 |
| pixabay / Pexels |
Η Γερμανία είναι ένα πολιτικό κενό στο κέντρο της Ευρώπης, παρόλο που συμβάλλει σημαντικά στην παγκόσμια οικονομία και ασκεί επιρροή στο εμπόριο.
Του Timofey Bordachev, διευθυντή προγράμματος της Λέσχης Βαλντάι - RT.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Είναι επίσης η δυτική χώρα με την οποία η Ρωσία είχε τις περισσότερες ιστορικές, πολιτιστικές και, μέχρι πρόσφατα, οικονομικές επαφές. Πριν από μία εβδομάδα κατέρρευσε η κυβέρνηση στο Βερολίνο και μέχρι στιγμής τα κορυφαία γερμανικά κόμματα έχουν συμφωνήσει πως οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές θα γίνουν τον Φεβρουάριο του 2025.
Είναι πολύ πιθανό η επόμενη κυβέρνηση να τεθεί υπό την ηγεσία της κύριας δύναμης της αντιπολίτευσης, της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU).
Κατά την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας, ο ηγέτης του CDU Φρίντριχ Μερτς ανακοίνωσε δημοσίως ότι -αν κερδίσει- θα θέσει τελεσίγραφο στη Μόσχα για την Ουκρανία. Υποσχέθηκε πως αν το τελεσίγραφο αυτό δεν γίνει αποδεκτό εντός 24 ωρών, η κυβέρνησή του θα προμηθεύσει το καθεστώς του Κιέβου με πυραύλους κρουζ για να επιτεθεί στο ρωσικό έδαφος. Οι συνέπειες μιας τέτοιας απόφασης για τις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης είναι προφανείς. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η κύρια αντίδρασή μας ήταν η έκπληξη για την ανευθυνότητα ενός τόσο υψηλόβαθμου μέλους της γερμανικής ελίτ. Υπάρχουν μάλιστα φόβοι πως ο Μερτς και όσοι τον υποστηρίζουν σκοπεύουν να σύρουν τη Γερμανία σε μια καταστροφική στρατιωτική σύγκρουση με τη μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης.
Αλλά όλα αυτά τα γερμανικά λόγια δεν σημαίνουν τίποτα στην πράξη. Χωρίς την εξουσιοδότηση των ΗΠΑ ή τις άμεσες εντολές της Ουάσιγκτον, οι ηγέτες στο Βερολίνο δεν είναι μόνο ανίκανοι να ξεκινήσουν ένα μεγάλο πόλεμο στην Ευρώπη, αλλά είναι ανίκανοι ακόμη και να δέσουν τα κορδόνια των παπουτσιών τους. Οι όποιες δηλώσεις των Γερμανών πολιτικών, η πτώση και η άνοδος των κυβερνητικών συνασπισμών εκεί, θα πρέπει να εξετάζονται μόνο στο πλαίσιο του τρόπου με τον οποίο το βερολινέζικο κατεστημένο προσπαθεί να βρει ένα ρόλο στη σκιά της απόλυτης αμερικανικής κυριαρχίας.
Είναι βαθιά συμβολικό το γεγονός ότι ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς έκανε ένα αποφασιστικό βήμα προς την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού στις 6 Νοεμβρίου, την ημέρα κατά την οποία άλλαξε ριζικά ο εσωτερικός πολιτικός συσχετισμός δυνάμεων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στο πλαίσιο σημαντικών αλλαγών στο κέντρο, τα περιφερειακά πολιτικά συστήματα πρέπει να αντιδράσουν όσο το δυνατόν πιο ευαίσθητα: στο επίπεδο του πώς αντιδρά ένα υποκατάστημα μιας μεγάλης εταιρείας σε μια αλλαγή στη γενική της διοίκηση.
Η διεθνής θέση του Βερολίνου καθορίζεται από τη συντριπτική ήττα του στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η οποία τερμάτισε κάθε ελπίδα να καθορίσει το μέλλον του. Η Γερμανία, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, είναι μια χώρα με μια ξένη δύναμη κατοχής στο έδαφός της, έστω και υπό τη σημαία του ΝΑΤΟ. Η γερμανική ελίτ, τόσο η πολιτική όσο και η οικονομική, είναι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ακόμη πιο συνδεδεμένη με τις ΗΠΑ απ' ό,τι η βρετανική ελίτ. Για να μην πούμε τίποτα για εκείνες που διοικούν τη Γαλλία, την Ιταλία ή άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η Γερμανία δεν έχει καμία αυτονομία στον καθορισμό της εξωτερικής της πολιτικής, ούτε φιλοδοξεί να αποκτήσει. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία δυόμισι χρόνια της κρίσης στην Ουκρανία, το Βερολίνο ήταν αυτό που παρείχε το μεγαλύτερο ποσό στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στο καθεστώς του Κιέβου. Σχεδόν δεκαπλάσια από ό,τι, ας πούμε, η Γαλλία, της οποίας ο πρόεδρος αρέσκεται να βγάζει πολεμικούς λόγους.
Φυσικά, οι εκπρόσωποι του γερμανικού κατεστημένου μοιάζουν με χλωμά αντίγραφα αυτού που συνηθίζαμε να θεωρούμε πραγματικούς πολιτικούς. Και αυτό είναι φυσικό προϊόν της απώλειας κάθε δυνατότητας να καθορίζουν οι ίδιοι τη μοίρα τους.
Φυσικά, το Βερολίνο μπορεί ακόμη να καθορίσει τις παραμέτρους της οικονομικής πολιτικής για τις αδύναμες χώρες της ευρωπαϊκής Μεσογείου. Κράτη όπως η Ελλάδα, η Ιταλία ή η Ισπανία δίνονται στη Γερμανία για να τα «ταΐσει» στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ενιαίου νομίσματός της. Αλλά ακόμη και η Πολωνία, η οποία έχει μια ιδιαίτερη σχέση με τις ΗΠΑ, έχει καταφέρει να αποφύγει να δεθεί στον βιομηχανικό εναγκαλισμό της Γερμανίας. Η Γαλλία αντιστέκεται ελαφρώς. Αλλά σταδιακά βυθίζεται στο επίπεδο της νότιας Ευρώπης. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει εγκαταλείψει την ΕΕ, αλλά διατηρεί τη θέση του ως ο κύριος εκπρόσωπος των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μια τέτοια κατάσταση πραγμάτων για τη Γερμανία δεν προέκυψε από τη μια μέρα στην άλλη. Ακόμη και κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία (ΟΔΓ) διοικούνταν από λαμπρές προσωπικότητες. Υπό καγκελάριους όπως ο Βίλι Μπραντ (1969-1974), υπεγράφη η Συνθήκη της Μόσχας μεταξύ της ΟΔΓ και της ΕΣΣΔ για την αναγνώριση των μεταπολεμικών συνόρων στην Ευρώπη. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, οι Γερμανοί πολιτικοί και επιχειρηματίες κατάφεραν να πείσουν τις ΗΠΑ να επιτρέψουν στη Γερμανία να καθιερώσει ενεργειακή συνεργασία με τους Σοβιετικούς. Στην εποχή μας, ο καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ (1998-2005) πίεσε για την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια με βάση τη γερμανορωσική συνεργασία. Όμως όλα αυτά τελείωσαν με την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008-2013, μετά την οποία οι ΗΠΑ άρχισαν να σφίγγουν τις βίδες στους συμμάχους τους. Την άνοιξη του 2022, ο Όλαφ Σολτς, ο οποίος προηγουμένως είχε δεσμευτεί για διάλογο με τη Ρωσία, υποστήριξε πλήρως την στρατιωτικοπολιτική αντιπαράθεση που δημιούργησαν οι Αμερικανοί για την Ουκρανία.
Τώρα οι Γερμανοί πολιτικοί δεν είναι ελεύθεροι να επιλέξουν το μέλλον τους. Για τους περισσότερους από αυτούς, με εξαίρεση τη μη συστημική αντιπολίτευση, αυτό είναι αρκετά προφανές. Γιατί να διορίζουν λαμπρές προσωπικότητες στις υψηλότερες θέσεις, αν τίποτα δεν εξαρτάται από τις αποφάσεις τους; Σταδιακά, ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και η διάθεση του εκλογικού σώματος προσαρμόζονται σε αυτές τις συνθήκες.
Οι διαφορές στις πλατφόρμες των κομμάτων γίνονται ολοένα και πιο δυσδιάκριτες. Οι παρατηρητές μιλούν ήδη για την πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης από τους Σοσιαλδημοκράτες και τους κύριους αντιπάλους τους από το CDU. Αυτό σημαίνει ότι οι διαφωνίες σε θεμελιώδη ζητήματα ανήκουν στο παρελθόν. Μόνο οι τεχνικές πτυχές του σχηματισμού κυβέρνησης πρέπει να συμφωνηθούν, και ο κύριος στόχος όλων των προσπαθειών είναι η διατήρηση της εξουσίας ως έχει.
Το ενιαίο και κυρίαρχο γερμανικό κράτος υπήρξε για 74 χρόνια (1871-1945). Η αναβίωσή του ως έχει δεν είναι δυνατή: ακόμη και αν η Ρωσία και η Κίνα το έβλεπαν με καλό μάτι, ο αγγλοσαξονικός κόσμος δεν θα το επιτρέψει για πολλούς λόγους ταυτόχρονα.
Πρώτον, και οι δύο προσπάθειες της Γερμανίας - στον Πρώτο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο - να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη Δύση έφτασαν κοντά στο να πετύχουν. Έτσι, κανείς δεν θα τους δώσει μια τρίτη ευκαιρία. Απλά για να είμαστε σίγουροι. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη πως η Δύση παίρνει την τάξη στο εσωτερικό της κοινότητάς της ακόμη πιο σοβαρά από ό,τι την υπεράσπιση των προνομίων της έναντι της υπόλοιπης ανθρωπότητας.
Δεύτερον, η θέση της Γερμανίας στο κέντρο της Ευρώπης, η τεράστια βιομηχανική της βάση και ο εργατικός της πληθυσμός την καθιστούν ιδανικό εταίρο για τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, τις θαλάσσιες εμπορικές δυνάμεις. Πολιτικά ασήμαντη, η Γερμανία μπορεί να ελέγξει οικονομικά μεγάλο μέρος της υπόλοιπης Ευρώπης, αλλά δεν μπορεί να υπαγορεύσει την ουσία.
Τρίτον, η αναβίωση της ορατής γερμανικής ανεξαρτησίας είναι προς το συμφέρον της Μόσχας και του Πεκίνου, διότι θα διασπάσει τις τάξεις της παγιωμένης Δύσης. Ένα μικρό μέτωπο χωρών όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία ή ακόμη και ένα λίγο μεγαλύτερο δεν μπορεί να δημιουργήσει μια τέτοια διάσπαση. Και η ενότητα της Δύσης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ αποτελεί θεμελιώδες εμπόδιο στην υλοποίηση των σχεδίων για μια πολυπολική παγκόσμια τάξη που προωθούν η Ρωσία και η Κίνα.
Η Γερμανία είναι πλέον ένας πολιτικός σκουπιδότοπος στην καρδιά της Ευρώπης. Μικροί βλαστοί της λογικής διαπερνούν, βέβαια, το σύστημα δεκαετιών που βασίζεται στην ικανοποίηση των συμφερόντων των Αμερικανών προστατών. Με κάποιες πολύ προφανείς εξαιρέσεις, οι εκπρόσωποι της μη συστημικής γερμανικής αντιπολίτευσης είναι ταλαντούχοι άνθρωποι. Αλλά οι προοπτικές τους είναι ακόμα πολύ αμυδρές λόγω του τρόπου διαχείρισης των πραγμάτων.
Στο μέλλον, μπορούμε να περιμένουμε να αποκαταστήσουμε κάποιους οικονομικούς δεσμούς με τη Γερμανία, αλλά πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ως πολιτική αποικία των ΗΠΑ, αντί να σκεφτόμαστε να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε πλήρεις διακρατικές σχέσεις με το Βερολίνο.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα‘Vzglyad’