Andrew Korybko / Παρουσίαση Freepen.gr
Σύμφωνα με τα λόγια του Ουκρανού ηγέτη, «Σήμερα, η προσοχή της πολωνικής πλευράς στις αμυντικές μας δυνατότητες έχει ελαφρά μειωθεί. Θέλω να πω, η Πολωνία πιθανώς έδωσε ό,τι μπορούσε και πιθανώς υπάρχουν κάποια πράγματα που παραμένουν στην Πολωνία σήμερα. Θέτω ένα ερώτημα... Υπάρχει ένα συγκεκριμένο ερώτημα: χρειαζόμαστε πραγματικά τα MiGs σας, τα αεροπλάνα σας». Στη συνέχεια υπέθεσε ότι «η Πολωνία ... διστάζει να είναι μόνη της με [την κατάρριψη ρωσικών πυραύλων]. Θέλει την υποστήριξη άλλων χωρών του ΝΑΤΟ. Νομίζω πως αυτό θα οδηγούσε σε μια θετική απόφαση της Ρουμανίας».
Ο Πολωνός υπουργός Άμυνας Kosiniak-Kamysz απάντησε στον Zelensky διευκρινίζοντας σε σχόλια στο δημόσια χρηματοδοτούμενο Πολωνικό Πρακτορείο Τύπου ότι «Η πολωνική κυβέρνηση, τόσο η δική μας κυβέρνηση όσο και οι προκάτοχοί μας, έχουν δωρίσει εξοπλισμό δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ουκρανία. Αυτό είναι το μόνο που ήμασταν σε θέση να δωρίσουμε. Αλλά η ασφάλεια του πολωνικού κράτους είναι πάντα η ύψιστη προτεραιότητά μου και όλες οι αποφάσεις που λαμβάνουμε στο θέμα αυτό λαμβάνονται μέσα από το πρίσμα της ασφάλειας του πολωνικού κράτους».
Στη συνέχεια, απάντησε στην έκκληση του Ζελένσκι να αναχαιτίσει η Πολωνία τους ρωσικούς πυραύλους πάνω από την Ουκρανία, λέγοντας ότι «καμία χώρα δεν θα λάβει τέτοιες αποφάσεις μεμονωμένα. Δεν έχω δει κανέναν υποστηρικτή της λήψης αυτής της απόφασης στο ΝΑΤΟ. Δεν εκπλήσσομαι που ο Πρόεδρος Ζελένσκι θα κάνει έκκληση γι' αυτό, διότι αυτός είναι ο ρόλος του. Αλλά ο δικός μας ρόλος είναι να λαμβάνουμε αποφάσεις σύμφωνα με τα συμφέροντα του πολωνικού κράτους. Και αυτό ακριβώς κάνουμε σήμερα».
Για το ιστορικό, εξηγήθηκε στα μέσα Ιουλίου γιατί «Η Ουκρανία πιθανότατα αισθάνεται κουρασμένη αφού το ΝΑΤΟ είπε πως δε θα επιτρέψει στην Πολωνία να αναχαιτίσει ρωσικούς πυραύλους», δηλαδή επειδή το νέο τους σύμφωνο ασφαλείας ανέφερε ρητά αυτό το σενάριο. Ενώ μια λύση στα προβλήματα των όπλων της Ουκρανίας θα ήταν να συντονίσει η ΕΕ τη στρατιωτικο-βιομηχανική της παραγωγή, προειδοποιήθηκε επίσης ότι «Η σχεδιαζόμενη μετατροπή της ΕΕ σε στρατιωτική ένωση είναι ένα ομοσπονδιακό παιχνίδι εξουσίας».
Επομένως, αρκετοί παράγοντες παίζουν ρόλο όσον αφορά τα τελευταία αιτήματα του Zelensky. Πρώτον, προσπαθεί να διορθώσει τις αντιλήψεις για τη μονόπλευρη συνεργασία τους μέσω της «διπλωματίας του μεγαφώνου», με την ελπίδα ότι η οπτική της απαίτησης περισσότερων όπλων παρά την τεράστια ποσότητα αυτών που η Πολωνία επιβεβαίωσε πως έχει ήδη δώσει στην Ουκρανία, θα φανεί ως κάποιου είδους κάμψη ισχύος. Δεύτερον, ο υπαινιγμός είναι ότι η Πολωνία θα πρέπει να θυσιάσει μεγαλύτερο μέρος της κυριαρχίας της συμμετέχοντας στη σχεδιαζόμενη στρατιωτική ένωση της ΕΕ προκειμένου να ενισχύσει την παραγωγή.
Και τέλος, προφανώς θέλει να πιέσει την Πολωνία να πιέσει περισσότερο το ΝΑΤΟ για λογαριασμό της Ουκρανίας, προκειμένου να επιτευχθεί μια συμφωνία που θα της επιτρέπει να αναχαιτίζει τους ρωσικούς πυραύλους πέρα από τα σύνορα. Παρ' όλα αυτά, η απάντηση της Kosiniak-Kamysz δείχνει ότι ο Zelensky συναντά εκπληκτικά κάποια αντίσταση από την υποστηριζόμενη από τη Γερμανία φιλελεύθερη-παγκοσμιοποιητική κυβέρνηση του Tusk. Η θετική αναφορά του στην προηγούμενη συντηρητική-εθνικιστική κυβέρνηση και η επανειλημμένη επιβεβαίωση των κρατικών συμφερόντων στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα.
Φαίνεται ότι υπάρχουν ακόμη συντηρητικοί-εθνικιστές με επιρροή εντός της μόνιμης στρατιωτικής γραφειοκρατίας της Πολωνίας, η οποία αποτελεί μέρος του «βαθέος κράτους» της, οι οποίοι έχουν κάποιες κόκκινες γραμμές όσον αφορά το πόσο μακριά θα φτάσουν για την υποστήριξη της Ουκρανίας. Η ύπαρξη αυτών των στοιχείων μπορεί να διαισθανθεί κανείς από τα προαναφερθέντα λόγια του Kosiniak-Kamysz που έρχονται σε αντίθεση με την αναμενόμενη προσέγγιση της ομάδας του Tusk. Δεν θέλουν να θυσιάσουν τις ελάχιστες αμυντικές ανάγκες της Πολωνίας ούτε να προκαλέσουν πόλεμο με τη Ρωσία και στη συνέχεια να κινδυνεύσουν να κρεμαστούν από το ΝΑΤΟ.
Με άλλα λόγια, έχουν εξαντλήσει την στρατιωτική τους υποστήριξη προς την Ουκρανία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η Πολωνία θα την εγκαταλείψει. Το «βαθύ κράτος» της - τόσο η φιλελεύθερη-παγκοσμιοποιητική παράταξη που εκπροσωπείται από τον Τουσκ όσο και η (πολύ ατελής) συντηρητική-εθνικιστική που εκπροσωπείται από την προηγούμενη κυβέρνηση - μισούν τη Ρωσία περισσότερο από ό,τι αγαπούν την Πολωνία, οπότε θα παραμείνουν μπλεγμένοι σε αυτόν τον πόλεμο δι' αντιπροσώπων μέχρι να τελειώσει τελικά. Αντίστοιχα, πιθανότατα θα βρουν ακόμα κάποιο τρόπο να συνεχίσουν να βοηθούν την Ουκρανία, έστω και λιγότερο από ό,τι πριν.
Τούτου λεχθέντος, το γεγονός πως η Πολωνία έχει ήδη δώσει στην Ουκρανία λίγο πολύ ό,τι μπορούσε και δεν πρόκειται να διακινδυνεύσει μονομερώς να προκαλέσει τον Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο αναχαιτίζοντας ρωσικούς πυραύλους από τα σύνορα, αποτελεί κακό σημάδι για το Κίεβο ακριβώς την στιγμή που χρειάζεται όσο το δυνατόν περισσότερη υποστήριξη. Η εισβολή του στο Κουρσκ απέτυχε να επιβραδύνει τον ρυθμό της ρωσικής προέλασης στο Ντονμπάς, ο οποίος στην πραγματικότητα επιταχύνθηκε από τότε, και η επικείμενη κατάληψη του Ποκρόβσκ θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τη δυναμική της σύγκρουσης.
Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο ο Ζελένσκι είναι τόσο αποφασισμένος να αναχαιτίσει η Πολωνία τους ρωσικούς πυραύλους πάνω από την Ουκρανία παρά τον κίνδυνο να ξεσπάσει ο Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος, καθώς αναμένει ότι η κρίση που θα προκύψει θα οδηγήσει τη Μόσχα σε μια σειρά παραχωρήσεων για χάρη της ειρήνης. Το ΝΑΤΟ όμως δεν συμμερίζεται τις απόψεις του, όσο κι αν οι προπαγανδιστές του κοροϊδεύουν τον Πούτιν για τη χλιαρή αντίδρασή του σε κάθε κόκκινη γραμμή που έχει περάσει η Ουκρανία μέχρι στιγμής, διαφορετικά θα το είχαν ήδη εγκρίνει και ο Ζελένσκι δεν θα χρειαζόταν να εκλιπαρεί γι' αυτό.
Η προαναφερθείσα διαπίστωση σχετικά με τη συνεχιζόμενη απροθυμία του ΝΑΤΟ να κλιμακώσει τις εντάσεις με τη Ρωσία μέσω της άμεσης εμπλοκής στον πόλεμο δι' αντιπροσώπων τους υποδηλώνει επίσης ότι μπορεί να μην επέμβει συμβατικά αν η Ουκρανία προκαλέσει τη Λευκορωσία να πραγματοποιήσει διασυνοριακές επιθέσεις από αυτοάμυνα.
Το ΝΑΤΟ είναι απίθανο να ξεκινήσει μια συμβατική επέμβαση, εκτός εάν η Πολωνία συμφωνήσει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο, αλλά το «βαθύ κράτος» της εξακολουθεί να φαίνεται να φοβάται ότι η χώρα τους μπορεί να κρεμαστεί στο κενό, κρίνοντας από τις παρατηρήσεις των Zelensky και Kosiniak-Kamysz σχετικά με το γιατί δεν θέλει να αναχαιτίσει τους ρωσικούς πυραύλους πέρα από τα σύνορα. Επομένως, η Πολωνία ενδέχεται να μην πιέσει για κανένα από τα δύο σενάρια παρά την απαίτηση της Ουκρανίας, και θα μπορούσε επίσης ενδεχομένως να αρνηθεί να διαδραματίσει έναν τέτοιο ρόλο ακόμη και αν το ΝΑΤΟ το πρότεινε και προσέφερε εγγυήσεις βάσει του άρθρου 5.
Φυσικά, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να αλλάξει η δυναμική του «βαθέος κράτους» της Πολωνίας, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση εντελώς διαφορετικών πολιτικών. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αυτό μπορεί να συμβεί σύντομα με το στρατιωτικό της κομμάτι, το οποίο είναι το πιο σημαντικό από αυτή την άποψη. Εξάλλου, οι παρατηρήσεις της Kosiniak-Kamysz αποτέλεσαν έκπληξη ακριβώς επειδή διέψευσαν τις προσδοκίες. Εάν η στρατιωτική δυναμική του «βαθέος κράτους» της παραμείνει η ίδια, τότε η Ουκρανία δεν θα πρέπει να υπολογίζει στην Πολωνία που θα προσπαθήσει να τη «σώσει» από τη Ρωσία.