Photo: Public domain |
Λορέντζο Μαρία Πατσίνι - strategic-culture.su / Παρουσίαση Freepen.gr
Ένας άσκοπος οικονομικός πόλεμος χωρίς τέλος
Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συνεννόηση με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τη Γενική Γραμματεία του ΝΑΤΟ, κατέθεσε την πρόταση για το πρώτο πακέτο κυρώσεων, λίγο μετά την έναρξη του ρωσο-ουκρανικού SMO, πολλοί αναλυτές ανησύχησαν επειδή ήταν σαφές ακόμη και τότε πως οι οικονομικές προβλέψεις της Ρωσίας δεν ήταν ούτε κατά διάνοια τόσο κακές όσο εκείνες των ευρωπαϊκών χωρών που βρίσκονταν ήδη σε ύφεση και με βαρύ πληθωρισμό. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης απηχούσαν δυνατά τα λόγια των πολιτικών επί καθήκοντι, οι οποίοι έσπευσαν να σχολιάσουν τα γεωπολιτικά γεγονότα και δήλωσαν ότι ήταν έτοιμοι να «σπάσουν τη Ρωσία στα δύο».
Το μέσο που επιλέχθηκε ήταν οι κυρώσεις, δηλαδή οι πολιτικές αποφάσεις που περιόριζαν τις οικονομικές συναλλαγές. Αν διαβάσουμε στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα βρούμε να γράφεται ότι «οι κυρώσεις επιτρέπουν στην ΕΕ να ανταποκρίνεται στις παγκόσμιες προκλήσεις και στις εξελίξεις που είναι αντίθετες με τους στόχους και τις αξίες της». Έτσι, πιστή σε αυτά τα λόγια, η πρόθεση της Δύσης θα ήταν να προωθήσει τις παγκόσμιες επιτυχίες και να περιορίσει τα εμπόδια σε αυτές. Λοιπόν, αυτό ακριβώς συνέβη... αλλά εις βάρος της ίδιας της Δύσης.
Οι κυρώσεις, στην πραγματικότητα, αποδείχθηκαν ένα άνευ προηγουμένου μπούμερανγκ, μια καταστροφή. Καμία από τις χώρες που επέβαλαν τις κυρώσεις δεν ωφελήθηκε από αυτές. Όλες βγήκαν κατεστραμμένες. Οι μόνες που επωφελήθηκαν ήταν οι άλλες χώρες του κόσμου που δεν τήρησαν τις κυρώσεις και άρχισαν, μέσα στα τελευταία δύο χρόνια, να σκέφτονται σύμφωνα με διαφορετικές λογικές της αγοράς: νέες εμπορικές διαδρομές, συναλλαγές με εθνικά νομίσματα, απο-δολαριοποίηση, πολυμερείς συμφωνίες, πολυπολικές προοπτικές. Αυτό δεν είναι ρητορική, είναι γεγονός.
Ένα μέσο αποτροπής και ήπιας ισχύος, όπως μια διεθνής οικονομική κύρωση, έχει νόημα από τη στιγμή που είναι αποτελεσματική- η αποτελεσματικότητα υπολογίζεται εκ των προτέρων, αλλά πρέπει στη συνέχεια να επαληθευτεί εμπειρικά- αν η κύρωση αποδώσει, αυτοί που έχουν υποστεί κυρώσεις θα έχουν υποστεί ζημία και θα αναγκαστούν να αναθεωρήσουν τις επιλογές τους προκειμένου να ανακάμψουν- αν, από την άλλη πλευρά, η ζημία δεν ήταν αρκετή, τότε σημαίνει ότι οι κυρώσεις δεν έχουν αποδώσει. Τόσο απλά.
Τα στοιχεία από διάφορα αναλυτικά ινστιτούτα είναι όλα συνεπή στο να δηλώνουν ότι οι κυρώσεις έβλαψαν τα εντεταλμένα κράτη και όχι τη Ρωσία, η οποία, από την άλλη πλευρά, έχει υιοθετήσει μια μερική οικονομία πολέμου, με προστατευτισμό και αυταρχική στροφή σε ορισμένους τομείς, καθώς και άνοιγμα νέων δρόμων προς την Ανατολή και τον Παγκόσμιο Νότο, και έχει καταφέρει να αναπτυχθεί με ακόμη μεγαλύτερη τάση από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, γεγονός που αποδεικνύει πως δεν έχει ανάγκη την Ευρώπη. Η Ευρώπη είναι αυτή που χρειάζεται τη Ρωσία, για πρώτες ύλες, για ενέργεια, για εισαγωγές, για στρατηγική ασφάλεια. Τίποτα από όσα προέβλεπαν οι κυβερνητικοί γραφειοκράτες δεν επαληθεύτηκε.
