Andrew Korybko / Παρουσίαση Freepen.gr
Για το ιστορικό, η αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου αξιοποιήθηκε από το Ισραήλ ως πρόσχημα για τη συλλογική τιμωρία των Παλαιστινίων στη Γάζα μέσω μιας μεγάλης κλίμακας βομβαρδιστικής εκστρατείας και εισβολής, η οποία έκτοτε επεκτάθηκε και σε στόχους στον Λίβανο, τη Συρία, το Ιράκ, το Ιράν και την Υεμένη. Για όλες τις προθέσεις και τους σκοπούς, πρόκειται πλέον για έναν περιφερειακό πόλεμο δι' αντιπροσώπων μεταξύ του Ισραήλ και του άξονα αντίστασης υπό ιρανική ηγεσία, ο οποίος μετρά τη Χεζμπολάχ ως ένα από τα ισχυρότερα μέλη του.
Η «Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή» (Mutually Assured Destruction - MAD) που έχει προκύψει μεταξύ τους ως αποτέλεσμα των όχι και τόσο μυστικών πυρηνικών δυνατοτήτων του Ισραήλ και των εντυπωσιακών συμβατικών δυνατοτήτων του Άξονα Αντίστασης έχει αποτρέψει μέχρι τώρα το ξέσπασμα ενός ολοκληρωτικού πολέμου. Παρ' όλα αυτά, αυτή η παρατεταμένη σύγκρουση ωφελεί τον Άξονα Αντίστασης πολύ περισσότερο από το Ισραήλ, το δεύτερο εκ των οποίων είδε την προπολεμική του φήμη ως στρατιωτικού ηγέτη και μάλιστα φαινομενικά ανίκητου (εξαιρουμένης της «ατυχίας» του 2006, όπως την βλέπουν οι υποστηρικτές του) να καταρρέει.
Εκεί που το Ισραήλ έχει το πλεονέκτημα είναι στο να χτυπάει τους αντιπάλους του εκεί που πονάει είναι μέσω περιφερειακών βομβαρδισμών και επιχειρήσεων πληροφοριών, αλλά οι πρώτοι δεν έχουν ακόμη επιτύχει τον επιθυμητό στόχο της συνολικής υποβάθμισης των δυνατοτήτων τους. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις πληροφοριών βασίζονται όλο και περισσότερο, ιδίως λόγω της ισχυρής ψυχολογικής τους επίδρασης, γι' αυτό και η δολοφονία του πολιτικού επικεφαλής της Χαμάς στην Τεχεράνη αυτό το καλοκαίρι και η τελευταία επίθεση με τηλεειδοποιητή.
Η πιο πρόσφατη επιχείρηση πληροφοριών ήταν αναμφισβήτητα η πιο επιζήμια όσον αφορά τον ψυχολογικό και στρατηγικό αντίκτυπό της. Όσον αφορά την πρώτη, έδειξε ότι το Ισραήλ μπόρεσε να θέσει σε κίνδυνο την υλικοτεχνική υποδομή της Χεζμπολάχ για να τοποθετήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, εκρηκτικά κοντά στις μπαταρίες των βομβητών τους, τα οποία στη συνέχεια υποτίθεται ότι εξερράγησαν αφού οι τελευταίοι χειραγωγήθηκαν ώστε να υπερφορτιστούν για να τους πυροδοτήσουν. Όσο για το δεύτερο, έβγαλε σχεδόν 3.000 πράκτορες από τον πόλεμο προς το παρόν, με κόστος όμως τον ακρωτηριασμό ή και τη δολοφονία και αμάχων.
Ενώ ορισμένοι παρατηρητές ανησυχούν πως αυτό θα μπορούσε να προηγηθεί μιας εισβολής στο Λίβανο όπως το 2006, ειδικά μετά τη δήλωση του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας ότι η διακοπή των διασυνοριακών βομβαρδισμών της Χεζμπολάχ και η επιστροφή των εκτοπισμένων στο Βόρειο Ισραήλ είναι πλέον ένας από τους πολεμικούς στόχους τους, αυτό μπορεί να μη συμβεί. Εξάλλου, η MAD εξακολουθεί να ισχύει, αν και οι γερακίσιοι Ισραηλινοί, όπως ο Μπίμπι και οι γύρω του, θα μπορούσαν να τζογάρουν επικίνδυνα ότι θα μπορούσαν να δελεάσουν τις ΗΠΑ να επέμβουν στο πλευρό τους, προκειμένου να γείρουν τις πιθανότητες υπέρ τους.
Εκτός αν το κάνουν για τα καλά, πράγμα που δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί, είναι πιθανό ότι το Ισραήλ σκόπευε μόνο να παραλύσει σε κάποιο βαθμό τις επιχειρήσεις της Χεζμπολάχ, προκειμένου να την εξαναγκάσει σε παραχωρήσεις ή να την κάνει να κλιμακώσει πρώτα. Για να εξηγήσουμε, το Ισραήλ θέλει η Χεζμπολάχ να σταματήσει να χτυπά τις βόρειες περιοχές του, όμως η Χεζμπολάχ δεν θα το κάνει αν το Ισραήλ δεν σταματήσει να χτυπά τις νότιες περιοχές του Λιβάνου. Το δίλημμα της ασφάλειάς τους είναι τέτοιο που κανένας από τους δύο δε θέλει να φανεί αδύναμος με το να είναι ο πρώτος που θα σταματήσει τις εχθροπραξίες, ειδικά από τη στιγμή που δεν εμπιστεύονται τον άλλον ότι θα ανταποδώσει.
Υπάρχει επίσης το ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, οι όροι της οποίας μπορεί να μην ανταποκρίνονται στα συμφέροντα της Χεζμπολάχ, αφού το Ισραήλ θα μπορούσε να δεχτεί έναν συμβιβασμό εκεί μόνο για να ανακατευθύνει τον στρατό του προς τον Λίβανο, οπότε θα ήταν δυσμενές για την ομάδα να εγκαταλείψει τη νεκρή ζώνη κατά μήκος των συνόρων. Το Ισραήλ έχει επίσης δημιουργήσει τη δική του ρυθμιστική ζώνη στην πλευρά του Λιβάνου, αλλά αυτή της Χεζμπολάχ είναι πολύ πιο σημαντική, καθώς είναι μια μη κρατική ομάδα, ενώ το Ισραήλ είναι κρατικός παράγοντας, γεγονός που κάνει την πρώτη να φαίνεται ισχυρότερη και τη δεύτερη ασθενέστερη.
Αν το Ισραήλ μπορούσε να πείσει τη Χεζμπολάχ να γίνει η πρώτη που θα έπαυε τα πυρά ή τουλάχιστον θα περιόριζε τις εχθροπραξίες κατά μήκος των συνόρων, τότε θα ήταν ευκολότερο για το Ισραήλ να ακολουθήσει το παράδειγμά της, διευκολύνοντας έτσι την επιστροφή των προαναφερθέντων εκτοπισμένων του, των οποίων η φυγή υπό πίεση ενίσχυσε την αντίληψη ότι το Ισραήλ δεν είναι πραγματικά ανίκητο. Από την άλλη πλευρά, η επίθεση με τους βομβητές θα μπορούσε επίσης να έχει ως στόχο να προκαλέσει τη Χεζμπολάχ σε κλιμάκωση με τρόπο που θα μπορούσε να ωθήσει τις ΗΠΑ σε άμεση επέμβαση και έτσι να αυξήσει τις πιθανότητες μιας ισραηλινής νίκης.
Για να είμαστε σαφείς, η στρατιωτική παρέμβαση των ΗΠΑ σε οποιονδήποτε μελλοντικό πόλεμο Ισραήλ-Χεζμπολάχ δεν θα οδηγούσε αυτόματα στη νίκη του πρώτου, αλλά ο Μπίμπι και άλλα γεράκια μπορεί να εξακολουθούν να είναι αποφασισμένοι να το κάνουν. Αυτό που οι παρατηρητές είναι πεπεισμένοι πως είναι το πιο λογικό δεν το βλέπουν πάντα έτσι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής. Οι ενέργειες του Ισραήλ καθ' όλη τη διάρκεια του συνεχιζόμενου περιφερειακού πολέμου δι' αντιπροσώπων, από τον βομβαρδισμό του ιρανικού προξενείου στη Δαμασκό μέχρι τη δολοφονία του πολιτικού επικεφαλής της Χαμάς στην Τεχεράνη και τώρα την επίθεση με τον βομβητή, μαρτυρούν αυτό το γεγονός.
Παρά την απομάκρυνση περίπου τριών χιλιάδων πρακτόρων της Χεζμπολάχ από τον πόλεμο προς το παρόν, το Ισραήλ μπορεί να εξακολουθεί να μην αισθάνεται αρκετά άνετα να δοκιμάσει τις δυνάμεις του σε μια νέα εισβολή στο Νότιο Λίβανο. Η Χεζμπολάχ έχει ακόμα πολλούς μαχητές για την εκτόξευση του τεράστιου αποθέματος πυραύλων της εναντίον του Ισραήλ στο πλαίσιο της MAD. Ο Μπίμπι δεν είναι επίσης ακόμα σίγουρος αν μπορεί να υπολογίζει στις ΗΠΑ για να σώσουν το Ισραήλ αν χάσει. Αν ήταν σίγουρος ότι θα κέρδιζε μόνος του, τότε πιθανότατα θα το είχε προχωρήσει μέχρι τώρα.
Οι παρατηρητές θα πρέπει επίσης να θυμούνται ότι η επίθεση με τους βομβητές δεν είναι επαναλήψιμη λόγω του πως η Χεζμπολάχ άλλαξε τις μεθόδους επικοινωνίας της ως απάντηση σε αυτό που μόλις συνέβη, εγείροντας έτσι το ερώτημα γιατί το Ισραήλ προχώρησε σε αυτήν τώρα. Ενώ ορισμένοι εικάζουν ότι αυτό συνέβη επειδή η Χεζμπολάχ άκουσε πως οι βομβητές τους μπορεί να είχαν παραβιαστεί, οπότε ήταν μια στιγμή «τώρα ή ποτέ», η ανάλυση αυτή υποστηρίζει ότι έγινε σκόπιμα για τον ψυχολογικό και στρατηγικό αντίκτυπο που εξηγείται.
Το Ισραήλ έχει κουραστεί αφού όλες οι μάχες στη Γάζα απέτυχαν να καταστρέψουν εντελώς τη Χαμάς. Η επιμελώς καλλιεργημένη φήμη του ως η μόνη «ηθική» χώρα στην περιοχή βρίσκεται σε κλονισμό μετά τον μεγάλο φόρο αίματος που η σύγκρουσή του προκάλεσε στους Παλαιστίνιους αμάχους, ενώ οι αντιλήψεις για το στρατιωτικό του αήττητο έχουν καταρρεύσει. Η οικονομία επίσης δεν πάει και τόσο καλά και η αναταραχή αυξάνεται, τόσο στο εσωτερικό της κοινωνίας όσο και μεταξύ των μελών της μόνιμης στρατιωτικής, μυστικής και διπλωματικής γραφειοκρατίας του Ισραήλ («βαθύ κράτος»).
Αν ο Μπίμπι αισθάνεται εξαναγκασμένος από τις περιστάσεις να δεχτεί ένα συμβιβασμό στη Γάζα που δεν ανταποκρίνεται σε κανέναν από τους στόχους για τους οποίους νωρίτερα δήλωνε ότι αγωνίζεται, και δεν αποφασίσει να ρίξει τα ζάρια από απελπισία εισβάλλοντας στον Νότιο Λίβανο, τότε ίσως να θέλει μια όσο το δυνατόν πιο «προσωποπαγή» στρατηγική εξόδου. Εδώ είναι που μπαίνει στο παιχνίδι η επίθεση με τους βομβητές, αφού έπληξε καίρια τη Χεζμπολάχ, αν και η ομάδα απέχει πολύ από το να σακατευτεί, και μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες (ή έτσι νομίζει) για μια αμοιβαία κατάπαυση του πυρός κατά μήκος των συνόρων τους.
Αν έχει το αντίθετο αποτέλεσμα της επιδείνωσης των εχθροπραξιών, τότε αυτό είναι επίσης στρεβλά επωφελές γι' αυτόν, αφού η αντίδραση της Χεζμπολάχ μπορεί να είναι αρκετά σοβαρή ώστε να πιέσει τις ΗΠΑ να επέμβουν άμεσα, γι' αυτό και η συνέχιση του status quo είναι το τελευταίο πράγμα που θα περίμενε. Η ίδια λογική ισχύει και για την καθυστερημένη αντίδραση του Ιράν στη δολοφονία του επικεφαλής της Χαμάς στην πρωτεύουσά του. Κανένα από τα δύο δεν ήταν game-changers, αλλά τζόγος είτε για αποκλιμάκωση είτε για κλιμάκωση με τρόπους που προωθούν τα συμφέροντα του Ισραήλ, όπως τα αντιλαμβάνεται ο Μπίμπι.