Photo: REUTERS/Tyrone Siu |
Pepe Escobar - strategic-culture.su / Παρουσίαση Freepen.gr
Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ενότητα της διάλεξης αφορά την έρευνα του Danny Quah, κοσμήτορα του ευρέως σεβαστού Ινστιτούτου Lee Kuan Yew στη Σιγκαπούρη. Αυτό είναι το σημαντικότερο απόσπασμα:
«Μεταξύ 1980 και 2020, το μερίδιο της Ευρώπης στο παγκόσμιο ΑΕΠ μειώθηκε από 26% σε 15%. Με άλλα λόγια, μειώθηκε κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες, μια πολύ μεγάλη πτώση. Αν και η μείωση στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν μικρότερη, μειώθηκε από 21% τη δεκαετία του 1980 σε λιγότερο από 16% το 2020. Από μια άλλη οπτική γωνία, η Ασία και η Ανατολική Ασία αυξάνονται συνεχώς. Το μερίδιο το 1980 ήταν 11,5% και έχει αυξηθεί στο 25% το 2020. Μεταξύ αυτού του 25%, η Κίνα έχει τη μεγαλύτερη συνεισφορά, αντιπροσωπεύοντας το 18% του κόσμου».
Αυτό που απεικονίζει γραφικά είναι η οξεία ταλάντευση του παγκόσμιου κέντρου οικονομικής βαρύτητας - ανεξάρτητα από τα ρητορικά τσουνάμια που εκπορεύονται από τον Ηγεμόνα. Το 1980 το οικονομικό κέντρο ήταν ατλαντικό. Ο Quah όμως πιστεύει ότι το οικονομικό κέντρο θα φτάσει στα σινο-ινδικά σύνορα μόνο μέχρι το 2050.
Όταν παίρνουμε την Κίνα σε συνδυασμό με τα 10 μέλη της ASEAN, χωρίς καν να λάβουμε υπόψη τη Νότια Ασία, είναι δίκαιο να υποστηρίξουμε ότι το οικονομικό κέντρο θα βρίσκεται ήδη στην Ανατολή μέχρι το 2030 και θα είναι σινο-ινδικό πριν από το 2040.
Ο Jacques έχει δίκιο πως μέχρι τότε «η “Ασιατική Εποχή” θα αντικαταστήσει τη “Δυτική Εποχή”, και από το 1750, ο κόσμος βρισκόταν πάντα στη Δυτική Εποχή». Σε μια προσωπική σημείωση, αφού ζω και εργάζομαι στην Ασία για το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων τριών δεκαετιών, χαρακτηρίζω τον αιώνα μας ως «Ευρασιατικό αιώνα».
Και αυτός, εν ολίγοις, είναι ο λόγος για τον οποίο οι ελίτ των Ηγεμόνων/Ατλαντιστών βρίσκονται σε κατάσταση βαθύ πανικού. Το δωρεάν γεύμα - της εκμετάλλευσης του πλούτου του Παγκόσμιου Νότου - φτάνει στο τέλος του.
Το Χονγκ Κονγκ ξανά στο προσκήνιο
Η Κίνα έχει ήδη σχεδιάσει το masterplan της αναπτυξιακής της στρατηγικής μέχρι το 2035 και σε πολλές πτυχές μέχρι το 2049. Η τρέχουσα συγκυρία όμως είναι εξαιρετικά δύσκολη.
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη της τις απαραίτητες κύριες ρυθμίσεις της οικονομίας. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα η PBoC ανακοίνωσε μειώσεις στο επιτόκιο υποθηκών που εκκρεμούν και στον δείκτη υποχρεωτικών αποθεματικών: αυτό είναι το ποσό των μετρητών που πρέπει να διατηρούν οι εμπορικές τράπεζες ως αποθεματικά. Η PBoC μείωσε επίσης το επιτόκιο πολιτικής αναφοράς και ενίσχυσε τις κεφαλαιαγορές.
Στη συνέχεια, το Πολιτικό Γραφείο, υπό την προεδρία του ίδιου του προέδρου Σι Τζινπίνγκ, παρενέβη με πλήρη ισχύ, υποσχόμενο να προστατεύσει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις της Κίνας, να σταθεροποιήσει επιτέλους τον πάντα ασταθή τομέα των ακινήτων και να υιοθετήσει τις απαραίτητες δημοσιονομικές δαπάνες.
Αυτό είναι το εσωτερικό μέτωπο. Στο εξωτερικό μέτωπο, η Κίνα έχει πάρει φόρα. Κορυφαία προτεραιότητα είναι η αργή αλλά σταθερή διεθνοποίηση του γουάν. Και εδώ είναι που υπεισέρχεται ο κρίσιμος ρόλος του Χονγκ Κονγκ - όπως αναφέρεται λεπτομερώς σε έκθεση του Πανεπιστημίου Renmin.
Η Κίνα ήδη απο-δολαριοποιείται με σχεδόν ιλιγγιώδη ταχύτητα. Το μερίδιο του δολαρίου ΗΠΑ στο διμερές εμπόριο έχει ήδη μειωθεί από 80% σε λιγότερο από 50%.
Η Κίνα συναλλάσσεται πλέον με τον κόσμο κυρίως σε γουάν - και το πετρογιουάν δεν έχει καν τεθεί σε πλήρη ισχύ. Από την έναρξη του SMO από τη Ρωσία στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022, το γουάν είναι το de facto ασιατικό αποθεματικό νόμισμα για τη Ρωσία. Παράλληλα, το Πεκίνο επιταχύνει τις ανταλλαγές νομισμάτων σε όλο το φάσμα και ορίζει περισσότερες τράπεζες εκκαθάρισης σε όλο τον κόσμο.
Το Χονγκ Κονγκ είναι μια κατηγορία από μόνο του όταν πρόκειται για υπερσύγχρονα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Ως εκ τούτου, η σύνδεση είναι αναπόφευκτη για τους παγκόσμιους επενδυτές: όλα τα είδη των συναλλαγών είναι ανοικτά στην Κίνα μέσω του Χονγκ Κονγκ, με το πρόσθετο πλεονέκτημα της αποφυγής των κυρώσεων του Ηγεμόνα.
Έτσι, από εδώ και στο εξής το Χονγκ Κονγκ θα είναι ακόμη περισσότερο ένα Άγιο Δισκοπότηρο για κάθε είδους συναλλαγές σε γουάν. Μιλάμε για μαγνήτη για τους μάγους της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας.
Το Χονγκ Κονγκ είναι ήδη η κορυφαία αγορά παγκοσμίως για το υπεράκτιο γουάν - διεκπεραιώνοντας σχεδόν το 80% όλων των διακανονισμών. Πριν από τρεις μήνες, σύμφωνα με τη Νομισματική Αρχή του Χονγκ Κονγκ (HKMA), η Ειδική Διοικητική Περιοχή είχε καταθέσεις σε υπεράκτιες περιοχές ύψους 151,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ένα κορυφαίο στέλεχος της HKMA δεν συμμετείχε τυχαία στο Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ νωρίτερα αυτό το μήνα. Με τα υψηλά επιτόκια των ΗΠΑ και τα χαμηλά επιτόκια της PBoC, τα υπεράκτια ομόλογα γιουάν θα εκδίδονται σαν να μην υπάρχει αύριο.
Πυρηνική καταστροφή ή μια ατελής εξελισσόμενη νέα τάξη πραγμάτων
Από το Πεκίνο μέχρι το Χονγκ Κονγκ, οι κινεζικές πολιτικοοικονομικές ελίτ αισθάνονται αρκετά άνετα με το γεγονός πως για πρώτη φορά στην Ιστορία, η άνοδος μιας μεγάλης δύναμης δεν εξαρτάται από τον ιμπεριαλισμό, τον πόλεμο, τη δουλεία, τη λεηλασία και όλα τα παραπάνω, αλλά από αυτό που έχει κωδικοποιηθεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, από τις μεταρρυθμίσεις του μικρού τιμονιέρη Ντενγκ Σιαοπίνγκ, ως «ειρηνική ανάπτυξη».
Αυτό αντικατοπτρίζεται σε διάφορες έννοιες όπως win-win, αμοιβαία ευημερία, ισότητα, «κοινότητα κοινού μέλλοντος για την ανθρωπότητα» και ως κύριο γεωοικονομικό σχέδιο, οι αλληλένδετοι διάδρομοι συνδεσιμότητας σε όλη την Πρωτοβουλία Belt and Road (BRI).
Ενώ η Κίνα επενδύει στην ανάπτυξη υποδομών σε όλο τον κόσμο, ο Ηγεμόνας επιβάλλει κυρώσεις, επιδίδεται σε βομβαρδισμούς, υποστηρίζει παραλλαγές των Πάντα Πόλεμων, χρηματοδοτεί και οπλοποιεί έγχρωμες επαναστάσεις.
Η «στρατηγική» του Ηγεμόνα που μόλις και μετά βίας χαρακτηρίζεται ως απόλυτη μετριότητα κυμαίνεται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ που χρηματοδοτεί μια εκστρατεία 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να συκοφαντήσει την Κίνα μέχρι τους Ρεπουμπλικάνους που διχάζονται για το αν η αλλαγή καθεστώτος στο Πεκίνο είναι ο απώτερος στόχος τους και τον πρεσβευτή των Δημοκρατικών στο Πεκίνο που είναι πεπεισμένος ότι η πολιτική της Ουάσινγκτον για την Κίνα δεν είναι υπερβολικά φιλοπόλεμη.
Έπειτα υπάρχει ο τιποτένιος λειτουργός και αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Κουρτ Κάμπελ - ο άνθρωπος που εφηύρε την «στροφή προς την Ασία» κατά την πρώτη κυβέρνηση Ομπάμα - που διατάζει τους Ευρωπαίους να γίνουν γεράκια για την Κίνα και ορίζει το Πεκίνο μπροστά στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων ως «την πιο σημαντική πρόκληση στην ιστορία μας».
Πολύ λίγα IQ πάνω από τη θερμοκρασία δωματίου σε όλη την Ασία δίνουν προσοχή σε τέτοιους καραγκιόζηδες. Αντίθετα, αυτό που αναδύεται τώρα σε ενημερωμένες συζητήσεις από τη Νότια έως τη Νοτιοανατολική Ασία είναι ότι η πρόοδος των BRICS δεν θα είναι αρκετά σταθερή αν η έμφαση παραμείνει στις συναινετικές αποφάσεις.
Μια τολμηρή πρόταση αναδύεται σύμφωνα με την οποία η Ρωσία και η Κίνα - οι πραγματικοί ηγέτες των BRICS - θα πρέπει να ανακοινώσουν στη σύνοδο κορυφής στο Καζάν τον επόμενο μήνα πως υποστηρίζουν μια συμμαχία γιουάν/ρουβλίου/χρυσού: όπως αν ο κόσμος πρέπει να επιλέξει μεταξύ της ηγεμονίας του ΝΑΤΟ και μιας εναλλακτικής λύσης των BRICS, καλύτερα να ξεκινήσει με υγιές (πραγματικό) χρήμα.
Πέρα από την σκοπιμότητα μιας τέτοιας πρότασης, υπάρχει μια σοβαρή κριτική της ουτοπίας: η Παγκόσμια Πλειοψηφία πρέπει να πιεστεί να αντιμετωπίσει τη σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζει - πυρηνική καταστροφή ή μια ατελή εξελισσόμενη νέα τάξη - και να πάρει θέση, γρήγορα.
Εν τω μεταξύ, σαν ένα ποτάμι που δεν διαταράσσεται ενώ διασχίζει μια βραχώδη έρημο, η Κίνα ρέει σιωπηλά στην πορεία της προς την ειρηνική πρωτοκαθεδρία.