Ένας ανυπολόγιστος αριθμός διαδηλώσεων, διαμαρτυριών, εκπομπών, άρθρων και ερευνών έχουν παραχθεί για να αναδείξουν την αποτυχία των κυρώσεων. Και όμως, σαν να μην έφτανε αυτό, τον Ιούνιο του 2024 η Ευρωπαϊκή Ένωση δρομολόγησε το 14ο πακέτο κυρώσεων, μη αρκούμενη στη ζημιά που είχε προκαλέσει στον εαυτό της. Ακούγεται σαν αστείο, αλλά δεν είναι.
Οι κυρώσεις είναι το νέο μαύρο, το νέο χρώμα που ταιριάζει με τα πάντα και δεν βγαίνει ποτέ από τη μόδα. Όταν η ΕΕ, ή οι ΗΠΑ, ή το ΝΑΤΟ δεν ξέρουν τι να κάνουν, επιβάλλουν νέες κυρώσεις, οι οποίες μεταφρασμένες σε πραγματικούς οικονομικούς όρους σημαίνουν να προκαλέσουν ζημιά στον εαυτό τους και στη συνέχεια να κατηγορήσουν τον αντίπαλο. Τίποτα δε θα μπορούσε να είναι πιο ανόητο και επικίνδυνο.
Το σχέδιο του Δράκου
Βασικό ρόλο σε όλα αυτά έπαιξε ο Μάριο Ντράγκι, ο άνθρωπος της Goldman Sachs, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας. Ήταν αυτός που επινόησε τις κυρώσεις ως μέσο ήπιας ισχύος, ήταν ένας από τους αρχιτέκτονες του ευρώ ως νομίσματος και ένας από τους καταστροφείς των οικονομιών της Ελλάδας και της Ιταλίας, καθώς και ένας μεγάλος κερδοσκόπος στον κόσμο της Μεγάλης Φαρμακοβιομηχανίας και των εξοπλισμών και ο πρώτος υποστηρικτής του πολέμου κατά της Ρωσίας.
Πριν από λίγες ημέρες, ο Ντράγκι παρουσίασε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα σχέδιο ανταγωνιστικότητας -όπως ειρωνικά ονομάστηκε- για τις ευρωπαϊκές χώρες, ζητώντας 800 δισεκατομμύρια ευρώ ρευστότητα ετησίως για να ανακόψει τη ραγδαία παρακμή της Ευρώπης. Από πού θα αντληθούν αυτά τα χρήματα, δεν ξέρουμε: ίσως από τους τρεχούμενους λογαριασμούς των πολιτών των κρατών της ΕΕ, ίσως από νέες μυστικές συμφωνίες για κάποια πανδημία, ίσως από κερδοσκοπία των εταιρειών εξοπλισμών. Το σίγουρο είναι ότι κάθε φορά που μπαίνει στο παιχνίδι ο Ντράγκι, κάτι σκοτεινό συμβαίνει στη Δύση.
Η ρητορική του γραφειοκράτη των Βρυξελλών κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ήταν ανατριχιαστική. Μίλησε για την ανάγκη να επενδυθούν διπλάσια ποσά από όσα έγιναν με το σχέδιο Μάρσαλ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εστιάζοντας κυρίως στις τηλεπικοινωνίες, την τεχνητή νοημοσύνη, την κλιματική αλλαγή και την άμυνα, προκειμένου να στηριχθούν οι ΗΠΑ και να ανακοπεί η ανάπτυξη της Κίνας και των ανατολικών χωρών. Ένα «υπαρξιακό ζήτημα», το χαρακτήρισε. Αν το σχέδιο αποτύχει, η Ευρώπη θα πρέπει να «εγκαταλείψει το μοντέλο ζωής της».
Με λίγα λόγια, για τον Ντράγκι, ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός πρέπει να κατοχυρωθεί στο σύνταγμα και τα στοιχήματα της ΕΕ να ισχύουν μόνο για τις μικρές επιχειρήσεις, ενώ δεν πρέπει να υπάρχει φρένο στον πόλεμο. Ακόμα καλύτερα, οι μικρές επιχειρήσεις πρέπει να εξαφανιστούν και τα πάντα πρέπει να συγκεντρωθούν όσο το δυνατόν περισσότερο σε ιδιωτικά μονοπώλια ξένων πολυεθνικών, που συνδέονται με μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια και αγγλοαμερικανικές εταιρείες χαρτοφυλακίου. Αλίμονο στις επενδύσεις στην ευημερία των πολιτών, γιατί πρέπει να επιλέξει κανείς «μεταξύ του κλιματιστικού ή της ειρήνης», όπως είπε την άνοιξη του 2022. Τονίζεται επίσης η επείγουσα ανάγκη δημιουργίας ενός κοινού αμυντικού φορέα, υπό τις οδηγίες του ΝΑΤΟ, για να ξεπεραστεί η αντίσταση των μεμονωμένων κρατών - ίσως με την ενίσχυση της Eurogendfor, της ευρωπαϊκής στρατιωτικής αστυνομίας με πλήρη ασυλία. Πολύ διασκεδαστικό είναι το κεφάλαιο για την ενέργεια και το υπέρογκο κόστος της, για το οποίο ο Ντράγκι διαμαρτύρεται... παραλείποντας ενοχικά ότι οι κυρώσεις επιβλήθηκαν από τις ευρωπαϊκές χώρες και ότι ο ίδιος ήταν ο πρώτος προωθητής.
