Η απόφαση της Γερμανίας να επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους σε μια προσπάθεια να σταματήσει τη μαζική μετανάστευση είναι αμήχανη για τον Keir Starmer. Πριν από δύο εβδομάδες ο Βρετανός πρωθυπουργός, φίλος της ευρωπαϊκής ελεύθερης κυκλοφορίας, επισκέφθηκε το Βερολίνο και μεταξύ των θεμάτων που συζήτησε με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς ήταν το εμπόριο, η άμυνα και η μετανάστευση. Λίγες ημέρες πριν από την επίσκεψη του Starmer, τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν σε ένα φεστιβάλ διαφορετικότητας από έναν ύποπτο Σύριο πρόσφυγα. Η απόφαση της Γερμανίας να αυστηροποιήσει τα σύνορά της (αρχικά για έξι μήνες, αλλά αυτό θα μπορούσε να παραταθεί) είναι εν μέρει μια αντίδραση σε αυτή τη θηριωδία, καθώς και στην αποτυχημένη επίθεση την περασμένη εβδομάδα στο ισραηλινό προξενείο στο Μόναχο.
Είναι επίσης μια απάντηση του Σολτς στη νίκη της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) την περασμένη εβδομάδα στις εκλογές του κρατιδίου της Θουριγγίας.
Η επιτυχία αυτή ήταν ο πιο πρόσφατος θρίαμβος στην Ευρώπη για κόμματα που περιγράφονται ποικιλοτρόπως ως λαϊκιστικά, ακροδεξιά ή εθνικιστικά.
Μια άλλη περιγραφή θα μπορούσε να είναι ότι πρόκειται για τα κόμματα των απογοητευμένων, των ψηφοφόρων που δεν βλέπουν στην ΕΕ παρά ένα αποτυχημένο σχέδιο που τους έχει εξαθλιώσει και τους έχει θέσει σε κίνδυνο.
Σε ολόκληρη την ήπειρο, η μαζική μετανάστευση έχει οδηγήσει σε επιδείνωση της κοινωνικής συνοχής, στη «γκετοποίηση» των εσωτερικών πόλεων από το Μάλμε στη Μασσαλία και το Μανχάιμ, και στην επανεμφάνιση ενός αντισημιτισμού που η Ευρώπη ήλπιζε πως είχε εξαλείψει πριν από τρία τέταρτα του αιώνα.
Αυτή η απογοήτευση έχει πλέον εξαπλωθεί στις ελίτ. Ο Μάριο Ντράγκι, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρότυπο της ευρωπαϊκής τάξης των τεχνοκρατών, δημοσίευσε μια έκθεση 400 σελίδων για την ανταγωνιστικότητα που ανέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2023.
Σε 400 σελίδες, ο Ντράγκι αποκάλυψε πόσο σκληρή και μη ανταγωνιστική έχει γίνει η ΕΕ αυτόν τον αιώνα. Τα πράγματα είναι τόσο άσχημα που ο Ντράγκι παραδέχτηκε ότι βλέπει «εφιάλτες» για το μέλλον της Ευρώπης αν δεν γίνει τίποτα για να σταματήσει αυτό που περιέγραψε ως «αργή αγωνία» της οικονομικής παρακμής της ηπείρου.
Στη συνέντευξη Τύπου που συνόδευσε τη δημοσιοποίηση της έκθεσής του, ο Ντράγκι δήλωσε ότι μόνο «πρωτοφανείς» μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να ανακόψουν την παρακμή. 'Για πρώτη φορά μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, πρέπει πραγματικά να φοβόμαστε για την αυτοσυντήρησή μας και ο λόγος για μια ενιαία απάντηση δεν ήταν ποτέ τόσο επιτακτικός', εξήγησε ο Ντράγκι.
Είπε πως η Ευρώπη χρειάζεται πρόσθετες ετήσιες επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 750 δισεκατομμυρίων ευρώ -περίπου 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ΕΕ- εάν η ΕΕ θέλει να φτάσει την Αμερική και να μην ξεπεραστεί από την Κίνα. Αποτελεί καταδικαστικό κατηγορητήριο για το πόσο θνησιγενής έχει γίνει η ΕΕ το γεγονός ότι από τις 50 κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας στον κόσμο μόνο τέσσερις είναι ευρωπαϊκές.
Εάν τα 27 μέλη της ΕΕ αγνοήσουν την έκθεσή του, ο Ντράγκι προέβλεψε ένα ζοφερό μέλλον: «Θα αναγκαστούμε να επιλέξουμε», είπε. 'Δεν θα μπορέσουμε να γίνουμε, ταυτόχρονα, ηγέτης στις νέες τεχνολογίες, φάρος της κλιματικής ευθύνης και ανεξάρτητος παίκτης στην παγκόσμια σκηνή. Δεν θα μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε το κοινωνικό μας μοντέλο. Θα πρέπει να περιορίσουμε ορισμένες, αν όχι όλες, τις φιλοδοξίες μας».
Με άλλα λόγια, η Ευρώπη θα συνεχίσει τη μεταμόρφωσή της από έναν Πρώτο Κόσμο σε μια τριτοκοσμική ήπειρο.