Στις 26 Σεπτεμβρίου, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε την ολοκλήρωση μιας άσκησης ταξιαρχίας που προσομοίαζε μια χερσαία επιχείρηση στο Λίβανο, αρκετά χιλιόμετρα από τα κοινά σύνορα. Τις τελευταίες δύο ημέρες, αρκετοί Ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Herzi Halevy και ο διοικητής του Βόρειου Τομέα Uri Gordin, μίλησαν για την ετοιμότητα του στρατού κατοχής να εκτελέσει χερσαίες επιχειρήσεις στο Λίβανο.
Mohamad Hasan Sweidan - thecradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr
Αλλά πώς μπορεί ρεαλιστικά να διανοηθεί το Τελ Αβίβ να στείλει χερσαία στρατεύματα σε μια χώρα που όχι μία, αλλά δύο φορές κατάφερε να εκδιώξει τις κατοχικές δυνάμεις, για να εμπλακεί σε μάχη εναντίον ενός αντιπάλου -της λιβανέζικης αντιστασιακής οργάνωσης Χεζμπολάχ- που είναι πολύ καλύτερα οπλισμένος και οργανωμένος από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια;
Χαρακτηριστικά της ισραηλινής στρατηγικής μέχρι στιγμής
Από την έναρξη της πρόσφατης κλιμάκωσής του με τον Λίβανο, το Ισραήλ φαίνεται να εκτελεί τον πόλεμό του σε πέντε ταυτόχρονες κατευθύνσεις. Πρώτον, επιδιώκει να πλήξει το σύστημα διοίκησης και ελέγχου της Χεζμπολάχ, κυρίως μέσω στοχευμένων δολοφονιών εναντίον βασικών στρατιωτικών ηγετών της αντίστασης, με πιο πρόσφατο στόχο τον διοικητή της μονάδας μη επανδρωμένων αεροσκαφών Αμπού Σάλεχ Σορούρ.
Το δεύτερο είναι να πλήξουν άμεσα τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χεζμπολάχ με βάση μια υπάρχουσα τράπεζα στόχων που έχει δημιουργήσει το Τελ Αβίβ: Την περασμένη Δευτέρα, οι Ισραηλινοί ανακοίνωσαν ότι είχαν πλήξει με επιτυχία 1.600 στρατιωτικούς στόχους της αντίστασης, συμπεριλαμβανομένων αποθηκών όπλων, αποθηκών πυραύλων και βάσεων εκτόξευσης. Αξίζει να σημειωθεί πως ισχυρίστηκαν τα ίδια είδη επιτυχημένων χτυπημάτων στον πόλεμο του Ιουλίου 2006, τα οποία αποδείχθηκαν εξαιρετικά ανακριβή.
Τρίτον, το Ισραήλ στοχεύει να ασκήσει εσωτερική λιβανική πίεση στη Χεζμπολάχ βλάπτοντας τους ψηφοφόρους, τους υποστηρικτές, ακόμη και τους επικριτές της. Το Τελ Αβίβ έχει εντείνει την αιματηρή στόχευση αμάχων πληθυσμών και περιοχών τις τελευταίες δύο εβδομάδες, σκοτώνοντας πάνω από 728 αμάχους, τραυματίζοντας χιλιάδες και εκτοπίζοντας σχεδόν 390.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της λιβανικής κυβέρνησης.
Τέταρτον, είναι η προσπάθεια να επηρεαστεί το ευρύτερο, γενικότερο λιβανέζικο περιβάλλον ώστε να στραφεί εναντίον της αντίστασης μέσω συστηματικών εκστρατειών στα μέσα ενημέρωσης - σε συνεργασία με λιβανέζικα μέσα ενημέρωσης και προσωπικότητες που παπαγαλίζουν τις αφηγήσεις εκφοβισμού του Ισραήλ προκειμένου να τιθασεύσουν και να περιορίσουν τις δράσεις της Χεζμπολάχ. Το πέμπτο και τελευταίο κομμάτι, μέχρι στιγμής, είναι η αυξανόμενη απειλή και προετοιμασία για μια ισραηλινή χερσαία εισβολή στο Λίβανο - έστω και περιορισμένη - με στόχο να επιβεβαιωθεί η ισραηλινή εδαφική υπεροχή ελέγχοντας περιοχές του Λιβάνου, έστω και για σύντομες περιόδους.
Οι αντιδράσεις της Χεζμπολάχ;
Φυσικά, η αντίσταση σκοπεύει να ανατρέψει τις στρατηγικές του Ισραήλ μέσω μιας σειράς αλληλένδετων βημάτων. Μετά από κάθε δολοφονία, η Χεζμπολάχ επιβεβαιώνει ότι το σύστημα διοίκησης και ελέγχου της παραμένει ανεπηρέαστο, και στη συνέχεια ξεκινά μια ελεγχόμενη κλιμάκωση για να επιβεβαιώσει την ετοιμότητά της απέναντι σε εχθρικά πλήγματα. Αυτό ήταν εμφανές στις 24 Σεπτεμβρίου, όταν η Χεζμπολάχ εξαπέλυσε ένα πλήγμα 300+ πυραύλων την επομένη της αεροπορικής εκστρατείας του Ισραήλ, ουσιαστικά για να επιβεβαιώσει ότι οι πυραυλικές της δυνατότητες ήταν κλειδωμένες και φορτωμένες, έτοιμες να ξεκινήσουν.
Όπως και στις προηγούμενες ισραηλινές αντιπαραθέσεις με τη Χεζμπολάχ, η βάση υποστήριξης της τελευταίας παραμένει σε μεγάλο βαθμό συνεπής και υποστηρίζει τα σχέδια κλιμάκωσης της αντίστασης. Ο διαχωρισμός της Χεζμπολάχ από το εκκολαπτόμενο περιβάλλον της είναι μια ισραηλινή στρατηγική που έχει επανειλημμένα αποτύχει, κυρίως επειδή η βάση της αντίστασης προέρχεται από αυτήν ακριβώς την κοινωνία.
Τέλος, ο στόχος του Ισραήλ να στρέψει την κοινή γνώμη του Λιβάνου εναντίον της αντίστασης δεν έχει προχωρήσει μέχρι σήμερα. Αντίθετα, οι ισραηλινές επιθέσεις έχουν αυξήσει την εθνική συνοχή, ιδιαίτερα μετά την τρομοκρατική επίθεση του κράτους κατοχής με τηλεειδοποιητή, εκτός από ορισμένες περιορισμένες περιπτώσεις.
Το πέμπτο κομμάτι: χερσαία εισβολή στο Λίβανο
Τις τελευταίες ημέρες, οι συζητήσεις σχετικά με το ενδεχόμενο μιας ισραηλινής χερσαίας εισβολής στο Λίβανο έχουν αυξηθεί αισθητά. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει καυχηθεί ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον του Λιβάνου θα συνεχιστούν «σε πλήρη ισχύ για να διασφαλιστεί πως η Χεζμπολάχ θα αποδυναμωθεί “σημαντικά” και έχει απορρίψει τις διεθνείς εκκλήσεις για άμεση κατάπαυση του πυρός.
Ο αρχηγός του επιτελείου του στρατού έδωσε επίσης εντολή στις ισραηλινές δυνάμεις να προετοιμαστούν για μια πιθανή χερσαία επίθεση με σκοπό τη δημιουργία μιας ισραηλινής νεκρής ζώνης στο νότιο Λίβανο. Επιχειρησιακά, ο στρατός κατοχής προετοιμάζεται για αυτό το ενδεχόμενο, εκτελώντας εκπαιδευτικές ασκήσεις και καλώντας δύο εφεδρικές ταξιαρχίες στο βόρειο μέτωπο.
Σύμφωνα με δυτικές και ισραηλινές πηγές, υπάρχουν διάφορα σενάρια για μια πιθανή ισραηλινή χερσαία εισβολή στο Λίβανο, με κάθε σενάριο να προσφέρει διαφορετικούς στρατηγικούς στόχους και κινδύνους:
Πρώτον, είναι μια περιορισμένη χερσαία δράση εντός του λιβανέζικου εδάφους με στόχο να πλήξει συγκεκριμένους στόχους της Χεζμπολάχ κοντά στα σύνορα, όπως θέσεις εκτόξευσης πυραύλων, ή να εκκαθαρίσει μια περιοχή για να εμποδίσει την αντίσταση να πραγματοποιήσει επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Αυτή θα ήταν μια βραχυπρόθεσμη δράση που θα χρησιμοποιούνταν για να πιέσουν το κόμμα στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός. Σε αυτό το σημείο, εάν το Τελ Αβίβ επιλέξει την επιλογή της χερσαίας δράσης, αυτό θα είναι το πιο πιθανό σενάριο.
Δεύτερον, είναι μια περιορισμένη χερσαία εισβολή για να ωθηθούν οι δυνάμεις της αντίστασης να υποχωρήσουν από τα σύνορα, ειδικά για να μειωθεί το βεληνεκές των αντιαρματικών κατευθυνόμενων πυραύλων που διαθέτει η Χεζμπολάχ. Ισραηλινοί στρατιωτικοί διοικητές έχουν δηλώσει ότι αυτή η επιλογή θα χρησιμεύσει για τη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» που θα εκτείνεται 8 έως 10 χιλιόμετρα μέσα στο λιβανέζικο έδαφος. Ειδικότερα, το σενάριο αυτό αυξάνει την πιθανότητα παρατεταμένων μαχών και υψηλότερων ισραηλινών ανθρώπινων και στρατιωτικών απωλειών.
Τρίτον, είναι μια πλήρης χερσαία εισβολή στο Λίβανο - το πιο ακραίο σενάριο - με στόχο την καταστροφή των δυνατοτήτων της Χεζμπολάχ. Επί του παρόντος, αυτό το σενάριο παραμένει εξαιρετικά απίθανο λόγω του εξαιρετικά υψηλού προφίλ κινδύνου του - και δεδομένου πως ο βραχυπρόθεσμος στόχος του Τελ Αβίβ δεν είναι να καταστρέψει τη Χεζμπολάχ, αλλά μάλλον να αλλάξει τις προκλήσεις ασφαλείας στα σύνορά του με τον Λίβανο.
Επίθεση πού;
Μια ισραηλινή χερσαία επίθεση -περιορισμένη ή εκτεταμένη- αναμένεται να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές του Λιβάνου, κυρίως στο νότο, όπου το Τελ Αβίβ επιθυμεί τη νεκρή ζώνη χωρίς τη Χεζμπολάχ, ή στην περιοχή Μπεκάα που πλαισιώνει τα συριακά σύνορα. Το Ισραήλ οραματίζεται ένα σενάριο παρόμοιο με το status quo στο νότιο Λίβανο τη δεκαετία του 1990, όπου διατηρούσε μια ζώνη ασφαλείας για να περιορίσει την πρόσβαση της Χεζμπολάχ στα σύνορα - πριν εκκαθαριστεί από κομάντος της αντίστασης το 2000.
Αντίθετα, μια περιορισμένη ισραηλινή χερσαία δράση στην Μπεκάα θα ήταν να επηρεάσει και να συσφίξει τις οδούς εφοδιασμού της Χεζμπολάχ με υλικοτεχνική υποδομή και όπλα από τη Συρία, είτε αποκόπτοντας τις χερσαίες οδούς μεταξύ Λιβάνου και Συρίας είτε κόβοντας τις γραμμές εφοδιασμού μεταξύ της Μπεκάα και του νότου. Το υπόβαθρο εκεί θα είναι η συνέχιση των ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών στην Μπεκάα, οι οποίες στόχευαν τέσσερα κύρια συνοριακά περάσματα με τη Συρία - Al-Arrayedh, Mutariba, Saleh και Qabsh.
Οι περισσότεροι δυτικοί αναλυτές δεν είναι αισιόδοξοι ότι ο ισραηλινός στρατός θα καταφέρει να εκτελέσει χερσαίες επιχειρήσεις στο Λίβανο, δεδομένων των ενισχυμένων και εξελιγμένων δυνατοτήτων της Χεζμπολάχ να αντιμετωπίσει μια τέτοια ενέργεια. Σε ένα άρθρο της Washington Post, ο συγγραφέας Max Boot αναφέρει ότι αυτή η άγρια επιλογή «θα ήταν άλλο ένα τέλμα για το Ισραήλ». Από την άποψη του Τελ Αβίβ, το καλύτερο σενάριο θα ήταν η αεροπορική εκστρατεία του να καταφέρει να σταματήσει το μέτωπο υποστήριξης του Λιβάνου προς τη Γάζα και να επιτρέψει στους εκτοπισμένους Ισραηλινούς εποίκους να επιστρέψουν στα σπίτια τους στο βόρειο Ισραήλ.
Αλλά χωρίς να είναι πιθανή η άμεση επίλυση της σύγκρουσής του με τον Λίβανο - δεδομένης της άρνησης του Νετανιάχου να δεχτεί μια κατάπαυση του πυρός στον βορρά, πόσο μάλλον στη Γάζα - η πιθανότητα μιας ισραηλινής χερσαίας δράσης στον Λίβανο αυξάνεται, παρά τους εξαιρετικούς κινδύνους για τον στρατό κατοχής. Από την πρόσφατη ιστορία των μαχών του με την αντίσταση του Λιβάνου, στις οποίες το Ισραήλ έχασε το πρόσωπό του, το Τελ Αβίβ γνωρίζει καλά ότι η αεροπορική του υπεροχή ισοδυναμεί μόνο με το χερσαίο πλεονέκτημα της Χεζμπολάχ.