Και εδώ είναι που πρέπει να προβληματιστούμε: οι κυρώσεις έχουν γίνει πραγματικά ένα είδος ψυχολογικής ασθένειας. Πρώτα επιβάλλονται, μετά οι ίδιες οι δυτικές κυβερνήσεις διαμαρτύρονται γι' αυτές επειδή έχουν επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα, αλλά αντί να τις καταργήσουν και να αλλάξουν στρατηγική, διαμαρτύρονται για το πρόβλημα και για να το λύσουν προτείνουν την επιβολή περισσότερων κυρώσεων.
Η κοινοτοπία του κακού; Ίσως όχι, γιατί οι Ευρωπαίοι γραφειοκράτες γνωρίζουν πολύ καλά την κοσμοϊστορική καταστροφή στην οποία έχουν ρίξει την ήπειρο.
Ο κόσμος συνεχίζει χωρίς τη Δύση
Μπορεί να ακούγεται σκληρό και βάναυσο, αλλά πρέπει να ειπωθεί: ο κόσμος συνεχίζει να υπάρχει και χωρίς τη Δύση. Αυτές οι λέξεις δεν προορίζονται για μια οριστική πρόταση, αλλά πρέπει να μας δώσουν το μέτρο της πολιτικής και οικονομικής καταστροφής που ανέλαβαν οι δυτικές κυβερνήσεις και για την οποία κατηγορούν τώρα τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτή η παιδαριώδης σχιζοφρένεια δεν θα έχει καμία περίπτωση να συνεχιστεί.
Η παροιμιώδης ασιατική υπομονή και η ρωσική αποφασιστικότητα σήμαιναν ότι στα δυόμισι χρόνια των κυρώσεων, οι αγορές άλλαξαν τη γεωμετρία τους, κινούμενες προς ανατολάς και νότο, με αποτέλεσμα τη σημαντική παγκόσμια ανάπτυξη και το άνοιγμα νέων έργων για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ικανά να αμβλύνουν σταδιακά την ηγεμονία του δολαρίου και την κεντρική θέση της αμερικανικής αγοράς, η οποία, με τα σκληρά δεδομένα στο χέρι, γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη για τους επενδυτές, όχι μόνο λόγω των επικείμενων εκλογών που δημιουργούν αστάθεια, αλλά και επειδή δεν υπάρχει πλέον καμία σταθερότητα και καμία εγγύηση.
Τι προσφέρει σήμερα η υπό αγγλοαμερικανική ηγεσία Δύση στον υπόλοιπο κόσμο; Επιθετική και αυταρχική διπλωματία, πολιτιστική και στρατιωτική αποικιοκρατία, βία και εξαχρείωση των αξιών και το μαύρο φόρεμα των κυρώσεων. Τι άλλο; Η λογική συνέπεια αυτής της υποβάθμισης είναι η αποξένωση, η αναζήτηση καλύτερων εταίρων.
Από την έναρξη της Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης, η Ρωσία έχει κάνει τα πάντα για να ενισχύσει τις στρατηγικές συμμαχίες και να απλώσει το χέρι της στις αναδυόμενες χώρες, ενώ η Κίνα έχει ξαναγράψει τις κατευθυντήριες γραμμές ολόκληρων τομέων της αγοράς, δρομολογώντας πολυετείς προτάσεις για ολόκληρες δεκαετίες, επαναλαμβάνοντας ότι η κοινή βούληση είναι αυτή ενός πολυπολικού κόσμου που χαρακτηρίζεται από ειρήνη και σταθερή και ασφαλή διεθνή συνεργασία.
Η Ρωσία και η Κίνα ηγούνται μιας νέας τάξης της παγκόσμιας αγοράς που μπορεί να τα καταφέρει χωρίς τη Δύση.
Μέχρι να γίνει κατανοητή αυτή η αλήθεια, δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή. Και υπάρχει ο κίνδυνος, όταν το συνειδητοποιήσουν, να είναι πολύ αργά.