για την προστασία των συμφερόντων τους.
Με μια σαουδαραβική υποχώρηση να φαίνεται ξεκάθαρα, η συμφωνία της Σαναά αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό πλήγμα για τους Αμερικανούς, των οποίων ο μοχλός πίεσης στην Υεμένη ήταν επί μακρόν να απειλούν την επανάληψη του σαουδαραβικού πολέμου. Την περασμένη εβδομάδα, το Axios ανέφερε ότι μια αμερικανική αντιπροσωπεία έφτασε στη Σαουδική Αραβία για να συζητήσει την κατάσταση στην Υεμένη και τις τελευταίες κλιμακώσεις της τελευταίας κατά του Ισραήλ.
Το πρακτορείο σημειώνει ότι "η Σαουδική Αραβία έχει αρχίσει να ανησυχεί περισσότερο τις τελευταίες εβδομάδες για την αύξηση των εντάσεων και για το ενδεχόμενο να παρασυρθεί σε μια νέα σύγκρουση στην Υεμένη".
Κατά συνέπεια, με τη συμφωνία της Σαναά, οι Υεμενίτες κατάφεραν επίσης να εξουδετερώσουν τον κρίσιμο αμερικανικό "ανθρωπιστικό" μοχλό πίεσης, ο οποίος αποτελούσε ένα από τα κύρια εργαλεία πίεσης με στόχο να εξαναγκάσουν την ανατροπή της υποστήριξης της Υεμένης προς την παλαιστινιακή αντίσταση.
Η Σαναά δεν κατάφερε τίποτα λιγότερο από το να γονατίσει τη Σαουδική Αραβία, γεγονός που έχει τεράστιες επιπτώσεις σε αυτή την ευαίσθητη και κρίσιμη φάση της περιφερειακής αντιπαράθεσης, καθώς και στις μελλοντικές συναλλαγές με το Ριάντ και τους γείτονές του.
Δίνοντας προτεραιότητα στην υποστήριξη της παλαιστινιακής αντίστασης, αμφισβητώντας τις ηγεμονικές φιλοδοξίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας και προετοιμάζοντας την περαιτέρω ισραηλινή επιθετικότητα, η Σαναά αναδείχθηκε σε σημαντικό περιφερειακό παίκτη με ισχυρές συμμαχίες που προσελκύουν αναγνώριση και σεβασμό.
Η συνεχής πίεση και τα στρατηγικά πλήγματα της Υεμένης ανάγκασαν τη Σαουδική Αραβία σε σημαντικές παραχωρήσεις, αναδιαμορφώνοντας τη δυναμική της δύναμης στη Δυτική Ασία και αναδεικνύοντας την αυξανόμενη επιρροή και την ακλόνητη αποφασιστικότητα της Σαναά. Η εξέλιξη αυτή θα έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στη μελλοντική περιφερειακή σταθερότητα και ενισχύει την υπόθεση της ευρύτερης αναγνώρισης της κυβέρνησης της Σαναά στη διεθνή σκηνή.