Η πρώτη εξήγηση, που αναφέρεται από ουκρανικές και από δυτικές πηγές που συνδέονται με το κράτος, είναι ότι το μαχητικό συνετρίβη. Το αεροσκάφος πετούσε ένας από τους πιο έμπειρους πιλότους της Ουκρανίας, ο Oleksiy Mes, γνωστός ως «Moonfish», ο οποίος φέρεται να έχασε τη ζωή του κατά την προσπάθεια αναχαίτισης της «μεγαλύτερης αεροπορικής επίθεσης που έχει γίνει ποτέ» από τη Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας. «Κατά τη διάρκεια της προσέγγισης στον επόμενο στόχο, χάθηκε η επικοινωνία με ένα από τα αεροσκάφη. Όπως αποδείχθηκε αργότερα, το αεροπλάνο συνετρίβη, ο πιλότος πέθανε», ανέφερε το ουκρανικό Γενικό Επιτελείο. Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία έχουν προβεί σε διάφορους εξαιρετικά αμφίβολους ισχυρισμούς κατά τη διάρκεια του πολέμου και το γεγονός ότι η συντριβή θα ήταν η εξήγηση που θα έβλαπτε λιγότερο το ηθικό και τη φήμη του προγράμματος F-16 οδήγησε πολλές πηγές να αμφισβητήσουν αυτή την εξήγηση. Ωστόσο, η ταχύτητα με την οποία προμηθεύτηκαν τα F-16, η οποία άφησε σχετικά λίγο χρόνο για εκπαίδευση, σημαίνει ότι η εξήγηση αυτή δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Μια δεύτερη εξήγηση που αναφέρεται από διάφορες ουκρανικές και ρωσικές πηγές είναι ότι το F-16 καταρρίφθηκε από την τοπική αεράμυνα σε περιστατικό φιλικών πυρών. Τέτοιες καταρρίψεις και από τις δύο πλευρές έχουν αναφερθεί πολλές φορές στη σύγκρουση. Με το F-16 να έχει χαθεί κατά τη διάρκεια ρωσικής επίθεσης, η πιθανότητα μιας τέτοιας κατάρριψης από πυραύλους επιφανείας μεγάλου βεληνεκούς που καθοδηγούνται από ραντάρ θα ήταν πολύ πιθανή.
Mια τρίτη εξήγηση για την απώλεια του μαχητικού είναι πως καταστράφηκε από ρωσική πυραυλική επίθεση στις εγκαταστάσεις που φιλοξενούσαν το αεροσκάφος. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν εξαπολύσει με επιτυχία τέτοιες επιθέσεις για την καταστροφή μαχητικών αεροσκαφών σε πολλές περιπτώσεις, πράγμα που σημαίνει ότι ένα τέτοιο πλήγμα δεν θα ήταν καθόλου πρωτοφανές. Με τα F-16 να είναι πολύ λιγότερο κατάλληλα από τα μαχητικά σοβιετικής κατασκευής, όπως τα MiG-29, για να επιχειρούν από λιγοστά ή πρόχειρα αεροδρόμια, η δυνατότητα μετεγκατάστασης του αεροσκάφους για την αποφυγή μελλοντικών επιθέσεων παραμένει περιορισμένη. Αυτό καθιστά τα F-16 ιδιαίτερα ευάλωτα σε τέτοιου είδους πλήγματα, με τις θέσεις ανάπτυξής τους να είναι πολύ πιο εύκολο να προβλεφθούν.
Είναι πιθανό ότι η αιτία της απώλειας του F-16 δεν θα γίνει ποτέ γνωστή με βεβαιότητα. Οι αεροπορικές δυνάμεις έχουν μακρά ιστορία στην απόκρυψη ή στην εσφαλμένη απόδοση των απωλειών τους για να αποφύγουν την αρνητική δημοσιότητα από τις απώλειες μαχητικών τους, με αποτέλεσμα οι συνθήκες των απωλειών πολλών μαχητικών πριν από δεκαετίες να παραμένουν ακόμη άγνωστες. Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα που αφορούσε τα F-16 ήταν η απώλεια ενός τέτοιου αεροσκάφους από την Πολεμική Αεροπορία του Πακιστάν κατά τη διάρκεια σύγκρουσης με σοβιετικά MiG-23 το 1987. Ενώ οι Σοβιετικοί ισχυρίστηκαν ότι τα MiG τρίτης γενιάς είχαν καταρρίψει ένα από τα νέα μαχητικά τέταρτης γενιάς, το υπουργείο Άμυνας του Πακιστάν ισχυρίστηκε ότι το F-16 τους είχε χαθεί σε περιστατικό φιλικών πυρών, το οποίο είτε αληθεύει είτε όχι, βοήθησε να αποτραπεί η ζημιά στη φήμη της νέας αμερικανικής κατηγορίας μαχητικών.
* πληροφορίες militarywatchmagazine.com