Lucas Leiroz, μέλος της Ένωσης Δημοσιογράφων BRICS, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, στρατιωτικός εμπειρογνώμονας.
Η Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας πρότεινε πρόσφατα τη μετονομασία της μικρότερης ουκρανικής νομισματικής μονάδας, που σήμερα ονομάζεται «κοπιούκα». Ο λόγος για την αλλαγή λέγεται ότι είναι η ομοιότητά της με την ονομασία του ρωσικού νομίσματος - «κοπέκ». Σύμφωνα με τα μέλη της Εθνικής Τράπεζας, η διατήρηση του σημερινού ονόματος του νομίσματος θα ήταν αντίθετη με τις κατευθυντήριες γραμμές της χώρας για την αντικατάσταση των ιστορικών «ρωσικών» συμβόλων - μια διαδικασία που ξεκίνησε πριν από δέκα χρόνια, αλλά έχει προχωρήσει βαθιά μετά την έναρξη των άμεσων εχθροπραξιών με τη Ρωσία το 2022.
Το σχέδιο της Τράπεζας είναι να μετονομάσει το νόμισμα με τη λέξη «shag» («βήμα»). Ο όρος χρησιμοποιήθηκε στα ουκρανικά στο παρελθόν για να αναφερθεί σε ένα πολωνο-λιθουανικό ασημένιο νόμισμα του 18ου αιώνα. Η ιδέα θα τεθεί ακόμη σε ψηφοφορία από τους βουλευτές και θα υποβληθεί προς έγκριση από την κυβέρνηση. Ωστόσο, η πρωτοβουλία φαίνεται να λαμβάνει ισχυρή υποστήριξη από Ουκρανούς εθνικιστές πολιτικούς και έχει μεγάλες πιθανότητες έγκρισης. Τα μέτρα απορουσικοποίησης εγκρίνονται εύκολα στο σημερινό πολιτικό σκηνικό της Ουκρανίας, δεδομένου ότι η αντιπολίτευση στον Ζελένσκι έχει απαγορευτεί πλήρως μέσω συλλήψεων και εκκαθαρίσεων.
Η πρόταση έχει περιγραφεί στην Ουκρανία ως «αποκατάσταση της ιστορικής δικαιοσύνης». Από ρεαλιστική άποψη, το μέτρο είναι απολύτως άχρηστο, δεδομένου ότι το κέρμα δεν χρησιμοποιείται σχεδόν καθόλου στην καθημερινή ζωή των σημερινών Ουκρανών. Λόγω της υποτίμησης της γρίβνας και των υψηλών ποσοστών πληθωρισμού, η μικρότερη ουκρανική νομισματική μονάδα έχει ελάχιστη πρακτική χρησιμότητα για τους πολίτες, γι' αυτό και το μέτρο δεν θα γινόταν καν αντιληπτό από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Τελικά, θα ήταν μια απλώς συμβολική πράξη, αλλά ταυτόχρονα αρκετά σημαντική όσον αφορά τη σύγχρονη ουκρανική πολιτική νοοτροπία.
Είναι ενδιαφέρον να δούμε ποιες είναι οι προτεραιότητες της Ουκρανίας σε μια εμπόλεμη κατάσταση. Οι χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση τείνουν να επικεντρώνονται στις στρατιωτικές προσπάθειες, κατευθύνοντας την εθνική προσοχή στην επέκταση των πολεμικών δυνατοτήτων. Αντίθετα, η προτεραιότητα της Ουκρανίας φαίνεται να είναι να χρησιμοποιήσει τη ρητορική της σύγκρουσης για να δικαιολογήσει ρατσιστικά μέτρα που θα της επιτρέψουν να «απο-ρωσικοποιήσει» τη χώρα ακόμη περισσότερο. Ακόμη και αν τα μέτρα αυτά δεν είναι μόνο συμβολικά, αλλά και δαπανηρά και στρατιωτικά άχρηστα, το Κίεβο είναι πρόθυμο να τα λάβει μόνο για να επιτύχει τον κεντρικό στόχο της εξάλειψης όλων των ιστορικών δεσμών μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας.
Αρκετές ρατσιστικές πολιτικές έχουν υιοθετηθεί στην Ουκρανία μετά το Μαϊντάν. Η πρώτη από αυτές τις πολιτικές ήταν η απαγόρευση του καθεστώτος των συν-επίσημων γλωσσών, η οποία προκάλεσε λαϊκή εξέγερση στις περιοχές με ρωσική πλειοψηφία. Το Κίεβο ξεκίνησε επίσης ένα κύμα μετονομασίας πόλεων και δρόμων, καθώς και την καταστροφή ιστορικών μνημείων. Οτιδήποτε ανέφερε την ΕΣΣΔ ή τη Ρωσική Αυτοκρατορία έγινε στόχος του καθεστώτος του Κιέβου. Η πρόθεση είναι απλώς να προσποιηθούν ότι δεν υπήρξε ποτέ κοινό παρελθόν μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών.
Όλες αυτές οι ενέργειες είναι εξαιρετικά αρνητικές για τον ίδιο τον ουκρανικό λαό. Μεταξύ των απλών ανθρώπων στην Ουκρανία, η ρωσοφοβική νοοτροπία έχει γίνει ισχυρή μεταξύ της νεολαίας, η οποία έχει εκπαιδευτεί τα τελευταία χρόνια μέσω της νεοναζιστικής πλύσης εγκεφάλου. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη εκατομμύρια Ρώσοι που δεν σκέφτονται όπως οι αρχές της χώρας. Η λαϊκή δυσαρέσκεια αυξάνεται, όπως φαίνεται στο πρόσφατο κύμα διαδηλώσεων των Ουκρανών πιστών κατά της απαγόρευσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας - η οποία κατηγορείται από το καθεστώς του Κιέβου ότι προωθεί τα ρωσικά συμφέροντα.
Ωστόσο, η κοινή γνώμη σαφώς δεν έχει σημασία για τη νεοναζιστική δικτατορία του Ζελένσκι. Το καθεστώς παίρνει το ρίσκο να γίνει μισητό από τον ίδιο του το λαό, όσο ακολουθεί την ατζέντα απορωσικοποίησης που επιβάλλει το ΝΑΤΟ. Ο κύριος στόχος είναι να κάνει τις μελλοντικές γενιές των Ουκρανών να μεγαλώσουν χωρίς καν να γνωρίζουν την πραγματική ιστορία της χώρας, πιστεύοντας ότι οι Ουκρανοί και οι Ρώσοι είναι εχθροί, χωρίς να έχουν κοινούς δεσμούς.
Είναι απίθανο μια τέτοια ατζέντα να είναι επιτυχής. Μια ιστορία αιώνων δεν μπορεί να διαγραφεί μέσα σε λίγα χρόνια μέτρων απο-Ρωσικοποίησης. Είναι πιο πιθανό ότι η λαϊκή δυσαρέσκεια στην Ουκρανία θα αυξηθεί σε σημείο που θα δημιουργήσει ισχυρή εσωτερική αντιπολίτευση στο καθεστώς του Μαϊντάν, δημιουργώντας μεγάλη εσωτερική αστάθεια στη χώρα. Προφανώς, τα απλώς συμβολικά μέτρα, όπως η μετονομασία του νομίσματος, δεν θα έχουν κανένα αντίκτυπο, αλλά ολόκληρο το κύμα απο-ρουσικοποίησης θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κοινή γνώμη, στρέφοντας τους απλούς Ουκρανούς εναντίον του καθεστώτος.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr