Photo: commons.wikimedia.org by Jason Zhang, CC BY-SA 3.0 |
Στο άρθρο του με τίτλο «Το σχέδιο του Πούτιν να νικήσει το δολάριο» το περιοδικό υπενθυμίζει ότι τον Ιούνιο το ρωσικό υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε την εμφάνιση της πλατφόρμας BRICS Bridge για διακανονισμούς σε εθνικά νομίσματα, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σημείωσε τότε πως ένα εναλλακτικό σύστημα πληρωμών των BRICS θα επιτρέψει τη διενέργεια οικονομικών συναλλαγών που θα πραγματοποιούνται "χωρίς να εξαρτώνται από εκείνους που αποφάσισαν να κάνουν όπλο το δολάριο και το ευρώ".
Κατά τη δημιουργία αυτής της πλατφόρμας, οι χώρες BRICS θα επικεντρωθούν πιθανότατα στην mBridge, ένα διεθνές σύστημα πληρωμών που διαχειρίζεται εν μέρει το «προπύργιο της δυτικής τάξης», η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS), σημειώνει ο Economist. Η Κίνα ασκεί επίσης ενεργά πιέσεις για την ιδέα ενός εναλλακτικού συστήματος, γράφει το περιοδικό. Η γέφυρα των BRICS θα μπορούσε να παρέχει στις χώρες του παγκόσμιου Νότου φθηνότερες και ταχύτερες συναλλαγές και να προσελκύσει αναδυόμενες οικονομίες.
Δυτικοί αξιωματούχοι, με τη σειρά τους, φοβούνται πως η γέφυρα των BRICS θα χρησιμοποιηθεί για την παράκαμψη των κυρώσεων, επισημαίνει ο Economist. Το σύστημα θα μπορούσε επίσης να απειλήσει τη μακροχρόνια κυριαρχία των ΗΠΑ στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο υπήρξε «το θεμέλιο της μεταπολεμικής τάξης». Από το 2000, τα παγκόσμια εθνικά αποθέματα σε δολάρια έχουν μειωθεί από περίπου 70 σε 58%, ενώ εκείνα σε «μη παραδοσιακά νομίσματα» έχουν αυξηθεί.
«Η αποστολή χρημάτων σε όλο τον κόσμο μοιάζει λίγο με μια πτήση μεγάλων αποστάσεων- αν δύο αεροδρόμια δε συνδέονται άμεσα, οι επιβάτες θα πρέπει να αλλάξουν πτήση, ιδανικά σε έναν πολυσύχναστο κόμβο όπου συνδέονται πολλά άλλα αεροπλάνα. Στον κόσμο των διεθνών πληρωμών ο μεγαλύτερος κόμβος είναι η Αμερική, όπου πολλές από τις τράπεζες του κόσμου ανταλλάσσουν τα ξένα νομίσματα από αυτούς που πραγματοποιούν πληρωμές σε δολάρια και στη συνέχεια στα νομίσματα στα οποία λαμβάνονται οι πληρωμές», εξηγούν οι συντάκτες του άρθρου.
Η κεντρική θέση του δολαρίου, γράφει το περιοδικό, οφείλεται στα λεγόμενα φαινόμενα «πανοπτικού» ή «σημείου ασφυξίας». Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν όλες οι τράπεζες που πραγματοποιούν συναλλαγές σε δολάρια είναι υποχρεωμένες να το κάνουν μέσω μιας ανταποκρίτριας τράπεζας στην Αμερική, η οποία μπορεί να παρακολουθεί τις ροές για ενδείξεις χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και παράκαμψης κυρώσεων.
«Αυτό παρέχει στους Αμερικανούς ηγέτες έναν τεράστιο μοχλό ισχύος - ένα μοχλό τον οποίο επιθυμούν να τραβήξουν ως εναλλακτική λύση για να πάνε σε πόλεμο», αναφέρει το άρθρο.
Οι ΗΠΑ παρενέβησαν επίσης στο έργο του τυπικά ανεξάρτητου συστήματος χρηματοοικονομικών μηνυμάτων SWIFT, απαιτώντας να αποσυνδεθούν ανεπιθύμητες τράπεζες και ολόκληρες χώρες, όπως το Ιράν. Μετά την έναρξη της ρωσικής ειδικής επιχείρησης στην Ουκρανία, επέβαλαν τομεακές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αναγκάζοντας έτσι πολλές άλλες κυβερνήσεις να σκεφτούν την εξάρτησή τους από την αμερικανική χρηματοδότηση.
«Ο Πούτιν ελπίζει να επωφεληθεί από αυτή τη δυσαρέσκεια του δολαρίου στη σύνοδο κορυφής των BRICS. Για αυτόν η δημιουργία ενός νέου συστήματος αποτελεί επείγουσα πρακτική προτεραιότητα καθώς και γεωπολιτική στρατηγική», σημειώνουν οι συντάκτες του άρθρου. Οι αξιωματούχοι των BRICS πραγματοποίησαν μια σειρά συναντήσεων πριν από τη σύνοδο κορυφής στο Καζάν, όπου συζήτησαν τη δημιουργία ενός οργανισμού αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και μιας μεγάλης ασφαλιστικής εταιρείας.
Ωστόσο, η πιο σοβαρή πρωτοβουλία θεωρείται ότι είναι το σχέδιο για τη χρήση ψηφιακού χρήματος που υποστηρίζεται από fiat currencies (χρήμα που δεν υποστηρίζεται από χρυσό ή άλλα πολύτιμα μέταλλα, η ονομαστική αξία του οποίου καθορίζεται και εγγυάται από το κράτος, ανεξάρτητα από το κόστος του υλικού που χρησιμοποιείται για την κατασκευή του). Αυτό, όπως σημειώνει ο Economist, θα έθετε τις κεντρικές τράπεζες, και όχι τις ανταποκρίτριες τράπεζες με πρόσβαση στο σύστημα εκκαθάρισης δολαρίων στην Αμερική, στο επίκεντρο των διασυνοριακών συναλλαγών.
Οι BRICS ιδρύθηκαν το 2006 και αποτελούνταν αρχικά από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα. Το 2010, η Νότια Αφρική προσχώρησε στον οργανισμό και έγινε γνωστός ως BRICS. Από την 1η Ιανουαρίου 2024, πέντε ακόμη χώρες έχουν ενταχθεί σε αυτόν: Η Αίγυπτος, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία και η Αιθιοπία. Ωστόσο, το όνομα έχει παραμείνει το ίδιο.
Τον Μάρτιο, ο Πούτιν υπέγραψε νόμο που επιτρέπει τη χρήση ψηφιακών χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων (DFA) για διεθνείς συναλλαγές. Τα DFA είναι ψηφιακά ανάλογα των συναλλαγματικών, των ομολόγων και των μετοχικών δικαιωμάτων, που εκδίδονται μέσω blockchain. Τα κρυπτονομίσματα, συμπεριλαμβανομένου του Bitcoin, δεν θεωρούνται DFA.
* πληροφορίες pravda.ru